Ακολουθώντας τη γενικότερη τάση, η Ιταλία έχει 40 δισεκατομμυριούχους να κατέχουν πλούτο ίσο με το 30% των φτωχότερων Ιταλών, ενώ 1 εκατομμύριο πολιτών έχει φτωχοποιηθεί κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Σύμφωνα με μια έρευνα της Oxfam, η ανάκαμψη της εργασίας για την οποία επαίρεται η κυβέρνηση δεν οφείλεται στη σταθερή εργασία, αλλά στο πρεκαριάτο και στην κακοπληρωμένη εργασία. Όμως, η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτικών της Ιταλίας ανησυχεί μόνο για τη συνέχιση της νομοθετικής περιόδου. Οι αριθμοί των εκλεγμένων στο Κοινοβούλιο έχουν μειωθεί για την επόμενη περίοδο, άρα κάποιοι δεν θα επιστρέψουν στα έδρανά τους. Κάποιοι, επίσης, θα χάσουν και τις κυβερνητικές τους ιδιότητες. Γι’ αυτό θα συνεχιστούν μέχρις εσχάτων οι αγωνιώδεις προσπάθειες να περισωθεί η νομοθετική περίοδος και να συνεχίσει η κυβέρνηση τη θητεία της μέχρι το 2023.
Το ερώτημα είναι: θα μείνει ο Μάριο Ντράγκι στην πρωθυπουργία ή θα μετοικήσει στο Κιρινάλιο, ως πρόεδρος της Δημοκρατίας; Θα συμφωνήσουν οι πολιτικές δυνάμεις σε κάποιο κοινό όνομα ή θα εκλεγεί ο πρόεδρος στην τελευταία ψηφοφορία, αφού θα έχουν «καεί» άλλοι υποψήφιοι; Θα υπάρξουν ξανά «ελεύθεροι σκοπευτές» σαν τους 101 που εμπόδισαν την εκλογή του Ρομάνο Πρόντι το 2013;
Η επταετής θητεία του Σέρτζιο Ματαρέλα λήγει την Πέμπτη 3 Φεβρουαρίου 2022. Από τη Δευτέρα 24 Ιανουαρίου αρχίζουν οι ψηφοφορίες για την εκλογή του νέου προέδρου της Δημοκρατίας. Σύμφωνα με το ιταλικό Σύνταγμα, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται με μυστική ψηφοφορία στο Κοινοβούλιο από τους «μεγάλους εκλέκτορες», δηλαδή από τους 630 βουλευτές, από τους 321 γερουσιαστές (συμπεριλαμβανομένων των 6 ισόβιων γερουσιαστών) και από 58 εκλεγμένους|ες από τα περιφερειακά συμβούλια. Σύνολο 1.009.
Στις πρώτες 3 ψηφοφορίες απαιτείται πλειοψηφία των δύο τρίτων, δηλαδή 673 ελεκτόρων. Στην τέταρτη ψηφοφορία αρκεί η απόλυτη πλειοψηφία (50% +1), δηλαδή 505 εκλεκτόρων. Οι πρόεδροι της Βουλής και της Γερουσίας δεν συμμετέχουν στην ψηφοφορία.
Η πλειοψηφία των εκλεκτόρων φαίνεται να ανήκει στην Κεντροαριστερά, με 463 εκπροσώπους, ενώ η Δεξιά διαθέτει 452, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της εφημερίδας Il Sole 24 Ore. Και από τις δύο πλευρές υπάρχουν φωνές που καλούν να αποφευχθεί η εκλογή ενός «διχαστικού» προέδρου.
Δύο «παππούδες» για την προεδρία
Η συζήτηση περιστράφηκε τις τελευταίες μέρες γύρω από την υποψηφιότητα δύο «παππούδων», του Μάριο Ντράγκι και του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, οι οποίοι ανακοίνωσαν από μόνοι τους (πράγμα πρωτοφανές) την υποψηφιότητά τους. Την ατυχή δήλωση του Μάριο Ντράγκι «είμαι ένας παππούς στην υπηρεσία των θεσμών», ακολούθησε σιωπή για τις προθέσεις του. Όσο για τον «κροκόδειλο» Σίλβιο Μπερλουσκόνι, που αναδύθηκε και πάλι από τα θολά νερά του πολιτικού αδιεξόδου, η εκλογή του προέδρου της Δημοκρατίας ήταν μια μεγάλη ευκαιρία να υπενθυμίσει την παρουσία του και να επανέλθει στο πολιτικό προσκήνιο. Η Δεξιά τον αποδέχτηκε αρχικά ως μόνο υποψήφιο, παρότι και στο εσωτερικό του συνασπισμού του είχαν διατυπωθεί αμφιβολίες. Όμως, η εκλογή του είναι μάλλον απίθανη για δύο επιπλέον λόγους, πέρα από την καταστροφική για την Ιταλία πορεία του στην πολιτική. Ο ένας λόγος είναι η στάση του Ματέο Σαλβίνι, ο οποίος προσπαθεί να βρει ένα άλλο κοινό όνομα για τη Δεξιά, ενώ είναι αντίθετος και με την υποψηφιότητα του Μάριο Ντράγκι, πεπεισμένος ότι αυτή θα διαλύσει τον δεξιό συνασπισμό. Ο άλλος λόγος είναι η αδυναμία του Μπερλουσκόνι να βρει τις αναγκαίες ψήφους για την εκλογή του.
Όμως, δεν είναι εύκολη και η κατάσταση του κεντροαριστερού συνασπισμού. Οι 5 Αστέρες, στην πλειοψηφία τους, είναι επίσης αντίθετοι με την άνοδο του Ντράγκι στο ανώτατο αξίωμα. Δύσκολη η θέση του Ενρίκο Λέτα, που επέμεινε στο όνομα του Μάριο Ντράγκι. Το Δημοκρατικό Κόμμα σαφώς προτιμά μια επανεκλογή του Ματαρέλα, αν ο τελευταίος αλλάξει γνώμη και συμφωνήσει σε μια δεύτερη θητεία. Εκτός από τα προβλήματα συνεννόησης 5 Αστέρων – Δημοκρατικού Κόμματος στο θέμα της εκλογής του προέδρου, ο ήδη επισφαλής συνασπισμός τους κινδυνεύει και από την πρόσφατη είδηση της δικαστικής έρευνας με θέμα τις σχέσεις του Μπέπε Γκρίλο και άλλων στελεχών του κόμματος με τον εφοπλιστή Βιντσέντσο Ονοράτο και τα χρήματα που έλαβε για να υποστηρίξει από το blog την επιχείρησή του «Moby SpA».
Υπάρχει και η περίπτωση του Ματέο Ρέντσι και των προσκείμενων προς αυτόν μελών του Κοινοβουλίου, οι οποίοι, ως γνωστόν, δεν έχουν πρόβλημα να ψηφίσουν κάποιο άλλο όνομα που θα τους πείθει από την πλευρά της Δεξιάς.
Σίγουρη χαμένη η πολιτική
Ο ιταλικός Τύπος κάνει αναφορά και σε άλλα πιθανά ονόματα υποψηφίων, όπως των πρώην πρωθυπουργών Τζουλιάνο Αμάτο και Πάολο Τζεντιλόνι, όπως του υπουργού Πολιτισμού της κυβέρνησης Ντράγκι Ντάριο Φραντσεσκίνι, του Βάλτερ Βελτρόνι, αλλά και των γυναικείων υποψηφιοτήτων, όπως της προέδρου της Γερουσίας Μαρία Ελιζαμπέτα Καζελάτι, της Λετίτσια Μοράτι, πρώην δημάρχου Μιλάνου και φίλα προσκείμενης στον Μπερλουσκόνι, και της υπουργού Δικαιοσύνης, συνταγματολόγου Μάρτα Καρτάμπια.
Εν αναμονή λοιπόν της απόσυρσης του Μπερλουσκόνι, μένει το ερώτημα αν θα αφήσει χώρο για μια άλλη πρόταση από την πλευρά του συνασπισμού του. Για άλλη μια φορά, ο «κροκόδειλος» κατόρθωσε να κάνει το πολιτικό σύστημα να χορεύει με τους δικούς του ρυθμούς, ενώ η υποψηφιότητά του θα έπρεπε κανονικά να θεωρείται αδιανόητη.
Χαμένη για άλλη μια φορά είναι η πολιτική, γιατί αποδείχτηκε ότι η επιλογή μιας κυβέρνησης από όλες τις πολιτικές δυνάμεις, με επικεφαλής τον τραπεζίτη Μάριο Ντράγκι, έδωσε μόνο μια προσωρινή λύση στο αδιέξοδο και δεν σταμάτησε τον εκφυλισμό των πολιτικών διαδικασιών.
Μέχρι την ερχόμενη Δευτέρα, 24 Ιανουαρίου, πολλά μπορούν να συμβούν, αλλά το πιθανότερο είναι η κατάσταση να παραμείνει ρευστή για πολύ καιρό ακόμη.