Οι παίκτες της Σιερα Λεόνε πανηγυρίζουν την ισοπαλία με την Ακτή Ελεφαντοστού.
Εκπροσωπεί μια χώρα χτυπημένη από έναν εμφύλιο πόλεμο που άφησε πίσω του περισσότερους από 50.000 νεκρούς, εκατοντάδες χιλιάδες τραυματίες, 2.5 εκατομμύρια εκτοπισμένους και μια χώρα σχεδόν διαλυμένη οικονομικά και ψυχολογικά, «τσακισμένη» από τον Έμπολα, από ακραία φτώχεια και από τη διαφθορά σε όλα τα επίπεδα (το 2018 η ΦΙΦΑ την απέκλεισε από τις διεθνείς διοργανώσεις γιατί η κυβέρνηση προσπάθησε να εμπλακεί στα εσωτερικά της ομοσπονδίας). Ο λόγος για την Εθνική ποδοσφαιρική ομάδα της Σιέρα Λεόνε που, μετά από 26 χρόνια, είναι παρούσα στα τελικά του Κυπέλλου Εθνών της Αφρικής.
Πριν από 20 χρόνια, o πρόεδρος της Σιέρα Λεόνε ανακοίνωνε τη λήξη του εμφυλίου πολέμου. Ένας πόλεμος που κράτησε 11 χρόνια και κυριολεκτικά διέλυσε τη χώρα. Σαν να μην έφτανε ο καταστροφικός εμφύλιος, η Σιέρα Λεόνε αντιμετώπισε ένα ακόμα μεγάλο πρόβλημα: Την έξαρση του Έμπολα. Πολύ πριν ο υπόλοιπος κόσμος ανακαλύψει το πώς είναι να ζεις σε λοκντάουν, οι άνθρωποι στη Σιέρα Λεόνε βίωσαν πρώτοι όλη αυτή την παράνοια το 2014, όταν ανακοινώθηκε πως για τρεις μέρες δεν επιτρέπεται να κυκλοφορεί κανένας έξω, εκτός από κάποια ειδικά κλιμάκια γιατρών και νοσοκόμων που πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι. Η εξάπλωση του ιού, που συνοδεύτηκε με ακραίες αντιδράσεις που θυμίζουν αρκετά κάποιες που ζούμε κι εμείς σήμερα (ομάδα πολιτών πίστευε ότι ο ιός δεν υπάρχει και οργάνωνε εφόδους σε νοσοκομεία με στόχο να… σώσουν τους δικούς τους ασθενείς), διέκοψε οριστικά το τοπικό πρωτάθλημα και ανάγκασε την εθνική να δίνει για καιρό όλα της τα παιχνίδια εκτός συνόρων. Σύμφωνα με έκθεση της Γραμματείας των Ηνωμένων Εθνών, μέχρι πριν από μια δεκαετία περίπου, η Σιέρα Λεόνε βρισκόταν στην 4η θέση από το τέλος στο προσδόκιμο ζωής των κατοίκων της, με ένα μέσο όρο που με το ζόρι έφτανε τα 50 χρόνια (στην πρώτη Ιαπωνία το νούμερο άγγιζε τα 84)!
Ανόρθωση και επανένταξη
Σ’ αυτή τη ταλαιπωρημένη χώρα το ποδόσφαιρο έπαιξε ιδιαίτερο ρόλο στην ανόρθωση των κατοίκων της. ΜΚΟ που ασχολούνταν με την ενσωμάτωση στην κοινωνία παιδιών που είχαν στρατολογηθεί με τους πιο εφιαλτικούς τρόπους να υπηρετήσουν αντίπαλα στρατόπεδα στον εμφύλιο χρησιμοποιούσε το ποδόσφαιρο ως μέσο επανένταξης. Επίσης μετά το τέλος του πολέμου έκαναν την εμφάνιση τους οι «Ιπτάμενοι Αστέρες», μια ομάδα που αποτελείται από ανθρώπους που έχασαν κάποιο μέρος του σώματος τους στη διάρκεια του εμφυλίου (είτε σε κάποια μάχη, είτε από κάποια νάρκη), που έχει λάβει μέρος σε τρία σχετικά Παγκόσμια Κύπελλα και η οποία έγινε διάσημη χάρη σε ένα βραβευμένο ντοκιμαντέρ. Σύμφωνα με τον αρχηγό της, Μπόρνορ Κάργκμπο: «Όταν ξεκίνησα προπονήσεις, ο κόσμος έλεγε “αυτός ο τύπος έχει μόνο ένα πόδι, πώς περιμένει να παίξει μπάλα;”. Αλλά εγώ δεν άκουγα κανέναν. Οι άνθρωποι νομίζουν ότι δεν μπορείς να κάνεις τίποτα πια. Εμείς τους δείχνουμε ότι μπορείς».
Όμως η εθνική ομάδα της Σιέρα Λεόνε ήταν πάντα ο μεγάλος ποδοσφαιρικός καημός της χώρας. Τα «Λιοντάρια της Λεόνε», όπως είναι το παρατσούκλι της Εθνικής, μέχρι το φετινό Κύπελλο Εθνών Αφρικής μέτραγαν μόλις δυο συμμετοχές στις αρχές των ’90. Συνήθως, η Εθνική έβλεπε… από την τηλεόραση όλες τις μεγάλες ποδοσφαιρικές διοργανώσεις. Όχι όμως και το φετινό κύπελλο Εθνών Αφρικής.
Ξανά μέσα στα γήπεδα
Με προπονητή τον Τζον Κίστερ, έναν Άγγλο με καταγωγή από τη Σιέρα Λεόνε (που είχε μόλις μόνο μια προπονητική θητεία σε μια ομάδα της αφρικάνικης χώρας), τα «λιοντάρια της Λεόνε» τερμάτισαν δεύτερα στον προκριματικό όμιλο του καλοκαιριού και προκρίθηκαν στα τελικά. Μια ομάδα που δεν είχε χρήματα να πάει σε οργανωμένο προπονητικό κέντρο, δεν έχει ούτε έναν παίκτη που να αγωνίζεται σε κάποιο από τα μεγάλα πρωταθλήματα της Ευρώπης και στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό σε ποδοσφαιριστές του εγχώριου πρωταθλήματος, το οποίο είχε σταματήσει από το 2014 έως το 2018. Μια ομάδα που ο αρχηγός της παίζει στη 2η κατηγορία της Ελβετίας. Μια ομάδα που ο μεγάλος της σταρ, ο 38άχρονος επιθετικός Κάι Καμαρά έβαλε τα κλάματα κατά την ανάκρουση του εθνικού ύμνου στην πρεμιέρα.
Η Σιέρα Λεόνε έφτασε μια ανάσα από την πρόκριση στους 16 της διοργάνωσης, καθώς πήρε δυο σημαντικές ισοπαλίες, πρώτα με την κάτοχο του τροπαίου Αλγερία, που ήταν αήττητη για 34 παιχνίδια και μετά με την επίσης ισχυρή Ακτή Ελεφαντοστού. Ηττήθηκε όμως στο τρίτο ματς από την άλλη έκπληξη του τουρνουά Ισημερινή Γουινέα και δεν προκρίθηκε. Όμως ήδη είχε γράψει ιστορία όπως είπε και ο Τζον Κίστερ: «Είναι πάρα πολύ σημαντικό για τους ανθρώπους της Σιέρα Λεόνε το ότι βρισκόμαστε σήμερα στο Καμερούν και εκπροσωπούμε τη χώρα, ανεξαρτήτως αποτελέσματος. Με αυτόν τον τρόπο αναπτυσσόμαστε και δείχνουμε σε όλο τον κόσμο ότι έχουμε κι εμείς θέση δίπλα στα ‘μεγάλα παιδιά’ της ηπείρου».