Το τριήμερο συζήτησης στην πρόταση δυσπιστίας που κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης να ολοκληρωθεί με την ανακοίνωση της εξαγοράς του 49% της Viva Wallet από την JP Morgan, την οποία και χαρακτήρισε ως μία ακόμα ψήφο εμπιστοσύνης και μία νέα ευκαιρία προόδου για τη χώρα». Σε αντιδιαστολή έβαλε την πρόταση δυσπιστίας. «Δύο παράλληλα γεγονότα, δύο διαφορετικές εικόνες, δύο αντίρροπα μηνύματα, τελικά δύο διαφορετικοί κόσμοι», τα χαρακτήρισε και κατέληξε: «Aπόψε, το καταδικασμένο παρελθόν μέμφεται το δημιουργικό παρόν και το ελπιδοφόρο μέλλον».
Η όαση των startup
Πράγματι, η επιλογή της κατακλείδας του πρωθυπουργού δείχνει και το όραμά του. Την εβδομάδα που μας πέρασε, δίνοντάς μας σκηνές από το μέλλον, επισκέφτηκε την Viva Wallet όπου είπε: «Για μένα είναι ένα νέο μοντέλο διοίκησης των επιχειρήσεων. Αυτός ο συμμετοχικός –ας το πούμε- καπιταλισμός γύρω από τις start up είναι το μοντέλο του μέλλοντος (…) Αυτό το οποίο βλέπουμε εδώ, το βλέπουμε και σε πολλές ελληνικές start up. Μια άλλη κουλτούρα δουλειάς συλλογικής, ένα άλλο εργασιακό περιβάλλον, ξαναγράφουμε ουσιαστικά και τους κανόνες των εργασιακών σχέσεων προς το καλύτερο». Για να δούμε, όμως, συνοπτικά αυτόν τον «συμμετοχικό καπιταλισμό». Ένας αμερικάνικος τραπεζικός κολοσσός, η JP Morgan, εξαγόρασε το μερίδιο τριών μετόχων (Hedosophia Fund 25%, Μαριάννα Λάτση 14% και την Deca του Δημήτρη Δασκαλόπουλου 10%) μιας εταιρείας που κάθε άλλο παρά νεοφυής είναι, αφού βρίσκεται στο χώρο επί 22 χρόνια. Αλλά ας δούμε το «σενάριο» του πρωθυπουργού. Έστω ότι η Viva Wallet ήταν πράγματι νεοϊδρυθείσα επιχείρηση με καινοτόμο προϊόν ή υπηρεσία, η εξαγορά της θα ήταν ένα επιτυχημένο παράδειγμα σε έναν ωκεανό αποτυχημένων επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με έρευνες 9 στις 10 νεοφυείς επιχειρήσεις θεωρούνται αποτυχίες. Η τελική πιθανότητα επιτυχίας, για την έστω και μικρή περίπτωση εξαγοράς της startup διαμορφώνεται στο 0,0125%. Όπως επιβεβαίωσε δε τη θεωρία ρεπορτάζ της ΕΡΤ (9/1/22) για το “big bang των ελληνικών startups”, «σήμερα είναι πάνω από χίλιες οι νεοφυείς επιχειρήσεις, μερικές από τις οποίες εξαγοράστηκαν από εταιρείες κολοσσούς (…) Για κάθε μία πετυχημένη startup εκατοντάδες άλλες απέτυχαν». Το παράδειγμα δηλαδή των «γκαραζοδουλειών» κάθε άλλο παρά ταυτίζεται με το «μοντέλο του μέλλοντος».
Καταπληκτική ποιότητα ζωής
Όσο για το «ειδυλλιακό» εργασιακό περιβάλλον, που προωθούν οι startups, πρόκειται για εταιρείες που φημίζονται γιατί αναπτύσσονται «έξω από τα καλούπια των εργατικών νόμων». Πρόκειται για επιχειρήσεις νέων άνεργων, απόφοιτων πανεπιστημίων, που προσδοκούν να αποτελέσουν τον «αφρό του επιχειρείν», να είναι οι «άριστοι», να «ικανοποιήσουν το όνειρο». Επομένως, φυσικά και όσο η επιχείρηση βρίσκεται «στα σπάργανα» δεν μπορεί να υπάρχει «ωράριο», είναι «αυτοχρηματοδοτούμενη», οπότε επενδύουν αυτό που έχουν, δηλαδή το χρόνο τους, και επομένως δεν υπάρχουν «υπερωρίες», «δικαιώματα», «άδειες». Τίποτα.
Βέβαια, για τον κ. Μητσοτάκη αυτό το όραμα είναι που τελικά θα προσελκύσει το brain drain. Σύμφωνα με έρευνα του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ) η «διαρροή εγκεφάλων» ξεκίνησε μετά το 2011 –στα χρόνια δηλαδή της βαθιάς οικονομικής κρίσης- αλλά ακόμα δεν έχει αντιστραφεί, με το 46,3% να δηλώνει ότι σκοπεύει να επιστρέψει στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια. Σε αυτή την κατεύθυνση, η κυβέρνηση προετοιμάζει συνεχώς της χώρα για την επιστροφή των επιστημόνων, με αύξηση του κατώτατου μισθού στα 663 ευρώ, με τον νέο εργασιακό νόμο που στραγγαλίζει το συνδικαλισμό, δεν αναγνωρίζει υπερωρίες, καταργεί το 8ωρο και φυσικά με τον αναπτυξιακό νόμο. «Η Ελλάδα είναι μία χώρα με καταπληκτική ποιότητα ζωής. Αν μπορεί να προσφέρει καλή εργασία και καλές απολαβές, για κάποιον που είναι Έλληνας, η επιστροφή είναι περίπου μονόδρομος», ήταν το τελευταίο τουίτ του πρωθυπουργού την εβδομάδα που πέρασε.
Ο αναπτυξιακός νόμος με τον τίτλο «Ελλάδα Ισχυρή» υπερψηφίστηκε μόνο από τη ΝΔ, ενώ καταψηφίστηκε από σύσσωμη την αντιπολίτευση. Ο νόμος αυτός «θα αποτελέσει τη βάση του νέου παραγωγικού μοντέλου της χώρας, για πολλά χρόνια», δήλωσε ο αρμόδιος υπουργός Α. Γεωργιάδης. «Αναπτυξιακός νόμος ανισοτήτων και αποκλεισμών» χαρακτηρίστηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ. Σύμφωνα με μελέτη του Λόη Λαμπριανίδη για το Ινστιτούτο ΕΝΑ, το νομοσχέδιο, μεταξύ άλλων, «συγκεντρώνει μεγάλη εξουσία στον υπουργό και στο υπουργείο, εντάσσει για ενίσχυση κλάδους που δεν έχουν ανάγκη ενίσχυσης, περιορίζοντας έτσι τους πόρους γι’ αυτούς που πραγματικά χρειάζονται, δεν επικεντρώνεται στη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων και στην αύξηση της απασχόλησης, στηρίζει κυρίως τις μεγάλες επιχειρήσεις, ενώ θέτει προσκόμματα στις μικρές, αποδυναμώνει περαιτέρω το Δημόσιο».
Ανεργία και αστεγία για τους εργαζόμενους της ΛΑΡΚΟ
Το σχέδιο της κυβέρνησης για την ανάπτυξη ξετυλίχθηκε παράλληλα με την επίσπευση της ιδιωτικοποίησης της ΛΑΡΚΟ. Το σχέδιο-τελεσίγραφο που ανακοίνωσαν οι Σταϊκούρας, Σκρέκας, Χατζηδάκης, μέσω τηλεδιάσκεψης, στα σωματεία της ΛΑΡΚΟ, προβλέπει ταυτόχρονη απόλυση όλων των 1.080 εργαζομένων. Από τους οποίους 300 άνω των 55 εντάσσονται σε προγράμματα κοινωφελούς εργασίας μέχρι τη συνταξιοδότηση. Οι κάτω των 55 ετών στο έλεος της «αγοράς εργασίας». Επίσης, θα μείνουν και άστεγες οι 300 οικογένειες που διώχνονται άμεσα από τους οικισμούς της εταιρείας. Ο πρόεδρος του σωματείου Παναγιώτης Πολίτης χαρακτήρισε «κρεμάλα» το σχέδιο, που θέλει «μέσα στον Φλεβάρη να ξεμπερδέψει με τους εργαζόμενους». Τα σωματεία της ΛΑΡΚΟ εξέδωσαν ανακοίνωση, σύμφωνα με την οποία δεν αποδέχονται την πρόταση της κυβέρνησης «όχι μόνο γιατί μας ρίχνει στην ανεργία και μας ξεσπιτώνει, αλλά γιατί είναι και καταστροφική για την ίδια την ΛΑΡΚΟ». Ακόμα, δηλώνουν ότι θα παραμείνουν στα πόστα τους και πως στις 13 Φεβρουαρίου, στις 10 π.μ., θα γίνει ευρεία σύσκεψη πολιτικών φορέων, οργανώσεων και σωματείων στο χώρο του εργοστασίου. Προαναγγέλλουν δε αγωνιστικές κινητοποιήσεις «με αποκορύφωμα μεγάλη απεργιακή κινητοποίηση και συλλαλητήριο στην Αθήνα».
Ο ΣΥΡΙΖΑ με ανακοίνωσή του δηλώνει ότι «θα σταθεί με κάθε τρόπο δίπλα στους εργαζόμενους της ΛΑΡΚΟ στο δίκαιο αγώνα για διασφάλιση θέσεων εργασίας και των εργασιακών τους δικαιωμάτων με καταβολή των οφειλομένων». «Προκλητική» χαρακτήρισε τη συζήτηση για τον αναπτυξιακό νόμο ο Δ. Κουτσούμπας από το ΚΚΕ: «Βγάζετε λόγους για τη δήθεν ανάπτυξη που θα φέρει ο νόμος και μόλις χθες το βράδυ ανακοίνωσαν στα σωματεία των εργαζομένων της ΛΑΡΚΟ την κήρυξη του πιο άτιμου πολέμου (…) Και άνεργοι και άστεγοι».
Αυτή είναι η «Ισχυρή Ελλάδα» της ΝΔ. Η «καλή εργασία και καλές απολαβές» φάνηκαν στη διαχείριση της ΛΑΡΚΟ. Ή μήπως στη νέα γενιά θα επιφυλάξει διαφορετικό μέλλον;