Με τον μακάβριο κατάλογο των 24.410 νεκρών της πανδημίας να γιγαντώνει καθημερινά, τα ημερήσια κρούσματα να κινούνται γύρω στις 20.000 και τους διασωληνωμένους να ξεπερνούν τους 500, η ελληνική κυβέρνηση επιθυμεί διακαώς να επιστρέψει στην «καθημερινότητα». Και αφού δεν μπορεί να το κάνει, επιχειρεί να το επιβάλλει. Ασκεί τρομερή πίεση στην επιτροπή εμπειρογνωμόνων να φέρει τις Απόκριες και αν όχι αυτές, σίγουρα το Πάσχα.
Η τουριστική περίοδος ξεκινά την 1η Μάρτη, αντί για μέσα Απριλίου, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίλιας στο Mega, ο οποίος και ως πρώην υπουργός Υγείας έσπευσε να μας διαβεβαιώσει πως «ο τρόπος που χειριστήκαμε υγειονομικά την πανδημία ήταν τόσο σημαντικός, που ενώ όλες οι άλλες μεσογειακές χώρες ήταν κλειστές το 2020, εμείς ανοίξαμε». Για μία ακόμα φορά η κυβέρνηση θα φανταστεί ότι η πανδημία τελείωσε. Το έκανε το προηγούμενο καλοκαίρι και το προ-προηγούμενο. Σκοπεύει να το κάνει και τώρα, και μάλιστα να ξεκινήσει η εικονική αυτή πραγματικότητα, σε δύο εβδομάδες.
Ποιον νίκησε ο τουρισμός;
Τις τελευταίες μέρες, γράφτηκαν πολλά άρθρα με τον κοινό –κυνικό- τίτλο «Ο ελληνικός τουρισμός είναι ο μεγάλος νικητής της πανδημίας». Τον δανείστηκαν από γερμανικά ΜΜΕ, που τους τον υπαγόρευσε ο γερμανικός, τουριστικός κολοσσός TUI. Είχε δε προηγηθεί (19/1) τηλεδιάσκεψη του Κ. Μητσοτάκη με τον διευθύνοντα σύμβουλο της TUI, κατά τη διάρκεια της οποίας είχε συμφωνηθεί πως «το 2022 ο ελληνικός τουρισμός θα είναι πρωταγωνιστής». Βέβαια, δύο χρόνια πριν, τον Ιούλιο του 2020, η TUI είχε απειλήσει με άμεση ακύρωση όλων των ταξιδιών της στην Ελλάδα, αν δεν αρθεί η οδηγία της καραντίνας για 36 ώρες. Το οποίο και έκανε ο πρωθυπουργός και έτσι «οι διακοπές στην Ελλάδα σώθηκαν», όπως έγραψε χαρακτηριστικά τότε η Bild. Φέτος, με τα μέτρα να υποχωρούν παρότι η πανδημία επιμένει, η TUI υπολογίζει ότι θα μεταφέρει στην Ελλάδα 3 εκατ. τουρίστες.
Ο πρωθυπουργός υπερθεμάτισε αυτή την εβδομάδα στο πνεύμα της «καλύτερης ποιότητας ζωής» και είπε σε εκδήλωση του Ελληνογερμανικού Επιμελητηρίου: «Δεν είναι μόνο το φυσικό μας περιβάλλον. Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι έχουμε ήλιο και άνεμο για τις ΑΠΕ. Δεν είναι μόνο οι ωραίες μας παραλίες που καθιστούν το τουριστικό προϊόν μοναδικό. Για μένα είναι και η ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας. Και επιμένω πολύ σε αυτό. Για αυτό και επιμείναμε πολύ να μειώσουμε και τους φόρους στην εργασία, γιατί θεωρώ ότι αυτό αποτελεί πια συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας». Παρότι, στην ομιλία του ταύτισε τον τουρισμό με τις επενδύσεις, από το απόσπασμα που προηγήθηκε ένα συμπέρασμα μπορεί να προκύψει αβίαστα. Η ελληνική κυβέρνηση ζει το μύθο της στην Ελλάδα.
Η Μεγάλη Παραίτηση έφτασε
Η πραγματικότητα, όμως, που γέννησε η κυβέρνηση με τις επιλογές της, κάθε άλλο παρά… μυθική είναι. Η πανδημία συρρίκνωσε το εργατικό δυναμικό στον τουρισμό, όπως δήλωσε ο πρόεδρος του Συλλόγου Ξενοδόχων Ρεθύμνου Μανώλης Τσακαλάκης. Η διαρροή εργαζομένων ήταν απότομη και συνεχίζεται με αμείωτους μέχρι σήμερα ρυθμούς. Η πανδημία και η εργασιακή ανασφάλεια οδήγησε πολλούς εργαζόμενους στον τουριστικό κλάδο να αναζητήσουν άλλη εργασία που θα τους εξασφάλιζε εισόδημα για όλο το χρόνο. Το φαινόμενο της Μεγάλης Παραίτησης που ξεκίνησε στις ΗΠΑ την άνοιξη του 2021 είναι σαφές πια πως έφτασε στην Ελλάδα. Το πρώτο δεκάμηνο του 2021 καταχωρήθηκαν στο ΕΡΓΑΝΗ περισσότερες από 806.000 οικειοθελείς αποχωρήσεις εργαζομένων. Παράλληλα, οι κενές θέσεις εργασίας στην Ελλάδα κατέγραψαν εντυπωσιακή αύξηση. Το δεύτερο τρίμηνο του 2021 αυξήθηκαν κατά 117,8%. Το 62% των εργαζομένων επιθυμεί να αλλάξει εργασία, σύμφωνα με έρευνα της Randstad, με το 30% να κινείται ενεργά προς αυτή την κατεύθυνση. Σύμφωνα με έρευνα της Workmonitor το 59% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα αισθάνεται την ανάγκη να πραγματοποιήσει αλλαγές στην ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής από τότε που ξεκίνησε η πανδημία. Όπως διαπιστώνει σε άρθρο του ο Κυριάκος Φιλίνης, αναλυτής του ΣΕΒ, «η πρόσκαιρη και υψηλή αμοιβή της αδήλωτης εργασίας δεν είναι πλέον ελκυστική. Το ανθρώπινο δυναμικό αναζητά καλά αμειβόμενες, αλλά και ποιοτικές θέσεις εργασίας».
Προς κατάργηση τα Βαρέα και Ανθυγιεινά
Η κυβέρνηση δεν βλέπει καν αυτό το φαινόμενο, που έχει φέρει αναταράξεις στις ΗΠΑ. Αντίθετα. Με μόνο ορίζοντα τις επενδύσεις, η κυβέρνηση πετά σαν την τρίχα από το ζυμάρι τους εργαζόμενους της ΛΑΡΚΟ στο δρόμο και τώρα θα επιχειρήσει να μειώσει το μισθό σε όσους παίρνουν επίδομα ανθυγιεινής και επικίνδυνης εργασίας. Πόρισμα Διυπουργικής επιτροπής, το οποίο παρήγγειλε η κυβέρνηση, εισηγείται τον μερικό ή ολικό αποχαρακτηρισμό ειδικοτήτων και την απένταξή τους από τα Βαρέα και Ανθυγιεινά (ΒΑΕ). Συγκεκριμένα στα ΒΑΕ θα παραμείνουν μονάχα οι ειδικότητες που έχουν σχέση με την αποκομιδή απορριμμάτων, την αποχέτευση και τα νεκροταφεία. Όλες οι άλλες ειδικότητες (καθαρίστριες, εργάτες πρασίνου, δενδροκηπουροί, τεχνίτες, οικοδόμοι, κ.λπ.) υποβαθμίζονται στις οικονομικά μικρότερες κατηγορίες. Το πόρισμα, όπως επισημαίνει η ΠΟΕ ΟΤΑ, βασίζεται σε βιβλιογραφία και όχι στις πραγματικές εργασιακές συνθήκες εργασίας, αφού καμία μελέτη επαγγελματικού κινδύνου δεν ελήφθη υπόψη. Όπως εκτιμά η ΑΔΕΔΥ, το πόρισμα περικόπτει το επίδομα σε 15.312 εργαζόμενους που το λαμβάνουν σήμερα, κάτι που συνεπάγεται μείωση των μισθών τους μέχρι και 20%. Οι Ομοσπονδίες των εργαζομένων που έχουν αναφορά στο επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας προκήρυξαν στάση εργασίας για την Παρασκευή 18 Φεβρουαρίου (7-11 π.μ.) και συγκέντρωση διαμαρτυρίας στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (Πανεπιστημίου 37), στις 9 π.μ. Ως και η επί τρία σχεδόν χρόνια απούσα και σιωπηρή ΓΣΕΕ υποχρεώθηκε να αντιδράσει. Έστειλε επιστολή (!) στους αρμόδιους υπουργούς, με την οποία εκφράζει τις «έντονες διαφωνίες της σχετικά με την κυβερνητική πρόταση».
Μπορεί η κυβέρνηση με το συνδικαλιστικό της νόμο να έχει «φυλαχθεί» για τη Μεγάλη Παραίτηση, η οποία έφερε ξανά στο προσκήνιο και το συνδικαλισμό, κάνοντας τους εργαζόμενους να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους, όμως όπως συνέβη και με το metoo, τα κινήματα αυτά έχουν πολύ ισχυρή δυναμική. Μπορεί οι συνομοσπονδίες εργαζομένων να έχουν σφραγίσει τις πόρτες τους, οι εργαζόμενοι οργανώνονται και αντιδρούν. Και όχι μόνο αυτοί, αλλά και οι πολίτες, που όλο ακούν για μέτρα στήριξης και όλο αδειάζει το πορτοφόλι τους.
Κλείνουν οι στρόφιγγες
Τελευταία, ύστατη κοροϊδία, ήταν η μείωση του επιδόματος ρεύματος στα 39 ευρώ, όταν τα εκκαθαριστικά που φτάνουν είναι διπλάσια από το προηγούμενο δίμηνο και η τιμή της κιλοβατώρας είναι πέντε φορές παραπάνω από πέρυσι. Η ΓΣΕΒΕΕ, σε ανακοίνωσή της, σημειώνει ότι «η επιδότηση δεν προστατεύει πλήρως τους επαγγελματίες (…) οδηγούνται στη φτωχοποίηση». Σε αυτή την κατεύθυνση οδηγούνται οι πολίτες και με την αύξηση της βενζίνης, με την κεντρική Ευρώπη να παρατηρεί ένα νέο φαινόμενο, αυτό του «τουρισμού καυσίμων». Όπως όμως είπε με σαφήνεια ο επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού Αλέξης Πατέλης δεν πρόκειται να παρθούν άλλα μέτρα: «η κυβέρνηση θα συνεχίσει με σύνεση. Έχει στηρίξει αρκετά τα εισοδήματα μέχρι στιγμής και έτσι θα πορευτούμε». Κλείνει τις στρόφιγγες, λοιπόν, και περιμένει να δει… αν θα σκάσουν.