Πρέπει να είσαι πολύ κακός άνθρωπος για να υποστηρίζεις έναν πόλεμο. πολύ ανόητος. Κι επειδή κανένας δεν θέλει να αναφέρεται ως τίποτε εκ των δύο βδελυρών ταυτοτήτων, κανένας δεν υποστηρίζει τους πολέμους. Εκτός από τις περιπτώσεις που το κάνει.
Γιατί τι νομίζουμε ότι είναι η καταδίκη ενός πολέμου; Τάλιρα είναι, δεν έχει γκρίζες περιοχές. Δεν γίνεται, ας πούμε, να λέμε ότι εγώ τον πόλεμο δεν τον στηρίζω, αλλά είμαι με την Ουκρανία. Ή με την Ρωσία. Απλώς δεν γίνεται. Και τούτο γιατί η Ουκρανία είναι με τη μία πλευρά του πολέμου, με την Ευρωπαϊκή Ένωση των παθών και με το ΝΑΤΟ των εξοπλιστικών. Με τα Τάγματα του Αζόφ και το πογκρόμ ρωσόφωνων στην Κριμαία. Η δε Ρωσία, ε, η Ρωσία είναι επιτιθέμενη και σκοτώνει αμάχους και βομδαρδίζει. Τι από τα δύο να υποστηρίξει κανείς;
Τον λαό. Ναι, βεβαίως. Πώς τον υποστηρίζεις τον λαό, με ευχολόγια, στέλνοντας πολεμοφόδια ή θεοποιώντας τον Ζελένσκι; Ούτε έτσι, ούτε με ψευδείς ειδήσεις, ούτε με μποϋκοτάζ του ρωσικού Τύπου. Είναι κι η βλακεία ανίκητη, είναι κι αυτό πρόβλημα όσο να πει κανείς. Από τη μία, βλέπουν τον Ζελένσκι σχεδόν σαν επαναστάτη ποπολάρο, από την άλλη, βλέπουν τους Ρώσους σαν αντιφασίστες και στη μέση εμείς, οι απλοί οπαδοί της ειρήνης.
Δεν είναι ευχή
Η ειρήνη δεν είναι ευχολόγιο, είναι δέρμα και αίμα και φλέβες. Είναι ζωντανός οργανισμός, έχει πολυπλοκότητα. Μετά από αυτόν τον πόλεμο θα δούμε την Ευρώπη να αυταρχικοποιείται (ξανά και πιο πολύ). Θα δούμε την προπαγάνδα να οργιάζει, την φτώχεια να εκτοξεύεται, θα δούμε το δικαίωμα της ΕΕ να ενισχύει τους πολεμικούς εξοπλισμούς. Ίσως να δούμε και ακραία, φασιστικά καθεστώτα. Ακριβώς για αυτούς του λόγους είναι πολύπλοκη η ειρήνη, γιατί ειρήνη αυτήν την στιγμή αναγνώριση του δικαιώματος της Κριμαίας στη αυτοδιάθεση, Ουκρανία να υποχωρεί στις αποφάσεις τω δημοψηφισμάτων, ΕΕ και ΝΑΤΟ να αποφασίζουν να μην μπλέκονται εκεί που δεν τους σπέρνουν και Πούτιν να εξαφανίζεται από την πολιτική ζωής της Ρωσίας (πράγμα καθόλου ανησυχητικό, αν θυμηθούμε τους νεκρούς αντικαθεστωτικούς δημοσιογράφους, τους νεκρούς ακτιβιστές, τις φυλακές - κολαστήρια και την άνοδο των νεοναζί στη χώρα).
Σαν ζωντανός οργανισμός
Τίποτα, τίποτα, πλακώνονται η Σκύλλα με την Χάρυβδη κι είναι στη μέση επιστρατευμένα νιάτα και άμαχος πληθυσμός. Κι έπειτα, αμηχανία. Βεβαίως και δεν είμαστε με τον πόλεμο, ούτε λόγος… Αλλά από την πλευρά της κυβέρνησης, στέλνει η χώρα πολεμοφόδια να τον τροφοδοτήσει (μην μας πούνε και καρμίρηδες), από την πλευρά της Αριστεράς δεν καταδικάζεται ούτε το ΝΑΤΟ, ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση, ούτε η ουκρανική κυβέρνηση.
Γι’ αυτό σας λέω, έχει πολυπλοκότητα η ειρήνη. Σα ζωντανός οργανισμός. Δεν είναι ούτε συναυλία, ούτε λουλούδια σε κάννες. Είναι ολόκληρη στάση πολιτική η ειρήνη, είναι να μπορείς να πεις ότι κοίτα να δεις, εγώ δεν θα στηρίξω τις μάχες σας· θα μαζέψω όποιους μπορώ κι όσους δεν μπορώ και θα πλημμυρίσω τους δρόμους, να μην κουνηθεί ποτέ ξανά ούτε φύλλο, ούτε αναπνοή μέχρι να σωθεί ό,τι σώζεται. Με σύνορα ανοιχτά για τους πρόσφυγες και με κάθε δυνατή προσπάθεια να μη καταρρεύσει η δημοκρατία υπό το βάρος των όπλων.
Αλλά θέση δεν πήραμε, είπαμε περίπου ότι ο πόλεμος είναι κακό πράγμα. Αυτό το λένε όλοι, σιγά το νέο ας πούμε. Να μην παίρνεις κι ακριβώς θέση καμιά φορά είναι πιο επικίνδυνο από το να πάρεις θέση, τελικά. Ειδικά όταν παίζεται στα ζάρια η δημοκρατία.