Με τον Μπονγκμπόνγκ Μάρκος, γιο του δικτάτορα Φερδινάντο Μάρκος, να προηγείται στις δημοσκοπήσεις, και με την Σάρα Ντουτέρτε, κόρη του ακροδεξιού προέδρου Ροντρίγκο Ντουτέρτε να είναι η υποψήφια αντιπρόεδρός του, γίνονται στις 7 Μαΐου οι εκλογές στις Φιλιππίνες. Η υποψηφιότητά του Μάρκος, που θεωρείται προσβολή της ιστορικής μνήμης και του αντιδικτατορικού αγώνα, έχει προκαλέσει πολύ μεγάλες αντιδράσεις, και πλησιάζοντας προς τις εκλογές το κλίμα γίνεται ολοένα και πιο πολωτικό. Η Κριστίνα Παλαμπέι, επικεφαλής της CARMMA (Εκστρατεία Ενάντια στην Επιστροφή των Μάρκος και του Στρατιωτικού Νόμου), μιλάει στην «Εποχή» για το κλίμα των ημερών, την εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης και την επόμενη μέρα.
.jpg)
Πώς δημιουργήθηκε η CARMMA και ποιοι συμμετέχουν σε αυτήν;
Ξεκινήσαμε ως ένα δίκτυο στο οποίο συμμετέχουν θύματα του στρατιωτικού νόμου, φιλελεύθεροι πολιτικοί, υποστηρικτές της ειρήνης και της ελευθερίας και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που έχουν τις ρίζες τους στο αντιδικτατορικό κίνημα κατά του Φερδινάντο Μάρκος στα τέλη της δεκαετίας του '70 και στις αρχές της δεκαετίας του '80, που οδήγησε στην ιστορική εξέγερση του 1986, την Επανάσταση της Λαϊκής Εξουσίας, γνωστή ως Επανάσταση EDSA, η οποία ανέτρεψε τον δικτάτορα και οδήγησε στην εξορία ολόκληρη την οικογένεια Μάρκος. Όταν ιδρύθηκε το 2016, η CARMMA είχε ως στόχο να τορπιλίσει τη φιλοδοξία του Μπονγκμπόνγκ Μάρκος να γίνει αντιπρόεδρος στις εκλογές του ίδιου χρόνου. Ενημερώναμε τον κόσμο, κάναμε μαζικές δράσεις και καταδιώκαμε τον Μάρκος όπου και αν πήγαινε, ενώ αυτός επιδίωκε πάντα τη μέγιστη έκθεσή του στα μέσα ενημέρωσης. Τελικά έχασε τις εκλογές από την σημερινή αντιπρόεδρο Λένι Ρομπρέντο, αλλά κατέθεσε μηνύσεις ισχυριζόμενος ότι υπήρχαν παρατυπίες. Όμως το Φεβρουάριο του 2021 το Ανώτατο Δικαστήριο ομόφωνα απέρριψε τη διαμαρτυρία του.
Ποιες είναι οι κυριότερες εκστρατείες που έχετε κάνει όλα αυτά τα χρόνια;
Ξεκινήσαμε με μια μεγάλη συγκέντρωση στο πανεπιστήμιο των Φιλιππίνων στην πόλη Κουεζόν, και σήμερα έχουμε εξαπλωθεί σε διάφορες περιοχές, σε μεγάλες πόλεις και στην επαρχία, όπου υπάρχουν θύματα της δικτατορίας και ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αγωνίζονται κατά του Μπονγκμπόνγκ Μάρκος και της επιστροφής των Μάρκος στην εξουσία. Υπενθυμίζουμε συνεχώς στο λαό τις εκτεταμένες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχθηκαν από τη φασιστική δικτατορία, χρησιμοποιώντας τον στρατό ως το βασικό εργαλείο καταστολής των πολιτικών δικαιωμάτων και των βασικών ελευθεριών. Ηγηθήκαμε επίσης της ευρείας εκστρατείας ενάντια στην ταφή με τιμές ήρωα του δικτάτορα Φερδινάντο Μάρκος στο Libingan ng mga Bayani (κεντρικό νεκροταφείο της Μανίλα), καταθέτοντας αίτηση στο Ανώτατο Δικαστήριο τον Αύγουστο του 2016 για την ακύρωση της σχετικής απόφασης του Ντουτέρτε, πραγματοποιώντας εκστρατείες ενημέρωσης, και συμμετέχοντας στη μεγάλη κινητοποίηση που έγινε έξω από το νεκροταφείο στις 29 Νοεμβρίου του ίδιου χρόνου, η οποία δέχτηκε άγρια επίθεση με τις δυνάμεις καταστολής. Το δίκτυό μας συμμετείχε σε όλες τις μαζικές κινητοποιήσεις, ειδικά στις διαδηλώσεις μνήμης της 21ης Σεπτεμβρίου, ημερομηνία επιβολής του στρατιωτικού νόμου του Μάρκος. Το 2018, η CARMMA ανέλαβε επίσημα επιπρόσθετα και έναν άλλο ρόλο, μιλώντας για τις επιπτώσεις του στρατιωτικού νόμου στο Μιντανάο (σημ: σύμφωνα με τον Ντουτέρτε ο στρατιωτικός νόμος στο δεύτερο μεγαλύτερο νησί των Φιλιππίνων επιβλήθηκε για να μπει τέλος στη δράση των Ισλαμιστών που μάχονται για την αυτονομία τους), και για τις πολλές ομοιότητες που υπάρχουν στις πολιτικές και στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μεταξύ του καθεστώτος Μάρκος και του καθεστώτος Ντουτέρτε. Επίσης, διαδηλώσαμε ενάντια στη συμμαχία Ντουτέρτε - Μάρκος και στην πολιτική αποκατάσταση των Μάρκος από τον Ντουτέρτε.
Πώς κινητοποιείστε σήμερα ενόψει των εκλογών;
Αυτές οι εκλογές έρχονται 50 χρόνια μετά την επιβολή του στρατιωτικού νόμου από τη δικτατορία, με την προκλητική υποψηφιότητα του Μάρκος Τζούνιορ για την προεδρία και την υποψηφιότητα της Σάρα Ντουτέρτε για αντιπρόεδρος, και με τους διάφορους συμμάχους του Ντουτέρτε και της οικογένειας Μάρκος να πρωτοστατούν στην εκστρατεία του Μάρκος Τζούνιορ. Έτσι, αγωνιζόμαστε για να μην επιστρέψουν οι Μάρκος και Ντουτέρτε στα ανώτατα κυβερνητικά αξιώματα, για να εκθέσουμε τις φασιστικές πολιτικές τους και να αντιταχθούμε στην αντιλαϊκή διακυβέρνησή τους, για να αντιμετωπιστούν τα διάφορα ψέματα και η παραπληροφόρηση των δύο δυναστειών στην προσπάθειά τους να αποφύγουν τις ευθύνες τους επιδιώκοντας την πολιτική τους αποκατάσταση, και για να προωθηθεί το λαϊκό όραμα για την εναλλακτική διακυβέρνηση.
Για ποιους λόγους είστε ενάντια στον Μπονγκμπόνγκ Μάρκος;
Γιατί αντιπροσωπεύει τη δεσποτική πολιτική και κυριαρχία του πατέρα του και της οικογένειάς του. Για πολλά χρόνια οι γονείς του, και ειδικά η μητέρα του Ιμέλντα, ήθελαν να διεκδικήσει κυβερνητικές θέσεις, συμπεριλαμβανομένης της προεδρίας, για να αποκαταστήσει το όνομα και την τιμή των Μάρκος, όπως είχαν πει πολλές φορές δημόσια. Ταυτόχρονα, ο Μπονγκμπόνγκ Μάρκος δεν ήταν ένας αθώος παριστάμενος κατά τη διάρκεια της δικτατορικής διακυβέρνησης. Ήταν κυβερνήτης της επαρχίας Ιλόκος Νόρτε και μέλος του διοικητικού συμβουλίου ενός κυβερνητικού οργάνου εκείνης της εποχής, και υπερασπιζόταν σθεναρά την πολιτική του πατέρα του. Έχει αίμα στα χέρια του, θα λέγαμε, επειδή αρνείται να αναγνωρίσει τα εγκλήματα της οικογένειάς του κατά του λαού των Φιλιππίνων και να καταλογιστούν ευθύνες.
Πώς απαντά ο ίδιος στις μεγάλες αντιδράσεις που υπάρχουν για την υποψηφιότητά του, και τι λέει για τη δικτατορία και για την κλοπή των 10 δισ. δολαρίων από την οικογένειά του;
Θα ήθελε να φανεί μεγαλόκαρδος, ωστόσο είναι απολύτως αλαζόνας. Δεν απαντά ευθέως σε ερωτήσεις ή επικρίσεις κατά της υποψηφιότητάς του, μιλάει μέσω του εκπροσώπου του, και δεν συμμετέχει στις δημόσιες συζητήσεις των υποψηφίων. Πριν τις εκλογές είχε υπερασπιστεί τη δικτατορία λέγοντας ότι έκανε καλό στη χώρα, ενώ εξακολουθεί να αρνείται την κλοπή του δημοσίου χρήματος από την οικογένειά του, παρά τα συντριπτικά στοιχεία που υπάρχουν. Έφτασε μάλιστα στο σημείο να πει ότι τα θύματα του στρατιωτικού νόμου το μόνο που επιδιώκουν είναι να πάρουν αποζημιώσεις.
Ποια είναι η ελάχιστη απαίτηση που έχετε από τον Μπονγκμπόνγκ Μάρκος;
Το ελάχιστο που πρέπει να κάνει είναι να αναγνωρίσει τις καταχρήσεις της δικτατορίας, και να ζητήσει δημόσια συγγνώμη από τον λαό των Φιλιππίνων, ιδιαίτερα από εκείνους που υπέφεραν περισσότερο στις σκοτεινές μέρες της πολεμικής κυριαρχίας του δικτάτορα Φερδινάντο Μάρκος. Εκτός από τη δημόσια συγγνώμη που πρέπει να ζητήσουν όλοι οι άνθρωποι των Μάρκος που κατέχουν σημαντικές κυβερνητικές θέσεις, η οικογένεια Μάρκος θα πρέπει να παραδώσει τον παράνομο πλούτο της. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αποσύρει όλες τις ενστάσεις που κατέθεσε κατά της κυβέρνησης για να γλυτώσει την κατάσχεση, και ότι στη συνέχεια θα πρέπει να επιτρέψει στην κυβέρνηση να αποζημιώσει με τα χρήματα αυτά τα θύματα του στρατιωτικού νόμου.
Ποια είναι η εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης που υποστηρίζετε και ποιες είναι οι συμμαχίες σας;
Η CARMMA προωθεί το όραμα των λαού για μια εναλλακτική διακυβέρνηση που θα υλοποιήσει ένα πραγματικά δημοκρατικό σύστημα διακυβέρνησης, μια σημαντική διαφορά από την παραδοσιακή πολιτική πατρωνίας που έχουμε σήμερα όπου κυριαρχούν οι πολιτικές δυναστείες. Πιστεύουμε ότι πρέπει να ισχύσει ο νόμος του δικαίου, και ότι η χώρα πρέπει να αναπροσανατολίσει τις πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικο-πολιτιστικές δομές της για να πραγματοποιήσει μια πραγματική αλλαγή. Η CARMMA συνεργάζεται με διάφορες οργανώσεις, αλλά ως δίκτυο δεν υποστηρίζει κανένα πολιτικό κόμμα. Ωστόσο, τα μέλη της μπορούν να κάνουν εκστρατεία για συγκεκριμένους υποψηφίους, εκτός φυσικά από τον Μάρκος και την Ντουτέρτε.
Πώς βλέπεις την επόμενη μέρα σε περίπτωση που ο Μάρκος κερδίσει τις εκλογές; Κατά πόσο θεωρείς ότι θα συνεχίσει την πολιτική του Ντουτέρτε;
Η CARMMA πιστεύει ότι εάν ο Μάρκος εκλεγεί πρόεδρος θα συνεχίσει τις αυταρχικές πολιτικές του πατέρα του και του Ντουτέρτε, και ότι είναι πιθανό να κηρύξει ξανά στρατιωτικό νόμο.
Η Κριστίνα Παλαμπέι είναι γενική γραμματέας της Karapetan, μιας συμμαχίας περισσότερων από 40 οργανώσεων υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις Φιλιππίνες.