Ακόμη ένα περιστατικό καταγράφηκε πρόσφατα στον Έβρο με τραγικό απολογισμό το θάνατο μίας μετανάστριας. Περιστατικό το οποίο ήρθε να προστεθεί σε προηγούμενα παρόμοια όπως τροχαία ατυχήματα και δυστυχήματα στην Εγνατία Οδό, πνιγμούς στον ποταμό Έβρο, ναυάγια στο Αιγαίο. Ένα περιστατικό που έχει δημιουργήσει εύλογα προβληματισμούς και ερωτηματικά.
Γιατί να γινόμαστε αποδέκτες τέτοιων περιστατικών με τραγικές συνέπειες τόσο για τους ίδιους τους πρόσφυγες και τους μετανάστες όσο και για τους κατοίκους του Έβρου, των νησιών και άλλων περιοχών της χώρας;
Η ίδια η πραγματικότητα και η κοινωνική εμπειρία που έχουμε αποκτήσει οδηγούν ανεξάρτητα από τις κυρίαρχες κοινωνικές και πολιτικές αντιλήψεις και επιλογές σε ορισμένα συμπεράσματα για τα οποία δεν μπορούμε να εθελοτυφλούμε.
Οι πρόσφυγες και οι μετανάστες είναι τα θύματα των πολέμων, της κοινωνικής καταπίεσης και εκμετάλλευσης, της αντιμεταναστευτικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ενσωμάτωσής του μεγαλύτερου μέρους της στην ελληνική νομοθεσία, των κυκλωμάτων των διακινητών. Ο εγκλωβισμός των προσφύγων και των μεταναστών στη χώρα μας είναι συνέπεια της πολιτικής της ΕΕ για το μεταναστευτικό – προσφυγικό (Κανονισμός του Δουβλίνου, Συμφωνία μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας του 2016 κλπ).
Περιστατικά σαν και αυτό αποδεικνύουν με τον πιο τραγικό τρόπο τα αδιέξοδα του νομικού πλαισίου (εθνικού και ευρωπαϊκού) για την αντιμετώπιση του προσφυγικού – μεταναστευτικού ζητήματος σε συνδυασμό με την καταστολή και τις επαναπροωθήσεις στα σύνορα μιας σειράς κρατών (στα οποία περιλαμβάνεται και η Ελλάδα), την αναβάθμιση των κατασταλτικών μηχανισμών στα σύνορα (όπως η Frontex), τις απελάσεις αλλά και με δομές που σε καμία περίπτωση δεν καλύπτουν τις ανάγκες (είτε τύπου hot spot είτε με τις νέες υπερδομές - φυλακές), ενώ είναι πρόσφορα για κάθε είδους προβοκάτσια.
Καθίσταται επομένως επιτακτική ανάγκη να στελεχωθούν άμεσα οι Υπηρεσίες Ασύλου με το απαραίτητο και εξειδικευμένο προσωπικό, προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία εξέτασης των αιτήσεων που έχουν υποβληθεί και να χορηγηθούν τα απαραίτητα ταξιδιωτικά έγγραφα.
Κυβέρνηση και αρμόδιοι φορείς να απαιτήσουν από την ΕΕ και τον ΟΗΕ να διενεργούνται διαδικασίες υποβολής αιτήσεων ασύλου εντός της Τουρκίας και απευθείας μετακίνηση των προσφύγων και των μεταναστών στις χώρες προορισμού τους, ώστε να σταματήσει το επικίνδυνο πέρασμα από την Τουρκία προς τα νησιά του Αιγαίου και τον Έβρο που αποτέλεσμα έχει μέχρι και το θάνατο.
Για όσους πρόσφυγες και μετανάστες επιθυμούν να παραμείνουν στην Ελλάδα, να ληφθούν άμεσα μέτρα στήριξης με ευθύνη του κράτους για την υγειονομική τους περίθαλψη και τη σχεδιασμένη ένταξή τους στην ελληνική κοινωνία.
Να εξασφαλίζεται η διαδικασία αίτησης και απονομής ασύλου με βάση τη Συνθήκη της Γενεύης, με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, χωρίς διακρίσεις στην υγειονομική περίθαλψη, τη μόρφωση, την απαιτούμενη στήριξη για εργασία, την ένταξή τους εν γένει στην ελληνική κοινωνία.
Σε κάθε περίπτωση και με κάθε τρόπο να εξασφαλίζεται ανθρώπινη υποδοχή και φιλοξενία όλων ανεξαιρέτως των προσφύγων και μεταναστών, χωρίς η χώρα προέλευσής τους να αποτελεί κριτήριο για αυτό.
Η αλήθεια είναι όμως ότι ακόμη και αν συντελεστούν γενναίες αλλαγές στο νομικό πλαίσιο, ακόμη και αν καταργηθούν οι προβλέψεις για διεκπεραίωση των διαδικασιών ασύλου στην πρώτη χώρα υποδοχής και η Κοινή Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας, ακόμη και αν κλείσουν δομές τύπου hot-spot στα νησιά του Αιγαίου και δομές – φυλακές στις οποίες εγκλωβίζονται πρόσφυγες και μετανάστες για μήνες, όσο μαίνονται οι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι - συνέπεια των ανταγωνισμών μεταξύ των κρατών - οι ροές των προσφύγων και των μεταναστών θα αυξάνονται.
Για να πάψουμε επομένως να γινόμαστε αποδέκτες τέτοιων περιστατικών, όπως αυτό του θανάτου της μετανάστριας στον Έβρο, πρέπει να εκφραστεί έμπρακτα η αλληλεγγύη μας σε όλους όσοι υποφέρουν, να εκφραστεί συλλογικά το αίτημα να σταματήσουν οι πόλεμοι και η εμπλοκή της χώρας μας σε αυτούς, που αποτελούν άλλωστε και την πραγματική γενεσιουργό αιτία της προσφυγιάς και της μετανάστευσης.