Η Ιταλία είναι από τις χώρες που βρίσκονται στη δεινότερη θέση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Η χώρα εξαρτάται κατά 46% από το ρωσικό φυσικό αέριο, κατά 10% από τα προϊόντα διύλισης πετρελαίου και κατά 20% από το αργό πετρέλαιο, αλλά έχει και έναν τεράστιο όγκο εμπορικών συναλλαγών με την Ρωσία. Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2022 σε σχέση με το αντίστοιχο του 2021, ο πόλεμος στην Ουκρανία προκάλεσε μια μείωση των εξαγωγών μεταξύ Ιταλίας και Ρωσίας κατά περίπου 30%, με την απώλεια 2 δισεκατομμυρίων ευρώ. Παρόλα αυτά, από τις περίπου 480 ιταλικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη Ρωσία, το 69%, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας La Repubblica, δεν προτίθεται να εγκαταλείψει τη ρωσική αγορά, προσπαθώντας να κερδίσει χρόνο, αναβάλλοντας επενδύσεις, αλλά εξακολουθώντας τις συναλλαγές με τη Ρωσία.
Ο πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι, ευθυγραμμισμένος πλήρως με την αμερικανική ηγεσία και με το ΝΑΤΟ, τόσο, ώστε να επαναλαμβάνει τις φράσεις του Μπάιντεν αμέσως μόλις ο τελευταίος τις προφέρει , και διατυπώνοντας το παραπλανητικό ερώτημα προς τους πολίτες «προτιμάτε την ειρήνη ή το κλιματιστικό το καλοκαίρι;» προφανώς γνωρίζει ότι μάλλον είναι ανέφικτη η διακοπή των σχέσεων με την Ρωσία. Παρόλα αυτά, συνεχίζει και αυξάνει την αποστολή όπλων προς την Ουκρανία, παραβιάζοντας το άρθρο 11 του ιταλικού Συντάγματος, το οποίο λέει ότι «η Ιταλία απορρίπτει τον πόλεμο ως μέσο επίλυσης των διαφορών». Θα μου πείτε, «πρώτη φορά είναι που παραβιάζεται το συγκεκριμένο άρθρο;» Μήπως στον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία δεν έγινε το ίδιο;
Ενίσχυση της πολεμικής βιομηχανίας
Όμως, ο Ντράγκι δεν είναι μόνος. Η κυβέρνηση, στην πλειοψηφία της, με προεξάρχον το Δημοκρατικό Κόμμα, στηρίζει μια αυτοκτονική πολιτική για τη χώρα, που μεγαλώνει ακόμη περισσότερο το ήδη προϋπάρχον χάσμα μεταξύ πολιτικής εκπροσώπησης και λαϊκού παράγοντα.
Τουλάχιστον, τα πολιτικά κόμματα αντιστάθηκαν στην αύξηση των στρατιωτικών δαπανών εντός του 2024 και η προθεσμία παρατάθηκε έως το 2028, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι στρατιωτικές δαπάνες δεν αυξάνονται διαρκώς από το 2019 (επί πρωθυπουργίας Κόντε) και εντεύθεν: 21 δισεκατομμύρια ευρώ το 2019, 22,8 το 2020, 24 δισεκατομμύρια το 2021, ενώ προβλέπονται 25,8 για το 2022.
Αποδοκιμασία
Ενώ παρόμοια ποσά ξοδεύονται για όπλα, οι ιταλοί εργαζόμενοι βλέπουν το εισόδημά τους να συρρικνώνεται λόγω της ακρίβειας και την επισφάλεια να αυξάνεται. Εκατό χιλιάδες συμβάσεις εργασίας αορίστου χρόνου χάθηκαν τον Φεβρουάριο του 2022, ενώ αυξήθηκαν κατά 133 χιλιάδες οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Μισό εκατομμύριο παραπάνω μέσα σε ένα χρόνο, σύμφωνα με στοιχεία της ιταλικής στατιστικής υπηρεσίας.
Δεν είναι να απορούμε, λοιπόν, που το ρεφρέν στις τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές έχει κάπως αλλάξει. Οι επιθέσεις των παρουσιαστών ενάντια στους καλεσμένους που τολμούν να μιλήσουν για ειρήνη και για προώθηση των διαπραγματεύσεων εκ μέρους της Ιταλίας, ενώ καταδικάζουν απερίφραστα την εισβολή του Πούτιν, δεν αντιμετωπίζονται πάντα με την ίδια εμπάθεια. Επίσης, είναι πλέον γνωστές οι ναζιστικές προτιμήσεις του τάγματος Αζόφ, που είναι δύσκολο να αμφισβητηθούν. Όλο και συχνότερα ακούγονται οι φωνές των ανθρώπων που επικαλούνται μια ειρηνική λύση, όπως ο καθηγητής Αλεσάντρο Ορσίνι, ο διευθυντής της εφημερίδας Il Fatto Quotidiano Μάρκο Τραβάλιο, ο ιδρυτής και διευθυντής του περιοδικού γεωπολιτικής Limes Λούτσιο Καράτσολο, και ο φιλόσοφος Μάσιμο Κατσάρι.
Δεν είναι τυχαίο ότι σε δημοσκόπηση Emg και Demopolis το 83% των ερωτηθέντων θεωρεί λάθος την απαίτηση no fly zone εκ μέρους της Ουκρανίας επειδή είναι πιθανό να προκαλέσει μια κλιμάκωση που θα οδηγήσει σε έναν παγκόσμιο πόλεμο.
Επίσης, το 55% των ερωτηθέντων είναι αντίθετο με την αποστολή όπλων στο Κίεβο, που αποφασίστηκε από το Κοινοβούλιο. Μόνο το 33% είναι υπέρ, ενώ το 12% δεν απαντά. Μεγαλύτερο ποσοστό καταγράφεται στους πολίτες που είναι αντίθετοι με μια είσοδο του ΝΑΤΟ στον πόλεμο υπέρ της Ουκρανίας (62%), με το 23% να είναι υπέρ.
Το 60% των συμμετεχόντων στη δημοσκόπηση, συν τοις άλλοις, θεωρεί ότι η προσπάθεια της κυβέρνησης Ντράγκι να συγκρατήσει το κόστος του ρεύματος και της βενζίνης είναι ανεπαρκής.
Επέτειος με αντιπολεμικό μήνυμα
Οι αντιθέσεις, όμως, στο εσωτερικό της ιταλικής κοινωνίας φάνηκαν και κατά τον εορτασμό της επετείου της 25ης Απρίλη, της απελευθέρωσης της Ιταλίας από τον ναζισμό και τον φασισμό. Η βιαστική συμφιλίωση και η προσπάθεια ενωτικής αντιμετώπισης έπειτα από μια εικοσαετία φασιστικής δικτατορίας και έπειτα από την επιβολή της Δημοκρατίας του Σαλό, μαζί με τους Γερμανούς ναζί (1943-1945), άφησαν πολλές ανεπούλωτες πληγές, που ματώνουν πάλι σε κάθε επέτειο. Ο πόλεμος στην Ουκρανία ήταν η αφορμή, για εκείνους που εχθρεύονται την ιταλική Αντίσταση και επιδιώκουν μια αναθεώρηση της ιστορίας, του τύπου «όλοι αγωνίζονταν για την πατρίδα», για να επιτεθούν στην ιταλική ¨Ένωση Αντιστασιακών (ANPI) λόγω της αντίθεσής της με την αποστολή όπλων στην Ουκρανία και για τη δράση της υπέρ της ειρήνης.
Κατά τον εορτασμό της επετείου, όπως συνηθίζεται κάθε χρόνο, με πορείες και εκδηλώσεις σε όλη την Ιταλία, ολιγάριθμες ομάδες ατόμων εμφανίστηκαν στις εκδηλώσεις στο Μιλάνο και στο Τορίνο, ανεμίζοντας σημαίες του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μαζί με ουκρανικές, και κραυγάζοντας «USA, USA». Το υπόλοιπο κομμάτι της πορείας αντέδρασε απαιτώντας να φύγουν οι σημαίες του ΝΑΤΟ. Ακολούθησαν αντεγκλήσεις και λίγο έλειψε να έρθουν στα χέρια οι δύο ομάδες.
Αντιδράσεις και με την παρουσία του γραμματέα του Δημοκρατικού Κόμματος Ενρίκο Λέτα στην πορεία στο Μιλάνο. Ακούστηκαν κραυγές: «Προδώσατε την Αντίσταση». Στο Τορίνο διαδηλωτές έκαψαν σημαίες του Δημοκρατικού Κόμματος και σημαίες του ΝΑΤΟ.
Την 25η Απρίλη πραγματοποιήθηκε και η πορεία ειρήνης Περούτζια-Ασίζη, με 10.000 συμμετέχοντες, 156 Δήμους και Περιφέρειες, 53 σχολεία και πανεπιστήμια, 88 εθνικές ενώσεις. Για τη συγκεκριμένη πορεία, καθώς και για όλες τις αντίστοιχες εκδηλώσεις, ο πάπας εξέφρασε τις ευχαριστίες του.
Παρά τη φιλονατοϊκή στάση της ιταλικής κυβέρνησης και παρά το προπαγανδιστικό φιλοπολεμικό σφυροκόπημα των περισσότερων μέσων ενημέρωσης, ο αγώνας για την ειρήνη στην Ιταλία δεν υποχωρεί.