Με αφορμή τις σημερινές δημοτικές εκλογές στην Ισλανδία, η Λιφ Μαγκνεουντότιρ υποψήφια δήμαρχος στο Ρέικιαβικ με το Αριστερό – Πράσινο Κίνημα (VG) μιλάει στην «Εποχή» για την υποψηφιότητά της, τις προτάσεις της και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ισλανδική πρωτεύουσα.
Τι σηματοδοτεί η υποψηφιότητά σου και ποιο είναι το όραμά σου για το Ρέικιαβικ;
Εργάζομαι στην εκπαίδευση. Ήμουν δασκάλα δημοτικού σχολείου όταν μπήκα για πρώτη φορά στην πολιτική το 2010 ως υποψήφια του VG και έκτοτε με παρακινεί η επιθυμία να διασφαλίσω ότι τα παιδιά μας θα έχουν τις καλύτερες ευκαιρίες για να μεγαλώσουν, τις οποίες μπορούμε να προσφέρουμε. Πάντα πίστευα ότι η πολιτική επηρεάζει και διέπει την καθημερινή μας προσωπική ζωή. Οι πιο σημαντικές επιπτώσεις της είναι σίγουρα στις κοινότητες και στο περιβάλλον μας, και στις δημόσιες υπηρεσίες στις οποίες βασιζόμαστε, συμπεριλαμβανομένων των σχολείων μας. Ως εκ τούτου, με προσέλκυσε η δημοτική πολιτική επειδή πολλά από αυτά καθορίζονται από την τοπική διακυβέρνηση, παρά από τους αρχηγούς των κομμάτων. Η πόλη μπορεί να κάνει μια άμεση και απτή διαφορά στην ποιότητα ζωής των κατοίκων της. Πιστεύω επίσης ακράδαντα στις δυνατότητες της άμεσης δημοκρατικής συμμετοχής, ένα θέμα που έχουμε τονίσει στο VG, και η τοπική αυτοδιοίκηση προσφέρει μοναδικές δυνατότητες για τη συμμετοχή των πολιτών και, ως εκ τούτου, για την ενίσχυση του κοινωνικού ιστού. Σήμερα, που η εμπιστοσύνη στους δημοκρατικούς θεσμούς απειλείται σε όλο τον κόσμο, νομίζω ότι αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Όσοι και όσες ασχολούμαστε με την πολιτική, έχουμε καθήκον να διασφαλίσουμε στους ανθρώπους να αισθάνονται πως αποτελούν μέρος ενός συλλογικού σχεδίου και μπορούμε να το κάνουμε αυτό ασκώντας μια πολιτική για τους πολλούς, αποδεικνύοντας ότι είναι δυνατό να συνεργαστούμε μαζί για να οικοδομήσουμε ένα καλύτερο μέλλον και να προστατεύσουμε τους πολυτιμότερους πόρους μας, τα παιδιά μας και το φυσικό περιβάλλον.
Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα το Ρέικιαβικ;
Το πιο πιεστικό πρόβλημα είναι η στέγαση. Η αγορά κατοικίας της πόλης δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί στη ζήτηση, από τον αυξανόμενο πληθυσμό, για νέα και οικονομικά προσιτή στέγαση. Ως αποτέλεσμα, το κόστος στέγασης έχει εκτοξευθεί στα ύψη και έχει καταστεί απαράδεκτα ακριβό. Είναι μη βιώσιμο για τις φτωχές οικογένειες να δίνουν για ενοίκιο έως και το 70% του διαθέσιμου εισοδήματός τους. Αυτή η αδικαιολόγητη οικονομική επιβάρυνση των φτωχών και των νέων οικογενειών τους στερεί την ικανότητα να ζουν μια ικανοποιητική ζωή. Αυτό δεν είναι μόνο ζήτημα ατομικής οικονομικής ασφάλειας, αλλά είναι κοινωνικό πρόβλημα, ακόμη και ένα ζήτημα δημόσιας υγείας. Η στεγαστική ανασφάλεια και οι συνεχείς οικονομικές ανησυχίες για τις αυξήσεις των τιμών στην αγορά ενοικίων επιβαρύνουν τους ανθρώπους. Η βασική αιτία αυτής της κατάστασης πιστεύω ότι είναι επειδή αφήσαμε τη στέγαση εξ ολοκλήρου στην ελεύθερη αγορά και στο αόρατο χέρι της. Αλλά η εμπειρία των τελευταίων δεκαετιών έχει δείξει πέραν πάσης αμφιβολίας ότι το αόρατο χέρι έχει ένα κρύο άγγιγμα και ότι δεν σέβεται την ευημερία των ανθρώπων. Καθοδηγείται μόνο από το κέρδος. Όμως ο σκοπός της στέγασης θα πρέπει να είναι η παροχή ενός καταφυγίου στους ανθρώπους και όχι να δημιουργεί κέρδη. Ως εκ τούτου, εμείς στο VG ζητάμε την κατασκευή νέων διαμερισμάτων στο Ρέικιαβικ. Θέλουμε η πόλη να χτίσει τουλάχιστον 500 – 1.000 μη κερδοσκοπικές ενοικιαζόμενες κατοικίες, που θα ήταν μια προσθήκη στην προσφορά άλλων μη κερδοσκοπικών εταιρειών ενοικίασης. Μόνο με την επέκταση του πεδίου εφαρμογής του μη κερδοσκοπικού τομέα μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι η αγορά κατοικίας θα καθοδηγείται από τις ανάγκες των ανθρώπων και όχι από το κέρδος. Το άλλο μεγάλο ζήτημα που αντιμετωπίζει το Ρέικιαβικ, όπως όλες οι άλλες πόλεις, είναι η κλιματική αλλαγή. Είναι ζωτικής σημασίας η πόλη να επιτύχει τον στόχο της για ουδετερότητα του άνθρακα έως το 2040 και να αναλάβει ηγετικό ρόλο μεταξύ των ισλανδικών δήμων για την προστασία και την αποκατάσταση του φυσικού της περιβάλλοντος. Εάν αποτύχουμε να το κάνουμε αυτό, αποτυγχάνουμε στις μελλοντικές γενιές και τα παιδιά μας.
Ποια είναι τα κύρια σημεία στο πρόγραμμά σας; Ποιες είναι οι προτεραιότητες;
Η κοινωνική και η περιβαλλοντική δικαιοσύνη είναι τα κεντρικά σημεία της εκλογικής μας ατζέντας. Μια αγορά κατοικίας που διέπεται από τις ανάγκες των ανθρώπων και όχι από το κεφάλαιο, ένα ισχυρό δίχτυ κοινωνικής ασφάλειας που φροντίζει τις νέες οικογένειες, τα παιδιά, τους ηλικιωμένους και τις ευάλωτες ομάδες και μια βιώσιμη πόλη που δίνει σε όλους τους κατοίκους της την ευκαιρία να ζήσουν μια πλούσια και γεμάτη ζωή. Εμείς στο VG πιστεύουμε ότι αυτό συνδέεται με το καθήκον μας να προστατεύουμε το φυσικό μας περιβάλλον και το οικοσύστημα. Ένας από τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να το κάνουμε αυτό είναι μέσω του πολεοδομικού σχεδιασμού, για παράδειγμα, προσφέροντας στους ανθρώπους πραγματικές επιλογές όσον αφορά τα ταξίδια και τον τρόπο διαβίωσης. Αντί να δίνουμε προτεραιότητα στον προαστιακό που απαιτεί περισσότερη κυκλοφορία, πρέπει να προσφέρουμε στους ανθρώπους την επιλογή μιας βιώσιμης στέγασης σε κοντινή γειτνίαση με υπηρεσίες και φιλική προς το περιβάλλον διέλευση. Πρέπει να σταματήσουμε να χτίζουμε πόλεις για τα αυτοκίνητα και όχι για τους ανθρώπους.
Ποιο είναι το περίγραμμα των προτάσεων σας σε θέματα κοινωνικής πολιτικής;
Οι δήμοι στην Ισλανδία έχουν τεράστιες δυνατότητες να χαράξουν κοινωνική πολιτική. Μεγάλο μέρος των υπηρεσιών σε ηλικιωμένους και σε άτομα με αναπηρίες, καθώς και η υποστήριξη για παιδιά και οικογένειες, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης και της ψυχαγωγίας, είναι ευθύνη των δήμων και όχι της εθνικής κυβέρνησης. Εναπόκειται σε εμάς να αναλάβουμε αυτές τις ευθύνες με αποφασιστικότητα και με έναν σαφή στόχο να βρούμε τρόπους όχι μόνο για να κάνουμε τα πράγματα καλύτερα, αλλά για να κάνουμε περισσότερα. Όντας η πρωτεύουσα και ο μεγαλύτερος δήμος της Ισλανδίας, το Ρέικιαβικ, έχει επωμιστεί ένα δυσανάλογο μερίδιο πολλών κοινωνικών προβλημάτων, για παράδειγμα των αστέγων. Κατά τη διάρκεια της περασμένης περιόδου, κάναμε βήματα για να αντιμετωπίσουμε αυτό το ζήτημα παρέχοντας στέγαση για ευάλωτα άτομα, αλλά ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπιστεί σωστά αυτό το ζήτημα, είναι να ενισχύσουμε το δίχτυ κοινωνικής ασφάλειας για να βοηθήσουμε τους ανθρώπους πριν βρεθούν σε δεινή θέση.
Πώς αποτιμάς το έργο της σημερινής διοίκησης του δήμου και ποια ήταν η δική σας συμβολή;
Εμείς είμαστε μέρος του τρέχοντος συνασπισμού της πλειοψηφίας από το 2014, όταν ο Ντάγκουρ Έγκερτσον (σημ: σοσιαλδημοκράτης) αντικατέστησε τον Τζον Γκναρ ως δήμαρχο. Παρά το γεγονός ότι είμαστε ένας μικρός εταίρος σε αυτόν τον συνασπισμό, με έναν μόνο δημοτικό σύμβουλο, καταφέραμε να ασκήσουμε σημαντική επιρροή στην πλειοψηφία και διασφαλίσαμε να ακούγεται η έμφαση που δίνουμε στην πράσινη και στην αριστερή πολιτική. Εκ μέρους του VG, μπορώ ειλικρινά να πω ότι είμαι πολύ περήφανη για τα επιτεύγματα της πλειοψηφίας τα τελευταία οκτώ χρόνια. Έχουμε κάνει πραγματικά και σημαντικά βήματα για να γίνει το Ρέικιαβικ πιο βιώσιμο και πιο ανθρώπινο. Τα έργα για ένα σύστημα ταχείας διέλευσης που μπορεί να μειώσει την κυκλοφορία και τη ρύπανση προχωρούν με γοργούς ρυθμούς, το κέντρο της πόλης έχει γίνει πιο φιλόξενο, η διοίκηση του δήμου έχει δεσμευτεί για μια πράσινη πολιτική, έχουμε εξασφαλίσει σημαντικούς πόρους χρηματοδότησης, τα οικονομικά μας έχουν εξορθολογιστεί και οι οικογένειες πληρώνουν λιγότερο από πριν για δημοτικά τέλη και κοινωνικές υπηρεσίες. Φυσικά, αυτή ήταν μια ομαδική προσπάθεια, αλλά πιστεύω ότι ως VG συμβάλαμε στην εξισορρόπηση της βαριάς φιλελεύθερης κλίσης και της υπερβολικής φιλικότητας προς την αγορά άλλων εταίρων του συνασπισμού. Αυτό δεν ήταν πάντα εύκολο, αλλά πιστεύω ακράδαντα ότι το ιστορικό της σημερινής πλειοψηφίας, και επομένως η κληρονομιά του Ντάγκουρ Έγκερτσον ως δημάρχου, έχει ενισχυθεί σημαντικά από τη δική μας ένταξη. Είμαι επίσης βέβαιη ότι μια μεγαλύτερη παρουσία του VG στο δημοτικό συμβούλιο θα βοηθήσει να διασφαλιστεί ότι το Ρέικιαβικ θα γίνει ακόμη πιο πράσινο και πιο βιώσιμο.