Οι εκπρόσωποι των 27 συναντήθηκαν (30 και 31 Μαΐου) για να δοκιμάσουν, για έκτη φορά, να γονατίσουν και να τιμωρήσουν την Ρωσία για την άγρια στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία, επιδιώκοντας να την αποστερήσουν από αυτό που εκτιμούν ότι είναι η μέγιστη πηγή εσόδων, απαραίτητων για την συντήρηση της πολεμικής εισβολής. Αντίθετα, δεν καταγράφτηκε κανένας «κόπος» για την αναζήτηση τρόπων για να σταματήσει άμεσα η αιματοχυσία.
Όπως και στις άλλες πέντε φορές, που εκ των πραγμάτων δεν έφεραν τα επιθυμητά αποτελέσματα, ο βαθμός αποτελεσματικότητας των νέων μέτρων αντικατοπτρίζεται μάλλον, στις συζητήσεις που, ήδη ξεκίνησαν, για την ανάγκη και ενός επόμενου έβδομου πακέτου, και βλέπουμε…
Η αντιμετώπιση του πολέμου υιοθετεί νέες μεθόδους και νέα όπλα, σε μια διαρκή και ανεξέλεγκτη εναλλαγή προτεραιοτήτων μεταξύ αποτρεπτικότητας (deterrent) και καταστολής (repression): με εργολαβίες προθύμων, απρόσκλητων, παρείσακτων χωρών, καθώς και με ιδιώτες-επιχειρήσεις (μισθοφόροι).
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, η Ευρωπαϊκή Ένωση, ένα μείγμα πρόθυμων, απρόθυμων, αδιάφορων και ενοχλημένων χωρών, καλείται να χειριστεί σοβαρά θέματα, ένα πόλεμο μέσα στα χωρικά της ορια, με αποκλειστική επιδίωξη τον έλεγχο της ανθεκτικότητας της δυσφορίας των μελών της.
Έτσι και τώρα, η Ευρώπη διαμορφώνει προϋποθέσεις για να ξανά-αποφασίσει, προσεχώς, σε ένα εξαντλητικό γαϊτανάκι αναποτελεσματικότητας, έλλειψης οράματος και πολιτικής βούλησης.
Το διήμερο έδωσε την ευκαιρία στους αρχηγούς των 27 χωρών να ξεδιπλώσουν τους φόβους, την αλαζονεία, τον ανέμελο «τακτοποιητικό» πρωταγωνισμό και την κοντόφθαλμη ιδέα που έχουν τόσο για το μέλλον των χωρών τους, όσο και αυτών των ίδιων…
Η «περίπου» απόφαση
Επί ένα μήνα οι 27 συζητούσαν το έκτο πακέτο, το οποίο αδυνατούσαν να δρομολογήσουν, λόγω της έντονης αντίθεσης της Ουγγαρίας. Τα πρώτα κύματα κυρώσεων ήταν ευκολότερα (με το πετρέλαιο να αγγίζει μεγάλα συμφέροντα) και το επόμενο στάδιο -το φυσικό αέριο- να είναι ακόμα πιο δύσκολο.
Η κουραστική αναζήτηση συμβιβασμού στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αφορούσε στο προοδευτικό εμπάργκο, μέχρι το τέλος το έτους, στο 92% του ρωσικού πετρελαίου, στον αποκλεισμό της τράπεζας Sberbank (37% της αγοράς) από το σύστημα Swift, σε τρία τηλεοπτικά μέσα και στη διεύρυνση της λίστας ανεπιθύμητων με αλλα 80 άτομα (τελικά δεν περιλήφθηκε και ο ρώσος ορθόδοξος πατριάρχης…)
Δηλαδή, το εμπάργκο πετρελαίου θα μπει σε ισχύ, όταν πιθανότατα, ο πόλεμος, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, θα έχει τελειώσει, επιβεβαιώνοντάς την «υποψία» ότι ο στόχος δεν είναι ο τερματισμός του, αλλα η στρατηγική υποβάθμιση της Ρωσίας και η επικράτηση της «pax atlantica». Η Επιτροπή προτείνει έναν συμβιβασμό για τις μεσογειακές χώρες: περιορισμό του εμπάργκο στο πετρέλαιο που εισάγεται δια θαλάσσης, με «προσωρινή εξαίρεση» για το αργό πετρέλαιο που φτάνει μέσω αγωγών, χωρίς αναφορά χρονικού ορίου σε αυτήν την εξαίρεση (το συντομότερο δυνατό).
Η ΕΕ εισάγει το ένα τέταρτο του πετρελαίου της από την Ρωσία. Το εμπάργκο στην εισαγωγή ρωσικού πετρελαίου δια θαλάσσης σημαίνει αποκλεισμό των δύο τρίτων των εξαγωγών της Μόσχας. Εξαιρείται ο αγωγός Druzhba, ο οποίος φέρνει αργό πετρέλαιο από την Ρωσία στην Ουγγαρία, η οποία εξυπηρετεί επίσης την Σλοβακία και την Τσεχική Δημοκρατία, και ο οποίος εξασφαλίζει το 30% των ρωσικών εξαγωγών πετρελαίου στην ΕΕ.
Από την μεριά της, η GAZPROM ανακοίνωσε ότι διακόπτει την παροχή φυσικού αερίου στην Ολλανδία και Φιλανδία.
Μέχρι τώρα, η ΕΕ έχει ήδη καταβάλει 4 δισ. Και έχει δεσμεύσει άλλα 9 δισ. για μακροπρόθεσμα δάνεια (και ένα μικρό μέρος δωρεών), για να αποφευχθεί μια αρνητική αντίδραση των αγορών, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε χρεοκοπία της Ουκρανίας.
Στο τραπέζι των 27 και το ζήτημα της επισιτιστικής ασφάλειας και του αποκλεισμού των εξαγωγών από τα ουκρανικά λιμάνια: η επιδίωξη είναι να ανοίξουν «διάδρομοι» από την Οδησσό, που δεν μπορεί να γίνει χωρίς κάποια συμφωνία με την Μόσχα.
Η ελληνική θέση
Έγινε γνωστό ότι ο έλληνας πρωθυπουργός συνέβαλε διπλά στη διήμερη συνάντηση. Η πρώτη παρέμβαση-πρόταση αφορά στην αντιμετώπιση της ενεργειακής ακρίβειας.
Η πρόταση που επεξεργάστηκε η κυβέρνηση, πέρα των αλλων, σκόπευε να βάλει τέλος στην «φτωχοποιό» και μάλλον «εκλογοφθόρα» ρήτρα αναπροσαρμογής του λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος.
Η πρόταση απορρίφτηκε μετ’ επαίνων από την Κομισιόν, γιατί παραβιάζει κατάφορα το σύστημα καθορισμού τιμών (target model). Σε αυτό τον πύραυλο, μεγάλου βεληνεκούς, που καταστρέφει νοικοκυριά και εκτινάσσει τον πληθωρισμό (σχεδόν 11% στην Ελλάδα), η Κομισιόν δεν σκέφτεται να επιβάλει κανένα πακέτο μέτρων και κυρώσεων, προφανώς γιατί δεν βρίσκει, ούτε αναζητά, υπεύθυνους…
Η δεύτερη, πιο ηχηρή οσο και απόκρυφη («μουλωχτή», μια και έγινε γνωστή από διαρροές τρίτης πηγής), αφορά την προσωπική συμβολή του έλληνα πρωθυπουργού στην συνέχιση του πολέμου. Αποφάσισε και συμφώνησε με τον γερμανό καγκελάριο να αποστείλει η Ελλάδα άρματα μάχης στην Ουκρανία BMP-1 και να δεχτεί την υποκατάστασή τους από γερμανικά Marder.
Δεν είναι πρώτη φορά που ο πρωθυπουργός αποφασίζει μονος του, για πολλά θέματα. Αυτό όμως είναι κάπως σοβαρότερο, μια και αφορά την άμυνα της χώρας και τις γεωπολιτικές ισορροπίες και στρατηγικές. Αντί να προσπαθήσει να εντάξει τη χώρα στο μέτωπο των χωρών που αναζητούν τρόπους για το τέλος του αιματηρού πολέμου, επενδύει στην συνέχισή του, με μια τακτική και μεθόδευση που προσμοιάζει με «παιδικό παιχνίδι με τα στρατιωτάκια και κάστρα», χωρίς να φαίνεται να είναι σε θέση να εκτιμήσει επαρκώς τις συνέπειες.
Ακατανόητο παραμένει γιατί η Γερμανία δεν στέλνει, η ίδια, κατ’ ευθείαν τα άρματα και δέχεται την «σκάντζα» για ένα θέμα που το Ελληνικο Επιτελείο βρέθηκε και απροετοίμαστο και προβληματισμένο. Σύσσωμη η αντιπολίτευση, μετα την έκπληξη, ζήτησε ενημέρωση και περιμένει.
Με την αποστολή των κατασχεμένων καλάσνικοφ και των θαλερών ανατολικογερμανικών τανκς του 1994 (και αυτά, όπως τα καλάσνικοφ, ρωσικής κατασκευής), δεν μένει παρα να εξάγουμε, για έμπνευση, κανένα κομμάτι από τις Θερμοπύλες, σε μια θλιβερή προσπάθεια μεγαλοϊδεατισμού σε συσκευασία ευκαιριακού fast delivery.
Πέρα από τα πολεμικά παιγνίδια εξαγωγής του πρωθυπουργού, ο πραγματικός ελληνικός πόλεμος (λιγότερο αιματηρός, αλλα πάντα άγριος και άδικος) διεξάγεται, χωρίς αποστολές αμυντικού υλικού, στο πεδίο των αντλιών των πρατηρίων βενζίνης και των ρευματοδοτών, με την τιμή του λίτρου να κτυπάει περήφανα τα 2,3-2,5 ευρώ και την κιλοβατώρα (με όλα τα παρελκόμενα) κοντά στα 0,3 ευρώ.
Το εγχώριο αμυντικό υλικό περιορίζεται στις «επιδοτήσεις», δηλαδή από το δημόσιο ταμείο, που μέχρι τον Ιούνιο θα έχουν φτάσει τα 12 δισ.
Ένας πόλεμος με «ειρηνοποιούς» σε στάση εργασίας
Τα αδέξια γεωπολιτικά παιγνίδια της κυβέρνησης διευρύνουν την λαϊκή δυσαρέσκεια με απρόσμενους, αλλά «εκλεκτούς καλεσμένους»: τους έλληνες εφοπλιστές, που βλέπουν, καθώς ενεργοποιούνται, σταδιακά, οι νέες απαγορεύσεις για τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες, οι ελληνικές ναυτιλιακές εταιρίες να αποσύρονται πλήρως από συγκεκριμένες θαλάσσιες ρότες. «Δηλαδή η ελληνική ναυτιλία θα χάσει σημαντικά, ή εξ ολοκλήρου, μερίδια συμμετοχής της, σε σημαντικές αγορές, για μεγάλο διάστημα και μετα την κρίση στην Ουκρανία» (Η. Μπέλλου, «Καθημερινή», 1/6/22).
Οι τελευταίες εξελίξεις με τα ελληνικά δεξαμενόπλοια στον Περσικό Κόλπο, προϊόν και αυτό μιας απρόσεκτης και λαθεμένης πολιτικής, προσθέτει προβλήματα στα ήδη υπάρχοντα, καθηλώνει και εγκλωβίζει την Ελλάδα στην «σωστή πλευρά της ιστορίας», όταν η Ιστορία διαδραματίζεται αλλού και με άλλους.