Ο Φραντίσεκ Βλάτσιλ (1924-1999) ανήκει σε εκείνη τη γενιά των σκηνοθετών που στα μέσα της δεκαετίας του 1960 δημιούργησαν το «νέο κύμα» στον τσεχοσλοβάκικο κινηματογράφο. Το 1967 σκηνοθέτησε την άγνωστή στην Ελλάδα «Μαρκέτα Λαζάροβα», ένα ιστορικό φιλμ διάρκειας 165 λεπτών, το οποίο ψηφίστηκε ως η καλύτερη ταινία του κινηματογράφου της πάλαι ποτέ Τσεχοσλοβακίας. Όμως ένα χρόνο μετά ο Βλάτσιλ σκηνοθέτησε ακόμη ένα ιστορικό φιλμ, εξίσου άγνωστο στη χώρα μας, την «Κοιλάδα των μελισσών» (Údolí vcel), η υπόθεση του οποίου τοποθετείται χρονικά στο Μεσαίωνα.
Ο Όντρεϊ του Βλοκφ, την ημέρα που ο πατέρας του παντρεύεται τη νεαρή Λενόρα, η οποία είναι σχεδόν συνομήλικη του γιου του, προσβάλλει τη νύφη μπροστά σε όλους τους καλεσμένους. Οργισμένος ο πατέρας του ξεσπά επάνω του αλλά όταν βλέπει πως ο Όντρεϊ έχει τραυματιστεί βαριά προσεύχεται για τη σωτηρία του και υπόσχεται να τον αφιερώσει στο Θεό. Έτσι ο νεαρός θα βρεθεί σε ένα αυστηρό θρησκευτικό τάγμα ακολουθώντας τη ζωή του μοναχού. Εκεί θα γνωριστεί με τον Άρμιν φον Χάιντε, έναν Σταυροφόρο, ο οποίος θα αναλάβει την καθοδήγηση του νεαρού. Οι δύο άντρες θα γίνουν στενοί φίλοι και, όταν ο Όντρεϊ θα το σκάσει από το μοναστήρι, ο Άρμιν υπόσχεται να τον φέρει πίσω. Εν τω μεταξύ μετά από περιπέτειες, ο Όντρεϊ καταφέρνει να επιστρέψει στον πύργο του πατέρα του ο οποίος στο μεταξύ έχει πεθάνει και η λαίδη Λενόρα είναι χήρα. Καθώς αρχίζει να αναλαμβάνει τις ευθύνες που είχε ο νεκρός του πατέρας, ερωτεύεται τη Λενόρα και μετά από λίγο αποφασίζουν να παντρευτούν. Όμως τότε φτάνει στον πύργο ο Άρμιν με σκοπό να τον πάρει πίσω στο μοναστήρι. Οι δύο φίλοι θα βρεθούν αντιμέτωποι ο ένας με τον άλλον αλλά και με την ίδια τους τη συνείδηση. Ιδίως ο Άρμιν πρέπει να παλέψει σκληρά με τον εαυτό του και την βαθιά θρησκευτική πίστη του, η οποία αγγίζει τα όρια του φανατισμού.
Μοναδικής ομορφιάς ασπρόμαυρη φωτογραφία, με φωτοσκιάσεις που θυμίζουν γερμανικό εξπρεσιονισμό, ο Βλάτσιλ υπογραμμίζει τη σκοτεινότητα της εποχής την οποία περιγράφει. Με ισορροπημένα πλάνα και ευφάνταστες γωνίες λήψης, ο σκηνοθέτης αναπαριστά μια εποχή που στην Ευρώπη κυριαρχούσαν, εκτός από τον φανατισμό, η βία, το αίμα κι ο θάνατος. Κάτι που ο σκηνοθέτης αναδεικνύει με κάθε τρόπο μέσα από τη σύγκρουση ανάμεσα στην ανθρώπινη φύση και το δογματισμό. Μια σύγκρουση η οποία έχει διαχρονικότητα καθώς συνεχίζεται και στη σύγχρονη εποχή, ανάμεσα στην ανθρώπινη ελευθερία και την αναλγησία της εξουσίας.
Με σκηνοθεσία την οποία χαρακτηρίζει η ποιητική ελευθεριότητα και η οποία αφήνει κάποιες ανάσες στο θεατή, με καλοδουλεμένο σενάριο το οποίο αναδεικνύεται ακόμη περισσότερο χάρη στη σκηνοθεσία και το μοντάζ, ο Φραντίσεκ Βλάτσιλ κληροδοτεί στο παγκόσμιο σινεμά ένα χαμηλών τόνων φιλμ, το οποίο συμπυκνώνει το σινεμά πολλών σημαντικών δημιουργών.