Οι Γάλλοι ψηφοφόροι που πήγαν την προηγούμενη Κυριακή στις κάλπες –το μεγαλύτερο ποσοστό απείχε– απέρριψαν με την ψήφο τους την πολιτική του προέδρου Μακρόν. Ταυτόχρονα φαίνεται πως του στερούν τη δυνατότητα να κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή και, συνεπώς, να σχηματίσει κυβέρνηση της απόλυτης εμπιστοσύνης του, για να ολοκληρώσει τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές του στην οικονομία, την παιδεία, την υγεία, την κοινωνική ασφάλιση.
Από την άλλη, η Αριστερά –παρά τα παιγνίδια του υπουργείου Εσωτερικών με τα αποτελέσματα– αναδείχτηκε η βασική δύναμη στον χώρο της αντιπολίτευσης. Εκτόπισε έτσι την άκρα δεξιά –που έπαιζε άνετο παιγνίδι με τα ΜΜΕ τα τελευταία χρόνια– και τη συντηρητική δεξιά από τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η αλλαγή αυτή σηματοδοτεί το άνοιγμα μιας νέας προοπτικής με τη δυναμική επιστροφή της Αριστεράς και τη μετατόπιση του κέντρου βάρους της πολιτικής ζωής, που μέχρι τώρα προσδιοριζόταν από το προεδρικό μπλοκ, από τη μια, και την άκρα δεξιά, από την άλλη. Έτσι έμπαινε πάντα το δίλημμα της επιλογής του μεγαλύτερου ή του χειρότερου κακού.
Τα αποτελέσματα, σύμφωνα με το υπ. Εσωτερικών, δείχνουν ότι η παράταξη Μακρόν με το σχήμα «Μαζί» κατέλαβε την α’ θέση με το 25,75%. Η Αριστερά, δηλαδή η Νέα Κοινωνική, Οικολογική και Λαϊκή Ενότητα (NUPES) πήρε το 25,66%, λαμβάνοντας περίπου 20.000 ψήφους λιγότερες. Ο Εθνικός Συναγερμός της Λεπέν έλαβε 18,68% και η συντηρητική δεξιά, οι Ρεπουμπλικάνοι, 10,43%. Ενώ ο ακροδεξιός Ερικ Ζαμούρ περιορίστηκε στο 4,24%. Ακολουθούν διάφορες μικρότερες ομάδες και πρόσωπα με 1 έως 2,5%. Με βάση αυτά τα ποσοστά οι έδρες που καταλαμβάνει το πρώτο κόμμα είναι από 189 έως 219 βουλευτές, η NUPES από 160 έως 190, η Λεπέν από 50 έως 80, οι Ρεπουμπλικάνοι από 30 έως 40.
Στο δεύτερο γύρο οι υποψήφιοι του Μακρόν θα είναι 419, της αριστεράς 486, της Λεπέν 87. Άλλοι περίπου 80 των άλλων κομμάτων. Οι 287 υποψήφιοι της Αριστεράς θα βρεθούν αντιμέτωποι με τους «Μακρονιστές». Οι 62 θα βρεθούν αντιμέτωποι με τους υποψηφίους της Λεπέν και οι υπόλοιποι θα αναμετρηθούν με τους υποψηφίους της Δεξιάς ή ανεξάρτητους υποψήφιους. Κύρια επιδίωξη της Αριστεράς είναι να προσελκύσει όσο γίνεται περισσότερους ψηφοφόρους στην κάλπη του δεύτερου γύρου, καθώς πολλοί από αυτούς απείχαν στον πρώτο γύρο. Με βάση τις δημοσκοπικές εκτιμήσεις, όσο γενναιόδωρες κι αν είναι, είναι δύσκολο για τους προεδρικούς υποψηφίους να κερδίσουν 289 έδρες. Αυτό σημαίνει ότι ο Μακρόν δεν κατακτά την απόλυτη πλειοψηφία. Βέβαια, υπάρχουν και δημοσκοπήσεις οι οποίες του δίνουν 255 με 295 έδρες, ενώ στη NUPES δίνουν 150 με 210 έδρες. Αλλά οι προβλέψεις αυτές δεν μπορούν να διασκεδάσουν τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς των προεδρικών.
Συνέχιση της «υπερ-προεδρίας» Μακρόν
Η συντηρητική εφημερίδα «Ζουρνάλ ντε Ντε» έγραψε: «Για τον Εμμανουέλ Μακρόν, η δεύτερη θητεία αρχίζει άσχημα. Δεν έχει διασφαλίσει ότι μπορεί να κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο και η πρωθυπουργός του, προς το παρόν, φαίνεται να βρίσκεται σε δύσκολη θέση».
Ο Μακρόν για να καθησυχάσει τους οπαδούς του, πριν αναχωρήσει για τη Ρουμανία και τη Μολδαβία, κάλεσε τους ψηφοφόρους «να δώσουν μια σταθερή πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο […] για να αποφύγουμε να προσθέτουμε προβλήματα στη Γαλλία και την Ευρώπη». Οι δηλώσεις αυτές προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις και του ασκήθηκε κριτική για τη συνέχιση της «υπερ-προεδρίας», παρά τις δηλώσεις του ότι χρειάζεται να αλλάξει μέθοδο.
Ο ηγέτης της αριστεράς Ζαν Λικ Μελανσόν ήταν ιδιαίτερα επικριτικός και εξέφρασε την ανησυχία του για τον ολισθηρό δρόμο που διάλεξε ο πρόεδρος Μακρόν, ο οποίος είχε δηλώσει ότι δεν πρέπει να λείψει καμία ψήφος από τη Δημοκρατία, εννοώντας το κόμμα του. Ο Μελανσόν αναφέρθηκε επίσης και στις δηλώσεις του προέδρου της Βουλής που είχε θεωρήσει ότι «η συγκατοίκηση είναι αδιανόητη». «Τι θέλει να πει ο ποιητής;», αναρωτήθηκε ο ηγέτης της Αριστεράς, και πρόσθεσε: «Μια συγκατοίκηση, εάν το αποφασίσουν οι Γάλλοι με την ψήφο τους, θα υπάρξει». Τέλος, άσκησε κριτική στον Μακρόν για την περιφρόνηση που δείχνει προς τον γαλλικό λαό, καθώς τρεις ημέρες πριν τον β’ γύρο των εκλογών εγκατέλειψε τη χώρα, επισκεπτόμενος το Κίεβο, τη Ρουμανία και τη Μολδαβία.
Το κρυφό πρόγραμμα
Ένα άλλο σημείο σύγκρουσης των στρατοπέδων Μακρόν - Μελανσόν, είναι η πιθανολογούμενη αύξηση του ΦΠΑ. Η κυβέρνηση δεν έχει ανακοινώσει κάτι επ’ αυτού. Όμως, ο Μελανσόν κατήγγειλε την κυβέρνηση του Μακρόν ότι κρύβει ένα μέρος του προγράμματός του που αφορά στην εξοικονόμηση 80 δισ. από τα κρατικά κονδύλια και ότι το ποσό αυτό δεν μπορεί να βρεθεί αλλού, παρά από την αύξηση του ΦΠΑ. Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να μειώσει τα ελλείμματα κάτω από το 3%, έως το 2027. Το πρόγραμμα αυτό έχει ήδη κατατεθεί, με πλήρη αδιαφάνεια, από τον προηγούμενο πρωθυπουργό, στα τέλη Μαρτίου. Τελικά, ο υπουργός Οικονομικών αναγκάστηκε να μιλήσει χαρακτηρίζοντας την υπόθεση αυτή ως συνωμοσία.
«Το θέμα δεν είναι τι λέει ο υπουργός αλλά ποιες είναι οι δεσμεύσεις της κυβέρνησης», τονίζει το περιοδικό «Πολίτης». Το ζήτημα αυτό προέκυψε τις τελευταίες ημέρες και έτσι συμπληρώθηκε η ατζέντα των οικονομικών και κοινωνικών θεμάτων που έχει θέσει στον προεκλογικό διάλογο η Αριστερά. Μέσα από τις κινητοποιήσεις και τις αναζητήσεις, ωρίμασε και το αίτημα για μια άλλη - εναλλακτική πρόταση που θα εκφράζει τους εργαζόμενους, τους νέους και τις γυναίκες. «Όλο τον κόσμο της εργασίας και της δημιουργίας», όπως αναφέρουν ο Πικετί, ο Φριό και άλλοι 30 οικονομολόγοι. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που εκφράζει και ενώνει την Αριστερά, κάτι που δεν επιτεύχθηκε στις προεδρικές εκλογές. Επιτεύχθηκε όμως στις κοινοβουλευτικές εκλογές, όπως σταθερά πρότεινε το ΚΚΓ, «με στόχο την εκλογή μιας αριστερής πλειοψηφίας στη Βουλή».
«Η αριστερά αυτή έχει μπροστά της ένα πολύ σημαντικό έργο», γράφει το περιοδικό «Πολίτης», και συνεχίζει: «Ακόμα και αν ο Μακρόν κερδίσει μια απόλυτη πλειοψηφία, αυτή θα είναι εύθραυστη [….]. Υπάρχει τεράστιος χώρος για να σκεφτούμε και να ανοίξουμε ένα άλλο κεφάλαιο, πιο ενδιαφέρον στην πολιτική μας ζωή. Ένα μόνον γεγονός θα μπορούσε να μετατρέψει την ελπίδα σε καταστροφή. Η NUPES να αυτοδιαλυθεί την επαύριο των εκλογών. Ή μία από τις οργανώσεις να πει αντίο στον Μελανσόν. Ή να το πει ο ίδιος ο Μελανσόν, για να γίνει ένας γκουρού και να επιβληθεί στους συμμάχους του. Αυτό είναι που εμείς αγαπάμε λιγότερο σε αυτόν. […] Ο Μελανσόν όμως πίστεψε στη δύναμη της ενότητας, στην οποία δεν πίστευε το 2017. Ξέρει ότι η επιτυχία της NUPES –και όχι για τώρα– είναι η ενότητα. […] Η αλλαγή είναι πολιτική. Θα πρέπει να γίνει και κοινωνική. Η πρόκληση είναι τεράστια. Μια έκρηξη της εκλογικής κινητοποίησης την Κυριακή, θα δημιουργούσε ακόμα πιο ευνοϊκές συνθήκες», καταλήγει ο «Πολίτης».