Φωτογραφία: Νικόλας Κοκοβλής
Το 23ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ που πραγματοποιήθηκε από την 1 έως τις 3 Ιουλίου στην Πανεπιστημιούπολη, ήταν αντιμέτωπο με τρεις προκλήσεις:
1. Να επανακάμψει με επιτυχία μετά από 2 χρόνια αναγκαστικής απουσίας λόγω πανδημίας.
2. Να δημιουργήσει ένα μαζικό γεγονός μέσα στην πιο αρνητική ιστορικά συγκυρία για τις αντιρατσιστικές δυνάμεις.
3. Να ανταπεξέλθει στον «ανταγωνισμό» δύο πολύ μεγάλων συναυλιών που γίνονταν τις ίδιες μέρες, του Iggy Pop και του ΛΕΞ.
Δεν πρέπει να υπάρχει αμφιβολία ότι και οι τρεις προκλήσεις αντιμετωπίστηκαν με επιτυχία. Με μεγάλη επιτυχία. Είκοσι έξι χρόνια από το ντεμπούτο του, το Φεστιβάλ συγκέντρωσε περισσότερους από 25.000 επισκέπτες. Στην επιτυχία αυτή πρέπει να συμπεριληφθεί η γενική αίσθηση μιας πολύ θετικής εμπειρίας. Το 23ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ ήταν μια πραγματικά μεγάλη γιορτή αλληλεγγύης. Μια γιορτή νεανική μάλιστα, αφού η μεγάλη πλειονότητα των συμμετεχόντων και των συμμετεχουσών ήταν κάτω των 30.
Το μήνυμα
Έχουμε πλέον αρκετή εμπειρία και αρκετή (ελπίζω) νηφαλιότητα για να μην παρασυρόμαστε σε επιπόλαια συμπεράσματα από τη μεγάλη επιτυχία ενός φεστιβάλ. Μια μεγάλη γιορτή δεν είναι και δεν θα μπορούσε να είναι προάγγελος ριζοσπαστικών εξελίξεων. Ωστόσο, ένα φεστιβάλ όπως το Αντιρατσιστικό, έχει σαφές πολιτικό μήνυμα το οποίο ενστερνίζονται όσες-οι συμμετέχουν. Για να το πω πιο χοντροκομμένα, δεν γίνεται να πας στο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ αν έχεις αρνητική γνώμη για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες. Η συμμετοχή χιλιάδων ανθρώπων δείχνει λοιπόν ότι μπορεί οι αντιρατσιστές και οι αντιρατσίστριες να αποτελούν μειοψηφία στην κοινωνία, εντούτοις, αυτή η μειοψηφία είναι ισχυρή.
Εξίσου σημαντική είναι η ηλικιακή ταυτότητα όσων υιοθετούν αντιρατσιστική στάση. Την ώρα δηλαδή που η ελληνική κοινωνία διέρχεται την πλέον ξενοφοβική φάση της λόγω του ηθικού πανικού που καλλιεργούν κυβέρνηση και μίντια, η νεολαία τοποθετείται στην πλευρά της αλληλεγγύης. Το είδαμε στο Φεστιβάλ, το είδαμε και σε πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Eteron, όπου όσο μεγαλύτερες είναι οι ηλικίες τόσο πιο φοβική η στάση απέναντι στους μετανάστες.
Ισχυρό πολιτικό μήνυμα, λοιπόν, μέσα από τη μαζική συμμετοχή. Μετά από πολύ καιρό, ο ριζοσπαστικός κινηματικός χώρος κατάφερε να κάνει ένα μείζον γεγονός. Μια μεγάλη ανάσα μέσα στον ζόφο των ημερών.
Φωτογραφία: Νικόλας Κοκοβλής
Τα προβλήματα
Βεβαίως, από το Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ δεν έλειψαν τα προβλήματα. Το πιο μεγάλο ήταν τα επεισόδια μιας ομάδας αναρχικών με αστυνομικούς στην Ούλωφ Πάλμε. Τα επεισόδια δεν είχαν άμεση σχέση με το Φεστιβάλ, αλλά δημιούργησαν πρόβλημα στους ανθρώπους που έφευγαν με τα αυτοκίνητά τους -κάτι που ουδόλως προβλημάτισε όσους τα έκαναν, διότι προφανώς περιφρονούν αυτό που εκφράζει το Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ.
Από εκεί και πέρα, νομίζω ότι του χρόνου θα χρειαστεί μεγαλύτερος χώρος για να είναι πιο άνετα ο κόσμος και να μη δημιουργείται συνωστισμός. Είναι επίσης αναγκαίο να αλλάξει ο τρόπος που οργανώνονται οι συζητήσεις, να φύγουμε δηλαδή από την παλιά φεστιβαλική λογική των πολλών ομιλητών και να πάμε σε πιο μαζεμένες συζητήσεις.
Τέλος, η υποεκπροσώπηση των μεγάλων ηλικιών δεν μπορεί να αποδοθεί μόνο στο φόβο του κορονοϊού ή τον γενικό κοινωνικό συσχετισμό. Είναι αποτέλεσμα, επίσης, της αδυναμίας του ριζοσπαστικού κινηματικού χώρου που είναι πια εξαιρετικά νεανικός, να ανοίξει διαύλους επικοινωνίας με άλλες κοινωνικές ομάδες.
Φωτογραφία: Μάριος Λώλος
Η «Εποχή»
Φέτος επανέκαμψε στο Φεστιβάλ η «Εποχή». Το γεγονός είναι θετικό και για τη διοργάνωση και για την εφημερίδα. Αποτελεί δε μια ακόμα απόδειξη ότι οι συγκλίσεις και αποκλίσεις δεν προκύπτουν με διοικητικό τρόπο, αλλά στο πεδίο της πραγματικής πολιτικής.