Οφείλουμε να διαφυλάξουμε το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ
Τη συνέντευξη πήρε η Ιωάννα ΔρόσουΜετά την ψηφοφορία της περασμένης Πέμπτης, η κυβερνητική πλειοψηφία αριθμεί πια 153 βουλευτές. Θεωρείς ότι η κυβέρνηση υπέστη ρωγμή, όπως γράφτηκε χαρακτηριστικά;Θέλω καταρχάς να πω ότι κάθε απώλεια είναι σημαντική και δεν πρέπει να την υποτιμούμε. Θέλω να αναφερθώ ιδιαίτερα στον Γαβριήλ Σακελλαρίδη, τον οποίο πραγματικά τιμώ και στου οποίου τη συμβολή προσβλέπαμε σε αυτό το δύσκολο αγώνα. Θεωρώ την απόφασή του λαθεμένη, διότι αν και έχουμε ακόμα δύσκολο δρόμο μπροστά μας και έχοντας πλήρη συνείδηση ότι έχουμε πληγώσει και κοινωνικές δυνάμεις, τις οποίες θέλουμε πάντα να εκφράζουμε, νομίζω ότι αυτός ο κύκλος κλείνει και θα έπρεπε να είμαστε όλοι μαζί σε αυτή τη δύσκολη προσπάθεια. Αναμφισβήτητα η κυβερνητική πλειοψηφία έχει υποστεί μια μικρή ρωγμή. Ωστόσο, είμαι σίγουρος ότι -παρά τις πολύ μεγάλες δυσκολίες του επόμενου διαστήματος- θα αποκρούσουμε το σχέδιο αποδυνάμωσης του εγχειρήματος μας. Όσα μέσα και να χρησιμοποιήσει ο αντίπαλος, εμείς θα διαφυλάξουμε το εγχείρημα της ύπαρξης μιας δύναμης της ριζοσπαστικής αριστεράς στη διακυβέρνηση μιας ευρωπαϊκής χώρας. Γι’ αυτό χρειάζεται πολύ μεγάλη εμβάθυνση και επιτάχυνση της πολιτικής μας δουλειάς στο κυβερνητικό έργο, το κοινοβούλιο και την κοινωνία. Η καθημερινή μας δουλειά πρέπει να έχει ταξικό πρόσημο. Απαιτείται, τώρα μια μεγάλη συσπείρωση και αξιοποίηση των δυνάμεών μας, καθώς και ευρύτερων προοδευτικών νέων δυνάμεων, δυνάμεων που δεν έχουν σχέση με το φθαρμένο σύστημα σε όλες του τις εκφάνσεις και βεβαίως συλλογικότητα και δημοκρατία.
Ήδη γράφονται σενάρια για πρόωρες εκλογές. Πιστεύεις πως η κυβέρνηση δύναται να στείλει μήνυμα πολιτικής αντοχής;Καταρχάς πιστεύω πως σε διάφορες επερχόμενες ψηφοφορίες δεν θα υπερψηφίσουν μονάχα οι 153 βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας, αλλά περισσότεροι. Άλλωστε, ήδη ο κ. Νικολόπουλος δήλωσε πως θα είναι κυβερνητικός εταίρος, ενώ ο Στάθης Παναγούλης, έστω και με το�� δικό του τρόπο, μπορεί να στηρίξει επιλογές της κυβέρνησης. Παρά, λοιπόν, τη συγκεκριμένη δυσκολία, δεν προκύπτει ενδεχόμενο νέων εκλογών. Αντίθετα, με την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, της ψήφισης των προαπαιτούμενων, και συνεπώς την εκταμίευση της δόσης των 2 δισ., πιθανολογώ πως θα προκύψει ένα κλίμα σχετικής σταθερότητας, που θα έχει την αντανάκλασή του σε όλη την κοινωνία. Άλλωστε, νομίζω ότι ευρύτερα οι κοινωνικές δυνάμεις που μας στήριξαν και έχουμε εν μέρει πληγώσει με μέτρα και πολιτικές, που αναγκαστήκαμε να πάρουμε δεδομένων των συσχετισμών, δεν θέλουν σε καμία περίπτωση να γυρίσουμε πίσω. Αυτό που απαιτούν και ορθά, είναι να προχωρήσουμε γρήγορα και αποφασιστικά σε πεδία πέραν του μνημονίου με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης και δημοκρατίας.
Τα «κόκκινα δάνεια»
Εν τέλει, ο νόμος για τα κόκκινα δάνεια πόσους προστατεύει;Είναι ένας νόμος που προστατεύει όσους έχουν πραγματικά ανάγκη, από τη δυσμενή εξέλιξη να χάσουν την πρώτη τους ή την κύρια κατοικία. Ειδικά για το 25% των δανειοληπτών εξασφαλίζεται απόλυτη προστασία, με την επιπλέον καινοτομία της κρατικής χρηματοδότησης ενός μεγάλου μέρους της δόσης προς όσους δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν. Ακόμα, η πρόβλεψη της αποτίμησης του ακινήτου με την εμπορική του αξία, θα ελαφρύνει τον δανειολήπτη, καθώς η δόση θα είναι σαφώς μικρότερη. Επιπλέον, πρέπει να τονίσουμε πως ο νόμος Κατσέλη είναι σε ισχύ και όσοι έχουν ενταχθεί σε αυτόν ή ενταχθούν ως το τέλος του χρόνου, θα χαίρουν των δικαιωμάτων που τους παρέχει. Τέλος, ο όρος της τριετούς ισχύος του νέου νόμου περιλαμβάνει ταυτόχρονα και μια ανασκόπηση ένα εξάμηνο πριν τη λήξη του, ώστε να εξεταστεί η επέκταση ή και τροποποίησή του. Καταλήγοντας θέλω να πω πως η ρύθμιση των «κόκκινων δανείων» δεν πρέπει να αποδεσμεύεται από την προσπάθειά της ουσιαστικής ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, που δεν κατάφερε καμία προηγούμενη κυβέρνηση.
Η διαπραγμάτευση είναι σε εξέλιξη ακόμα, όμως είδαμε τους καρπούς της με τα δύο τελευταία νομοσχέδια. Τι πρόσημο της δίνεις;Προτού ολοκληρωθεί δεν μπορούμε να την αποτιμήσουμε πλήρως. Ακόμα υπάρχουν κρίσιμα ζητήματα ανοιχτά, ενώ υπάρχουν προαπαιτούμενα που έχουμε την υποχρέωση να νομοθετήσουμε και να υλοποιήσουμε, κατόπιν της συμφωνίας του Αυγούστου. Όμως ακόμα και η τελική μορφή που αυτά θα λάβουν έχει εξαιρετική σημασία και, όπως φάνηκε και στο φόρο με το κρασί, μέχρι τελευταία στιγμή τίθενται υπό διαπραγμάτευση. Ξέρετε, μας προσάπτουν πολλές φορές πως διαπραγματευόμαστε απροετοίμαστοι. Ωστόσο, η αλήθεια είναι πως σειρά ισοδύναμων προτάσεων έχει απορριφθεί, με αποτέλεσμα, παρά τη σκληρή διαπραγμάτευση, η εντύπωση που δίνεται να μην είναι καλή -ούτε και αντιπροσωπευτική.
Το κόμμα και το κίνημαΈχει υπάρξει κοινωνική αντίδραση στα νομοσχέδια της κυβέρνησης και αναμένονται νέες κινητοποιήσεις. Σε αυτές συμμετέχει και ο ΣΥΡΙΖΑ, παρότι λοιδορήθηκε γιατί κάλεσε στην απεργία της 12ης Νοεμβρίου. Πώς το σχολιάζεις;Σε αυτή τη φάση πράγματι τα μέτρα μας δυσκολεύουν και τα κοινωνικά στρώματα που εκπροσωπούμε. Και ο ελληνικός λαός ποτέ δεν αποδέχτηκε παθητικά νομοσχέδια που μπορεί να δυσκολεύουν την ζωή του. Άλλωστε, η κοινωνική κινητικότητα είναι αέναη και δεν σταματά ούτε με νόμους ούτε με διαταγές. Επομένως, οι κοινωνικές κινητοποιήσεις, και πολύ περισσότερο αυτές που πατάνε πάνω σε γνήσια προβλήματα που προέκυψαν από τη βάρβαρη πολιτική του νεοφιλελευθερισμού και των μνημονίων, είναι απολύτως αναμενόμενες. Προσπαθήσαμε να εξηγήσουμε, και λοιδορηθήκαμε γι’ αυτό, ότι οι ρόλοι της κυβέρνησης και του κόμματος, πολλές φορές μπορεί να είναι διαφορετικοί, αν και όχι αποκλίνοντες. Το κόμμα δεν μπορεί να μείνει έξω από την κοινωνική κίνηση, αντίθετα πρέπει να την ενθαρρύνει στα ουσιαστικά ζητήματα και να επικεντρωθεί στις πραγματικές κοινωνικές ανάγκες. Όποια μορφή και να πάρουν αυτές οι κινητοποιήσεις είναι όπλο στη διαπραγματευτική μας προσπάθεια και μέσα από αυτό θα καταλάβουν και οι εταίροι πως πολλά από τα μέτρα που επιβάλουν διαλύουν την κοινωνική συνοχή και είναι και αναποτελεσματικά. Το κίνημα είτε το θέλουμε είτε όχι έχει τη δική του αυτονομία, άρα σε καμία περίπτωση δεν μπορώ να φανταστώ τους ανθρώπους να στοιχίζονται πίσω από μια και μοναδική αλήθεια, να ακολουθούν μια και μοναδική γραμμή. Ενθαρρύνουμε, λοιπόν, την κοινωνική κίνηση και πρέπει να είμαστε ζωντανό της κομμάτι, γιατί αυτό είναι και το μεγάλο μας όπλο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε δεσμευτεί προεκλογικά πως θα εφάρμοζε και ένα παράλληλο πρόγραμμα, προκειμένου να ικανοποιήσει τις κοινωνικές ανάγκες, που προανέφερες. Αυτό σε ποιο σημείο βρίσκεται;Επιχειρείται να υλοποιηθεί, αλλά χρειάζεται πολύ μεγάλη επιτάχυνση και εμβάθυνση σε πολλά επίπεδα. Χρειάζεται να αξιοποιήσουμε πολύ περισσότερους ανθρώπους και από το κόμμα, αλλά και από την κοινωνία που θέλει να στηρίξει αυτό το εγχείρημα. Ο υποκειμενικός μας παράγοντας είναι ακόμα αδύνατος και δεν ανταποκρίνεται με επάρκεια στις πολύ μεγαλύτερες ανάγκες που έχουμε σήμερα. Ωστόσο, υπάρχουν ήδη πολλά νομοσχέδια τα οποία είναι σε τελική διαδικασία, όπως αυτά για την παιδεία και την υγεία, ή έχουν ήδη κατατεθεί, όπως το νομοσχέδιο για τις βοσκίσιμες γαίες, τα οποία μπορούν να έχουν θετικό πρόσημο και να είναι στοιχείο του παράλληλου προγράμματος. Θα έλεγα όμως ότι το παράλληλο πρόγραμμα, πέρα από τις νομοθετικές πρωτοβουλίες, οφείλει και πρέπει να αποτελεί την καθημερινή πρακτική της κυβέρνησης. Υπάρχουν πολλά που μπορούμε να βελτιώσουμε ή να αλλάξουμε, που δεν κοστίζουν και που μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά την καθημερινότητα των πολιτών. Εκεί είναι που πρέπει να βάλουμε τη συλλογική μας σκέψη και την αριστερή εφευρετικότητά μας να δουλέψει, αλλιώς κινδυνεύουμε, έστω και αν σε ορισμένα πράγματα κάνουμε καλύτερη διαχείριση, να απομακρυνθούμε από το βασικό μας στόχο που είναι η κοινωνική αλλαγή.
Υπάρχει κίνδυνος αφομοίωσης του ΣΥΡΙΖΑ;Καταλαβαίνουμε όλοι ότι κάποιες φορές, όπως η σημερινή ιστορική συγκυρία, μπορεί να χρειάζεται να κάνουμε επώδυνους συμβιβασμούς, αλλά πρέπει να παραμείνουμε προσηλωμένοι στο στόχο της κοινωνικής αλλαγής. Και γι’ αυτό πρέπει να δούμε αυτοκριτικά τη δεκάμηνη παρουσία μας στην κυβέρνηση της χώρας. Δεν μπορούμε να αφήνουμε ούτε μια χαραμάδα που να υπονοεί ότι μπορεί να έχουμε σχέση με το κατεστημένο σύστημα. Αυτό θα ήταν ο ηθικός και πολιτικός θάνατος του εγχειρήματός μας.