Η Ενεργειακή Κοινότητα Αττικής (ΕΚΑ) είναι ένας συνεταιρισμός πολιτών, με στόχο τη συλλογική παραγωγή και κατανάλωση καθαρής ενέργειας και την εφαρμογή πράσινων λύσεων στην καθημερινότητα. Είναι μία από τις ενεργειακές κοινότητες που έχουν συσταθεί στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4513/2018. Εντάσσεται στην κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία, δηλαδή οι οικονομικές της δραστηριότητες είναι βασισμένες στις αρχές της δημοκρατίας, της ισότητας, της αλληλεγγύης, της συνεργασίας και του σεβασμού στον άνθρωπο και το περιβάλλον. Σε πολλές χώρες του κόσμου οι ενεργειακές κοινότητες και ενεργειακοί συνεταιρισμοί εμφανίστηκαν πριν από δεκαετίες. Στην Ελλάδα ο σχετικός νόμος ψηφίστηκε το 2018, ωστόσο μέχρι και σήμερα είναι πολύ λίγα τα παραδείγματα λειτουργίας κοινοτήτων από πολίτες. Όταν μιλάμε, όμως, για εγχειρήματα από τα κάτω, αυτό είναι λογικό, καθώς δεν υπάρχει κάποιος υποστηρικτής–χορηγός. Επίσης, όλα τα βασικά ζητήματα χρειάζεται να συναποφασίζονται, ενώ όλοι και όλες προσφέρουν την εργασία τους εθελοντικά για να πραγματωθεί ο κοινός στόχος.
Η ιδρυτική συνέλευση της ΕΚΑ έγινε τον Οκτώβριο του 2019 από τα 20 ιδρυτικά μέλη και το 2021 συστάθηκε νομικά με τη μορφή αστικού συνεταιρισμού, με αριθμό Γ.Ε.ΜΗ. 159091702000. Μέλη στον συνεταιρισμό μπορούν να γίνουν φυσικά πρόσωπα, νομικά πρόσωπα με έδρα στην περιφέρεια Αττικής και δήμοι με έδρα στην Περιφέρεια Αττικής. Τα μέλη αποδέχονται το καταστατικό και τις αξίες λειτουργίας του συνεταιρισμού.
Η διοίκηση του συνεταιρισμού ασκείται από τη γενική συνέλευση, το διοικητικό συμβούλιο και το εποπτικό συμβούλιο. Η γενική συνέλευση είναι το ανώτατο όργανο, σύμφωνα με το καταστατικό, και κάθε μέλος έχει μία ψήφο. Η ΕΚΑ έχει εφαρμόσει στην πράξη την ισότητα των 2 φύλων και τα μισά από τα μέλη του διοικητικού και εποπτικού συμβουλίου είναι γυναίκες.
Το χρονικό
Η ιστορία της ΕΚΑ ξεκινάει περίπου δύο χρόνια νωρίτερα της ιδρυτικής της συνέλευσης. Χρόνια πριν την εμφάνιση της ενεργειακής κρίσης στην ένταση που την βιώνουμε τώρα, μια ενεργή πολίτης, η Μάρθα Βάρναλη (τωρινή ταμίας της ΕΚΑ), είχε την αγωνία για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας στη γειτονιά της. Έδρασε τοπικά και εκλέχθηκε στο συνοικιακό συμβούλιο της περιοχής της. Αναζήτησε ειδικούς για το θέμα και το καλοκαίρι του 2018 έγινε στην Ν. Ερυθραία δήμου Κηφισιάς από την Μάγια Ανδρέου (τωρινή πρόεδρο της ΕΚΑ και ηλεκτρολόγο μηχανικό) μια πρώτη ενημέρωση για το πώς οι κάτοικοι της περιοχής μπορούν να μειώσουν το ενεργειακό τους κόστος και να εξοικονομήσουν ενέργεια –πως μπορούν να κάνουν μια «ενεργειακή κοινότητα» ...μια λέξη άγνωστη σχεδόν τότε. Στη συζήτηση, μάλιστα, τότε είχε διατυπωθεί η αντίρρηση –από μηχανικούς κυρίως– ότι οι τιμές της ενέργειας θα πέσουν. Οπότε ήταν άκαιρο και άσκοπο να προσπαθήσουμε και θα ήταν καλύτερο να είμαστε απλά πελάτες εταιρειών ενέργειας (προμηθευτών).
Πόσο λάθος ήταν αυτό... Όλα αυτά τα 4 χρόνια, σιγά–σιγά, με συζητήσεις πολλές και αργά σαν σαλιγκαράκια, συνέχισε να αναπτύσσεται αυτή η ιδέα μαζί με άλλες και άλλους και σήμερα η ΕΚΑ αριθμεί περίπου 50 μέλη, τα οποία αυξάνονται μέρα με τη μέρα, ενώ είναι ανοιχτή σε όλες και όλους για συμμετοχή.
Οι ενεργειακές κοινότητες έχουν το δικαίωμα να πραγματοποιούν έργα μικρής κλίμακας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, όπως ο ήλιος και ο άνεμος και να το διανέμουν στα μέλη τους. Ο νόμος παρέχει επίσης το δικαίωμα υπό προϋποθέσεις και σε ιδιώτες να εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά στα σπίτια τους, για να καλύπτουν τις ανάγκες τους σε ηλεκτρισμό. Όμως το μειονέκτημα μια ατομικής εγκατάστασης είναι ότι κοστίζει πολύ πιο ακριβά, όπως επίσης ότι δεν εξυπηρετεί όσους μένουν σε ενοικιαζόμενη κατοικία.
Έτσι, οι ενεργειακές κοινότητες μπορούν να επιτελέσουν σημαντικό έργο στις τοπικές κοινωνίες, με την προϋπόθεση ότι λειτουργούν με γνώμονα την κάλυψη των αναγκών της τοπικής κοινωνίας και όχι σαν επιχειρήσεις με σκοπό το κέρδος από την παραγωγή ενέργειας.
Εικονικός ενεργειακός συμψηφισμός
Η Ενεργειακή Κοινότητα Αττικής έχει ήδη ολοκληρώσει πλήρη οικονομοτεχνική μελέτη για τη δημιουργία φωτοβολταϊκού πάρκου και μέσα στις επόμενες μέρες θα καταθέσει αίτηση προς τον ΔΕΔΔΗΕ για αδειοδότηση. Το πάρκο θα λειτουργεί με το μοντέλο του «Εικονικού Ενεργειακού Συμψηφισμού». Δηλαδή οι KWh που θα παράγει το πάρκο, θα αφαιρούνται από τις καταναλώσεις των παροχών των μελών της ΕΚΑ.
Το μοντέλο του «Εικονικού Ενεργειακού Συμψηφισμού» λειτουργεί ως εξής:
Η ενεργειακή κοινότητα δίνει στον ΔΕΔΔΗΕ έναν κατάλογο με τα μέλη της, το ποσοστό μεριδίου κάθε μέλους στον συνεταιρισμό και τον αριθμό παροχής ηλεκτρικού ρεύματος που έχει δηλώσει κάθε μέλος, π.χ της οικίας του. Ο κατάλογος αυτός μπορεί να τροποποιείται κάθε μήνα, αφού κάποιο μέλος μπορεί να αλλάξει σπίτι, άρα και αριθμό παροχής.
Το φωτοβολταϊκό πάρκο παράγει ηλεκτρική ενέργεια με πηγή τον ήλιο. Η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται καταμετράται κάθε τετράμηνο από τον ΔΕΔΔΗΕ, ο οποίος την αξιοποιεί για τις ανάγκες του δικτύου.
Στη συνέχεια, η ποσότητα της ενέργειας σε KWh (κιλοβατώρες) που παρήγαγε το φωτοβολταϊκό πάρκο αφαιρείται από την εκάστοτε κατανάλωση του κάθε μέλους, με βάση το ποσοστό του στις μερίδες του πάρκου της κοινότητας. Το κάθε μέλος αυτοχρηματοδοτεί τις μερίδες του, προκειμένου να καλύψει την ποσότητα της ενέργειας που επιθυμεί για 25 χρόνια.
Οι δραστηριότητες της ΕΚΑ εντάσσονται στη φιλοσοφία της ενεργειακής μετάβασης από τις υφιστάμενες ρυπογόνες διαδικασίες παραγωγής ενέργειας σε πιο καθαρές και οικονομικές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και της ενεργειακής δημοκρατίας, δηλαδή της ενεργής συμμετοχής των πολιτών στην παραγωγή και στη λήψη αποφάσεων στο τομέα της ενέργειας.
Ενεργειακή Κοινότητα Αττικής
Περισσότερες πληροφορίες atticaenergycommunity.gr
Ακολουθήστε μας: @attica energy community σε facebook, linkedΙn και instagram