Με ένα γερό όπλο κατεβαίνει το κόμμα της Αριστεράς στις βουλευτικές εκλογές που θα γίνουν στη Σουηδία, την Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου: Την αύξηση των συντάξεων που πέτυχε πριν από μερικούς μήνες, όταν το απαίτησε από τους Σοσιαλδημοκράτες (SAP), προκειμένου να τους στηρίξει στην κυβέρνηση και να ξεπεραστεί η κρίση που είχε προκύψει. Το ζητούμενο, τόσο για το κόμμα της Αριστεράς (V) όσο και για τους Σοσιαλδημοκράτες, είναι αν οι παροχές των τελευταίων μηνών θα ανατρέψουν το κλίμα συντηρητισμού που επικρατεί στη σημερινή σουηδική κοινωνία, ως αποτέλεσμα τόσο της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης και της ανασφάλειας που κυριαρχεί σε όλη την Ευρώπη, όσο και της κρίσης που περνάει το κόμμα των Σοσιαλδημοκρατών λόγω της νεοφιλελεύθερης πολιτικής που εφαρμόζει η ηγεσία του.
Οι δημοσκοπήσεις φέρνουν το ακροδεξιό κόμμα «Σουηδοί Δημοκράτες» να διεκδικεί τη δεύτερη θέση από τους Μετριοπαθείς, με πρώτους τους Σοσιαλδημοκράτες. Το ζήτημα είναι αν το ονομαζόμενο «Προοδευτικό Μπλοκ» θα καταφέρει να πάρει την πλειοψηφία των εδρών στη νέα βουλή ή αν θα σχηματιστεί συντηρητική κυβέρνηση από τους Μετριοπαθείς (19,8% στις προηγούμενες εκλογές), τους Χριστιανοδημοκράτες (6,3%) τους Φιλελεύθερους (5,5%) και, για πρώτη φορά στην ιστορία της Σουηδίας, τους ακροδεξιούς (17,5%).
To πρόβλημα στο Προοδευτικό Μπλοκ είναι αν οι Σοσιαλδημοκράτες (28,2%) θα μπορέσουν να πάρουν μαζί τους το Κόμμα του Κέντρου (8,6%) και να σχηματίσουν κυβέρνηση με τη στήριξη των πάντα απρόβλεπτων Πράσινων (4,4%) και της Αριστεράς (8%), αφού το Κέντρο αποκλείει κάθε συνεργασία με την Αριστερά.
Τα μεγάλα επίδικα στη Σουηδία σήμερα, όπως καταγράφονται μέσα από τα θέματα που άνοιξαν κατά την προεκλογική εκστρατεία, είναι η νεανική εγκληματικότητα, ο πληθωρισμός και το ενεργειακό. Η κυβέρνηση της σοσιαλδημοκράτισσας πρωθυπουργού, Μαγκνταλένας Άντερσον, διεκδικεί την πρώτη θέση στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων, χωρίς να προβάλλει ένα όραμα για την κοινωνία που βρίσκεται σε συνεχή αλλαγή, αλλά με παροχές «ελληνικού» τύπου: επιδοτήσεις για τη βενζίνη σε όλους όσους έχουν αυτοκίνητο, επιδοτήσεις για την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, ιδιαίτερα στους κατοίκους των νοτίων περιοχών όπου είναι πανάκριβη μετά τις ιδιωτικοποιήσεις των μονάδων παραγωγής οι οποίες βρίσκονται στον Βορρά, καθώς και καθιέρωση μιας επιπλέον εβδομάδας διακοπών σε οικογένειες με μικρά παιδιά.
Η ένταξη στο ΝΑΤΟ
Όσο κι αν φαίνεται περίεργο, το θέμα της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ δεν απασχόλησε, όσο θα περίμενε κάποιος, τον προεκλογικό διάλογο. Οι σουηδοί πολίτες έχουν γαλουχηθεί με τον κίνδυνο της «σοβιετικής αρκούδας» από τη δεκαετία του ’60 και μετά, όποια κι αν ήταν η επίσημη στάση της χώρας τους σε διεθνές επίπεδο. Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, κατά τακτά χρονικά διαστήματα, συνήθως λίγο πριν από την ψήφιση του προϋπολογισμού στη βουλή, οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας «εντόπιζαν» σοβιετικά υποβρύχια στη θάλασσα της Βαλτικής και προσάρμοζαν τον αμυντικό σχεδιασμό τους στο δόγμα του ΝΑΤΟ. Το αποκορύφωμα της προπαγάνδας σημειώθηκε την άνοιξη του 2018, όταν η κυβέρνηση έστειλε σε όλα τα σπίτια της χώρας, όπου η ψηφιακή τεχνολογία και το διαδίκτυο έχουν απόλυτη κυριαρχία εδώ και τουλάχιστον 25 χρόνια, πολυσέλιδο ενημερωτικό έντυπο με τίτλο «Αν έρθει κρίση ή πόλεμος» και συμβουλές για την αντιμετώπισή τους.
Πριν φανταστεί κάποιος ρώσους στρατηγούς να μελετούν σχέδιο επίθεσης για την κατάκτηση της Στοκχόλμης, ας δει μπροστά του σουηδούς πολιτικούς και μάνατζερ να διαπραγματεύονται στη νέα αγορά που ανοίγεται για τη χώρα μετά την ένταξη της στη Συμμαχία, τις πωλήσεις στρατιωτικού εξοπλισμού και χάλυβα από την τεράστια βιομηχανία που διαθέτει η Σουηδία.
Με αυτά τα δεδομένα και με τη συναίνεση των συντηρητικών κομμάτων και της μεγάλης μερίδας των Σοσιαλδημοκρατών, δεν αποτελεί έκπληξη ότι το θέμα του ΝΑΤΟ υποβαθμίστηκε στον προεκλογικό διάλογο. Ακόμα και στελέχη των κινημάτων, καθώς και του κόμματος της Αριστεράς, έμειναν σιωπηλά στις ελάχιστες δημόσιες συζητήσεις, που έγιναν όταν παρουσιάστηκε από την κυβέρνηση η ανάλυση της πολιτικής ασφάλειας της χώρας, με ένα κείμενο 40 σελίδων που συντάχθηκε μέσα σε μία βδομάδα και στο οποίο παρουσιάζονται μόνο τα θετικά και δεν γίνονται αναφορές στα μειονεκτήματα και στα πιθανά προβλήματα που θα προκύψουν από την ένταξη.
Η κρίση συσπειρώνει
Γεγονός είναι ότι σε κάθε κοινωνία υπάρχει ένα κόμμα «αποκούμπι», στο οποίο προστρέχουν οι πολίτες όταν νιώθουν ότι η κοινωνία τους περνάει κρίση. Στη Σουηδία το κόμμα αυτό είναι το σοσιαλδημοκρατικό, με βαθιές ρίζες στους εργαζόμενους, με άμεση επαφή με τα συνδικάτα και του κάθε τύπου κοινωνικές οργανώσεις. «Ιστορικά η κρίση ευνοεί τη σοσιαλδημοκρατία. Είναι η ασφαλής αγκαλιά στην οποία σέρνεται ο κόσμος, όταν φυσάει δυνατά και έχει φουρτούνα. Ο πόλεμος και η απειλή του πληθωρισμού, επομένως, θα πρέπει να ευνοούν την υπάρχουσα κυβέρνηση», σημειώνει σε άρθρο της στην εφημερίδα Aftonbladet η έμπειρη πολιτική αναλύτρια, Λένα Μελίν.