Ξυλοδαρμοί φοιτητών μέσα σε πανεπιστημιακούς χώρους, ανοιγμένα κεφάλια διαδηλωτών, χημικά ακόμα και στη συναυλία του Θανάση Παπακωνσταντίνου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, στα πλαίσια του 3ου Ελευθεριακού Φεστιβάλ. Αυτή είναι η «στοιχειώδης τάξη», απ’ ό,τι φαίνεται, που φαντασιώνεται ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, όπως είχε δηλώσει λίγες μέρες πριν, κατά τη συνέντευξη Τύπου στη ΔΕΘ. Η πανεπιστημιακή αστυνομία, σύμφωνα με τον ίδιο, δεν θα είναι ένας κατασταλτικός μηχανισμός, αλλά θα εξασφαλίσει πως τα ιδρύματα δεν θα είναι «ένας χώρος που πλακωνόμαστε, αλλά ένας δημιουργικός χώρος, ανταλλαγής απόψεων και έρευνας».
Από την πρώτη ημέρα που αποπειράθηκε η εφαρμογή του μέτρου, βέβαια, έχει καταστεί σαφές ακόμα και για τους πιο δύσπιστους πως τα αποτελέσματα είναι ακριβώς τα αντίθετα, αφού η κυβέρνηση είπε να δυναμιτίσει ακόμα περισσότερο το κλίμα, στέλνοντας τα ΜΑΤ να συνοδέψουν τα νέα σώματα ασφαλείας μέσα στους πανεπιστημιακούς χώρους. Στην περίπτωση του ΑΠΘ, άλλωστε, τα ΜΑΤ έχουν εγκατασταθεί κάμποσο καιρό στον χώρο, προκειμένου να φυλάνε έναν άδειο κτίριο, που κάποια στιγμή στο μέλλον ίσως προχωρήσει ο διαγωνισμός και γίνει βιβλιοθήκη. Προς το παρόν, η λειτουργία τους αφορά άλλες στοχεύσεις, όπως δείχνει η εμπειρία των φοιτητών.
«Η καθημερινότητα πια στο ΑΠΘ είναι πολύ διαφορετική απ’ ό,τι έχουμε συνηθίσει και πρέπει να είναι η ζωή μέσα σε ένα ακαδημαϊκό ίδρυμα. Κάθε πρωί οι φοιτητές και φοιτήτριες έρχονται αντιμέτωποι με πάνοπλους παραταγμένους ματατζήδες, που καλλιεργούν μια ατμόσφαιρα τρόμου. Δεν είναι, όμως, μόνο θέμα εικόνας, η πρακτική και η συμπεριφορά τους δημιουργούν συνεχόμενα προβλήματα στη λειτουργία του Πανεπιστημίου. Έχουμε περιστατικά όπου έριξαν χημικά κατά τη διάρκεια μαθήματος, με τους φοιτητές και τον καθηγητή να βγαίνουν έντρομοι και κλαμένοι από την αίθουσα. Άλλες φορές είχαμε την αναβολή εξεταστικών και μαθημάτων λόγω “πιθανότητας πρόκλησης επεισοδίων”, ή την παρεμπόδιση φοιτητών να πάνε στην ώρα τους στο εξεταζόμενο μάθημα λόγω υποβολής σε αστυνομικό έλεγχο. Καθηγητές αναγκάστηκαν να μην προχωρήσουν στην παράδοση μαθήματος, καθώς ένιωθαν ότι δεν μπορούσαν να εγγυηθούν την ασφάλεια των φοιτητών τους, λόγω της προκλητικής αστυνομικής παρουσίας έξω από τα αμφιθέατρα. Ακόμα και όταν τα ΜΑΤ δεν προβαίνουν σε επιθέσεις με ξύλο και χημικά, και πάλι τραμπουκίζουν τους φοιτητές και τις φοιτήτριες, είτε με σεξιστικά και υβριστικά σχόλια, είτε με συνεχόμενες εξακριβώσεις στοιχείων, παρότι γνωρίζουν πια ποιοι είναι, φτάνοντας ακόμα και σε αναίτιες προσαγωγές», περιγράφει στην «Εποχή» ο Στέργιος Γρηγορίου, φοιτητής και μέλος ΚΣ της νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ.
«Ούτε η κοινωνία, ούτε οι φοιτητές είναι μοιρασμένοι στο θέμα αυτό», δήλωνε ο Κ. Μητσοτάκης στη ΔΕΘ, και πράγματι δεν είναι. Σύσσωμοι οι φοιτητικοί σύλλογοι και η πλειονότητα των καθηγητών έχουν καταδικάσει το μέτρο, προχωρώντας σε συνεχόμενες παρεμβάσεις μέσα στα ιδρύματα και πραγματοποιώντας μαζικές πορείες, ενώ για τις 3 Οκτώβρη οι καθηγητές και το ερευνητικό προσωπικό του ΑΠΘ έχουν εξαγγείλει 24ωρη απεργία για την κατάργηση της πανεπιστημιακής αστυνομίας. Παραφωνία σε όλο αυτό αποτελεί η στάση του πρύτανη του ΑΠΘ, οδηγώντας τους φοιτητές και τη Συσπείρωση Πανεπιστημιακών να ζητήσουν την παραίτησή του. «Εφόσον ο πρύτανης αποφασίζει μόνος του πια για τα πάντα και έχει παραγκωνίσει τη Σύγκλητο, θα πρέπει να αναλάβει προσωπικά και την ευθύνη για όλα αυτά τα έκτροπα που συμβαίνουν μέσα στο πανεπιστήμιο. Δυστυχώς ο πρύτανης αυτή τη στιγμή δεν λειτουργεί βάσει αυτού του ρόλου του, αλλά με βάση την πολιτική του ιδιότητα, ως υποψήφιος της ΝΔ δηλαδή», σχολιάζει ο Στέργιος Γρηγορίου.
Μέχρι και η Ένωση Αστυνομικών Υπαλλήλων Θεσσαλονίκης έχει δηλώσει πως η αστυνομία δεν έχει καμία δουλειά μέσα στα πανεπιστήμια, αλλά η κυβέρνηση επιμένει εμμονικά στο «να κερδίσει το στοίχημα». «Εξαρχής το επιχείρημα περί ασφάλειας μέσα στα πανεπιστήμια ήταν μια πλασματική ανάγκη που η κυβέρνηση της ΝΔ έχει μετατρέψει σε κύριο πολιτικό επίδικο. Ότι η αστυνομία δεν έρχεται να προασπίσει την ασφάλεια των φοιτητών είναι πασιφανές, μόνος σκοπός της είναι η καταστολή οποιασδήποτε κινητοποίησης και αντίδρασης και η κυβέρνηση θα συνεχίσει να επιμένει στο μέτρο τόσο για να συσπειρώσει το συντηρητικό της ακροατήριο, όσο και γιατί έχει δαπανήσει πολλά χρήματα σ’ αυτό για να το πάρει πίσω τώρα. Χρήματα, βέβαια, που θα έπρεπε να είχαν δοθεί για τη στήριξη και ανάπτυξη της δημόσιας τριτοβάθμιας παιδείας», τονίζει ο φοιτητής.
Η καταστολή οποιασδήποτε αντίδρασης και κινητοποίησης, άλλωστε, φαίνεται να είναι ένας ευρύτερος στόχος της κυβέρνησης, που βλέπει τη φθορά της να γιγαντώνεται. Από τα πανεπιστήμια και την απαγόρευση ή περιορισμό των διαδηλώσεων (βάσει του νόμου που είχε μεθοδικά περάσει από το πρώτο διάστημα), μέχρι τους απεργούς στη Μαλαματίνα, τις φεμινιστικές πορείες και τους κατοίκους των Εξαρχείων που αντιτίθενται στο μετρό στην πλατεία, η κυβέρνηση δείχνει καθαρά πώς θα πορευτεί μέχρι τις εκλογές. Αναμενόμενο μάλλον, τα έχει πει εδώ και δεκαετίες η Χάνα Άρεντ: «η βία εμφανίζεται όταν η πολιτική ισχύς, η εξουσία, καταρρέει».