Η Μέτε Φρεντέρικσεν ήταν «πολύ λίγη και πολύ αργή».
Με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν μια εντελώς αμφίρροπη αναμέτρηση μεταξύ του αριστερού και του δεξιού μπλοκ, γίνονται την Τρίτη στη Δανία οι πρόωρες εκλογές, που ανακοίνωσε στις 5 Οκτωβρίου η πρωθυπουργός, και επικεφαλής των Σοσιαλδημοκρατών, Μέτε Φρεντέρικσεν. Ο Τζόναθαν Σίμελ, βουλευτή της Κοκκινοπράσινης Συμμαχίας μιλάει στην «Εποχή» για τα επίδικα των εκλογών, το πρόγραμμα της Κοκκινοπράσινης Συμμαχίας, και τις προϋποθέσεις που αυτή βάζει για να υποστηρίξει μια πιθανή κυβέρνηση των Σοσιαλδημοκρατών μετά τις εκλογές.
.jpg)
Λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι πάμε σε μια αμφίρροπη μάχη όσον αφορά τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης. Πώς βλέπεις τα πράγματα;
Πράγματι, μέχρι στιγμής οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν μια σκληρή κούρσα μεταξύ του αριστερού και του δεξιού μπλοκ, και οι περισσότερες από αυτές δείχνουν σχεδόν ισοψηφία, όπου οι Μετριοπαθείς, το νέο κεντρώο κόμμα που σχηματίστηκε από τον πρώην πρωθυπουργό των Φιλελεύθερων Λαρς Λόκε Ράσμουσε, μπορεί να είναι αυτοί που θα καθορίσουν ποιος θα πάρει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Η Αριστερά ταυτίζεται με τους Σοσιαλδημοκράτες και τα άλλα αριστερά κόμματα, αλλά και με ένα παλιό κεντρώο κόμμα. Το δεξιό μπλοκ αποτελείται από μια ομάδα κομμάτων με επικεφαλής το συντηρητικό Φιλελεύθερο Κόμμα, αλλά και ορισμένα ακροδεξιά και υπερφιλελεύθερα κόμματα. Για πολλά χρόνια, η επικρατούσα πολιτική γραμμή βρισκόταν στο ίδιο πλαίσιο, ανεξάρτητα από το αν κυβερνούσαν οι Φιλελεύθεροι ή οι Σοσιαλδημοκράτες (SD). Όμως τελευταία το SD έχει κάνει κάποια αριστερή στροφή στην οικονομική πολιτική του, ενώ οι Φιλελεύθεροι/Συντηρητικοί έχουν προτείνει μεταρρύθμιση φορολογικών μειώσεων και μείωση των δαπανών του κράτους πρόνοιας. Έτσι, από πολλές απόψεις οι πολιτικές διαφορές έχουν γίνει πιο σαφείς. Από την άλλη, η Μέτε Φρεντέρικσεν ανακοίνωσε τις εκλογές κάνοντας πρόσκληση για σχηματισμό μιας κεντρώας κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων τόσο των δεξιών κομμάτων όσο και του SD. Οπότε αυτή τη στιγμή είναι λίγο ασαφές πώς θα τελειώσει αυτό και ποιες ακριβώς πολιτικές υπερασπίζονται τα κόμματα, αλλά με τις εκστρατείες που κάνουν τα ακροδεξιά κόμματα είναι σαφές ότι μια δεξιά κυβέρνηση θα σημαίνει σοβαρή μείωση του κράτους πρόνοιας, μεγάλα βήματα προς τα πίσω στα μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και μειώσεις φόρων στο κεφάλαιο. Και φυσικά, μια ακόμη πιο σκληρή γραμμή για την εισαγωγή εργατικού δυναμικού, και απόρριψη των προσφύγων. Όμως αυτό το τελευταίο έχει σχεδόν υιοθετηθεί και από το SD, και μέχρι στιγμής είναι μόνο η πλειοψηφία της αριστερής πτέρυγας αυτή που έχει καταφέρει να μην επιτρέψει στο SD να επιτεθεί περαιτέρω στους μετανάστες και τους πρόσφυγες.
Πώς συνεχίζεται η προεκλογική σας εκστρατεία; Ποιος είναι ο στόχος σας;
Η Κοκκινοπράσινη Συμμαχία δεν έχει θέσει συγκεκριμένο στόχο για ποσοστά, βουλευτές, κλπ. Αλλά γενικά έχουμε ως στόχο την προώθηση ενός πιο αριστερού κοινοβουλίου και την προώθηση προοδευτικών ιδεών στη δημόσια συζήτηση. Σε γενικές γραμμές, η εκστρατεία μας ξεκίνησε καλά. Λίγο πριν την ανακοίνωση των εκλογών, η συζήτηση στη Δανία ήταν για το πως να βοηθήσουμε τους ανθρώπους που έχουν πληγεί από τον πληθωρισμό (κάποια οικονομική υποστήριξη που εγκρίθηκε από την κυβέρνηση, ένα μέγιστο όριο για την αύξηση των ενοικίων, κλπ). Εκείνο το διάστημα η Κοκκινοπράσινη Συμμαχία πρότεινε τη φορολόγηση του υπερκέρδους και να φορολογηθεί το έκτακτο κέρδος επιπλέον με 15% σε όλες τις εταιρείες. Μίλησε ακόμα για αναδιανομή του εισοδήματος και μείωση της φορολογίας στις ομάδες χαμηλού εισοδήματος. Η φορολογία στην Δανία είναι λίγο χαμηλότερη από ότι στην Αγγλία, αλλά η πρότασή μας δεν περιορίζεται μόνο στον ενεργειακό τομέα. Ίσως αυτό να μην φαίνεται τόσο ριζοσπαστικό σε ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο, αλλά πριν από αυτήν την πρότασή μας δεν είχε καν ανοίξει αυτή η συζήτηση στην Δανία. Έτσι καταφέραμε να ξεκινήσει μια δημόσια συζήτηση για τις εταιρείες που κερδίζουν από τις κρίσεις. Φυσικά όλη η δεξιά πτέρυγα επιτέθηκε στις προτάσεις μας, και ούτε καν το SD δεν ήθελε να τις λάβει υπόψη. Δύο εβδομάδες αργότερα εγκρίθηκε μια επιπλέον φορολόγηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Με το SD να κάνει μια εκστρατεία για την «ασφάλεια σε ανασφαλείς εποχές», η Κοκκινοπράσινη Συμμαχία είχε αρχικά μια μικρή πτώση στις δημοσκοπήσεις, και τώρα έχει σταθεροποιηθεί το ποσοστό της. Αυτό μπορεί επίσης να οφείλεται στο γεγονός ότι αν περιμένουμε την ίδια κοινοβουλευτική πλειοψηφία μετά τις εκλογές, εμείς πρέπει να διατυπώσουμε τα αιτήματά μας για μια νέα κυβέρνηση μειοψηφίας των Σοσιαλδημοκρατών. Και αυτό έχει δυσανασχετήσει τα μέσα ενημέρωσης, όχι επειδή η Κοκκινοπράσινη Συμμαχία συμμετέχει στην κυβέρνηση ή την υποστηρίζει θετικά, αλλά επειδή μετά τις εκλογές του 2019 ζητήσαμε εγγυήσεις από το SD προκειμένου να μην ακολουθήσει δεξιές πολιτικές, διαφορετικά θα ψηφίζαμε κατά του σχηματισμού της κυβέρνησης.
Πώς μπορούμε να κωδικοποιήσουμε τα κύρια σημεία της εκλογικής σας ατζέντας;
Τα κύρια σημεία μας αφορούν μια πιο προοδευτική πολιτική για το κλίμα, τη φορολόγηση του υπερβολικού κέρδους, τη στήριξη των ομάδων χαμηλού εισοδήματος που πλήττονται από την ακρίβεια και την ευκολότερη πρόσβαση των προσφύγων και των μεταναστών στη Δανία.
Ποια είναι η κριτική που κάνετε στην Μέτε Φρεντέρικσεν;
Σε γενικές γραμμές, από μια αριστερή πλευρά, ήταν «πολύ λίγη και πολύ αργή». Μετά τις εκλογές του 2019 δοκιμάσαμε μια νέα εκλογική στρατηγική, λόγω της αποδοκιμασίας της τελευταίας κυβέρνησης του SD. Έτσι, αποφασίσαμε να καταψηφίσουμε την κυβέρνηση των Σοσιαλδημοκρατών αν δεν υποσχόταν ξεκάθαρα μια πολιτική κατεύθυνση προς τα αριστερά (στην Δανία έχουμε πάντα κυβερνήσεις μειοψηφίας). Αυτή η στρατηγική κατέληξε σε μια γενική συμφωνία μεταξύ του SD και των τριών κομμάτων με τα οποία θα μπορούσε να εξασφαλιστεί η πλειοψηφία (σημ: στο «κόκκινο μπλοκ» που υποστήριξε την Μέτε Φρεντέρικσεν έχοντας 93 από τις 179 έδρες, εκτός από τους Σοσιαλδημοκράτες, συμμετείχαν το Σοσιαλφιλελεύθερο Κόμμα, η Πράσινη Αριστερά, και η Κοκκινοπράσινη Συμμαχία). Σε γενικές γραμμές, η συμφωνία αυτή υποχρέωνε τη Μέτε Φρεντέρικσεν να εγκαταλείψει ορισμένες μεταρρυθμίσεις που ήθελε να κάνει, αλλά τα συγκεκριμένα αποτελέσματα από αυτή τη συμφωνία δεν έχουν ακόμη φανεί.
Υπό ποιες προϋποθέσεις θα μπορούσε η Κοκκινοπράσινη Συμμαχία να υποστηρίξει μια πιθανή κυβέρνηση των Σοσιαλδημοκρατών μετά τις εκλογές;
Όπως περιέγραψα προηγουμένως, εμείς δεν υποστηρίζουμε ενεργά το SD και δεν θα συμμετάσχουμε στο πολιτικό του σχέδιο. Το ερώτημα είναι αν θα καταψηφίσουμε μια νέα κυβέρνηση των Σοσιαλδημοκρατών. Και αποφασίσαμε ότι θα το κάνουμε, αν δεν δώσουν υποσχέσεις ότι θα ακολουθήσουν έναν πολιτικό δρόμο που θα έρχεται σε αντίθεση με τις δεξιές οικονομικές πολιτικές. Δεν έχουμε ακόμη ανακοινώσει ή επιλέξει ποιες συγκεκριμένες υποσχέσεις θέλουμε. Το μόνο συγκεκριμένο μέχρι στιγμής, που έχει ειπωθεί δημόσια, είναι ότι θα καταψηφίσουμε μια κυβέρνηση του SD που θα στέλνει τους αιτούντες άσυλο να παραμείνουν στη Ρουάντα (σημ: αναφέρεται στην απαράδεκτη συμφωνία που υπέγραψε τον Σεπτέμβριο η κυβέρνηση των Σοσιαλδημοκρατών με την Ρουάντα για να μεταφέρονται στην αφρικανική χώρα οι αιτούντες άσυλο στη Δανία).