«Το είπαμε, το κάναμε» είναι ο γενικός τίτλος του απολογισμού της κυβέρνησης ΝΔ. Όπως είπε ο πρόεδρος της ΝΔ στην κομματική του βάση, στο πλαίσιο της συνόδου των προέδρων των οργανώσεων στο ΟΑΚΑ, στο τελευταίο «σπριντ» θα εστιάσουν στο δικό τους πρόγραμμα και πεπραγμένα διότι «δεν είναι ο ΣΥΡΙΖΑ το μέτρο σύγκρισής μας. Αναμετριόμαστε με τα προβλήματα και με τις απαιτήσεις των πολιτών μας, ακούμε τους πολίτες και για το έργο μας, μιλάμε με την απαραίτητη σεμνότητα, διότι αναγνωρίζουμε ότι μπορεί να έχουμε πετύχει πολλά, υπάρχουν όμως ακόμα πάρα πολλά τα οποία πρέπει να γίνουν». Αντίστοιχα, στο υπουργικό συμβούλιο της περασμένης εβδομάδας είπε ότι «έχει πολύ μεγάλη σημασία, καθώς έχουμε μπει πια στον τέταρτο χρόνο της διακυβέρνησής μας, να είμαστε συνεπείς στην υλοποίηση του προγραμματισμού μας». Αλλαγή πλεύσης, λοιπόν, για τον καπετάνιο. Να δείξει συνέπεια στις δεσμεύσεις του.
Χωρίς πρόσημο
Όμως αυτό το «το είπαμε, το κάναμε» είναι ίδιο με το «στα έλεγα εγώ», δεν έχει απόχρωση, δεν έχει προσανατολισμό, δεν έχει πρόσημο. Πάει να αντιπαρατεθεί στο «ήταν δίκαιο και έγινε πράξη», που ήταν η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ, στο δικό του τελευταίο σπριντ. Όμως το «δίκαιο» είναι ο χαρακτηρισμός που ο ΣΥΡΙΖΑ έδωσε για το κυβερνητικό του έργο. Έδωσε στον λαό το εργαλείο να αξιολογήσει το έργο του. Η ΝΔ επιλέγει να μην το χαρακτηρίσει. Μόνο να το υπενθυμίσει, σε τίτλους. Ώστε να φαίνεται παρέμβαση σε όλους τους τομείς, στην εργασία, την παιδεία, το ασφαλιστικό, το περιβάλλον, την ασφάλεια. Όπως είχε πει και η Ν. Κεραμέως στο υπουργικό συμβούλιο του περασμένου Ιουλίου, αναφερόμενη στο χαρτοφυλάκιό της, «υλοποιήσαμε το 100% των βασικών προεκλογικών μας δεσμεύσεων». Επιχειρεί έτσι η κυβέρνηση να μην χρωματίσει όσα σταθερά κατέθετε και ψήφιζε, τη λαίλαπα που σάρωσε κάθε κοινωνική κατάκτηση του προηγούμενου αιώνα:
• Ξήλωσε το πλαίσιο προστασίας των εργασιακών δικαιωμάτων και τον μηχανισμό ελέγχου εργοδοτικής αυθαιρεσίας. Ισοπέδωσε τον ΟΑΕΔ και στη θέση του έφερε ένα εργαλείο που κρύβει την ανεργία και αντιμετωπίζει τους ανέργους ως επαίτες, που οφείλουν να είναι ευγνώμονες για ότι τους δοθεί, αλλιώς τιμωρούνται με στέρηση του ταμείου ανεργίας, που με τις εισφορές τους έχουν ενισχύσει. Αποτέλεσμα, αυξήθηκαν τα εργατικά ατυχήματα (κατά 18,20% μεταξύ 2019 και 2021), αυξήθηκε η μαύρη και αδήλωτη ή υποδηλωμένη εργασία (κατά 18,6% την περίοδο 2019-2020), ιδιαίτερα στον τουρισμό, που ήταν και ο στόχος της κυβέρνησης να ενισχυθεί, αυξήθηκε η εργασιακή ανασφάλεια σε ποσοστό 45,8% από 38% που ήταν το 2019.
• Διέλυσε τη δημόσια, δωρεάν παιδεία. Μειώθηκαν οι εισακτέοι στην τριτοβάθμια εκπαίδευση κατά 9.021 (11,6%) μόνο το 2022, αυξήθηκε η μαθητική διαρροή από ΕΠΑΛ και σχολές μαθητείας στο 11,2%, αυξήθηκε η δηλωμένη παιδική εργασία κατά 94% το 2022, έμειναν τμήματα χωρίς εισακτέους με αποτέλεσμα την εξαφάνισή τους. Δεν είναι καθόλου τυχαία η εκπαραθύρωση του φοιτητή της Νομικής στο ΑΠΘ, ο οποίος παρακολουθούσε μάθημα σε ένα ασφυκτικά γεμάτο αμφιθέατρο. Θεσμοθέτησε την πανεπιστημιακή αστυνομία, άφησε ελεύθερα τα ΜΑΤ να δρουν στα πανεπιστήμια, ποινικοποίησε και κυνήγησε τις κινητοποιήσεις φοιτητών και μαθητών.
• Μετέτρεψε το συνταξιοδοτικό πρόγραμμα από κοινωνικό συμβόλαιο σε ατομική πρωτοβουλία για τον κάθε ασφαλισμένο. Ήρε οποιαδήποτε προστασία της κύριας κατοικίας, με το νέο πτωχευτικό. Αυξήθηκαν κατά 353% οι πλειστηριασμοί το 2022, φτάνοντάς τους στους 35.000.
• Απαξίωσε την δημόσια υγεία, με αποτέλεσμα να υπηρετούν 10.000 λιγότεροι εργαζόμενοι σε σχέση με όσους εργάζονταν πριν την πανδημία, επέβαλε τα ΣΔΙΤ και τους εργολάβους στο ΕΣΥ ξανά, στήριξε τον ιδιωτικό τομέα.
• Με νόμο επιχειρεί να εξαφανίσει τον κλάδο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αποκλείοντάς τες από κάθε χρηματοδοτικό εργαλείο ενίσχυσης και υποχρεώνοντάς τες σε συγχωνεύσεις.
• Πέρασε την πιο αντιπεριβαλλοντική νομοθεσία στην Ευρώπη, την οποία ενισχύει με συνεχείς τροπολογίες. Άφησε έκθετες τις περιοχές Natura, παραχώρησε αναδασωτέες περιοχές στο real estate, έδωσε γη και ύδωρ στους «επενδυτές». Η λίστα μπορεί να συνεχίσει για πολύ ακόμα, όμως το επιχείρημα είναι εμφανές. «Το υποσχεθήκαμε στην ελίτ και το δώσαμε» είναι ο γενικός τίτλος του κυβερνητικού έργου.
Ό,τι μπορεί
Και επειδή ακριβώς δεν μπορεί να προσελκύσει τις μάζες ένας τέτοιος απολογισμός, η κυβέρνηση κάνει ένα γύρο γύρω από τον εαυτό της και επιστρέφει στο μέρα με τη μέρα, στις παρεμβάσεις, στη «στήριξη της κοινωνίας». Διαμορφώνει και συντηρεί ένα κοινωνικό κράτος-κηδεμόνας, που δίνει ό,τι μπορεί (διότι είναι και οι δημοσιονομικοί περιορισμοί, που παρότι η ΝΔ «μας έβγαλε από τα μνημόνια», συνεχίζουν και ισχύουν, για να μην ξαναπάθουμε ό,τι πάθαμε): freedompass, fuelpass, powerpass, foodpass. Επιδόματα και έκτακτες ενισχύσεις, δίχως τέλος. Και έρχονται και άλλες πολλές, για το τελευταίο σπριντ. Γιατί κάπως πρέπει να βγει η προεκλογική χρονιά.
Το καλάθι του νοικοκυριού, για παράδειγμα, πολύ σύντομα θα αποδειχθεί φούσκα και θα πρέπει η κυβέρνηση να αντιμετωπίσει την ανησυχία των πολιτών για τα ακριβά τρόφιμα. Σύμφωνα με την Pulse, το 28% των ερωτηθέντων ανησυχεί για τα είδη διατροφής, όταν τον Σεπτέμβρη η μέτρηση έφτανε στο 17%. Το μεγαλύτερο πρόβλημα αυτή τη στιγμή για την κοινωνία εμφανίζεται να είναι η ακρίβεια, αξιολογώντας αρνητικά την κυβερνητική πολιτική πάνω από το 50% του δείγματος.
Η πολιτική της κυβέρνησης κινδυνεύει να μείνει χωρίς θετικό πρόσημο. Δεν είναι αποτελεσματική, που είναι και ο στόχος του επιτελείου, δεν είναι κοινωνική, που δίνει ένα άνοιγμα στις δεξαμενές των ψηφοφόρων, δεν είναι αποφασιστική, αφού κάθε εβδομάδα αναγκάζεται να ψάχνει τρόπο να στηρίξει τον κόσμο, χωρίς να πάρει μόνιμα και αποδοτικά μέτρα. Με τα σκάνδαλα που συνεχώς σκάνε στα χέρια της, όλο το οικοδόμημα της ανωτερότητας και της αριστείας, του ότι εκείνοι ξέρουν να κάνουν πολιτική, έχει καταρρεύσει.
Τι της έμεινε, λοιπόν; Να λέει «το είπαμε και το κάναμε» και να ελπίζει ότι δεν θα πει πολύς κόσμος «έλα να δεις τι έκανες».