Ο πρόσφατος καταιγισμός περιστατικών παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης αποκαλύπτει όλα όσα κρυβόντουσαν κάτω από το χαλί της πατριαρχικής οικογένειας. Είναι θετικό, κατόπιν της συμβολής και του MeToo, ότι πλέον μιλάμε για όλα αυτά τα θέματα. Αλλά δεν γίνεται κάθε φορά να πέφτουμε από τα σύννεφα. Πρέπει η κοινωνία να μάθει να αντιμετωπίζει κάθε παιδί της διπλανής πόρτας σαν δικό της παιδί. Για να το προφυλάσσει, να το σώζει. Η κοινωνία πρέπει να προτάσσει την αλληλεγγύη, σε αντίθεση με το δόγμα της ατομικής ευθύνης, που συνδέθηκε με τον εγκλεισμό και διέρρηξε το δίχτυ ασφάλειας που δημιουργεί η συλλογική ευθύνη και αλληλεγγύη.
Στις ρωγμές της γονεΐκής και κρατικης φροντίδας
Αναπτύσσονται οι αποτρόπαιες πράξεις από άτομα του οικογενειακού–συγγενικού, φιλικού περιβάλλοντος στις ρωγμές της γονεΐκής και κρατικής φροντίδας, στο πρόσφορο έδαφος που δημιουργούν η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός. Δυστυχώς τα τελευταία τρία χρόνια αυξήθηκαν οι δείκτες φτώχειας, παιδικής φτώχειας και οι κοινωνικές ανισότητες, ενώ επί ΣΥΡΙΖΑ έπεφταν συνεχώς και μάλιστα σε δύσκολες δημοσιονομικές συνθήκες Γιατί η Αριστερά, σε αντίθεση με τη νεοφιλελεύθερη ιδεολογία της ΝΔ, προνοεί και επενδύει σε ένα γενναιόδωρο σε δαπάνες κράτος πρόνοιας, που φροντίζει και προστατεύει την κοινωνική πλειψηφία σε κάθε φάση της ζωής του καθενός. Παραλάβαμε το 2015 ένα προΰπολογισμό στα 789 εκατ. ευρώ και τον φτάσαμε στα 3,5 δισ. το 2019.
Από την ποινική αντιμετώπιση στο κοινωνικό μοντέλο προστασίας
Η κυβέρνηση έφερε στη Βουλή, την Τετάρτη 2 Νομεβρίου, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και δέκα υπουργούς σε μια κακοστημένη παράσταση επικοινωνιακού σκοπού, ένα Εθνικό Σχέδιο Δράσης (ΕΣΔ) για τη Σεξουαλική Κακοποίηση Ανηλίκων, που μόλις είχε ανέβει στη διαβούλευση σε μια πρωτοφανή διαδικασία στην κοινοβουλευτική πρακτική.
Ένα σχέδιο ευχολόγιο, πολυδαίδαλο, ανισότιμο, χωρίς ιεράρχηση 80 δράσεων, που δεν κοστολογούνται ούτε με ένα ευρώ. Ένα ΕΣΔ που εξωραίζει το παρωχημένο υφιστάμενο μοντέλο που βασίζεται στην αστυνομική και ποινική αντιμετώπιση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών. Πρωθυπουργός και υπουργοί το υπερασπίστηκαν με μπόλικη δόση ηθικολογίας και ψευδών ισχυρισμών και λαθροχειριών, προβάλλοντας ως δικά τους, πεπραγμένα του ΣΥΡΙΖΑ, με τη γνωστή αυταρέσκεια. Αντιπαραθέσαμε ένα συνεκτικό εθνικό σχέδιο δράσης, που στόχο έχει τη δημιουργία ενός κοινωνικού μοντέλου προστασίας του παιδιού, που υλοποιείται στους δήμους και τις περιφέρειες της χώρας με εκατοντάδες νέες δομές, που στελεχώνονται από χιλιάδες νέες προσλήψεις ειδικών επιστημόνων, παιδοψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών και παιδιάτρων.
Εξηγήσαμε ότι απαιτείται μια επανάσταση στους δήμους, αφού σήμερα έχουν αποψιλωθεί από κοινωνικές υπηρεσίες, για να σώσουμε τα παιδιά.
Προτείναμε 5 πεδία πολιτικών για το ΕΣΔ που συντονίζουν, ελέγχονται και παρακολουθούνται από έναν ψηφιακό εθνικό μηχανισμό, που συνδέει όλους τους φορείς και τις υπηρεσίες που εμπλέκονται σε κάθε πτυχή της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών σε 3 επίπεδα: κράτος – περιφέρειες – δήμους. Μόνο έτσι το κράτος θα γνωρίζει κάθε στιγμή τι συμβαίνει στο πεδίο και δεν θα συμβαίνουν όσα συνέβησαν στα παιδιά θύματα των Πετραλώνων.
Αναλυτικά τα 5 πεδία των πολιτικών είναι:
Πρόληψη
Μεγάλο όπλο για την πρόληψη είναι η ενημέρωση και η εκπαίδευση.
-
-Η ενημέρωση μέσω της μεγάλης καμπάνιας με σύνθημα «το παιδί της διπλανής πόρτας είναι και δικό μας παιδί».
-
-Η εκπαίδευση αφορά παιδιά, γονείς, εργαζόμενους και επαγγελματίες.
Τα παιδιά μπορούν μετέχουν από το νηπιαγωγείο μέχρι και το λύκειο σε αυτή την εκπαίδευση και σε μεγαλύτερες ηλικίες μπορούν να συμμετέχουν στη συγκρότηση του εκπαιδευτικού υλικού.
Από το ΕΣΔ της ΝΔ λείπει η εκπαίδευση των γονιών, ενώ αφιερώνουν από τα 80 συνολικά μέτρα, τα 40 στην πρόληψη. Γι’ αυτό υπάρχει η υπόνοια για μεγάλη διασπάθιση δημοσίου χρήματος με τη γνωστή τακτική απευθείας αναθέσεων και προγράμματα τύπου σκόιλ ελικίκου.
Έγκαιρη και έγκυρη ανίχνευση και διάγνωση περιστατικών
Είναι ο τομέας της μεγάλης έλλειψης του ΕΣΔ της ΝΔ. Απαιτείται μία γενναιόδωρη μεγάλη παρέμβαση του κράτους στην κοινότητα, δηλαδή στους δήμους, με ένα μεγάλο νέο δίκτυο εξειδικευμένων κοινωνικών δομών και υπηρεσιών. Είναι οι δομές που έρχεται σε επαφή η οικογένεια, το φιλικό και συγγενικό περιβάλλον για να προλάβουν πριν γίνει το κακό ή να το ανακαλύψουν. Απαιτεί χιλιάδες προσλήψεις.
-
-Άμεση υλοποίηση των 100 Κέντρων Στήριξης Οικογένειας–Παιδιού (ΚΕΣΟΙΠ) και επέκτασή τους σε όλους τους 300 δήμους. Στελέχωσή τους με τις προβλεπόμενες ειδικότητες παιδοψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών και κοινωνικών επιστημόνων που θα ακολουθούν τα επιβεβλημένα πρωτόκολλα σε κάθε περιστατικό. Τα είχε θεσπίσει ο ΣΥΡΙΖΑ το 2018, τα ενέταξε στα ΕΣΠΑ με 8,2 εκατ., και τα πάγωσε η ΝΔ.
-
-Δημιουργία, από το κράτος, 300 ανεξάρτητων διεπιστημονικών μονάδων αναφοράς και ανίχνευσης περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης (Α.Δι.Μ.Α.) (παιδοψυχολόγοι ή παιδοψυχίατροι, νομικοί, κοινωνικοί λειτουργοί) τουλάχιστον μιας ανά δήμο και ανά περιφέρειας.
Προστασία του παιδιού θύματος κατά τη νομική διαδικασία
Σε αυτό το πεδίο κεντρικό ρόλο παίζουν τα Σπίτια του Παιδιού, που θεσπίστηκαν το 2017 από τον ΣΥΡΙΖΑ. Η ΝΔ κατάφερε ακόμα και το μοναδικό Σπίτι που εγκαινίασε το 2021 στην ΑΘήνα, να μην λειτουργεί. Γι’ αυτό και το παιδί θύμα του Κολωνού δεν δίνει κατάθεση σε αυτό το Σπίτι (όπου θα έδινε 1 μόνο φορά σε προστατευμένο περιβάλλον), αλλά στη ΓΑΔΑ (ήδη 4 φορές), με αποτέλεσμα να επαναθυματοποιείται δευτερογενώς.
Εμείς προτείνουμε και την αύξηση των Εισαγγελιών ανηλίκων και στις άλλες 10 περιφέρειες και βεβαίως τη στενή συνεργασία όλων των δομών (ΚΕΣΟΙΠ, ΑΔΙΜΑ) με τους εισαγγελείς και τα Σπίτια του Παιδιού.
Ψυχοκοινωνική στήριξη και αποκατάσταση του παιδιού θύματος
Τα παιδιά θύματα, όταν υπαίτιος είναι το οικογενειακό περιβάλλον, συνήθως φιλοξενούνται σε νοσοκομεία και ιδρύματα. Όμως θεραπευτικό περιβάλλον μόνο μια ανάδοχη οικογένεια μπορεί να προσφέρει. Γι’ αυτό ο νόμος αναδοχής–υιοθεσίας του ΣΥΡΙΖΑ του 2018 προέβλεπε δημιουργία δεξαμενής οικογενειών σε κάθε περιφέρεια για επείγουσες αναδοχές παιδιών σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και τη δομή μεταβατικής φροντίδας (έως την αναδοχή) «πρώτη αγκαλιά». Η ΝΔ ακύρωσε στην πράξη τις δύο αυτές μορφές επείγουσας φροντίδας. Είναι ακόμα απαραίτητη η παρακολούθηση του παιδιού από ειδικούς επιστήμονες σε μεγάλο βάθος χρόνου. Και πάλι εδώ οι κοινωνικές δομές ΚΕΣΟΙΠ και ΑΔΙΜΑ παίζουν μεγάλο ρόλο.
Ειδικά μέτρα για παιδιά σε φτώχεια, κοινωνικό αποκλεισμό και αναπηρία
Αύξηση των παροχών και υπηρεσιών σε οικογένειες πολύ χαμηλών εισοδημάτων, στήριξη του ανάπηρου παιδιού, διασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης για τα παιδιά μετανάστες και πρόσφυγες και πληθυσμού Ρομά.
Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχει στον πυρήνα του την προστασία των παιδιών, όχι μόνο για τη σεξουαλική, αλλά και κάθε είδους κακοποίηση. Στον αντίποδα αυτού που προτείνει η ΝΔ, δεν πρόκειται για ευχολόγιο, αλλά για ένα ολιστικό και υλοποιήσιμο σχέδιο τόσο πρόληψης, όσο και αντιμετώπισης τέτοιων υποθέσεων. Το κράτος θα πρέπει να φροντίζει κάθε παιδί, κάθε οικογένεια, κάθε ευάλωτο συμπολίτη μας. Και αυτό είναι δυνατόν μόνο με ένα ισχυρό δημόσιο, δωρεάν προνοιακό κράτος για όλους.