Φωτογραφία: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
Η ατομική έκθεση «Digging» του Θωμά Διώτη στην γκαλερί Ζουμπουλάκη και σε επιμέλεια της Αγγελικής Μπάρα έχει νόημα, αιχμές, κατασκευαστικό μόχθο και γόνιμη φαντασία.
Ο Θωμάς Διώτης όντως σκάβει. Και σκάβει βαθιά στους θρύλους του τόπου του όσο και στα δικά του σκοτεινά βάθη. Εκεί όπου δηλαδή γεννιέται και μεγαλώνει απειλητικά για τους αδαείς και τους οκνηρούς, ιαματικά για τους υπομονετικούς σκαπανείς της εσωτερικής περιπέτειας, ο δράκος της φαντασίας και της δημιουργικότητας. Ο ίδιος ο καλλιτέχνης ψιθυρίζει παραμύθια και παραβολές για ένα προϊστορικό τέρας που έρχεται από τα βάθη και τα σκοτάδια της ύπαρξης, από τον κόσμο των άγριων ενστίκτων και του αίματος και που κάποτε τρόμαζε τους ανθρώπους και τους ανάγκαζε να προσεύχονται για να σωθούν, να χτίζουν και να τραγουδάνε μύθους και ιστορίες για να ξορκίσουν το κακό και να γλυτώσουν την καταστροφή. Για αυτό οι άνθρωποι ξεσηκώθηκαν για να σταματήσουν το κακό και τον φόρο του αίματος που πλήρωναν και παγίδεψαν τον δράκο, τον έπιασαν και τον έκλεισαν σε ένα μεγάλο κλουβί γιατί ήξεραν από πάντα ότι αν πιάσεις και εγκλωβίσεις ακόμα κι έναν αετό μετά από λίγο ή περισσότερο καιρό, τα πόδια του θα ατροφήσουν και τα νύχια του θα γίνουν σαν του μωρού παιδιού μαλακά κι ακίνδυνα.
Ο Διώτης ξέρει αυτές τις ιστορίες και τις λέει κρυφά στο αυτί κι επειδή αυτό ποτέ δεν φτάνει, φτιάχνει έναν υπερμεγέθη δράκο μαύρο κι απειλητικό, έγκλειστο όμως σε ένα μικρό αστικό υπόγειο που δεν χωράει να ανοίξει τα φτερά του και δεν μπορεί να δραπετεύσει, κι άλλο δεν μένει παρά να υποταχτεί στη μοίρα του και να μείνει εκεί κάτω, ταπεινωμένος και αδρανής στα έγκατα της πιο κεντρικής πλατείας μιας πρωτεύουσας ενός δυνατού αλλά ανασφαλούς κράτους που τιμωρεί ό,τι δεν καταλαβαίνει κι ό,τι είναι αλλιώτικο και διαφορετικό. Κι εκεί μέσα στο μικρό υπόγειο ο δράκος ζει την «άκρα ταπείνωση» και τον βαρύ εγκλεισμό. Κι ο Διώτης που έρχεται από μια μακρινή επαρχία, που έχει μάθει να σκάβει τη γη και να οργώνει τη χώρα με φορτηγά για να βγάζει τον επιούσιο, ξέρει ότι ο επάνω κόσμος, ο εικονικός, ο κόσμος της ψηφιακής εποχής δεν ακούει τους βρυχηθμούς του θηρίου γι’ αυτό μιλάει με γρίφους και παραβολές μιας άλλης εποχής που αγαπούσε τη ζωή κι εκτιμούσε την υλικότητα των πραγμάτων και των σωμάτων.
Και σαν πραγματικός δημιουργός φτιάχνει με τα χέρια του και με τον τρόπο του Προμηθέα τα δικά του βαριά σημάδια. Καίει πλαστικό από χίλιες πεντακόσιες καρέκλες και χυτεύει πρωτόγονα σχήματα του παρελθόντος και της παλιάς φαντασίας στην εποχή της ψηφιακής εικονικότητας, της ρέπλικας και της ψευδούς συνείδησης και φτιάχνει χειροποίητο οστεόδερμα και το στολίζει με απομεινάρια της παλιάς βιομηχανίας που χάθηκε στα χρόνια, με φανάρια από συντριμμένα αυτοκίνητα που δεν φωτίζουν τον δρόμο και διαλυμένους προφυλακτήρες που πια δεν φυλάνε τίποτα και δεν προστατεύουν κανέναν. Φτιάχνει όμως με αυτά τα παλιά υλικά τον δράκο υβρίδιο που εξακολουθεί να κουβαλάει τη μνήμη στην εποχή της αμνησίας, την ύλη στην εποχή της απο-ϋλοποίησης, το σώμα, έστω και καμένο, στην εποχή της ψηφιακής εικόνας και της εικονικότητας. Και αυτός ο δράκος παρά την αλαλία και τη σιωπή, παρά τα πεσμένα φτερά και τα αδρανή και ακίνδυνα νύχια, νικάει τον πολιτισμό των μεγκα-πίξελ, επιβάλλεται στο βλέμμα και επανεκκινεί την αδρανή και ναρκωμένη σκέψη.
Ο Διώτης παρουσιάζει έναν μνημειακών διαστάσεων δράκο, αλλά και σειρά από σχέδια σε διαφορετικής ποιότητας χαρτιά σαν μικρά χειρονομιακά σχόλια και αναβιώνει ένα μυθικό πλάσμα υπό εξαφάνιση κάνοντας την ανατροπή ή αν προτιμάτε φτιάχνοντας τον μεγάλο αντίπαλο της ψηφιακής εποχής. Ο δράκος πρωταγωνιστής της μάχης για την υπέρβαση του καλού και του κακού, εν μέσω αντίρροπων δυνάμεων της ισορροπίας και της ανισορροπίας και άλλων αντίθετων δυνάμεων της λειτουργίας του κόσμου, επιστρέφει στην θριαμβεύουσα ύλη και στο σώμα-πνεύμα, στον πολιτισμό του χειροποίητου και στην πολιτική του χειροπιαστού. Ο Θωμάς Διώτης, μέσα από τα έργα της έκθεσης συνομιλεί με το παρελθόν και θέλει να επαναφέρει τη φαντασμαγορία της ύλης στην εποχή της ψοφοδεούς και άχαρης εικονικότητας. Σαν γνήσιος αλχημιστής παίζει με τα σύμβολα και τα παράταιρα υλικά και δεν φοβάται τις συγκρούσεις και τις χίμαιρες γιατί ξέρει ενστικτωδώς ή ενσυνειδήτως τη διαλεκτική της ομορφιάς και της ασχήμιας, του σκότους και του φωτός, της ύλης και του πνεύματος. Γι’ αυτό και το έργο του δεν φοβάται το εφήμερο, δεν ανησυχεί για τις μίξεις και τις υβριδικές κατασκευές, δεν διστάζει μπροστά στην επικράτεια των συνονθυλευμάτων και δεν απαρνιέται το μνημειακό και την πληθωρικότητα της ύλης. Κοντολογίς δεν απαρνιέται τη μηχανική του παρελθόντος, την έξαψη των παθών και την έξαρση των συν-αισθημάτων γιατί αντιλαμβάνεται μέσα από τη δουλειά και το έργο του το άνοστο, ανούσιο και ανέραστο του «θαυμαστού κόσμου» της οικονομίας του ατόμου και της εικονικότητας του κόσμου-μάτριξ.
Και λίγη βιογραφία…
Ο Θωμάς Διώτης (γ.1986) ζει και εργάζεται στην Αθήνα και το Αγρίνιο. Αποφοίτησε από την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας το 2019, υπό την επίβλεψη του Γιώργου Λάππα και στη συνέχεια της Αφροδίτης Λίτη, στο τμήμα γλυπτικής. Ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό του στο πρόγραμμα MFA της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών και το 2018 σπούδασε ως πανεπιστημιακός υπότροφος στο Tokyo University of Arts, Gedai, στο τμήμα γλυπτικής με επιβλέποντα τον Pr. Ohmaki Shingi. Έχει πραγματοποιήσει τρεις ατομικές εκθέσεις, μία μάλιστα από αυτές στο Τόκιο. Τα περισσότερα έργα του ανήκουν σε δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και την Ιαπωνία, χώρα των μυθικών δράκων, των μάγκα και των ανιμέ και της αποθέωσης της τεχνολογίας και των «τεράτων» της. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του συμμετείχε σε πολλές ομαδικές εκθέσεις σε Μουσεία και Εκθέσεις Τέχνης στην Ελλάδα και πάλι στην Ιαπωνία, από το 2014 μέχρι σήμερα, με αξιοσημείωτες συμμετοχές όπως: Ginza Chuouku, Τόκιο, Ιαπωνία (2018), Εθνική Πινακοθήκη, Αθήνα (2017), «Hydra School project “POW BLOP WIZZ”», Ύδρα (2021), Back to Athens 7, Διεθνές Φεστιβάλ Τέχνης 2020, Αθήνα (2020), Μουσείο Φυσικής Ιστορίας (2016), Μουσείο Μπενάκη (2016).