Είναι απορίας άξιο πώς μια συγκεκριμένη καταγγελία ανάπηρης αθλήτριας για διακρίσεις σε βάρος αυτής, και άλλων δυο συναθλητών της, από τους «ανεύθυνο-υπεύθυνους» του «Αυθεντικού Μαραθώνιου της Αθήνας» μετατρέπεται σε ευκαιρία να αλλοιώσουν τον κοινωνικό ρόλο των ανάπηρων υποκειμένων, κάνοντας λόγο για απλά «δημοσιεύματα».
Αποφάσεις για τους ανάπηρους, χωρίς τους ανάπηρους
Στην Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι οι ανάπηροι εκτιμάται ότι ανέρχονται σε 1,8 εκατομμύρια, οι ελάχιστοι σε αριθμό «διαχειριστές» της τύχης του μεγάλου αυτού κομματιού της ελληνικής κοινωνίας δεν εκπροσωπούν τα δικαιώματα των αναπήρων. Το πρόβλημα έχει δύο σκέλη. Από την μια, οι ανάπηροι δεν εκπροσωπούνται από τους ίδιους τους ανάπηρους και στις ελάχιστες περιπτώσεις που εκπροσωπούνται, χειραγωγούνται. Από την άλλη, οι μικρές ομάδες που διαχειρίζονται το ζήτημα δεν ανταποκρίνονται στην έκταση του φαινομένου. Έτσι όποιος έχει ασχοληθεί έστω και λίγο με το πολιτικό ζήτημα των αναπήρων και στην προκειμένη περίπτωση με το θέμα των ανάπηρων αθλητών γνωρίζει και πρόσωπα και πράγματα.
Δυστυχώς τα πρόσωπα αυτά, στην καλύτερη περίπτωση είναι ουσιαστικά αδιάφορα για την αποστολή τους και στην χειρότερη είναι βλαπτικά για τη χειραφέτηση των αναπήρων στην Ελλάδα. Πως το κάνουν αυτό; Υποστηρίζοντας διαχρονικά μεσοβέζικες λύσεις ή πιο σωστά κατασκευάζοντας αντίξοες καταστάσεις, τις οποίες εμείς οι ανάπηροι καλούμαστε να αντιδράσουμε ή τις περισσότερες φορές να τις αποδεχθούμε με σκυμμένο κεφάλι. Κι αυτό γιατί οι περισσότερες αποφάσεις λαμβάνονται για τους ανάπηρους, χωρίς τους ανάπηρους, αφού η πολιτική διαχείριση αντί να «ανατίθεται» σε αυτούς που πραγματικά αφορά, ανατίθεται σε ιατρούς, οικονομολόγους, επιχειρηματίες, τεχνοκράτες, ιερείς, μη ανάπηρους πρώην αθλητές και φιλάνθρωπους της άρχουσας τάξης. Αυτό εξάλλου καταδεικνύεται από το γεγονός ότι οργανισμοί όπως ο ΣΕΓΑΣ ή η ΕΑΟΜ- ΑμεΑ, χρησιμοποιούν επιστημονικοφανή επιχειρήματα, για να στηρίξουν και να υλοποιήσουν διακρίσεις και αποκλεισμούς ανάπηρων αθλητών από τον Αυθεντικό Μαραθώνιο της Αθήνας, όπως επί παραδείγματι της χάλκινης παγκόσμιας πρωταθλήτριας παρατριάθλου, Κατερίνας Σαράντη.
Η λέξη κλειδί για εμένα προσωπικά στα παραπάνω είναι το «διαχρονικά», αφού είμαι αναγκασμένος να ασκώ την ίδια κριτική και στα πρόσωπα και στις αποφάσεις τους, από το μακρινό 1995 που διατελούσα υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων του Πανελλαδικού Συνδέσμου Παραπληγικών και Κινητικά Αναπήρων. Αντίστοιχα παρόμοια ζητήματα κλήθηκα να διαχειριστώ και το 1996 ως μέλος του ΔΣ της Πανελλήνιας Αθλητικής Ομοσπονδίας Αθλητών με Αναπηρία Π.Α.Ο.Κ.Α., αλλά και ως ιδρυτικό μέλος του Αθλητικού Συλλόγου ΑμεΑ Σπάρτακος.
Μισαναπηρική δικαιολογία
Στο εδώ και το τώρα λοιπόν, ΣΕΓΑΣ και ΕΑΟΜ- ΑμεΑ αφού βαφτίζουν στην ανακοίνωση τους την πολύ συγκεκριμένη καταγγελία της Κατερίνας ως «δημοσιεύματα», ενεργοποιώντας έτσι την αποστροφή του κοινού προς τα ΜΜΕ και ουσιαστικά συγκαλύπτοντας το θέμα αφού δεν ενημερώνουν για το τι ακριβώς συνέβη, συνεχίζουν να λαϊκίζουν υποστηρίζοντας ότι «η συμμετοχή τροχήλατων αμαξιδίων που μπορεί και αναπτύσσει ταχύτητες άνω των 30km […] καθιστά αδύνατη την λήψη των αναγκαίων μέτρων ασφαλείας για όλους τους συμμετέχοντες δρομείς».
Αυτό που στην ουσία μας λένε με την ανακοίνωση τους αυτή είναι ότι οι ίδιοι αυθαίρετα εξαιρούν αυτή την κατηγορία αθλητών από την συμμετοχή τους στον Αυθεντικό Μαραθώνιο της Αθήνας, καθώς σε ολόκληρο τον κόσμο αθλητές με καθημερινά, αγωνιστικά και χειρήλατα αμαξίδια συμμετέχουν κανονικότατα σε μαραθωνίους από τη δεκαετία του 1970. Αυτή είναι τουλάχιστον η μια όψη της ανακοίνωσης. Η άλλη είναι ότι οι ίδιοι είναι προφανώς ανίκανοι ή απρόθυμοι να δημιουργήσουν τις συνθήκες εκείνες που θα κάνουν την διαδρομή ασφαλή για όλους συμπεριλαμβανομένων και των αθλητών με χειρήλατα ή αγωνιστικά αμαξίδια, όπως συνέβη κατά την διάρκεια των Παραολυμπιακών αγώνων στην Αθήνα το 2004 αλλά και σε διοργανώσεις του αυθεντικού μαραθωνίου που συμμετείχαν ανάπηροι αθλητές.
Στην προσπάθειά τους να καλύψουν την διαφαινόμενη «ανικανότητα» τους καταφεύγουν στο αδιανόητο τέχνασμα της στοχοποίησης της βλάβης και των εργαλείων των αθλητών.
Ο αποκλεισμός, οι διακρίσεις και η ανισότιμη συμμετοχή θα μπορούσαν να έχουν αρθεί ήδη από το 2013, όταν δυο παραολυμπιακοί αθλητές επιχείρησαν να συμμετάσχουν στον μαραθώνιο με τα χειρήλατα αμαξίδια τους. Οι διοργανωτές τότε απαγόρευσαν την συμμετοχή των δυο διακεκριμένων αθλητών με το επιχείρημα της δήθεν επικινδυνότητας των χειρήλατων αμαξιδίων για τους μη αναπήρους συμμετέχοντες. Ακόμη και σήμερα επικαλούνται ότι δήθεν απαγορεύονται τα χειρήλατα διεθνώς, διότι το 2012 έγινε ένα σοβαρό ατύχημα στο Λονδίνο.
Διακρίσεις και ανικανότητα
Αν ανατρέξει κανείς σε παλιότερες διοργανώσεις, η αλήθεια πίσω από αυτήν την άθλια, μισαναπηρική δικαιολογία, είναι ένας συνδυασμός των παραπάνω, δηλαδή και κάνουν διακρίσεις και είναι παντελώς ανίκανοι να διοργανώσουν έναν ασφαλή μαραθώνιο ακόμα και για τους μη ανάπηρους αθλητές. Χαρακτηριστικό είναι το περιστατικό με τον Κενυάτη μαραθωνοδρόμο Κιτεμπόι που συμμετείχε στον 25ο κλασικό μαραθώνιο, τον οποίο παρέσυρε το τραμ και μεταφέρθηκε σοβαρά τραυματισμένος στο νοσοκομείο. Μετά από αυτό το περιστατικό απαγορεύτηκε η συμμετοχή μαύρων αθλητών από την Κένυα;
Το Λονδίνο, το Παρίσι και το Βερολίνο υποδέχονται κάθε χρόνο ανάπηρους αθλητές δίνοντας τους τη δυνατότητα για επίσημη χρονομέτρηση για τη συμμετοχή τους στους παραολυμπιακούς αγώνες.
Η Βοστόνη, που αποτελεί την παλαιότερη διοργάνωση μαραθωνίου με συνεχή δράση στον κόσμο από το 1895, μπορεί να «αντέξει» περισσότερους από 135 συμμετέχοντες και με αγωνιστικά και χειρήλατα αμαξίδια κάθε χρονιά!
Η αλήθεια είναι ότι δεν περιμέναμε και πολλά, γνωρίζοντας όπως είπαμε και πρόσωπα και πράματα. Στην ΕΑΟΜ- ΑμεΑ και στο ΣΕΓΑΣ βολεύονται μόνο με τα ικανά σώματα ή ανάπηρους που τους σπρώχνει εκπρόσωπος του ανθρωπομετρικού προτύπου της κανονικότητας. Οι αυθεντικές διακρίσεις χρειάζονται και αυθεντικούς μαραθώνιους.