Φωτογραφία: Νικόλας Κοκοβλής
Το μήνυμα της απεργιακής κινητοποίησης των εργαζομένων και των διαδηλώσεων ήταν δυνατό, μαζικό και σαφές: κατά της ακρίβειας και υπέρ της αύξησης των μισθών και των ημερομισθίων. Τα συνδικάτα και οι εργαζόμενοι μετά από ένα μεγάλο χρονικό διάστημα επανήλθαν στο πολιτικό προσκήνιο και έδειξαν πως έχουν τη δύναμη και τη θέληση να αντισταθούν στην κοινωνική και οικονομική πολιτική Μητσοτάκη. Μια πολιτική που οδηγεί στη φτωχοποίηση μεγάλου αριθμού εργαζομένων και στην περιθωριοποίηση των νέων.
Η απεργία της 9ης Νοεμβρίου που κήρυξαν η ΓΣΕΕ και η ΑΔΕΔΥ, μετά από αναστολές και δισταγμούς από την πρώτη, υιοθετήθηκε άμεσα από τις Δευτεροβάθμιες Οργανώσεις, τα Εργατικά Κέντρα και τις Ομοσπονδίες, καθώς και τα Σωματεία. Είναι σημαντικό να τονιστεί πως έγινε υπόθεση των ίδιων των εργαζομένων. Το αποτέλεσμα ήταν να νεκρώσουν μεγάλοι εργασιακοί χώροι του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, πχ εκπαιδευτικοί, υγειονομικοί. Στον ιδιωτικό χώρο, μάλιστα, εμφανίστηκαν για πρώτη φορά απεργιακές κινητοποιήσεις σε μεγάλες επιχειρήσεις, προκαλώντας πονοκέφαλο στην εργοδοσία και την κυβέρνηση. Οι απεργιακές κινητοποιήσεις και οι ποικίλες άλλες εκδηλώσεις επεκτάθηκαν πέρα από τους εργασιακούς χώρους και στους επαγγελματίες–βιοτέχνες, τους αυτοαπασχολούμενους και, σε πολλές περιοχές της χώρας, σε αγρότες και κτηνοτρόφους. Τον τόνο των συγκεντρώσεων – διαδηλώσεων έδωσαν οι νέοι, εργαζόμενοι και φοιτητές, με τα συνθήματα και τα σατιρικά τους τραγούδια. Αυτή η κινητοποίηση θα μπορούσε να αποτελέσει την αρχή ενός ευρύτερου μετώπου κατά της ακρίβειας και υπέρ της ανακατανομής του πλούτου, όπως δήλωσε παλιός συνδικαλιστής από τον χώρο των τραπεζών.
«Όχι στην παραβίαση των δικαιωμάτων»
Στην κεντρική συγκέντρωση της Αθήνας, οι ομιλητές της ΓΣΕΕ, της ΑΔΕΔΥ, του ΕΚΑ και των υγειονομικών, αναφέρθηκαν στα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι εργαζόμενοι, καθώς ο επίσημος πληθωρισμός έχει φτάσει στο 12%, ενώ η αγοραστική δύναμη έχει μειωθεί κατά 29%. Κατήγγειλαν τον νόμο έκτρωμα του Χατζηδάκη που ήρθε να νομιμοποιήσει τις εργασιακές συνθήκες ζούγκλας, χωρίς κανέναν έλεγχο και τις απλήρωτες υπερωρίες. Τόνισαν πως οι εργαζόμενοι και τα συνδικάτα δεν μένουν αδιάφοροι στην παραβίαση των ατομικών και συλλογικών δικαιωμάτων, στις παρακολουθήσεις και τις υποκλοπές. Ο προεδρεύων της ΑΔΕΔΥ, Δημήτρης Μπράτης, τόνισε ότι «είμαστε εδώ για να πούμε ένα μεγάλο όχι στον περιορισμό των δημοκρατικών δικαιωμάτων και των ελευθεριών, στην κατάργηση του δικαιώματος στην απεργία, την υποβάθμιση των θεσμών του δημοκρατικού μας πολιτεύματος».
Προμηνύεται δύσκολος χειμώνας
Η δύσκολη κοινωνική και οικονομική κατάσταση που βιώνουν οι εργαζόμενοι φαίνεται ότι όχι μόνο δεν θα βελτιωθεί αλλά, αντίθετα, θα γίνεται όλο και πιο δύσκολη με την πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση, εκτιμούν τα συνδικάτα. Και μάλιστα προμηνύεται ένας χειμώνας πολύ δύσκολος, με τη συνεχόμενη άνοδο του πληθωρισμού, την πρωτοφανή ακρίβεια που εξανεμίζει τα εισοδήματα, τις τεράστιες αυξήσεις στο ρεύμα και τα είδη πρώτης ανάγκης. Η κυβέρνηση, στη διάρκεια της θητείας της, απέφυγε να αντιμετωπίσει αυτά τα κρίσιμα προβλήματα. Περιορίστηκε σε μια πολιτική επιδομάτων, επικαλούμενη αρχικά την πανδημία. Σήμερα, «εργαλειοποιεί τον πόλεμο στην Ουκρανία, αφενός, για να μεταθέσει τις δικές της ευθύνες στην ακρίβεια και τη μείωση των μισθών και, αφετέρου, για να συνεχίσει την αντεργατική και νεοφιλελεύθερη πολιτική της», όπως αναφέρουν τα συνδικάτα. Μπροστά στην ογκούμενη κοινωνική δυσαρέσκεια, υπόσχεται νέα δώρα –δηλαδή κάποια επιδόματα για τα καύσιμα και την ακρίβεια βασικών ειδών – και εννοεί να συνεχίσει το παιχνίδι με «το καλάθι του νοικοκυριού». Από την άλλη, συνεχίζει να προωθεί την αντικοινωνική και αντεργατική της πολιτική, κατεδαφίζοντας το κοινωνικό κράτος στον τομέα της υγείας, της παιδείας και των κοινωνικών υπηρεσιών. Και για να αντιμετωπίσει τις αντιδράσεις των εργαζομένων, εντείνει τον αυταρχισμό και την καταστολή. Έτσι, πρόεδροι Δευτεροβάθμιων Συνδικαλιστικών Οργανώσεων, όπως της ΠΟΕΔΗΝ και της ΟΕΝΓΕ σύρονται στα δικαστήρια. Το ίδιο και χειρότερα στον ιδιωτικό τομέα, με κορυφαίο παράδειγμα αυτό του προέδρου των εργαζομένων στη «Μαλαματίνα», προκειμένου να καμφθεί κάθε αντίσταση στην πολιτική της κυβέρνησης.
Όλα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που προγραμματίζεται –για άλλους έχει αρχίσει ήδη το πάρτι– ενίσχυση ελάχιστων επιχειρηματιών, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Και όπως διαφαίνεται ούτε ανάπτυξη θα φέρει, ούτε διάρκεια θα έχει το πρόγραμμα αυτό. Και είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό, γιατί έτσι δεν αντιμετωπίζεται η κρίση, όταν μάλιστα η ΕΕ φημολογείται ότι έχει βάλει στο τραπέζι των συζητήσεων την επιστροφή σε μια δημοσιονομική προσαρμογή. Οικονομολόγοι διαφόρων ιδεολογικών προσεγγίσεων εκτιμούν ότι αυτή η δημοσιονομική προσαρμογή σε συνδυασμό με την αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ, θα οδηγήσει τις ευρωπαϊκές οικονομίες σε μια νέα μορφή ύφεσης και σε περαιτέρω συμπίεση των μισθών. Ενώ «για να αντιμετωπιστεί η κρίση θα χρειαστεί οι πλούσιοι να βάλουν το χέρι στην τσέπη», όπως τονίζει ο Τομά Πικετί. Να αυξηθούν οι μισθοί, να καθοριστεί πλαφόν στις τιμές των τροφίμων και στα είδη λαϊκής κατανάλωσης και ταυτόχρονα να φορολογηθούν τα υπερκέρδη.
Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα διακήρυξαν σε όλους τους τόνους ότι είναι αποφασισμένες να πουν «Φτάνει πια με αυτή την πολιτική». Όμως, με ποιον οδικό χάρτη θα προχωρήσουν; Αυτό είναι ένα ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί. Μέχρι τότε οι δυνάμεις της αυτονομίας και της ανανέωσης, καθώς και τα πρωτοβάθμια σωματεία που βρίσκονται αντικειμενικά στην πρώτη γραμμή των προβλημάτων, θα πρέπει να αγωνιστούν με πνεύμα ενότητας και αλληλεγγύης, με μεγαλύτερη ευελιξία και κινητικότητα, για να συμβάλουν ώστε η μεγαλειώδης απεργία της 9ης Νοεμβρίου να αποτελέσει το ορόσημο μιας νέας αφετηρίας αγώνων για τις διεκδικήσεις των εργαζομένων και για μια καλύτερη ζωή.