«Στη Μαδρίτη δεν έχει θάλασσα, αλλά έχει παλίρροιες. Εάν δεν αλλάξετε πολιτική για την Υγεία η “Λευκή Παλίρροια” θα σας παρασύρει», προειδοποίησε η εκπρόσωπος του Podemos στην τοπική βουλή της Μαδρίτης, Αλεχάντρα Γιακίντο, τη δεξιά πρόεδρο της Περιφέρειας, Ισαμπέλ Ντίαθ Αγίουσο σχολιάζοντας την τεράστια διαδήλωση των περισσότερων από 600.000 πολιτών, σύμφωνα με τους διοργανωτές, εναντίον των περικοπών και της περαιτέρω ιδιωτικοποίησης της Υγείας στην Περιφέρεια της Μαδρίτης, που ήδη κόστισε τη ζωή σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους την περίοδο της πανδημίας.
Η Αγιούσο, που θεωρεί αποτυχημένη τη διαδήλωση της προηγούμενης Κυριακής, «γιατί ήταν μόλις 200.000», και έχει απολύσει ήδη 6.000 άτομα από το νοσηλευτικό προσωπικό, σχεδιάζει μεταξύ άλλων να αφήσει σε 29 τοπικές μονάδες υγείας σε αγροτικές περιοχές υπηρεσίες Πρώτων Βοηθειών μία μόνο νοσοκόμα, που θα την βοηθά ένας διαθέσιμος γιατρός που θα δίνει τις συμβουλές του από απόσταση διαμέσου βιντεοκλήσεων. Στην πόλη της Μαδρίτης θα υπάρχουν μόνο τρία κέντρα Πρώτων Βοηθειών που θα έχουν γιατρό, ενώ από τα 78 κέντρα Πρώτων Βοηθειών της Περιφέρειας της Μαδρίτης μόλις τα 32 έχουν σήμερα ένα γιατρό, μία νοσοκόμα και έναν φύλακα. Η Αγιούσο θα πρέπει να αντιμετωπίσει την επόμενη Δευτέρα 21 Νοεμβρίου τη νέα απεργία των 5.000 γιατρών και παιδιάτρων, που διαμαρτύρονται για τις περικοπές και ζητούν προσλήψεις προσωπικού.
Λίγες ημέρες πριν από τη μεγαλύτερη διαδήλωση των τελευταίων ετών στη Μαδρίτη είχε προηγηθεί, στις 3 Νοεμβρίου, η διαδήλωση των δύο μεγαλύτερων συνδικαλιστικών συνομοσπονδιών, των αριστερών Εργατικών Επιτροπών CC.OO. και της «φιλο-σοσιαλιστικής» UGT, που με τη συμμετοχή περίπου 50.000 εργαζομένων απαιτούσαν από τη «φιλική κυβέρνηση» αυξήσεις μισθών για να αντιμετωπιστεί ο πληθωρισμός και συνέχιση των διαπραγματεύσεων για τις συλλογικές συμβάσεις, με μια εργοδοσία που έχει σκληρύνει τη στάση της και δεν εφαρμόζει μέτρα που έχουν συμφωνηθεί και υπογραφεί εδώ και μήνες. Για τα συνδικάτα ο κατώτατος μισθός θα πρέπει να φθάσει στα 1.100 ευρώ το 2023 από τα 1.000 ευρώ που βρίσκεται σήμερα. «Θα ήταν καλό για τη χώρα μας να είχαμε μια δημοκρατική και σύγχρονη εργοδοσία», τόνισε η υπουργός Εργασίας και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιολάντα Ντίαθ, προειδοποιώντας ότι «η δημοκρατία δεν μπορεί να σταματά στην πόρτα του πληκτρολογίου ή του iPad που κουβαλάμε για να εργαστούμε», υπενθυμίζοντας τη φράση του ιδρυτή των Εργατικών Επιτροπών, Μαρτσελίνο Καμάτσο, που υποστήριζε ότι «η δημοκρατία βρίσκεται έξω από τις πόρτες των εργοστασίων». Από την άλλη πλευρά, τα καθαρά κέρδη των τραπεζών έφθασαν στα 17,75 δισ. το πρώτο 9μηνο, με τη βοήθεια της αύξησης των επιτοκίων από την ΕΚΤ, τροφοδοτώντας την αφαίμαξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
Η αλήθεια είναι ότι η μεταρρύθμιση των εργασιακών από την Ντίαθ αντέχει ακόμη στις πιέσεις της σημερινής οικονομικής κρίσης που επιτάχυνε ή πυροδότησε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, αφού το τρίτο τρίμηνο η ανεργία διαμορφώθηκε στο 12,67%, στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών για τη συγκεκριμένη περίοδο, με τον αριθμό των ανέργων να έχουν υποχωρήσει στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2008, κάτω από τα 3 εκατομμύρια άτομα. Παράλληλα οι γυναίκες κάλυψαν τις 9 στις 10 από τις 100.000 θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν τον Οκτώβριο, ενώ συνεχίζεται η εκτίναξη των συμβάσεων αορίστου χρόνου στο 45,75% των συνολικών συμβάσεων, με υπερτριπλάσια άνοδο 251,3% από τον Οκτώβριο του 2021.
Ενεργειακή φτώχεια και αυξήσεις στα τρόφιμα
Την ίδια στιγμή όμως έρευνα του Καθολικού Πανεπιστημίου έδειξε ότι 2 εκατομμύρια νοικοκυριά υπέφεραν σιωπηλά την ενεργειακή φτώχεια το 2021 και πως το 14,3% των νοικοκυριών δεν είχε την κατάλληλη θερμοκρασία τους χειμερινούς μήνες, διπλάσιο ποσοστό από το 2019. Η ενεργειακή φτώχεια θα αυξηθεί κατά 10% ή κατά 200.000 νοικοκυριά τον χειμώνα που αρχίζει, προειδοποίησε η έρευνα του Τμήματος Ενέργεια και Φτώχεια του Καθολικού Πανεπιστημίου της Μαδρίτης. Αντίθετα τα κέρδη των εταιρειών του ενεργειακού τομέα, συμπεριλαμβανομένων και των ηλεκτρικών, εκτινάχθηκαν κατά 50% στα 11 δισ. το πρώτο 9μηνο, αναμένοντας επιπλέον έσοδα από το Ταμείο Ανάκαμψης, ενώ η κυβέρνηση στοχεύει να προχωρήσει σε νέα κατακράτηση τουλάχιστον του 50% των εκτάκτων κερδών των εταιρειών του τομέα.
Η ιστορική εκτίναξη όμως των τιμών των τροφίμων κατά 15,4%, σε υπερδιπλάσια ποσοστά από τον πληθωρισμό, που υποχώρησε στο 7,3%, προμηνύει ότι η ενεργειακή και όχι μόνο φτώχεια θα εκτιναχθεί με τραγικούς ρυθμούς. Παράλληλα η αναμενόμενη αύξηση των συντάξεων κατά τουλάχιστον 8% από τις αρχές του έτους φαίνεται να οδηγεί σε ένα κύμα πρόωρων συνταξιοδοτήσεων στα 64 έτη από τα πάνω από τα 66 έτη που προβλέπεται από τη νομοθεσία. Η κυβέρνηση θα στηρίξει τις αυξήσεις των συντάξεων με επιπλέον 3 δισ. το 2023, που θα φθάσουν στα 52 δισ. έως το 2033, ενώ η Κεντρική Τράπεζα υπολογίζει ότι οι αυξήσεις των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων και των συντάξεων θα φθάσουν στα 21,3 δισ. το 2023.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο προϋπολογισμός που κατέθεσε προς διαπραγμάτευση η κυβέρνηση στη βουλή στοχεύει στην «κοινωνική δικαιοσύνη απέναντι στην κρίση», όπως υποστηρίζουν το Σοσιαλιστικό Κόμμα και το Unidas Podemos, ενώ ο Πέδρο Σάντσεθ αποτέλεσε τον πρώτο πρωθυπουργό της ΕΕ που ζήτησε την εκταμίευση της τρίτης δόσης, 6 δισ. από το Ταμείο Ανάκαμψης. Οι διαπραγματεύσεις με τα υπόλοιπα κόμματα δείχνουν ότι το σχέδιο του προϋπολογισμού θα λάβει στη βουλή την ψήφο και των εθνικιστικών αριστερών και ορισμένων μετριοπαθών κομμάτων εξασφαλίζοντας την πλειοψηφία που θα επιστρέψει στον Σάντσεθ και την κυβέρνηση του να οδηγούν στην εκλογές.
Κοινωνικά αντανακλαστικά
Η μαζική διαδήλωση της προηγούμενης Κυριακής εναντίον των περικοπών της μονοκομματικής δεξιάς τοπικής κυβέρνησης της Μαδρίτης και η προηγούμενη διαδήλωση των συνδικάτων απέδειξαν ότι τα αντανακλαστικά της κοινωνίας των πολιτών παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, επιβεβαιώνοντας τις δημοσκοπήσεις των τελευταίων μηνών ότι πολύ δύσκολα το Λαϊκό Κόμμα θα μπορούσε να σχηματίσει κυβέρνηση ακόμη και με τους φασίστες του Vox, δεδομένου ότι οι λαϊκιστές «Πολίτες» εξαφανίστηκαν από το πολιτικό σκηνικό της χώρας.
Τη στιγμή που το Σοσιαλιστικό Κόμμα φαίνεται να αντέχει στις δημοσκοπήσεις, κυμαινόμενο μεταξύ του 30% και του 33%, και φαίνεται να έχει κερδίσει τη συγκατάθεση των εθνικιστικών κομμάτων της Καταλωνίας και όχι μόνο για να στηρίξουν μια νέα κυβέρνηση μειοψηφίας του Σάντσεθ, κυρίως μετά την κατάργηση του φασιστοειδούς νόμου περί ανταρσίας, χάρις και στις πιέσεις του Unidas Podemos, η Αριστερά φαίνεται να μετατρέπεται στο μεγαλύτερο πονοκέφαλο του δημοκρατικού και προοδευτικού χώρου στην Ισπανία.
Η κακοδαιμονία της Αριστεράς
Η επιτυχημένη κυβερνητική πολιτική αντί να οδηγήσει σε μια μεγαλύτερη συσπείρωση και συνεργασία ανάμεσα στην Ενωμένη Αριστερά και το Podemos έχει οδηγήσει στην επαναφορά των εσωτερικών αντιπαραθέσεων ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες δυνάμεις της Αριστεράς, που προς το παρόν θεωρούν ξεπερασμένη τη συνεργασία τους στο Unidas Podemos, ενώ ορισμένοι δεν αποκλείσουν τον κίνδυνο να κατεβούν χωριστά στις επόμενες βουλευτικές εκλογές. Οι αυτοδιοικητικές εκλογές που θα πραγματοποιηθούν στις 28 Μαΐου σε 12 Περιφέρειες και περισσότερους από 8.000 δήμους θα αποτελέσουν μια σκληρή δοκιμασία για την ενότητα και την αποτελεσματικότητα της Αριστεράς με τον Πέδρο Σάντσεθ να προειδοποιεί τους Αριστερούς συμμάχους του ότι κινδυνεύουν να χαθούν πολλοί δήμοι εάν η Αριστερά δεν κατεβεί ενωμένη.
Οι πρόσφατες δημόσιες αντιπαραθέσεις του Πάμπλο Ιγκλέσιας και ηγετικών στελεχών του Podemos με την Γιολάντα Ντίαθ και την Ενωμένη Αριστερά έδειξαν ότι η εσωτερικός αγώνας για την κυριαρχία στην Αριστερά, ανάμεσα στο Podemos και το νέο «Sumar», «Αθροίζουμε» της Γιολάντα Ντίαθ και της Ενωμένης Αριστεράς, μπορούν να οδηγήσουν στην επιστροφή των αυτοκαταστροφικών αντιπαραθέσεων που είχαν οδηγήσει για δεκαετίες την Αριστερά στο πολιτικό περιθώριο.
Ο χρόνος για την Αριστερά, τους Σοσιαλιστές, αλλά και τις άλλες προοδευτικές, αριστερές και οικολογικές δυνάμεις αρχίζει να μετρά αντίστροφα ενόψει των βουλευτικών εκλογών, που θα πραγματοποιηθούν το αργότερο έως το επόμενο φθινόπωρο, όταν δηλαδή η ισπανική κοινωνία θα έχει δοκιμάσει τις αντοχές της μετά από ένα δύσκολο χειμώνα, όπου οι προοδευτικές δυνάμεις σε εθνικό και τοπικό επίπεδο θα πρέπει να αποδείξουν ότι μπορούν να εφαρμόζουν πολιτικές κοινωνικής συνοχής και δικαιοσύνης μπροστά στην αμετανόητη νεοφιλελεύθερη δεξιά και τους φασιστοειδείς συμμάχους της του Vox.