Αυτήν την εβδομάδα στην ισπανική Βουλή συζητήθηκε νόμος εναντίον των βιασμών, που αποκαλείται «Μόνο το ναι είναι ναι».
Τη στιγμή που στην Ελλάδα γινόμασταν θύματα της χρηματοοικονομικής τρομοκρατίας, από την άλλη πλευρά της Μεσογείου η κυβέρνηση των Σοσιαλιστών και της Αριστεράς στη Μαδρίτη, παρά τις εσωτερικές αντιθέσεις της, προχωρούσε σε νέα μέτρα στήριξης και προστασίας των καταχρεωμένων νοικοκυριών για να περιορίσει την εκτίναξη του κόστους δανεισμού από την αύξηση των επιτοκίων, προκαλώντας πρωτίστως τις αντιδράσεις του τραπεζικού κολοσσού της Santander, παρόλο που τα καθαρά κέρδη της συγκεκριμένης τράπεζας θα φθάσουν φέτος σε ιστορικό ρεκόρ ξεπερνώντας τα 9 δισ.
Η υπουργός Οικονομικών Νάντια Καλβίνιο και το υπουργικό συμβούλιο ζήτησαν από τις τράπεζες να σεβαστούν τον νέο Κώδικα Καλών Πρακτικών για ευάλωτους δανειολήπτες και να κρατήσουν χαμηλότερα τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων τους για νοικοκυριά με εισοδήματα έως 29.400 ευρώ το έτος, προσφέροντας και 7ετή περίοδο χάριτος, και να δοθεί επίσης περίοδος χάριτος 5ετίας στα νοικοκυριά με εισοδήματα κάτω των 25.200 ευρώ, με το τριπλάσιο δηλαδή του κατώτατου μισθού, καθώς και να προχωρήσουν σε δεύτερη αναδιάρθρωση του χρέους τους χωρίς κανένα οικονομικό κόστος. Στόχος είναι να μειωθούν περίπου κατά 50% οι δόσεις ενός μέσου στεγαστικού δανείου 120.000 ευρώ για μια 5ετία.
Η κυβέρνηση ζητά από τις τράπεζες να επιτρέψουν χωρίς κανένα κόστος στους δανειολήπτες να αλλάξουν τα επιτόκια των δανείων τους από μεταβλητά σε σταθερά, ενώ οι τράπεζες έχουν οδηγήσει στα ύψη τα σταθερά επιτόκια δανεισμού, που σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνούν το 5%. Μέτρο που για την οργάνωση καταναλωτών του χρηματοοικονομικού τομέα Asufin έφθασε με μεγάλη καθυστέρηση, κυρίως εξαιτίας των αντιδράσεων των Σοσιαλιστών να εφαρμόσουν μια περισσότερο επιθετική πολιτική κατά της κερδοσκοπίας των τραπεζών, σε αντίθεση με το Unidas Podemos, τα αριστερά και προοδευτικά εθνικιστικά κόμματα και τα συνδικάτα των αριστερών Εργατικών Επιτροπών CC.OO. και της «φιλο-σοσιαλιστικής» UGT, που απαιτούν τη συμπλήρωση του πακέτου με περισσότερο αποτελεσματικά μέτρα για την προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών, εκτιμώντας ότι τα μέτρα είναι «φτωχά» και «ανεπαρκή».
Για την υπουργό Εργασίας και επικεφαλής του Unidas Podemos, Γιολάντα Ντίαθ τα μέτρα που ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών και υιοθέτησε η κυβέρνηση δεν οδηγούν στην παραμικρή θυσία για τις τράπεζες, ενώ το κόστος παραμένει στους δανειολήπτες και απλώς παρατείνεται η περίοδος δανεισμού τους, μεταφέροντας για άλλη μια φορά τον πλούτο των νοικοκυριών στις τράπεζες. Μόνο από την αύξηση του Euribor τους τελευταίους μήνες οι τράπεζες είχαν επιπλέον 8 δισ. καθαρών κερδών. Αυτή τη στιγμή τα τρία τέταρτα (¾) των στεγαστικών δανείων έχουν κυμαινόμενα επιτόκια. Το Unidas Podemos ζητά να υποχρεωθούν οι τράπεζες να μειώσουν τα μεταβλητά επιτόκια κατά 0,10%, για να μειωθούν κατά 100 με 150 ευρώ οι μηνιαίες δόσεις των στεγαστικών δανείων για τα ευάλωτα νοικοκυριά.
Η κυβέρνηση εκτιμά πάντως ότι τα νέα μέτρα θα στηρίξουν τα εισοδήματα περίπου 1 εκατομμυρίου νοικοκυριών με στεγαστικά δάνεια, ενώ η Καλβίνιο θα συμπληρώσει το πακέτο με την παράταση των μέτρων προστασίας των συνταξιούχων και των ατόμων με ειδικές ανάγκες που είχαν υιοθετηθεί την άνοιξη. Ο σύλλογος των ισπανικών τραπεζών ΑΕΒ αποφάσισε, τελικά, να εφαρμόσει τις αποφάσεις της κυβέρνησης.
Παράταση μπλόκου σε εξώσεις και κατασχέσεις
Η κυβέρνηση από την έναρξη της πανδημίας προχώρησε στην απαγόρευση των εξώσεων και των κατασχέσεων πρώτης κατοικίας για τα ευάλωτα νοικοκυριά, παρατείνοντας το μέτρο έως το τέλος του έτους και αναμένεται να παραταθεί εκ νέου και για το επόμενο διάστημα, αύξησε τη φορολογία στους ιδιοκτήτες οι οποίοι έχουν πολλά άδεια σπίτια, που στην Ισπανία φθάνουν τα 3,4 εκατομμύρια και ανήκουν κυρίως σε εταιρείες εκμετάλλευσης ακινήτων, τράπεζες και κατασκευαστικές εταιρείες, προσέφερε επιδότηση ενοικίου στα νεαρά άτομα για να ανεξαρτητοποιηθούν από τις οικογένειές τους, ενώ αριστερές δημοτικές αρχές σε όλη τη χώρα αρχίζουν να εφαρμόζουν μέτρα κατά των Airbnb, που έχουν εκτινάξει τις τιμές των ενοικίων σε πολλές τουριστικές περιοχές.
Δικαίωμα στην Αξιοπρεπή Κατοικία
Την 1η Φεβρουαρίου, μετά από πολύμηνη σκληρή αντιπαράθεση του Unidas Podemos με τους Σοσιαλιστές, η κυβέρνηση παρουσίασε τον πρώτο «Νόμο για το Δικαίωμα στην Αξιοπρεπή Κατοικία», που παρά τις ατέλειές του, μεταξύ άλλων, προστατεύει τους ενοικιαστές, διευκολύνει με φορολογικά κίνητρα τους μικρούς ιδιοκτήτες να ενοικιάσουν σε χαμηλές τιμές τα ακίνητά τους και κυρίως σε νέους. Η πλήρης ψήφιση του νόμου δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη, αλλά το γεγονός ότι προβλέπει διατάξεις που θα πρέπει να εφαρμόσουν οι τοπικές κυβερνήσεις σε περιοχές υψηλές κερδοσκοπίας στις τιμές των ακινήτων και των ενοικίων αναμένεται να καθυστερήσει την εφαρμογή του για 18 περίπου μήνες, έως ότου ετοιμαστούν οι συγκεκριμένες ζώνες παρέμβασης των τοπικών αρχών, παραμένοντας ακόμη ως αίνιγμα εάν οι δεξιές τοπικές κυβερνήσεις θα εφαρμόσουν έναν νόμο που πλήττει τα συμφέροντα των μεγάλων ιδιοκτητών και κερδοσκόπων της αγοράς ακινήτων. Ο νέος νόμος προβλέπει την αύξηση της φορολογίας έως και κατά 150% για τους ιδιοκτήτες πολλών κατοικιών που τις κρατούν άδειες.
Οι εξώσεις από το 2013 έφθασαν στις 532.760 χιλιάδες, με 21.888 το πρώτο εξάμηνο του έτους και πτώση 42% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2013, αλλά περίπου το 40% των δικαστικών αποφάσεων δεν εκτελούνται. Από τις αρχές της οικονομικής κρίσης του 2008-2009 οι κατασχέσεις κατοικιών, όμως, ξεπέρασαν τις 500.000, που είχαν οδηγήσει σε περισσότερες από 13.000 αυτοκτονίες, σύμφωνα με τα στοιχεία της Πλατφόρμας Πληγέντων από τις Υποθήκες (ΡΑΗ), που έφθασαν τις 30.000 εάν προστεθούν και οι υπόλοιπες αυτοκτονίες για οικονομικούς λόγους, σύμφωνα με την ίδια πηγή. Αυτοί που πλήττονται σήμερα από τις εξώσεις είναι κυρίως οι ενοικιαστές, αφού τα ενοίκια εκτινάχθηκαν κατά μέσο όρο κατά 49% από το 2015, με την αύξηση στις τουριστικές περιοχές να φθάνει έως και το 66% για το ίδιο διάστημα.
Κοινωνική και φορολογική δικαιοσύνη
«Η κυβέρνηση απαιτεί από αυτούς που έχουν τα περισσότερα να βάλουν πλάτες στη σημερινή συγκυρία», τόνισε ο Πέδρο Σάντσεθ παρουσιάζοντας το σχέδιο του προϋπολογισμού που κατάθεσε στη Βουλή. Η κυβέρνηση των Σοσιαλιστών και της Αριστεράς, αφού παρουσίασε τον νέο προϋπολογισμό υποστηρίζοντας ότι «δεν υπάρχει κοινωνική δικαιοσύνη χωρίς δημοσιονομική δικαιοσύνη», μετά από ένα δύσκολο κύκλο διαπραγματεύσεων με όλες τις δημοκρατικές πολιτικές δυνάμεις κέρδισε την εμπιστοσύνη όλων των κομμάτων που στήριξαν την εκλογή του Πέδρο Σάντσεθ, με αποτέλεσμα να μπορεί να περάσει τον νέο προϋπολογισμό με τουλάχιστον 188 ψήφους, με 14 ψήφους επιπλέον από τους 174 ψήφους της απόλυτης πλειοψηφίας.
Ο Σάντσεθ εξασφάλισε την πλειοψηφία για τον προϋπολογισμό στη Βουλή με την τελευταία συμφωνία που έκλεισαν οι Σοσιαλιστές και το Unidas Podemos με το αριστερό κόμμα EH Bildu της Χώρας των Βάσκων, που προβλέπει μεταξύ άλλων την παράταση για το 2023 της αύξησης κατά 15% των μη ανταποδοτικών συντάξεων και την παράταση της αύξηση μόλις κατά 2% στα ενοίκια και για το 2023.
Η μεταρρύθμιση του Ποινικού Κώδικα, με πρόταση των Σοσιαλιστών και της Αριστεράς και τη στήριξη της ERC, για την κατάργηση της φασιστοειδούς νομοθεσίας περί ανταρσίας συνάντησε τις αντιδράσεις της Δεξιάς και της Ακροδεξιάς, ενώ χαιρετίστηκε από τα εθνικιστικά κόμματα της Καταλονίας και της Χώρας των Βάσκων, που εκτιμούν ότι οδηγεί σε μια εξομάλυνση των σχέσεών τους με την κεντρική κυβέρνηση και την ειρηνική συμβίωση κυρίως στην Καταλονία.
Αναμένεται ότι ο νέος προϋπολογισμός θα συμπληρωθεί στη Βουλή με μέτρα κατά της κερδοφορίας και κερδοσκοπίας των τραπεζών, των ενεργειακών και ηλεκτρικών εταιρειών, των μεγάλων περιουσιών και του πλούτου, για τον οποίο προβλέπεται αύξηση του φόρου κατά 1,7% για περιουσίες από 3 έως 3,5 εκατ., κατά 2,1% για περιουσίες μεταξύ 5,3 και 10,6 εκατ. και κατά 3,5% για μεγαλύτερες περιουσίες.
Η φορολόγηση των εκτάκτων κερδών των ηλεκτρικών και ενεργειακών εταιρειών αναμένεται ότι θα περιοριστεί στα 2 δισ. από τα 4 δισ. που προβλεπόταν αρχικά, εξαιτίας των αντιδράσεων των δεξιών εθνικιστικών κομμάτων της Χώρας των Βάσκων και της Καταλονίας, PNV και PDeCAT. Η νέα νομοθεσία προβλέπει επιπλέον φορολόγηση 1,7% έως και το 2024 επί των πωλήσεων των μεγάλων ενεργειακών εταιρειών, Repsol, Iberdrola, Endesa, Naturgy και Cepsa, αυτών με έσοδα που ξεπερνούν τα 1 δισ. ευρώ. Ορισμένες πολυεθνικές ισπανικές ενεργειακές εταιρείες μεταξύ άλλων απείλησαν προσφυγές στη Δικαιοσύνη εάν περνούσε το αρχικό σχέδιο της κυβέρνησης για επιπλέον φορολόγηση 4 δισ., προβλέποντας και τη φορολόγηση στην Ισπανία κερδών που αποκόμισαν σε τρίτες χώρες.
Φασιστικός σεξισμός του Vox
Ο σάλος από τη φραστική σεξιστική επίθεση της βουλεύτριας του φασιστικού Vox Κάρλα Τοσκάνο για «απελευθέρωση των βιαστών» εναντίον της υπουργού Ισότητας του Unidas Podemos, Ιρένε Μοντέρο, κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νόμου εναντίον των βιασμών, που αποκαλείται «Μόνο το ναι είναι ναι», πυροδότησε ένα κύμα αλληλεγγύης προς τη συντρόφισσα του Πάμπλο Ιγκλέσιας, οδηγώντας και σε μια νέα ενότητα την πολυβασανισμένη τελευταία της Αριστεράς. Η επίθεση της Τοσκάνο εναντίον της Μοντέρο πραγματοποιήθηκε στοχεύοντας στη δημοσιότητα σε μια στιγμή που το Vox υποχωρεί στις δημοσκοπήσεις έναντι του Λαϊκού Κόμματος και αδυνατεί να κινητοποιήσεις τους οπαδούς του. Η καταγγελία της Μοντέρο εναντίον της «φασιστικής συμμορίας» βρήκε στην αρχή ανταπόκριση ανάμεσα και στους Σοσιαλιστές, αλλά μετά ζήτησαν να διαγραφούν από τα πρακτικά της Βουλής οι καταγγελίες τους που χαρακτήριζαν «φασιστικό» το Vox. Την αλληλεγγύη τους στη Μοντέρο εξέφρασαν και οι πρόεδροι της Αργεντινής Αλμπέρτο Φερνάντες και της Χιλής Γκαμπριέλ Μπόριτς.
Black Friday με απεργίες στα Zara
Το αναρχικό συνδικάτο της CGT ξεκίνησε κινητοποιήσεις και απεργίες στον κολοσσό της Inditex, που ελέγχει και τα Zara, την Black Friday ζητώντας ουσιαστικές μισθολογικές αυξήσεις καταγγέλλοντας παράλληλα την πολιτική της «καραμέλας» του εφάπαξ μπόνους των 1.000 ευρώ, ενώ οι μισθοί των εργαζομένων παραμένουν κάτω από τα 1.400 ευρώ το μήνα.
Στο στόχαστρο των απεργών βρέθηκε και ο ιδιοκτήτης και ιδρυτής της Inditex, Αμάνθιο Ορτέγκα, που με περιουσία 45 δισ. είναι ο τρίτος πλουσιότερος άνθρωπος στην Ευρώπη και 25ος πλουσιότερος στον κόσμο. Ο Ορτέγκα υποσχέθηκε αυξήσεις 200 ευρώ το μήνα έως το 2024 , που απέρριψε η CGT και αποδέχθηκαν οι Εργατικές Επιτροπές CC.OO. και η UGT.