Γιώργος Ι. Αλλαμανής «Στον καιρό της Λιλιπούπολης», εκδόσεις Τόπος, 2022
Οι νέες προοδευτικές γυναίκες της γενιάς μου πατούσαν το κουμπί του ραδιοφώνου, στο Τρίτο. Πρώτα η αισθαντική φωνή της Ρηνιώς Παπανικόλα, «Τα Τραγούδια της Γης», όπου εμείς, παιδιά του Θεοδωράκη και του Μπρεχτ, μάθαμε την Βικτώρια ντε λος Άνχελες, την Βιολέτα Πάρα και την Μερσέδες Σόσα, κι έπειτα το γνωστό σήμα: Λιλιπούπολη. Εδώ έπνεε ένας άλλος αέρας, το γέλιο ήταν η «συντροφία» και άλλωστε οι μνήμες από το Ελεύθερο Θέατρο στο Άλσος Παγκρατίου πολύ φρέσκιες ακόμη. Γνωστές οι φωνές των ηθοποιών της εκπομπής, αλλά και η «αίσθηση» της ψυχαγωγίας που σε ευφραίνει και σε βάζει να σκέφτεσαι, μαζί. Τότε έσκασαν κεφαλάκι και τα πρώτα μας παιδιά, κι αν η Λιλιπούπολη σίγασε στα ραδιοκύματα, στους παιδικούς σταθμούς μιας νέας γενιάς αναστέναζε χορεύοντας με το μικρό μπιζέλι τσιφτετέλι, από κοντά μπάμιες, μαρούλια, σπανάκι, ρόκα, βλήτα, η Αρκούδα η καφέ τρέχει μ’ έναν ξύλινο μπουφέ, ανάρπαστα τα πράσινα παπιγιόν στα παιδικά πάρτι όπου τα άσματα λαλούν, ο Χαρχούδας, ο Δρακατώρ και τα άλλα πλάσματα μεγάλωσαν ολόκληρη γενιά, εκείνη τουλάχιστον μιας ανερχόμενης μεσαίας τάξης με αριστερές περγαμηνές. Τα θαύμα σε όλο το Τρίτο πρόγραμμα είχε όνομα και επώνυμο, Μάνος Χατζηδάκις, «με γιώτα παρακαλώ».
Κι έρχεται τώρα, 2022, ένα βιβλίο, με τίτλο, «Στον καιρό της Λιλιπούπολης» και τον ακριβέστατο υπότιτλο «η βιογραφία μιας ραδιοφωνικής εκπομπής», του Γιώργου Ι. Αλλαμανή, δημοσιογράφου, ράδιο - επιτηδευματία και γραφιά, να ταράξει τα νερά. Που σημαίνει όχι απλώς να φρεσκάρει τη μνήμη μας για τη θρυλική εκπομπή της παιδικής ζώνης του Τρίτου -που ήταν των ενηλίκων η χαρούμενη εμμονή- αλλά και να καταπιαστεί με πρόσωπα και καταστάσεις των πρώτων χρόνων της μεταπολίτευσης σε τριακόσιες πενήντα σελίδες μεγάλου μεγέθους. Η ιδέα του συγγραφέα και η έρευνα ξεκινάει από το 2014, το βιβλίο δουλεύεται συνεχώς επί πέντε χρόνια. Φτάνει να το ξεφυλλίσουμε -αλλά κυρίως να το διαβάσουμε- για να καταλάβουμε τον τεράστιο όγκο της δουλειάς: δημοσιεύματα της εποχής για την πολιτική, κοινωνική, πολιτισμική ατμόσφαιρα και πως ο Χατζηδάκις αναλαμβάνει το Τρίτο, οι κρίσεις στις σχέσεις Χατζηδάκι και κεντρικής εξουσίας, ο μύθος χωρίς φτιασίδια (καταπληκτική η περιγραφή πως ο Φλωρινιώτης φθάνει στο Ραδιομέγαρο της Αγίας Παρασκευής να «άδει») δηλαδή όλη η πορεία από την πρώτη στιγμή στο Χατζηδακικό Τρίτο, τα γεννητούρια της εκπομπής, η εφηβεία, η ενηλικίωση, η έξοδος. Έγγραφα, παρτιτούρες, απίστευτες φωτογραφίες από τον Τύπο και λογής αρχεία, ταινίες, καταγραφή τα «213 σωζόμενα επεισόδια», 28+2 οι ηθοποιοί, τα 66 τραγούδια της Λιλιπούπολης, κι οι διασκευές ακόμη, και πενήντα μία συνεντεύξεις που έγιναν ειδικά για το βιβλίο. Το σημαντικότερο: η έκδοση ακολουθεί την έξυπνη λογική του κολάζ, δηλαδή καθώς η κεντρική έρευνα - αφήγηση ρέει, στην ίδια σελίδα, «τρέχει» το σκίτσο, η φωτογραφία, η πολιτική είδηση, ο στίχος του τραγουδιού, συνέντευξη που φωτίζει τη συγκεκριμένη παράγραφο, απόσπασμα από Πρακτικά της Βουλής, κι άλλα θαυμάσια υλικά. Κι επειδή η εποχή μάς πονάει κρατάω την αφήγηση του παραγωγού Γιώργου Μητρόπουλου, (σελ. 73), «Λέει ο Αβέρωφ στον Μάνο: “Κρύωσα κι έκατσα σπίτι μια βδομάδα, ένας νεαρός μετέδιδε κομμουνιστικά τραγούδια στο Τρίτο, νόμιζα ότι άκουγα Ράδιο Μόσχα”»…