Συμμετείχα το τελευταίο διάστημα ως προσκεκλημένη ομιλήτρια στα κορυφαία παγκόσμια συνέδρια για τον τουρισμό, όπου καθορίζονται οι προτεραιότητες στις πολιτικές για το βιώσιμο μέλλον του κλάδου: στην ετήσια Σύνοδο Global Summit του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ταξιδίων και Τουρισμού WTTC, στο Παγκόσμιο Φόρουμ Τουρισμού WTF στην Ινδονησία, στο ΙΤIC στη διεθνή έκθεση τουρισμού του Λονδίνου WTM, και σε ειδική εκδήλωση για τη βιωσιμότητα στη Μεσόγειο στο πλαίσιο της COP27 στην Αίγυπτο.
Στο επίκεντρο των διεργασιών αυτών βρίσκεται ο κρίσιμος ρόλος των μεταφορών, του τουρισμού και των ταξιδίων, που πρέπει να μειώσουν το 90% των εκπομπών ρύπων και είναι τομείς που θα πρωταγωνιστήσουν στην πράσινη μετάβαση.
Είναι συλλογική και επείγουσα ανάγκη όχι μόνο να πιάσουμε τους παγκόσμιους στόχους για το κλίμα, αλλά να κάνουμε πραγματικά βιώσιμο τον τρόπο που ταξιδεύουμε, που μετακινούμαστε, που ζούμε.
Οι ευρωπαϊκές πολιτικές για τη βιώσιμη κινητικότητα και την πολυτροπικότητα επιβάλλουν τη δέσμευση να υιοθετήσουμε πιο φιλικές προς το περιβάλλον και ασφαλείς μεταφορές, και σαφώς οι μετακινήσεις με τρένο είναι κυρίαρχος στόχος.
Η επέκταση του σιδηροδρομικού δικτύου αποτελεί ένα εμβληματικό έργο που προχωρά στην Ευρώπη, με περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά οφέλη, στην εφοδιαστική αλυσίδα, στις εμπορευματικές μεταφορές και φυσικά στα ταξίδια αναψυχής.
Το 2021 ανακηρύχθηκε ως Ευρωπαϊκό Έτος Σιδηροδρόμων, ενώ και το μεγαλύτερο μέρος του χρηματοδοτικού εργαλείου «Συνδέοντας την Ευρώπη» είναι δεσμευμένο για σιδηροδρομικά έργα. Συγχρόνως, γίνεται προσπάθεια τα τελευταία χρόνια να αναβιώσει στην Ευρώπη το νυχτερινό τρένο ως μία βιώσιμη, οικολογική εναλλακτική για τα ταξίδια μεγάλων αποστάσεων και προσελκύει το ενδιαφέρον ολοένα και περισσότερων ταξιδιωτών που αναζητούν μία ξεχωριστή εμπειρία.
Ωστόσο, τα εισιτήρια των τρένων παραμένουν αρκετά ακριβά, σε σχέση με το αεροπλάνο και τις οδικές μεταφορές. Η ηλεκτρική ενέργεια κοστίζει πολύ, σε αντίθεση για παράδειγμα με την κηροζίνη, η οποία είναι εν πολλοίς απαλλαγμένη από φόρους. Ειδικά με τη σημερινή οξύτατη ενεργειακή κρίση, οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας έχουν εκτοξευτεί και επηρεάζουν τα ταξίδια. Χρειάζεται, λοιπόν, μεγάλη υποστήριξη από την Ευρώπη και τις εθνικές κυβερνήσεις, ώστε να εξασφαλιστεί ότι τα σιδηροδρομικά ταξίδια θα γίνουν οικονομικά προσιτά για όλους τους πολίτες.
Τον Ιούνιο του 2023 θα τεθεί σε εφαρμογή και το νέο νομικό πλαίσιο που εγκρίναμε και υπερψηφίσαμε ως Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την ενίσχυση της προστασίας των επιβατών σιδηροδρομικών συνδέσεων, που εισάγει σημαντικές καινοτομίες.
Με βάση τον κανονισμό, θα καταστεί υποχρεωτική η παροχή ενιαίου εισιτηρίου στα τρένα από συγκεκριμένες κατηγορίες επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών. Και οι ταξιδιώτες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στις αναγκαίες πληροφορίες για το ταξίδι τους, σε πραγματικό χρόνο, όχι μόνο από τις σιδηροδρομικές επιχειρήσεις, αλλά και από τους πωλητές εισιτηρίων και ταξιδιωτικούς πράκτορες.
Η Ελλάδα έχει μία κομβική ευκαιρία να αξιοποιήσει τις ευρωπαϊκές πολιτικές και προγράμματα, για να αναβαθμίσει και να επεκτείνει το σιδηροδρομικό της δίκτυο. Πέραν από τα προφανή οφέλη για το περιβάλλον, ενισχύεται ο βιώσιμος τουρισμός και θα δημιουργηθούν νέες αναπτυξιακές ευκαιρίες για τις περιοχές που θα ενταχθούν στις σιδηροδρομικές συνδέσεις.
Τα ελληνικά νησιά, ωστόσο, είναι αυτονόητο ότι δεν μπορούν να επωφεληθούν άμεσα από την ευρωπαϊκή πολιτική για τους σιδηροδρόμους. Θα εξακολουθήσουν να είναι εξαρτημένα από τις αεροπορικές και ακτοπλοϊκές συνδέσεις. Οι νησιώτες έχουν ήδη υποστεί δυσανάλογα βαρύ μεταφορικό κόστος και δυσβάσταχτο κόστος διαβίωσης, ζήτημα που έχω θέσει επανειλημμένα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Μπροστά στην κορυφαία πρόκληση της κλιματικής κρίσης και της βιωσιμότητας, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί δεν μπορούν να συνεχίσουν να αποφασίζουν με βάση τα συμφέροντα των κεντρικών και βόρειων χωρών, αγνοώντας τις αυξημένες ανάγκες των πιο απομακρυσμένων από το κέντρο περιφερειών, αλλά και των νησιών. Πρόκειται για ζωτικής σημασίας ζήτημα για τις χώρες του Νότου, και ιδιαίτερα για την Ελλάδα που είναι η πολυνησία της Ευρώπης και συνεισφέρει σημαντικά στην ευρωπαϊκή οικονομία ως δημοφιλής παγκόσμιος τουριστικός προορισμός.
Η ιστορική αυτή μετάβαση πρέπει κυρίως να είναι δίκαιη για όλους.
Η ΕΕ οφείλει να δει με πολύ μεγάλη ευθύνη πώς θα εξασφαλίσει συνολικά βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις στη συνδεσιμότητα, με προσιτό κόστος, χωρίς αποκλεισμούς, για να αντιμετωπιστούν οι εντεινόμενες ανισότητες και να αποκτήσουν πραγματικά ίσες ευκαιρίες στην ανάπτυξη οι πιο ευάλωτες ηπειρωτικές περιφέρειες και τα νησιά.