Lebensraum είναι το θεατρικό διαλογικό έργο, η σκηνική δράση του οποίου βασίζεται σε ένα πείραμα, ο άνθρωπος να δοκιμάζει τα όριά του με απώτερο σκοπό το χρηματικό κέρδος. Παρόλο τον εγκλεισμό του σε συνθήκες στρατού αντί κοινωνίας, η οποία προϋποθέτει την αρχή της αδιάκριτης εμπιστοσύνης εν γένει, αυτό το πειραματόζωο ή «αποδέκτης» εμφανίζεται, για μερικούς, ως το εξελιγμένο ανθρώπινο μοντέλο του σήμερα.
Ολοένα και περισσότερο, ο πολίτης-αποδέκτης λαμβάνει προσκλήσεις τύπου άρσης των ορίων, προσαρμοστικότητας και μετατροπής σε ένα υποδεέστερο ον δίχως προσωπικότητα. Στην περίπτωση αυτή, δεν υπάρχει καθαρός στόχος, αλλά πρόκληση. Ο στόχος είναι η πολιτική, να ξεπεράσεις τα όριά σου, μια ιδέα που έχει διαμορφώσει την ελεύθερη αγορά, τον συντηρητικό φιλελευθερισμό και έχει ωθήσει τον άνθρωπο σε τέλμα όσον αφορά τις διαπροσωπικές σχέσεις. Αυτόν τον κατεξοχήν πολιτικό προβληματισμό θίγει ο συγγραφέας Θανάσης Τριαρίδης και τον ωθεί στα άκρα, για να καταλήξει ότι, πράγματι, δεν διαφεύγουμε από τον κίνδυνο να καταστραφεί η ζωή ως πηγή ελευθερίας και φυσικό αγαθό, αν ενδώσουμε στο άγνωστο και την τρέλα της στιγμής για το χρήμα ή αν βασιστούμε στο μονοδιάστατο πρόταγμα της πειθαρχίας για να αποδείξουμε ότι είμαστε καλοί. Τότε, θα ήμασταν απλώς χρήσιμοι.
Το Lebensraum του Θανάση Τριαρίδη σε σκηνοθεσία της Γιώτας Σερεμέτη -που παίζεται στο Faust στο Μοναστηράκι κάθε Πέμπτη (έως τις 29 Δεκέμβρη) στις 8μμ- με την Δέσποινα Αποστολίδου στον ρόλο της υποψηφίας και την Κατερίνα Σταθοπούλου στον ρόλο της ανακρίτριας είναι ένα κείμενο για δύο χαρακτήρες που μας θυμίζει οργουελικές καταστάσεις ακόμη και στη γλωσσική εκφρασιολογία του. Όπως ο Όργουελ στο 1984 διευκρινίζει ότι ο πολιτικά ελεύθερος δεν θα είναι πλέον δόκιμη έκφραση, αλλά θα υπάρχει ο ελεύθερος γενικά, αντίστοιχα στο Lebensraum η ανακρίτρια ή ερευνήτρια σε μια ηπιότερη βάση περιγράφει το πειραματόζωο ως αποδέκτη. Κάθε λέξη έχει τη σημασία της στη θεατρική οικονομία, ενώ η λιτότητα μέσα από το διαλογικό παιχνίδι ερωτήσεων-απαντήσεων δίνει ως αποτέλεσμα ένα κείμενο με εντάσεις, υπόγεια σύγκρουση και πηγαίο προβληματισμό.
Πέρα από τον Φρομ και την έννοια της ελευθερίας, «παρών» στο μυαλό του συγγραφέα είναι και ο Πίντερ δια του παραλόγου. Αρκεί να θυμηθούμε, από τα Μονόπρακτα (μτφρ. Ερρίκου Μπελιέ, εκδ. Ηριδανός, Αθήνα, 2011), πώς τελειώνει η «Συνέντευξη τύπου» με τον υπουργό Πολιτισμού, πρώην αρχηγό της μυστικής αστυνομίας, να λέει: «Έχουμε μια φιλοσοφία... Αυτόν που χάνεται, ξέρουμε να τον βρούμε. Σας ευχαριστώ». Σε αυτό το σημείο, παρατηρούμε τη διττή ερμηνεία της απόκρισης: κυριολεκτικά, όταν το ενεργό υποκείμενο είναι της αστυνομίας, και μεταφορικά, όταν ο πολιτισμός δεν βοηθά τον άνθρωπο στην επανασύνδεση με το παρελθόν, τις ρίζες και τις μακρινές ή διαρκείς αναμνήσεις μόνο, αλλά τον καθιστά ορισμένο, ελεγχόμενο, μέσα σε ένα καθεστώς όπου υποτάσσεται και γίνεται αντικείμενο παρατήρησης. Η κατανάλωση εικόνων αφορά σε πολλά επίπεδα.
Στο Lebensraum που σημαίνει επί λέξει «ζωτικός χώρος», το παράλογο διαπιστώνεται στο ότι, ενώ η υποψήφια είναι μια καλά πληροφορημένη χρήστρια των νέων τεχνολογιών, έχει ιδανικά και προσιδιάζει σε έναν καλό χαρακτήρα που δεν έχει «τίποτε να φοβηθεί», είναι αυτή η ίδια που εγκλωβίζεται από την περιέργειά της σε ένα μέλλον με τυποποιημένες επιλογές, άρα χωρίς επιλογή. Έχει θυσιάσει την ελευθερία της. Η ανακρίτρια, από την άλλη, είναι η πρέσβειρα του νέου κόσμου ερωτηματολογίων, δεν έχει αναστολές παρά την αποστολή να ολοκληρώσει το ερωτηματολόγιο. Είναι αυτή που ξέρει, έχει επιλέξει το χρήμα για αυτοσκοπό. Και τρίτος συμμετοχικός παράγοντας στο κείμενο είναι το κοινό, η πλατεία, ως άμορφη μάζα που φοβάται, αντιδρά και επίσης αποζητά το κέρδος. Εν ολίγοις, όπως ο Καστοριάδης τονίζει ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για κοινωνία αν δεν μιλάμε για άτομα ως κοινωνικά ενεργούμενα, ο Τριαρίδης θέτει επίσης την ευθύνη του πλήθους σε σχέση με την έγκριση ενός τρόπου ρομποτικής ζωής.
Η σκηνοθεσία της Γιώτας Σερεμέτη λειτούργησε στο κείμενο δίνοντάς του μια καθαρή σκηνική εικόνα, ενώ η ελεγχόμενη χρήση συγκεκριμένων αντικειμένων, όπως η υδρόγειος σφαίρα και η λάμπα συνεργείου, έχουν εξελικτικό ρόλο στην πλοκή του. Οι ερμηνείες της Κατερίνας Σταθοπούλου και της Δέσποινας Αποστολίδου είναι πειστικές, σε μια ήρεμη βάση θεατρικής συνεργασίας και συμβάλλουν στο να θυμόμαστε αυτήν την παράσταση ως μια καλή πρόταση για θέατρο που απευθύνεται στην κοινωνία.