Φωτογραφία: Νικόλας Κοκοβλής
Ο καλπάζων πληθωρισμός, οι τεράστιες αυξήσεις των ειδών λαϊκής κατανάλωσης και οι διογκούμενοι λογαριασμοί του ηλεκτρισμού και των καυσίμων δυσκολεύουν όλο και περισσότερο τις οικογένειες και τους πολίτες να καλύψουν τις ανάγκες του μήνα. Οι εργαζόμενοι είναι ανήσυχοι και προβληματίζονται «πώς θα μπορέσουν να τα βγάλουν πέρα με τα αυξημένα έξοδα του χειμώνα», τονίζουν αναλυτές. Η κυβέρνηση έχει αρνηθεί μέχρι στιγμής να πάρει μέτρα ουσιαστικά, τέτοια όπως συζητούνται και εφαρμόζονται ως ένα βαθμό σε όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρώπης, για την αντιμετώπιση της ακρίβειας. Μέτρα όπως η μείωση του ΦΠΑ στα βασικά είδη ανάγκης, την κατάργηση του ΕΦΚ, έλεγχος των τιμών, αλλά και ακόμα πιο δραστικά με την καθιέρωση πλαφόν και την πάταξη της αισχροκέρδειας, ιδιαίτερα στην ενέργεια και τα καύσιμα. Σε αυτές τις συνθήκες πληθωρισμού γίνεται αναγκαία η αύξηση του κατώτατου μισθού – μεροκάματου. Δηλαδή, οι αυξήσεις στις αμοιβές όλων αυτών που «οι αμοιβές τους βρίσκονται κάτω από το ελάχιστο όριο διαβίωσης», όπως αναφέρει η έκθεση του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ για την ελληνική οικονομία και την απασχόληση.
Σε ακόμη χειρότερη κατάσταση βρίσκονται όσοι έχουν την ατυχία να εργάζονται σε πρόσκαιρες εργασίες και, βέβαια, οι άνεργοι. Προβλήματα έχουν και όσοι βρίσκονται σε ψηλότερα μισθολογικά κλιμάκια, αλλά παραμένουν ακάλυπτοι από Συλλογικές Συμβάσεις –καθώς οι αμοιβές τους παραμένουν καθηλωμένες. Αυτό το πρόβλημα επιχειρεί να επιλύσει οδηγία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με την οποία η χώρα μας επιβάλλεται να καλύπτει, σε ποσοστό πάνω από 50 %, των εργαζομένων με Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας.
Οι αυξήσεις που δόθηκαν το 2022 έχουν ήδη εξανεμιστεί, αφού οι αμειβόμενοι με τον κατώτατο μισθό έχουν χάσει το 40% της αγοραστικής τους δύναμης εξαιτίας της ακρίβειας, ενώ οι υψηλόμισθοι το 14%, σύμφωνα πάντα με το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ. Η έκθεση αναφέρεται και στο κρίσιμο ζήτημα της υπερβολικής επιβάρυνσης των μισθωτών από τους έμμεσους φόρους. Φόρους που η κυβέρνηση αρνείται με αστεία επιχειρήματα να μειώσει. Έτσι, η Ελλάδα κατέχει μια από τις πρώτες θέσεις μεταξύ των κρατών–μελών της Ευρωζώνης, στη σχέση μεταξύ έμμεσων και άμεσων φόρων που πλήττουν τους εργαζόμενους.
Η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί οδηγεί μια μεγάλη μερίδα των εργαζομένων να ζει στα όρια –ή κάτω από αυτά– της φτώχειας. Τα συνδικάτα στη μεγάλη κινητοποίηση της 9ης Νοεμβρίου είπαν «Φτάνει πια!» και διακήρυξαν την απόφασή τους να διεκδικήσουν την αύξηση του κατώτατου μισθού και την επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων σε όλους τους κλάδους και τους τομείς της οικονομίας, καθώς και να επικρατήσει το δίκιο σε όλους τους χώρους δουλειάς. Η κυβέρνηση του Μητσοτάκη και της ΝΔ στα τρία χρόνια της διακυβέρνησής τους, έχει εφαρμόσει μια πολιτική προς την αντίθετη κατεύθυνση. Εμμένει στις ιδιωτικοποιήσεις –ο νόμος για τη υγεία είναι χαρακτηριστικός– και στην περαιτέρω ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων. Στον μισθολογικό τομέα, ο κατώτατος μισθός βρίσκεται κάτω από 750 ευρώ, όσο ήταν πριν από τη χρεοκοπία της χώρας. Αποδεικνύεται για μια ακόμη φορά πως ο Μητσοτάκης ήταν πάντα γαλαντόμος στα λόγια, παραμένει όμως σταθερά αρνητής της αύξησης των μισθών και των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Το 2019 αντιτάχθηκε στην αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 11% που έδωσε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Το 2020 και 2021 απέφυγε να δώσει οποιαδήποτε αύξηση και το 2022 έδωσε στις αρχές του χρόνου 2% και, μετά τις αντιδράσεις των εργαζομένων, τον Μάιο, πρόσθεσε άλλο ένα 7%. Οι αυξήσεις αυτές εκ των πραγμάτων εξαερώθηκαν. Ενόψει της διαδικασίας διαμόρφωσης του νέου κατώτατου μισθού και της σύναψης νέας Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, η κυβέρνηση θα επιχειρήσει κινήσεις εντυπωσιασμού με προεκλογικό άρωμα. Θα προχωρήσει, δηλαδή, στην παροχή επιδομάτων και ενισχύσεων κατά περίπτωση και όχι σε ουσιαστική αύξηση του κατώτατου και, συνεπώς, του εισοδήματος όλων των εργαζομένων. Απέναντι σε αυτή την πολιτική, η μόνη απάντηση που μπορούν να δώσουν οι εργαζόμενοι είναι οι ενωτικοί και μαζικοί αγώνες, στο πνεύμα της 9ης Νοεμβρίου.