Τη στιγμή που ευρωπαϊκά και εγχώρια κέντρα καλλιεργούσαν την «απειλή» αποκοπής της Ελλάδας από το σύστημα Σένγκεν, μερικές από τις πιο εύπορες χώρες της ΕΕ, όπως η Γερμανία και η Αυστρία έκλειναν τα σύνορά τους υποκύπτοντας σε εσωτερικές αντιδραστικές πιέσεις και στο φόβο ότι τα κυβερνητικά κόμματα θα υποστούν κάποιο εκλογικό κόστος. Από την άλλη πλευρά, χώρες όπου ο εθνικισμός στα όρια του ρατσισμού επικρατούσε πολιτικά, όπως η Ουγγαρία, υπονόμευαν με την άρνησή τους να την εφαρμόσουν και με προσφυγή και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο την απόφαση για ισότιμη κατανομή των προσφύγων στις χώρες της ΕΕ.
Η συνθήκη Σένγκεν δεν υπονομευόταν από την «απείθαρχη» ή «ανίκανη» ελληνική κυβέρνηση, που δεν μπορούσε τάχα να φυλάξει τα σύνορά της, αλλά πρώτα και κύρια από εκείνους που της κουνούν το δάχτυλο. Ωστόσο, η σχετική κινδυνολογία είχε σοβαρό λόγο να συνεχίζεται, γιατί το δόγμα στο οποίο επιστρέφει η ηγεσία της ΕΕ είναι το δόγμα της φύλαξης των συνόρων, την ώρα που ο πόλεμος στη Συρία και στο Ιράκ ανοίγει ακόμα μεγαλύτερες πληγές και διώχνει απ' τις εστίες τους εκατομμύρια ανθρώπους. Ποια σύνορα-φρούρια, ποιες Frontex μπορούν να αντέξουν στην απόγνωση τόσων απελπισμένων;
Ο φράχτης στα σύνορα Ελλάδας – ΠΓΔΜ είναι η κορυφή του παγόβουνου. Η ισχυρή Ευρώπη υψώνει αδύναμους φράχτες με την ψευδαίσθηση ότι μπορεί να κρύψει την αδιαφορία και το φόβο της πίσω από αυτούς.
Η Ελλάδα, που γεωγραφικά της έλαχε να είναι χώρα εισόδου γι' αυτό το τεράστιο προσφυγικό ρεύμα, έχει δείξει ήδη την αλληλεγγύη και την ανθρωπιά των ανθρώπων της. Αυτή η ανθρωπιά και η αλληλεγγύη είναι πιθανό να απειληθούν, αν η πολιτική της ΕΕ συνεχίσει στον ίδιο κατήφορο. Δεν είναι λίγοι αυτοί που και στην Ελλάδα ανησυχούν γιατί, χάρη και στην κυβερνητική πολιτική, το κλίμα στην ελληνική κοινωνία έχει αλλάξει. Θα ήθελαν πολύ να επιστρέψουμε στην εποχή που στα χείλη του πρωθυπουργού η λέξη «λαθρομετανάστης» ήταν ψωμοτύρι και ο ξένος φτωχοδιάβολος προσωποποίηση της απειλής της υποτιθέμενης ασφάλειάς μας.
Αν υπάρχει ένας σοβαρός κίνδυνος που απειλεί την κοινωνία μας, δεν είναι η αποπομπή από τη Σένγκεν -αποδείχτηκε πως ήταν πρόσχημα- ούτε ο δήθεν πνιγμός μας σε μια πλημμυρίδα προσφύγων και μεταναστών- η Ελλάδα έχει σε πολύ χειρότερες εποχές αντέξει εκατομμύρια ομοεθνείς πρόσφυγες, τους οποίους και τότε οι εθναμύντορες ονόμαζαν «τουρκόσπορους». Ο υπαρκτός κίνδυνος είναι να χαθεί η μάχη μέσα στην ίδια την κοινωνία, στη συνείδηση τη δική μας, του διπλανού μας, του γείτονά μας. Μια μάχη που φάνηκε να κερδίζεται τον τελευταίο χρόνο. Κι αυτός ο κίνδυνος δεν αντιμετωπίζεται με λόγια ή μόνο με πολιτική και ιδεολογική αντιπαράθεση. Θέλει μάχες σώμα με σώμα, για να μη χαθεί ούτε μια συνείδηση έλληνα πολίτη στη μαύρη θάλασσα της μισαλλοδοξίας και της ξενοφοβίας. Η έμπρακτη αλληλεγγύη, στο μέτρο των δυνατοτήτων του καθενός μας, είναι το ισχυρότερο όπλο-αμυντικό και επιθετικό μαζί.