Τραγούδια σε στίχους Ελλήνων Λυρικών Ιαμβογράφων
Χάνομαι γιατί ρεμβάζω: «Ιάμβη»
Πριν εκπνεύσει το σωτήριον έτος 2022, οφείλω να προλάβω να σας μιλήσω για την «Ιάμβη» και τις «Σπονδές», δύο σημαντικά μουσικά έργα του συγκροτήματος «Χάνομαι γιατί ρεμβάζω». Αλήθεια πως γίνεται εφόσον ζουν μέσα στη ρέμβη, συγχρόνως να είναι τόσο δημιουργικοί; φέτος μάλιστα έκλεισαν και γιορτάζουν σαράντα χρόνια πορείας. Αξίζει να τους ευχηθούμε να συνεχίσουν έτσι αφού ίσως είναι το μοναδικό ελληνικό συγκρότημα που δημιουργήθηκε στη δεκαετία του ’80 και άντεξε όλα αυτά τα χρόνια χωρίς να διαλυθεί. Εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στη δισκογραφία το 1982 με το δίσκο «Οι κακές μας πράξεις». Στο οπισθόφυλλο έγραφαν: «Οι κακές μας πράξεις είναι τραγούδια που δεν έχουν κεραυνοβοληθεί από μεγαλίστικη συμπεριφορά. Είναι βγαλμένα από το παιχνίδι και τις ζαβολιές του – γι’ αυτό έχουν τη γοητεία να σ’ αφήνουν ανικανοποίητο…» Από την πρώτη στιγμή κατοχύρωσαν την ιδιαίτερη μουσική τους ταυτότητα. Ακολούθησαν πολλές δισκογραφικές συνεργασίες με ερμηνευτές, τραγουδοποιούς, στιχουργούς και συνθέτες. Ιδιαίτερο βάρος δίνουν στην μελοποίηση. Έχουν μελοποιήσει έλληνες ποιητές αλλά και ξένους, όπως ο Ομάρ Καγιάμ και ο Λι Πο. Η αειθαλής παρέα, Χάρης Γ. Καβαλλιεράτος, Γιώργος Φιλιππάκης, Barbara Sauter, συνεχίζει την πορεία της, συναντώντας νέους συνοδοιπόρους και ανανεώνοντας τους δεσμούς της με τους παλιούς και μας παρουσιάζει τα έργα «Ιάμβη» και «Σπονδές», που αποτελούν την δέκατη τέταρτη δισκογραφική τους δουλειά.
Η «Ιάμβη» είναι μια συλλογή 17 τραγουδιών πάνω σε στίχους ελλήνων Ιαμβογράφων, σε μεταγραφή στα νεοελληνικά του Γιάννη Δάλλα. O Γιώργος Φιλιππάκης σταχυολόγησε αποσπάσματα από τα την ποίηση ελλήνων ιαμβογράφων: Αρχίλοχου, Σημωνίδη, Ιππώνακτα, Σκυθίνου, Κράτη, Ανάνιου, Αισχρίου, Ψευδοαρχίλοχου και έφτιαξε μια μουσική ιστορία με στίχους. Ελεύθερα πνεύματα, μιλούν χωρίς φτιασίδια, στιγματίζουν, ξεγυμνώνουν, λοιδορούν αυτοσαρκάζονται. Η αλήθεια είναι ότι δεν ξέρουμε αν η λέξη «Ίαμβος» σχετιζόταν με το όνομα της δούλης Ιάμβης που πέτυχε να κάνει, με τα χοντρά της αστεία, τη θεά Δήμητρα να γελάσει, όταν έφτασε στην Ελευσίνα αναζητώντας την κόρη της Περσεφόνη. Πάντως η αθυροστομία της σύμφωνα με την Ομηρική διήγηση είχε όλα τα σκωπτικά και εύθυμα χαρακτηριστικά στοιχεία της γλώσσας των Ιαμβογράφων. Ο Γιώργος Φιλιππάκης και ο Χάρης Γ. Καβαλλιεράτος μας προσφέρουν μια πολύ σημαντική συλλογή μελοποιημένης ιαμβικής ποίησης. Σε απόλυτο διάλογο μεταξύ τους και στην ίδια αισθητική, γράφουν, εμπλουτίζουν τη συλλογή με στοιχεία που απαντούν κυρίως στα νάματα της ελληνικής μυθολογίας, συνθέτουν με έμπνευση, λυρισμό, θεατρικότητα και μελωδικές ιδέες. Με το εγχείρημα τους μας κάνουν κατανοητό ότι η ιαμβική ποίηση ήρθε πρώτη να εκφράσει τα συναισθήματα που σχετίζονται με περιστατικά της καθημερινής ζωής. Είναι γεγονός ότι με τους ιαμβογράφους κυρίως αρχίζει η ποίηση να γίνεται προσωπική, ρεαλιστική, απλή.
Οι ερμηνευτές Γιώργος Φιλιππάκης, Θεοδώρα Μπάκα, Μαρία Θωίδου, Barbara Sauter με εκφραστική δεινότητα δημιουργούν τις εικόνες και την ατμόσφαιρα που απαιτεί ένα τόσο απαιτητικό εγχείρημα.
Ως επίμετρο της Ιάμβης οι «Χάνομαι γιατί ρεμβάζω» μας επιφυλάσσουν τις Σπονδές, κομμάτια για καντάδα εκ του συστάδην, με κιθάρες, για καλαντιστές. Πρόκειται για 14 ορχηστρικά θέματα, και φέρουν τον υπότιτλο «συναγωγή μουσικών φράσεων για τα μεγάλα Καλήμερα». Οι «Σπονδές» είναι μια μεταφορά των μουσικών καθιερώσεων των Αγερμών (τα σημερινά κάλαντα, ή καλήμερα) που ήταν -είναι- μέρος των λατρευτικών εκδηλώσεων για την ευκαρπία της γης, για το πνεύμα της βλάστησης. Και εδώ έχουμε ένα μουσικό διάλογο των Γιώργου Φιλιππάκη και Χάρη Γ Καβαλλιεράτου, σε απόλυτη σύμπνοια. Τέσσερα από τα κομμάτια έχει συνθέσει ο πρώτος και δέκα ο δεύτερος. Οι μουσικές φράσεις είναι σύντομες, μελωδικές και πλούσιες σε εικόνες.
Παίζουν οι Βarbara Sauter - βιολί, πιάνο - φλογέρα. Γιάννης Κερκύρας – κόρνο. Θόδωρος Κοτεπάνος - πιάνο. Kόνραντ Καβαλλιεράτος - ηλεκτρική, ακουστική κιθάρα, ηλ. μπάσο, κρουστά, αυλό. Βασίλης Παπαβασιλείου – κοντραμπάσο. Μιχάλης Σουλάκης - κόντρα μπάσο. Χάρης Γ. Καβαλλιεράτος - κλασική, ακουστική κιθάρα. Παραγωγή, μίξη, mastering: Κόνραντ Καβαλλιεράτος.
Η «Ιάμβη» κυκλοφορεί σε βιβλίο - CD, σε μια ιδιαίτερα πλούσια και φροντισμένη έκδοση. Περιλαμβάνει τους στίχους των τραγουδιών, το «Μερολόγιο για μια γλώσσα του Λουλουδίσματος», φωτογραφικό και εικαστικό υλικό, κείμενα και παρτιτούρες του Χάρη Γ. Καβαλλιεράτου. Από τις εκδόσεις Μετρονόμος.
Ένα συλλεκτικό ηχογράφημα που δεν πρέπει να λείπει από τη δισκοθήκη μας.
Καλή σας ακρόαση.
Η παρουσίαση του του βιβλίου - cd «Ιάμβη» του μουσικού συνόλου «Χάνομαι γιατί Ρεμβάζω» θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 20 Δεκεμβρίου, στις 8.30μμ, στο Μπαράκι της Διδότου. Στην παρουσίαση θα μιλήσουν για το έργο ο μουσικογράφος - συγγραφέας Σταύρος Καρτσωνάκης και ο Χάρης Γ. Καβαλλιεράτος, ένας από τους ιδρυτές του συνόλου. Συντελεστές: Θεοδώρα Μπάκα, Μαρία Θωίδου - τραγούδι, Barbara Sauter - βιολί, Θόδωρος Κοτεπάνος - πιάνο, Χάρης Γ. Καβαλλιεράτος - κιθάρα, Μιχάλης Σουλάκης - κόντρα μπάσο.