Εκεί που λες ότι δεν υπάρχει πιο κάτω στο θέμα της κυβερνητικής άμυνας απέναντι στις αποκαλύψεις από τις υποκλοπές, συμβαίνει κάθε φορά κάτι που τρυπά τον πάτο του βαρελιού. Αυτό το κάτι την εβδομάδα που μάς πέρασε ήταν το δίχως η άλλο η περίφημη γνωμοδότηση Ντογιάκου. Ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου φόρεσε το πιο ακριβό κυβερνητικό κοστούμι, πέταξε στον κάλαθο των αχρήστων τη διάκριση των εξουσιών και...ξιφούλκησε υπέρ της κυβερνητικής μεθόδευσης να μην χυθεί άπλετο φως στην υπόθεση των παρακολουθησεων.
Η σχετική γνωμοδότηση μάς είπε ουσιαστικά ότι η ΑΔΑΕ δεν μπορεί να ελέγξει τους παρόχους κινητής τηλεφωνίας μετά την ψήφιση του νέου νόμου από τη Βουλή και ότι στην περίπτωση που το κάνει, τα μέλη της απειλούνται με διώξεις και φυλάκιση που μπορεί να φτάσει ακόμα και τα 10 χρόνια! Τόσο ωμά, τόσο απροκάλυπτα!
Για μία ακόμη φορά, ο πρόεδρος της ΑΔΑΕ Χρήστος Ράμμος τίμησε την ιδιότητά του. Απάντησε με παρρησία και με νομικά επιχειρήματα και διαμήνυσε προς πάσα κατεύθυνση ότι οι έλεγχοι θα συνεχιστούν κανονικά. Έτσι και αλλιώς, η παντελώς αστήρικτη νομικά γνωμοδότηση Ντογιάκου δεν παράγει καμία συγκεκριμένη δέσμευση για Ανεξάρτητη Αρχή η οποία, εκ του Συντάγματος, λογοδοτεί στο Κοινοβούλιο.
Στιγμές ανάσας
Η απάντηση Ράμμου ήταν μία στιγμή ανάσας. Υπήρξαν και άλλες. Το κείμενο των δεκαπέντε καθηγητών συνταγματικού δικαίου που δημοσιεύτηκε στον Τύπο την Πέμπτη, η αντίδραση του Ευάγγελου Βενιζέλου (ο οποίος αποδόμησε τη γνωμοδότηση με περιεκτική, δεκασέλιδη ανάλυση), του πρώην προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου, της επίτιμης προέδρου του Αρείου Πάγου Βασιλικής Θάνου. Ακολούθησε η αντίδραση του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών και άλλων δικηγορικών συλλόγων της χώρας, η έκτακτη σύγκληση του ΔΣ της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων.
Οι παραπάνω, που εκκινούν από τελείως διαφορετικές ιδεολογικές και πολιτικές αναφορές, συνασπίστηκαν και τόνισαν το προφανές: Οτι ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου με τη γνωμοδότησή του δεν ακυρώνει μόνο το ρόλο των Ανεξάρτητων Αρχών αλλά και το Σύνταγμα το ίδιο.
Η αντίδραση της αντιπολίτευσης
Ταυτόχρονα, σύσσωμη η αντιπολίτευση αντέδρασε στην γνωμοδότηση Ντογιάκου. Ο ΣΥΡΙΖΑ έβαλε και επισήμως στο κάδρο την γνωμοδότηση Ντογιάκου τον πρωθυπουργό, καλώντας τον πάρει δημόσια θέση. Ο Αλ. Τσίπρας, στη δεύτερη παρέμβασή του, έκανε λόγο για «απειλή του πυρήνα του κράτους δικαίου και των δημοκρατικών ελευθεριών». Είχε προηγηθεί δήλωση η οποία έκανε λόγο για «κατάφωρη παραβίαση του Συντάγματος». Τα ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ χαρακτήρισε εμπόδιο στην έρευνα της ΑΔΑΕ τη γνωμοδότηση Ντογιάκου και απέδωσε στη ΝΔ την ευθύνη για το πλήγμα στους θεσμούς και το κράτος δικαίου. Το ΚΚΕ δήλωσε πως η γνωμοδότηση ενισχύει περαιτέρω τον πρόσφατο αντιδραστικό νόμο της ΝΔ και συνολικά το «σκοτεινό» θεσμικό πλαίσιο των παρακολουθήσεων. Το ΜέΡΑ25 τόνισε ότι η πρακτική του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου χρεώνεται στην κυβέρνηση.
Από φως, σκοτάδι
Η κυβέρνηση, μπροστά στις αντιδράσεις, κάπου σάστισε χωρίς όμως να κάνει στροφή προς τη νομιμότητα. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος συνεχίσει να ισχυρίζεται ότι η κυβερνητική πλευρά εξακολουθεί να πορεύεται με γνώμονα τη νομιμότητα με στόχο να χυθεί άπλετο φως κτλ κτλ. Πώς θα χυθεί άπλετο φως χωρίς η ΑΔΑΕ να διεξάγει ελέγχους και με τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου να παίζει πρόθυμα το ρόλο του προστάτη της κυβέρνησης δεν μάς το εξήγησε βέβαια. Πώς θα δείξει το σεβασμό της στη Δικαιοσύνη όταν προσπαθεί να αντικαταστήσει τα μέλη των ανεξάρτητων αρχών; Και στόχος δεν είναι μόνο η ΑΔΑΕ, από την οποία θέλει να αντικαταστήσει τρία τακτικά μέλη και τέσσερα συμπληρωματικά, αλλά και οι ανεξάρτητες αρχές του Συνηγόρου του Πολίτη, του ΕΣΡ, της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων. Προς το παρόν, ο πρόεδρος της Βουλής δεν έχει θέσει το θέμα στη Διάσκεψη των Προέδρων, αφού υπολογίζουν ότι πια η απαραίτητη πλειοψηφία των 3/5 δεν υπάρχει.
Η Νέα Δημοκρατία πάντως φαίνεται ότι χάνει λόγω της συγκεκριμένης υπόθεσης πολλούς από τους φιλελεύθερους (ή «φιλελεύθερους») δημοσιολογούντες που την στήριζαν όλα αυτά τα χρόνια. Όταν ακόμα και ο Πάσχος Μανδραβέλης από τις σελίδες της «Καθημερινής» ασκεί δριμεία κριτική, όταν τα σκίτσα της ίδιας εφημερίδας είναι...βιτριολικά, καταλαβαίνει κανείς ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης κινδυνεύει να μείνει μόνο με τους γείτονες της δεξιάς πολυκατοικίας.
Έρχονται νέες αποκαλύψεις
Την ίδια στιγμή, οι αποκαλύψεις για τις υποκλοπές δεν σταματούν. Η “Εποχή” πληροφορείται ότι την επόμενη εβδομάδα η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα θα ανακοινώσει εύρημα των ερευνών της που έχει σχέση με το Predator και τη λειτουργία του στην Ελλάδα. Η ΑΔΑΕ, από τη δική της πλευρά, θα συνεχίσει απρόσκοπτα τους ελέγχους αφού οι ιδιωτικές εταιρίες που θα τους αρνηθούν επικαλούμενες τη γνωμοδότηση Ντογιάκου κινδυνεύουν με βαρύ πρόστιμο.
Όλα αυτά ενώ έχουμε μπει στην τελική ευθεία πριν τη διεξαγωγή των εκλογών όποτε και αν αυτές λάβουν χώρα. Κανείς, πλέον, δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι το ζήτημα των υποκλοπών δεν θα επηρεάσει την ψήφο των πολιτών. Το επίδικο αφορά το πόσο θα την επηρεάσει.