Με τη χθεσινή συγκέντρωση στην Πάτρα, μετά την πολύ επιτυχημένη, σε κόσμο και παλμό, του Περιστερίου και τη συγκέντρωση στο Ιβανώφειο τη Δευτέρα στη Θεσσαλονίκη, ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κάνει δυναμική αρχή της προεκλογικής του καμπάνιας, από μέρη μάλιστα με σαφή συμβολισμό. Το σκεπτικό, όπως προκύπτει, είναι ότι καθώς ο πρωθυπουργός επιλέγει να κρατά κλειστά τα χαρτιά του ως προς την ημερομηνία των εκλογών, δημιουργώντας έτσι και μια εικόνα αμηχανίας και αβεβαιότητας για τη ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σπεύδει να ξεκινήσει πρώτος την εκλογική καμπάνια. Κύρια επιδίωξή του είναι να έχει εκείνος την πρωτοβουλία κινήσεων, ορίζοντας και την ατζέντα των θεμάτων όπου θα γίνεται η αντιπαράθεση. Έτσι εκτιμά, επιπλέον, ότι αυξάνει την πίεση προς την κυβέρνηση που ούτως ή άλλως βρίσκεται στα δυο στενά: ακρίβεια και υποκλοπές, δυο ζητήματα που κινητοποιούν τη δυσφορία και τον θυμό της μεγάλης πλειοψηφίας της κοινωνίας.
Η αφύπνιση της παλαιάς Δεξιάς
Την ίδια ώρα, όμως, που ξεκινά και υλοποιείται αυτή η καμπάνια, με επίκεντρο την αποκατάσταση του Κράτους Δικαίου αλλά και χωρίς να εγκαταλείπεται το ζήτημα της ακρίβειας ως το πιο ορατό σημείο του οικονομικού αδιεξόδου της πλειοψηφίας των νοικοκυριών, η Νέα Δημοκρατία αντεπιτίθεται επιλέγοντας τα πιο ασθενή, παρωχημένα έως και ευτελή επιχειρήματα κατά της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Το είδαμε στη συζήτηση για την πρόταση δυσπιστίας στη Βουλή, με πρωταγωνιστή μάλιστα τον ίδιο τον Κ. Μητσοτάκη, όταν τα ειδικά δικαστήρια, το Μάτι και η “μικρή Μαρία” παρέλασαν σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια αντιπερισπασμού. Το είδαμε μετά, σε ακόμη πιο βάναυσο βαθμό κατάπτωσης στις αντιδράσεις της ΝΔ στην απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ να παίρνει μέρος μεν στις συζητήσεις στη Βουλή αλλά να απέχει από τις ψηφοφορίες: “πεζοδρόμια”, “πλατείες”, “τραμπισμός” έως και επιλογή “απομάκρυνσης από την Ευρώπη” επιστρατεύει η Δεξιά, για να κινδυνολογήσει έναντι μιας κοινοβουλευτικής τακτικής. Όρισε έτσι η ΝΔ το πλαίσιο όπου θα κινηθεί προεκλογικά, δηλαδή ακόμη και με όπλα από το αντιδραστικό, όχι απλώς δεξιό, οπλοστάσιό της.
Στην τακτική επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ είναι εμφανής ο σχεδιασμός: μετατόπιση του κέντρου βάρους στην επικοινωνία με τον λαό, συνεχής αύξηση της πίεσης προς την κυβέρνηση. Μετά την επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στην πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον πρόεδρο της ΑΔΑΕ, κατέθεσε την πρόταση δυσπιστίας για να θέσει, με τον πιο βαρύ και επίσημο θεσμικό τρόπο το κεντρικό ζήτημα που έχει τεθεί, την αποκατάσταση του κράτους δικαίου. Και μετά την ολοκλήρωση της συζήτησης στο κοινοβούλιο με τη συνέντευξη στο Ζάππειο, όπου ανακοινώθηκε η συμμετοχή στις συζητήσεις της Βουλής αλλά όχι στη ψηφοφορία, οργανώθηκαν οι τρεις συγκεντρώσεις. Όπως χαρακτηριστικά είπε στο Περιστέρι ο πρόεδρος του κόμματος το ζήτημα της δυσπιστίας προς την κυβέρνηση μεταφέρεται από τη Βουλή στον λαό και αυτός θα το κρίνει.
Οι τρεις ομιλίες
Με τις τρεις ομιλίες, που είναι σε εξέλιξη, ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ θα έχει παρουσιάσει τις βασικές πλευρές της προεκλογικής του τακτικής, τους κεντρικούς άξονες και στόχους. Ήδη από το Περιστέρι προκύπτει μια αρκετά ικανή εικόνα. Τις επόμενες μέρες, όμως, σχεδιάζονται δυο συνεδριάσεις της Πολιτικής Γραμματείας του κόμματος που θα συμπληρώσουν, επί της ουσίας, αυτή την εικόνα. Στη μια, θα συζητηθεί και θα εγκριθεί το κυβερνητικό πρόγραμμα του Κόμματος και στη δεύτερη θα θεωρηθούν και συμπληρωθούν τα ψηφοδέλτια πριν την τελική έγκρισή τους από την Κεντρική Επιτροπή του κόμματος που θα ακολουθήσει.
Η ομιλία στο Περιστέρι του Αλέξη Τσίπρα είχε μια διαφορετική αρχιτεκτονική από τις έως τώρα ομιλίες. Τα πεπραγμένα της κυβέρνησης παρουσιάζονταν μαζί με τις συνέπειές τους και όχι καταγγελτικά. Οι θέσεις, εναλλακτικά, του κόμματος καταλάμβαναν πολύ περισσότερο χώρο από συνήθως και είναι εύλογο να περιμένει κανείς, στο άμεσο μέλλον, να απομακρυνθούν κι άλλο από το γενικό περιεχόμενο, ιδίως μετά την ανακοίνωση του κυβερνητικού προγράμματος. Δόθηκε, επίσης, μεγαλύτερη έμφαση στα ζητήματα της οικονομίας που αναδύονται με οξύτητα όχι μόνο με τη μορφή της αισχροκέρδειας, ακρίβειας, ανισοτήτων κ.τ.λ. αλλά και την κατάστασή της και το μέλλον της. Αυτό έδωσε την ευκαιρία στον ομιλητή, όχι μόνο να αμφισβητήσει τη δυνατότητα αυτής της κυβέρνησης να φέρει την επενδυτική βαθμίδα, αλλά και να παρουσιάσει και να υπερασπιστεί τις επιτεύξεις της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ στο καίριο αυτό ζήτημα που όλο και περισσότερο γίνεται ευρύτερα, έστω σιωπηρά, αποδεκτό.
Γενικώς, ήταν μια ομιλία που έδινε το βάρος στα προβλήματα των λαϊκών στρωμάτων που ήταν και κυρίαρχα στη συγκέντρωση και στη σύνθεση του ακροατηρίου, στο κέντρο εξάλλου της Δυτικής Αθήνας. Ωστόσο, υπάρχει και ο “άλλος κόσμος” ιδίως άνθρωποι των κινημάτων, νέες/οι που θα περίμεναν περισσότερο πλούσιες αναφορές στις δικές τους αγωνίες και ευαισθησίες όπως είναι, για παράδειγμα, το περιβάλλον και η καταστροφή του που θεσμοθέτησε η ΝΔ με τους πάμπολλους νόμους της, η περιφρόνηση της Δεξιάς, που αναζητά, με τη συμπόρευσή της σε θέσεις, στήριξη από την άκρα δεξιά, όχι μόνο στις υλικές προϋποθέσεις της ζωής των νέων ανθρώπων αλλά και στις μη υλικές ή μεταϋλιστικές αξίες και διεκδικήσεις τους, που έχουν ισχυρή δικαιωματική και οικολογική συνείδηση.
Δυο πολιτικοί στόχοι
Δυο πολιτικοί στόχοι, αναγνωρίζονται, ακόμη, στις επιλογές του ΣΥΡΙΖΑ, όπως φάνηκε και στις τελευταίες τοποθετήσεις του προέδρου του. Ο ένας, είναι το κόμμα να ηγηθεί – όχι να το εκλάβει ως κομματική ευκαιρία – ενός ευρύτερου κινήματος υπεράσπισης του κράτους δικαίου σήμερα στη χώρα. Προβλήματος που δεν προέκυψε μόνο από τις υποκλοπές αλλά από ένα θεσμικό αυταρχισμό που φάνηκε από την αρχή της θητείας της ΝΔ. Πρόκειται για θεσμική βλάβη, προφανώς, που δεν αφορά μόνο την Αριστερά - άλλο είναι να πρωτοστατεί - και είναι πολύ σημαντικό να βλέπουμε πρωτοβουλίες όπως αυτή της εκδήλωσης στο Γκαίτε. Ο άλλος, είναι να αποτελέσει τη σπονδυλική στήλη, όπως είπε ο Αλέξης Τσίπρας στο Περιστέρι, της δημοκρατικής και προοδευτικής παράταξης. Υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις να καλλιεργηθούν αυτοί οι δυο στόχοι και να προχωρήσουν. Είναι εξάλλου και αναγκαία προϋπόθεση για να αποκτήσει η εναλλακτική πρόταση στη Δεξιά αξιοπιστία και δυναμική. Να αντικρουσθεί, επί της ουσίας, η αντίπαλη πρόταση που ευαγγελίζεται τη “σταθερότητα” μέσω της αυτοδυναμίας της.
Ο ΣΥΡΙΖΑ εδώ χρειάζεται να επιδείξει τη μέγιστη προσοχή και υπομονή διότι υπάρχουν διάφορα εμπόδια και εντός του χώρου των δημοκρατικών – προοδευτικών δυνάμεων. Και βεβαίως να υπολογίζει πολύ σοβαρά τις δυνατότητες του αντίπαλου και την εξασφάλιση συντριπτικής υπεροχής στα ΜΜΕ. Απ΄ αυτή την άποψη πρέπει να ελεγχθεί η ευστοχία της απόφασης να μην συμμετέχει ο ΣΥΡΙΖΑ και στις ψηφοφορίες του Κοινοβουλίου. Γι΄ αυτό και όταν τέθηκε στα κομματικά όργανα ως ιδέα προκάλεσε ευρεία συζήτηση και διατυπώθηκαν ερωτηματικά, ως προς το βάθος της απόφασης, τα ερείσματα που δίνει στο – σοβαρά τραυματισμένο – αντιΣΥΡΙΖΑ ρεύμα, την περίσπαση που μπορεί να προκαλέσει σε μια σταθερή άνοδο της αξιοπιστίας του ΣΥΡΙΖΑ και στον φιλελεύθερο κεντρώο κόσμο. Οι υποκλοπές ως συμβάν ίσως μπορεί να παραλληλισθεί με τη Συμφωνία των Πρεσπών ως προς τη σημασία τους ως καταλύτη. Το ίδιο μπορούμε να πούμε και για την ανακίνηση ζητήματος εκβιαζόμενου ή όχι ΠΑΣΟΚ. Διότι προκάλεσε μια αχρείαστη αντιπαράθεση με έναν υποψήφιο σύμμαχο που αντιμετωπίζει προβλήματα. Αυτό που απαιτείται είναι επιχειρήματα και πρωτοβουλίες υπέρ της ανάγκης και του εφικτού της προοδευτικής κυβέρνησης.