Η έκβαση της σύγκρουσης με επίκεντρο την Ουκρανία δεν θα κριθεί στον αέρα. Ίσως στο έδαφος –αλλά και τότε, ανάλογα με το εάν τα βαρέα άρματα μάχης που αποστέλλονται στο Κίεβο αποδειχθούν επαρκή ή όχι στο έργο για το οποίο προορίζονται από το ΝΑΤΟ. Η απάντηση της Ουάσινγκτον και του Βερολίνου, αλλά και του Παρισιού και του Λονδίνου, στο αίτημα της Ουκρανίας να της δοθούν μαχητικά αεροσκάφη είναι απορριπτική. Την επέκταση της αναμέτρησης πέρα από τα ουκρανικά σύνορα δεν την θέλει κανείς. Ούτε οι Ηνωμένες Πολιτείες, όσο επαρκώς προφυλαγμένες και αν αισθάνονται από τον υπόλοιπο κόσμο, από τον οποίο τη χωρίζουν δύο ωκεανοί.
Ένα χρόνο από την έναρξη του πολέμου, αυξάνουν οι πιθανότητες η έκβασή του να κριθεί σε ένα άλλο πεδίο. Της οικονομίας. Αν η ρωσική οικονομία εξακολουθήσει να αντέχει στις κυρώσεις, αν η ευρωπαϊκή οικονομία εξαντληθεί εξαιτίας τους, η υπεροχή του δολαρίου στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα θα αμφισβητηθεί, και μαζί της η δυνατότητα υπηρέτησης του τεράστιου εμπορικού ελλείμματος των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ήδη η οικονομική και πολιτική τάξη που εδραιώθηκε μετά το 1945 στη βάση της βορειοατλαντικής συμμαχίας μοιάζει να αμφισβητείται από μια νέα τροπή που διαφαίνεται στην παγκόσμια οικονομία μετά τη δήλωση του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ ότι η διευρυμένη σύνοδος των BRICS (Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Βραζιλία, Ν. Αφρική) τον προσεχή Αύγουστο θα ασχοληθεί με τη δημιουργία ενός κοινού νομίσματος με στόχο την απεξάρτηση από το δολάριο.
Αυτό σε μια στιγμή που το δολάριο και η διεθνής αξιοπιστία του κλονίζονται, καθώς, για πρώτη φορά στην ιστορία των ΗΠΑ, το χρέος της χώρας ξεπέρασε τα 31 τρισ. δολάρια, με την εξυπηρέτησή του να δυσχεραίνεται από την αύξηση του κόστους δανεισμού. Σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου, αν τα επιτόκια του δημόσιου χρέους αυξηθούν περαιτέρω, οι δαπάνες για τα τοκοχρεολύσια ενδέχεται το 2029 να ξεπεράσουν τις αμυντικές δαπάνες της χώρας.
Εξηγούνται ίσως έτσι οι φόβοι του προέδρου της Ουκρανίας στον διευθυντή της CIA, στη μυστική συνάντησή τους στο Κίεβο τον περασμένο μήνα, όπως αποκάλυψε πρόσφατα η Washington Post. Σύμφωνα με την οποία, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι εξέφρασε στον Ουίλιαμ Μπερνς την ανησυχία του για το ενδεχόμενο η βούληση της Ουάσινγκτον να συνεχίσει να στηρίζει (και) οικονομικά το Κίεβο να προσκρούσει στην επιδείνωση της διεθνούς οικονομίας. Ο Μπερνς, πάντα κατά την Washington Post, τόνισε στον συνομιλητή του ότι προς το παρόν προέχουν οι εξελίξεις στο πεδίο της μάχης. Όμως, πρόσθεσε, «από ένα σημείο και μετά η συνέχιση της ροής της βοήθειας θα καταστεί δυσκολότερη», πράγμα που μπορεί να ερμηνευτεί ως απομάκρυνση της Ουάσινγκτον από την ιδέα της επ’ αόριστον παράτασης του πολέμου προς εξουθένωση της Ρωσίας και, άρα, στροφή στην αναζήτηση συμβιβαστικής λύσης. Η εμπειρία της (και οικονομικής…) εμπλοκής των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν από το 2001 μέχρι την «ασύντακτη» αποχώρηση το 2021, φαίνεται να ενθαρρύνει σκέψεις για κατάπαυση του πυρός «χωρίς ηττημένο» ως προϋπόθεση για την έναρξη ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων, που δεν θα είναι βέβαια εύκολες με μια Ρωσία ανυποχώρητη στα εδαφικά κέρδη της.
Οι σκέψεις αυτές δεν διαφεύγουν της προσοχής του Κρεμλίνου, αν σωστά ερμηνεύουμε τους λόγους για τους οποίους ο Σεργκέι Λαβρόφ, μιλώντας στο πρακτορείο TASS, ανέβασε τους τόνους της αντιπαράθεσης. Η δήλωσή του ότι «ο στρατηγικός στόχος των ΗΠΑ και των νατοϊκών συμμάχων τους είναι να νικήσουν τη Ρωσία στο πεδίο της μάχης ως μέσο για τη σημαντική αποδυνάμωση ή ακόμα και την καταστροφή της χώρας μας» στέλνει στους παραλήπτες της το μήνυμα ότι το Κρεμλίνο θα είναι και στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης ανυποχώρητο.
Ιδιαίτερα σημαντικό το ότι στους παραλήπτες συμπεριλήφθηκε και η Ελλάδα. Σε μήνυμά του στο tweeter, το οποίο αναπαρήγαγε η ρωσική πρεσβεία στην Αθήνα, ο Λαβρόφ εγκαλεί τις ΗΠΑ ότι «απειλούν όσους συνεργάζονται με τη Ρωσία», ότι «απειλούν κράτη που αντιπροσωπεύουν χιλιετείς πολιτισμούς και αγνοούν απολύτως το ότι αυτοί οι λαοί έχουν στοιχειώδη εθνική υπερηφάνεια». Όμως όχι μόνο τις ΗΠΑ. Το μήνυμα ότι «ίσως δεν έχουν αυτό το συναίσθημα όλοι οι δυτικοί λαοί, αλλά αυτό δεν τους απαλλάσσει από την υποχρέωση να μαθαίνουν την ιστορία και να συμπεριφέρονται ευπρεπώς στη διπλωματία», απαντά –ομολογουμένως αδικώντας, ως διατύπωση, σύμπασα την ελληνική κοινή γνώμη– στο ατόπημα της κυρίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου να μην συμπεριλάβει τον Ρώσο πρέσβη στην Αθήνα Αντρέι Μασλόφ στους προσκεκλημένους στη δεξίωση της Προεδρίας της Δημοκρατίας προς τιμήν του Διπλωματικού Σώματος.
Έχει διακόψει η Ελλάδα τις διπλωματικές σχέσεις με τη Ρωσία; Όχι;
Πώς λοιπόν εξηγείται αυτή η πρωτοφανής παραβίαση της πάγιας διπλωματικής τακτικής να καλούνται οι πρεσβείες και των χωρών με τις οποίες η Ελλάδα δεν έχει και τις καλύτερες σχέσεις; Πρόκειται για το Α και το Ω της διπλωματίας, κυρίες και κύριοι –και δεν εξαιρούνται από την προσφώνηση οι παρευρεθέντες στη δεξίωση κύριοι Μητσοτάκης, Πικραμένος και Δένδιας, ο οποίος, παρεμπιπτόντως, αν και υπουργός Εξωτερικών, φέρεται να τελούσε εν αγνοία της παράλειψης της κας Προέδρου.
Ήταν απόφαση της κυρίας Σακελλαροπούλου; Του κυρίου Μητσοτάκη, μήπως; Εν αγνοία του ίσως, ως συνήθως; Βαδίζουμε στα χνάρια των χωρών της Βαλτικής, που, στο κάτω κάτω, η ιστορία τους δεν κουβαλά το βάρος «χιλιετών πολιτισμών»; Πώς θα τα «μαζέψουμε» αύριο ως χώρα, ως κυβερνήσεις σε βάθος δεκαετιών, σε έναν πολυπολικό «μετα-ουκρανικό» κόσμο; Σε έναν κόσμο από τον οποίο δεν θα απουσιάζουν ούτε οι ΗΠΑ –που, κυρίες και κύριοι, δεν έχουν διακόψει τις διπλωματικές σχέσεις τους με τη Ρωσία— ούτε βέβαια η Ρωσία, η Κίνα, η Ινδία, η Βραζιλία και η Ν. Αφρική, με το κοινό τους νόμισμα κοινά αποδεκτό απέναντι στο δολάριο.