Φωτογραφία: Νικόλας Κοκοβλής
Μαζική ήταν η συμμετοχή των εκπαιδευτικών στις απεργιακές κινητοποιήσεις της Τετάρτης. Συλλαλητήρια πραγματοποιήθηκαν σε όλες τις μεγάλες πόλεις της χώρας. Στην Αθήνα, η μεγάλη πορεία των εκπαιδευτικών ενώθηκε με τις σπουδάστριες/ές των δραματικών σχολών και πλήθος καλλιτεχνών.
Σύσσωμη η εκπαιδευτική κοινότητα εναντιώνεται στην πολιτική του υπουργείου Παιδείας και ειδικότερα στον τρόπο που η Νίκη Κεραμέως προσπαθεί να επαναφέρει τον αναχρονιστικό θεσμό του «επιθεωρητή», με το «εκσυγχρονιστικό» περίβλημα της «αξιολόγησης» και την αναπαραγωγή κοινωνικών αυτοματισμών, που κατηγορούν «τους εκπαιδευτικούς πως δεν επιθυμούν να βελτιωθούν».
«Τα ποσοστά συμμετοχής είναι θηριώδη, της τάξεως 70% σε επίπεδο εκπαιδευτικών που εργάζονται στο σχολείο. Μία από τις λίγες περιπτώσεις που είναι τόσο μεγάλο νούμερο. Εδώ στην Αττική, σε ορισμένες περιπτώσεις, υπερβαίνει το 80-90%, έκλεισαν όλα τα σχολεία στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση», σημείωσε στην «Εποχή» το μέλος ΔΣ της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδας (ΔΟΕ) Ζήσης Καπράνας, τονίζοντας παράλληλα πως υπήρξε «ομοφωνία όλων των συνδικαλιστικών παρατάξεων στην ομοσπονδία των εκπαιδευτικών. Για να έχεις τέτοια θηριώδη ποσοστά απήργησαν και οι ΔΑΚίτες».
Σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας, η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών έχει ξεκινήσει από τα τέλη Ιανουαρίου. Σε μία προσπάθεια να κατευνάσει τις αντιδράσεις, η Νίκη Κεραμέως στις συνεντεύξεις της μετά τις απεργιακές κινητοποιήσεις προσπάθησε να αποσυνδέσει πλήρως την αξιολόγηση με τις απολύσεις. Σημείωσε πως σε περίπτωση «μη ικανοποιητικής αξιολόγησης» ο εκπαιδευτικός πρέπει να «παρακολουθήσει υποχρεωτική επιμόρφωση».
«Η κ. Κεραμέως δεν θέλει την ατομική αξιολόγηση, θέλει να καταργήσει το σχολείο των όλων και των ίσων, το σχολείο το δωρεάν για όλους. Να πάμε σε ένα σχολείο των αρίστων και των αρεστών. Των “yes man” εκπαιδευτικών. Σε ένα σχολείο υποχρηματοδοτούμενο και την ευθύνη για όλα τα δεινά της εκπαίδευσης στην πλάτη του εκπαιδευτικού. Η κ. Ζέττα Μακρή ανακοίνωσε ότι το 2024 θα δοθούν αυξήσεις στους εκπαιδευτικούς, μετά από την αξιολόγηση και οι καλύτεροι θα αμειφθούν καλύτερα. Το υπουργείο συνδέει την αξιολόγηση με τη μισθοδοσία, τη στασιμότητα και την απόλυση. Ανοίγει τον ασκό του Αιόλου, όχι μόνο για τους εκπαιδευτικούς, αλλά και για τους γονείς και τους μαθητές. Η κερκόπορτα είναι μία: η ελεύθερη πρόσβαση του μαθητή στο σχολείο κατόπιν επιλογής του γονέα. Εάν ανοίξει αυτή η πόρτα, καταργείται το δημόσιο σχολείο. "Σε αυτό το σχολείο που ο x εκπαιδευτικός αξιολογήθηκε με αυτό τον βαθμό, δεν στέλνω το παιδί μου και το στέλνω κάπου αλλού"», σχολίασε ο Ζ. Καπράνας.
Το υπουργείο Παιδείας επιθυμεί την αναβίωση και του αναχρονιστικού θεσμού του «επιθεωρητή» που πηγαίνει στις τάξεις, ρωτά τους μαθητές και εξετάζει τις καθηγήτριες.
«Από το 1985 μέχρι και σήμερα που μιλάμε, η διοίκηση του σχολείου είναι συλλογική από τον σύλλογο διδασκόντων. O διευθυντής είναι ο εκπρόσωπος του σχολείου προς τα έξω. Δεν έχει δικαίωμα αν δεν αποφασίσει ο σύλλογος διδασκόντων. Ο “επιθεωρητισμός” τί είναι; Καταργείται η συλλογικότητα και πάει στο πρόσωπο. Οι υποδιευθυντές ορίζονταν από τον σύλλογο διδασκόντων. Με τον νόμο του 2020-21 αυτό έχει καταργηθεί και οι υποδιευθυντές ορίζονται από τον διευθυντή του σχολείου. Φεύγουν οι αποφάσεις από τον σύλλογο και πάνε στον διευθυντή». Πέρα όμως από τους επιθεωρητές, στα σχολεία από τον Σεπτέμβρη 2022 υπάρχει κι ένας ακόμα νέος, μονοπρόσωπος θεσμός, του «μέντορα/ παιδαγωγικού συμβούλου».
«Ο μέντορας είναι ένα μονοπρόσωπο όργανο που το διορίζει ο διευθυντής –και όχι ο σύλλογος διδασκόντων– και ο μέντορας βοηθάει όλους τους εκπαιδευτικούς τα πρώτα 10 χρόνια και κάθε χρόνο εισηγείται στον διευθυντή του σχολείου –και όχι στο σύλλογο διδασκόντων– ότι ο τάδε συνάδελφος έκανε ή δεν έκανε σωστά τη δουλειά του. Στους πρωτοδιόριστους, ο μέντορας έχει τον μεγαλύτερο λόγο για να γίνουν μόνιμοι», επισημαίνει ο Ζ. Καπράνας. Αξιολογητής επομένως και ο μέντορας; Πόσα μονοπρόσωπα όργανα αξιολογούν έναν εκπαιδευτικό;
«Για να διοριστείς πέρασες μια αξιολόγηση. Αφού αξιολογήθηκες για να διοριστείς, για να γίνεις μόνιμος δεν αρκεί το πώς διορίστηκες, δεν αρκεί ότι δεν διώκεσαι ποινικά σε κάποια παραπτώματα στη δουλειά σου, αλλά πρέπει να αξιολογηθείς και ατομικά από τρεις. Από τον σχολικό σύμβουλο ειδικότητάς σου, από τον σχολικό σύμβουλο υπεύθυνο στο σχολείο σου και από τον διευθυντή του σχολείο σου, από τον μέντορα και από τον ενδοσχολικό συντονιστή. Δηλαδή αυτή τη στιγμή, οι πρωτοδιόριστοι όντως έχουν αξιολογηθεί μία φορά, αλλά θέλει η πολιτεία ακόμα μια δεύτερη», περιγράφει ο ίδιος στην «Εποχή».
«Φόβος και ανταγωνισμός έχουν έρθει μέσα στο σχολείο. Πολλοί συνάδελφοι κλείνονται στην αίθουσα τους και δεν έρχονται στην αίθουσα διδασκόντων να κουβεντιάσουμε όλοι μαζί. Ο καθένας θέλει να φτιάξει το δικό του portfolio, ο καθένας θέλει να κάνει ξεχωριστές εργασίες καλύτερες από εσένα ή από εμένα, για να μπορέσει αύριο να πει ότι είναι καλύτερος, άρα εγώ θα πάρω αυξήσεις στον μισθό, άρα εγώ θα γίνω στέλεχος εκπαίδευσης γρηγορότερα. Στο τέλος αυτός που θα την πληρώσει είναι το δημόσιο σχολείο».
Οι μισθοί των εκπαιδευτικών, όπως και όλων των δημοσίων υπαλλήλων, είναι στάσιμοι εδώ και μία δεκαετία, μετά τις περικοπές των μνημονίων. «Το 2010-12 έχασαν οι δάσκαλοι το 40% των αποδοχών τους. Δεν έχασαν μόνο από τους 14 μισθούς τους δύο, αλλά έχασαν και από τον ίδιο τον μισθό. Αυτή τη στιγμή έχουμε μνημονιακούς μισθούς. Πρωτοδιόριστος πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, χωρίς προϋπηρεσία, είναι 737 ευρώ. Και θα διοριστεί εκεί που υπάρχουν ελλείψεις».
Μετά και τη νέα αύξηση του κατώτατου μισθού στον ιδιωτικό τομέα που αναμένεται να ανακοινώσει η κυβέρνηση, ο μισθός νεοδιόριστου εκπαιδευτικού θα είναι χαμηλότερος. Όπως είναι γνωστό, μία αναπληρώτρια εκπαιδευτικός χρειάζεται να ενοικιάσει σπίτι τον Σεπτέμβρη και να μετακομίσει, ενδεχομένως, ξανά την επόμενη χρονιά σε κάποια άλλη περιφέρεια της χώρας. Φυσικά και τα 737 ευρώ δεν αρκούν ούτε για τα βασικά έξοδα.