Φωτογραφία: Νικόλας Κοκοβλής
Η διαχείριση του τραγικού δυστυχήματος και του κινήματος που ξεσήκωσε με αίτημα την αξία της ανθρώπινης ζωής έχει αποτύχει παταγωδώς. Την προηγούμενη εβδομάδα γράφαμε πως το περιβάλλον του πρωθυπουργού θα καθυστερήσει την ανακοίνωση της αύξησης του κατώτατου μισθού, η οποία και θα γίνει πιο διακριτικά γιατί «η κυβέρνηση δεν θέλει να δημιουργήσει σε καμία περίπτωση την αίσθηση ότι το κάνει για να αλλάξει την ατζέντα». Ακριβώς μία βδομάδα μετά, ο πρωθυπουργός ανακοινώνει την αύξηση του κατώτατου μισθού στα 780 ευρώ, γιατί τόσο αντέχουν, είπαν. Οι δημοσκοπήσεις που είδαν (ή δεν είδαν) το φως της δημοσιότητας δεν άφησαν κανένα περιθώριο. Η ατζέντα πρέπει να αλλάξει.
Η στρατηγική της κυβέρνησης
Έχουν περάσει δεκαπέντε μέρες από την πολύνεκρη σύγκρουση που στοίχισε τη ζωή σε 57 –κυρίως νέους– ανθρώπους. Η κυβέρνηση αυτές τις μέρες έχει επιχειρήσει να καταλογίσει όλες τις ευθύνες στον σταθμάρχη, στους εργαζόμενους και δη τους συνδικαλιστές, σε όλες τις κυβερνήσεις διαχρονικά. Έχει εξαιρέσει από το κάδρο των ευθυνών τον πρωθυπουργό (για μία ακόμα φορά ο κυρίαρχος του επιτελικού κράτους «δεν ήξερε»), τους πολιτικούς προϊστάμενους (υφυπουργό, γενικούς γραμματείς) και περίπου τον υπουργό (ανέλαβε την αντικειμενική, πολιτική ευθύνη και προχωρά την πολιτική του ζωή), την Hellenic Train. Έχει συγκροτήσει επιτροπή εμπειρογνωμόνων επιλογής της. Έχει οριοθετήσει τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Έχει ορίσει το πλαίσιο συζήτησης στη βουλή (την Δευτέρα έχουν κληθεί να μιλήσουν μονάχα τέσσερις υπουργοί: Γεραπετρίτης, Καραμανλής, Σπίρτζης, Χρυσοχοΐδης, κανένας από σιδηρόδρομο, κανένας υφυπουργός, κανένας άλλος). Έχει ανακοινώσει τα μέτρα ενίσχυσης των θυμάτων και των οικογενειών τους (έχοντας στο νου όσους δεν κατάφεραν να επιβιώσουν), δίνοντας έτσι και το παράδειγμα στην Hellenic Train να ανακοινώσει αποζημιώσεις που δεν αντικατοπτρίζουν πόσο τραγικά άλλαξαν οι ζωές των επιβαινόντων και των οικογενειών τους. Αγνοεί επιδεικτικά τους χιλιάδες που συμμετέχουν στις συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις, σε όλη την Ελλάδα, καταστέλλει άμεσα τις διαδηλώσεις στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Παράλληλα, επιχειρεί να επαναλειτουργήσει ο σιδηροδρομικός σταθμός με επικοινωνιακούς χειρισμούς, ανακοινώνοντας παρεμβάσεις που τον καθιστούν ξαφνικά ασφαλή και τον πρωθυπουργό να διαπράττει μία ακόμα ύβρι χαρακτηρίζοντας «προσωπικό δικό μου στοίχημα την ανάταξη των σιδηροδρόμων» και να προσθέτει ότι «αυτό άλλωστε είναι και το περιεχόμενο της ανάληψης της πολιτικής ευθύνης από πλευράς μου». Και είναι προσβολή στη μνήμη των θυμάτων αλλά και υπέρτατη ύβρις απέναντι σε όλους μας που νιώθουμε ότι θα μπορούσαμε να είμαστε εμείς στο τρένο, ο πρωθυπουργός αντί να παραιτηθεί, να θεωρεί πως έχει το κύρος εξασφαλίσει ένα ασφαλές σιδηροδρομικό δίκτυο. Και αυτή μάλλον θα είναι η γραμμή που θα μας οδηγήσει στις εκλογές, ότι η ΝΔ είναι εκείνη που ό,τι υπόσχεται το κάνει, που μπορεί να μας οδηγήσει με ασφάλεια στην… ασφάλεια.
Η γραμμή του «όλοι φταίνε»
Η ψαλίδα μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ μειώνεται σε όλες τις δημοσκοπήσεις. Η ΝΔ χάνει, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν παίρνει (ποτέ δεν έχει λειτουργήσει ως συγκοινωνούντα δοχεία ο νέος δικομματισμός, αλλά είναι και απόδοση ευθυνών προς τον ΣΥΡΙΖΑ για την ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ η μη αύξηση της εκλογικής επιρροής). Η πλειονότητα των συμμετεχόντων δηλώνει πως δεν θα επιλέξει την αποχή, ένα σενάριο που θα μπορούσε να λειτουργήσει ως σανίδα σωτηρίας για την ΝΔ, ειδικά αν γίνουν οι εκλογές αφού έχει ανοίξει η τουριστική σεζόν και οι νέοι έχουν φύγει για να δουλέψουν. Η κυβέρνηση αξιολογείται αρνητικά (62,5% MRB), και της καταλογίζονται οι ευθύνες για το δυστύχημα στα Τέμπη (46,8% MRB, 53% Prorata). Ωστόσο, η γραμμή όλες οι κυβερνήσεις φταίνε διαχρονικά δεν μοιάζει να πέφτει στο κενό, και ίσως εκεί βρίσκεται μία ακόμα ευκαιρία για τη ΝΔ. Στην MRB καταγράφηκε το 46,8% να απαντά πως φταίνε η σημερινή κυβέρνηση και όλες οι προηγούμενες και το 13% πως πρωτίστως φταίει η κυβέρνηση της ΝΔ. Στην Prorata το 41% πιστεύει ότι ευθύνη έχει κυρίως η κυβέρνηση ΝΔ και το 42% πως η ευθύνη κατανέμεται με την ίδια βαρύτητα σε όλες τις κυβερνήσεις. Αυτό το «όλοι φταίνε» -γραμμή που προωθεί και το ΚΚΕ, διαχρονικά αλλά και ειδικά τώρα που βρίσκεται για πρώτη φορά μετά από πολλές δεκαετίες παρών στους δρόμους, μέσα στο κίνημα και όχι στο περιθώριο ή και απέναντί του- είναι ένα νόμισμα με δύο όψεις. Από τη μία μπορεί να οδηγήσει στην ενίσχυση των μικρότερων κομμάτων, από την άλλη μπορεί να ανοίξει ο δρόμος της σύγκρισης, του ποιο κόμμα θεωρείται ικανότερο στη διαχείριση κρίσεων και εκεί είναι ένα πεδίο στο οποίο οι ψηφοφόροι της ΝΔ μπορεί να σκεφτούν να της δώσουν μία ακόμα ευκαιρία.
Η καταστολή ως γραμμή
Προς το παρόν η οργή πλημμυρίζει τους δρόμους και η αστυνομική καταστολή δεν την καταλαγιάζει, το αντίθετο, τη φουντώνει. Για δεύτερη φορά σε ένα μήνα χιλιάδες εργαζόμενοι επέλεξαν να απεργήσουν. Οι μαθητές και μαθήτριες ήταν στην πρωτοπορία. Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη φαίνεται ότι κατάφερε τους αστυνομικούς του να ξεπεράσουν τα όποια «φοβικά σύνδρομα» είχαν αναπτύξει μετά τη Νέα Σμύρνη και επιδίδονται σε ένα όργιο καταστολής. Διαλύονται οι συγκεντρώσεις αναίτια και απρόκλητα, ένας γερανός της αστυνομίας περνά ανεξέλεγκτα πάνω από διαδήλωση, ακόμα και στη Θεσσαλονίκη σε ειρηνική συγκέντρωση οικολόγων διαδηλωτών, που μετριούνται στα δάχτυλα, οι αστυνομικοί τους χτύπησαν και τους έσερναν στο οδόστρωμα. Ο υπουργός δεν έπραξε απολύτως τίποτα για τη Θεσσαλονίκη και για τον γερανό διέταξε ΕΔΕ, όπως έκανε την προηγούμενη βδομάδα για την επίθεση των ΜΑΤ στους διαδηλωτές, η οποία επαναλήφθηκε λίγες μέρες μετά. Εδώ ο κ. Θεοδωρικάκος για τον γραμματέα του ΜέΡΑ25 και εκλεγμένο βουλευτή, δήλωσε ότι τον ξυλοδαρμό του στα Εξάρχεια «μετατρέπει σε πολιτικό σόου, μήπως καταφέρει να μπει στη Βουλή».
Η ΝΔ είναι έξω από την κοινωνία, μακριά από τον πολιτικό πολιτισμό, χωρίς επαφή με την πραγματικότητα, τυφλωμένη από εξουσία και την αλαζονεία της. Συνεχίζει ανενόχλητη το κυβερνητικό της έργο, δεν ανακοινώνει εκλογές δείχνοντας ότι το πολιτικό παιχνίδι ανήκει σε εκείνη και όχι στο λαό, επιτίθεται αντί να αμύνεται για όσα έχει προκαλέσει. Το μόνο σίγουρο είναι ότι είναι στριμωγμένη και ό,τι και να κάνει οδηγείται σε πιο στενούς ατραπούς. Αν η αξιωματική αντιπολίτευση παρουσίαζε και ένα πρόγραμμα, αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα την ευθύνη να το τηρήσει, ίσως βλέπαμε ένα ξέφωτο. Προς το παρόν, σιωπή.