Όσα μάθαμε από τη συνάντηση του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ με αντιπροσωπεία οργανώσεων από τις χώρες της Βαλτικής για τα δικαιώματα των αντιρρησιών συνείδησης
Λευκή κρέμα - κατακόκκινα κερασάκια. Τέσσερις εμείς, οι οικοδεσπότες, τέσσερα κομμάτια τούρτας. «Μη δοκιμάσετε -προειδοποιεί η Όλγα χαμογελώντας- σαπούνια είναι. Φτιαγμένα στη Λιθουανία από λευκορωσίδα πρόσφυγα. Τα προσφέρουμε στους φίλους». Λευκό - κόκκινο σαπούνι. Τα χρώματα της οργάνωσης «Το σπίτι μας» που στήθηκε από την Όλγα Κοράς και άλλους υπέρμαχους των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λευκορωσία, το 2002. Από το 2014 μεταφέρθηκαν στη γειτονική Λιθουανία. Η Λευκορωσία του Λουκασένκο δεν ανέχεται οργανώσεις. Ούτε δικαιώματα. Άσπρο - κόκκινο. Όπως η παλιά σημαία της πατρίδας της. Αν στολίσεις, χρωματίσεις, ασπροκόκκινα αν φορέσεις, ίσως συλληφθείς ως προδότης της χώρας. Δηλαδή του καθεστώτος που καλύπτει τα πάντα.
Φοβερά όσα ακούσαμε την προηγούμενη Παρασκευή, υποδεχόμενοι (ως στελέχη των τομέων Δικαιωμάτων, Ευρωπαϊκής- Εξωτερικής πολιτικής και Διεθνών του ΣΥΡΙΖΑ -ΠΣ) αντιπροσωπεία οργανώσεων από τις χώρες της Βαλτικής για τα δικαιώματα των αντιρρησιών συνείδησης. Ήρθαν από τη Ρωσία, τη Λιθουανία, τη Λευκορωσία, τη Φινλανδία, την Ελλάδα. Από την Ουκρανία δεν ήρθαν. Στις μέρες μας δε μπορείς να φύγεις από την Ουκρανία. Βρέθηκαν στην Αθήνα με την κοινή τους καμπάνια “ Object War,” στο Συνέδριο του Ευρωπαϊκού Γραφείου για την Αντίρρηση Συνείδησης. Οι ουκρανοί ακτιβιστές αρκέστηκαν σε διαδικτυακή συμμετοχή.
Η βία ως αρετή, τα δικαιώματα ως απειλή
Από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και την έναρξη του πολέμου, οι παγίως σοβαρές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι αντιρρησίες συνείδησης, αρνούμενοι την κατάταξή τους στο στρατό, πολλαπλασιάστηκαν με γεωμετρική πρόοδο και από τις δύο πλευρές των συνόρων . Ο Σάσα Μπέλικ, ένας χαμογελαστός ρώσος νεαρός, δεν μασούσε τα λόγια του: η κυβέρνηση Πούτιν αποστέλλει ηλεκτρονικά κλήση παρουσίας στα στρατολογικά γραφεία. Αφού τη λάβουν, οι στρατεύσιμοι δε μπορούν πλέον να εγκαταλείψουν τη χώρα. Ακόμα και όσοι έχουν συμβόλαιο με το στρατό, ως αξιωματικοί και οπλίτες αμειβόμενοι, δεν μπορούν να το σπάσουν παρά μόνο για σοβαρούς λόγους υγείας. Η υποχρέωση στράτευσης επεκτείνεται όλο και περισσότερο στο γενικό πληθυσμό. Η κυβέρνηση Πούτιν έχει κηρύξει πόλεμο κατά οποιουδήποτε θεωρεί ότι υπονομεύει τις «αυθεντικές ρωσικές αξίες», όπως περιγράφονται στο πρόσφατο νομοθετικό πλαίσιο. Οι αντιρρησίες συνείδησης/ αρνητές στράτευσης ανήκουν σε αυτή την κατηγορία, όπως και η ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα. Αμαυρώνουν την εικόνα του καλού και δυνατού Ρώσου, που μάλλον πρέπει να φέρνει στον Ιβάν τον Τρομερό. ΛΟΑΤΚΙ και αρνητές στράτευσης ταυτίζονται κατά την κυβερνητική προπαγάνδα, αφού ο σωστός ρώσος άντρας πολεμάει σαν λιοντάρι - οι άλλοι είναι λάθη της φύσης. Επομένως στη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα απαγορεύεται κάθε δημόσια έκφραση. Όχι μόνο για τα θέματα της στράτευσης. Για τα πάντα. Μ’ ένα σμπάρο πολλά τρυγόνια -ΛΟΑΤΚΙ , αρνητές στράτευσης, φεμινίστριες, πολιτικοί και κοινωνικοί ακτιβιστές αποτελούν εμπόδια για τη μεγάλη (εμφανώς τσαροφέρνουσα) Ρωσία του Πούτιν. Ωστόσο, των νέων οι αντιστάσεις κινούνται υπογείως ή μάλλον ψηφιακώς και η διαδικτυακή πλατφόρμα του Κινήματος Αντιρρησιών Συνείδησης έφτασε, από 1.500 στην έναρξη του πολέμου, τους 75-80.000 ακολούθους.
Οι απόψεις Πούτιν-Ζελένσκι επί του θέματος συμπλέουν. Εδώ η στρατολογία καλεί ταχυδρομικώς. Οι μη πειθαρχούντες καταλήγουν είτε στη φυλακή, όπως ο Βιτάλι Αλεκσέενκο, τον οποίον επισκέφτηκαν μέλη του Ευρωπαϊκού Γραφείου και ουκρανοί ειρηνιστές, στηρίζοντας το αίτημά του για διεθνείς παρατηρητές στη δίκη του, είτε στέλνονται στην πρώτη γραμμή, όπως ο Άντριι Βυσνεβέτσκι, του οποίου το Γραφείο απαιτεί τον επαναπατρισμό. Το δικαίωμα στην άρνηση στράτευσης έχει επισήμως καταργηθεί. Εν μέσω ζόφου, οι ακόλουθοι του Κινήματος αυξάνονται συνεχώς και εντυπωσιακά, όπως και όσοι δεν εμφανίζονται στα στρατολογικά γραφεία, παρά τις συνέπειες.
Στη Λευκορωσία του Λουκασένκο, η κυβέρνηση επιδιώκει δυναμική εμπλοκή στη σύγκρουση. Δεκάδες χιλιάδες ειδοποιήσεις μοιράζονται, περίπου 4.000 νέοι περιμένουν δίκη ως αρνητές/εγκληματίες, οι λιποτάκτες αντιμετωπίζουν θανατική ποινή, οι αρωγοί, πενταετή φυλάκιση. Η οργάνωση της Όλγα Κοράς -με αρχικό φεμινιστικό κατά της έμφυλης βίας προσανατολισμό-οργανώνει τη βοήθεια αντιρρησιών, βίζες και υποδοχή σε γειτονικές χώρες, καμπάνια κατά της στρατιωτικής εμπλοκής. Αναδεικνύει διεθνώς την εγκληματική πρακτική στρατολόγησης παιδιών από 6 ετών από φτωχά και περιθωριοποιημένα περιβάλλοντα, για τη δημιουργία στρατού ανηλίκων προς εξαγωγή, κατά τα πρότυπα του Κογκό, της Ζιμπάμπουε, του Σουδάν. Ήδη 18.000 παιδιά γεύτηκαν την κρατική στοργή, όπως τόσα άλλα στα εργασιακά κάτεργα: μικροί σκλάβοι με κυβερνητική βούλα και μηνιαίο μισθό 5-10 ευρώ. Ανταγωνιστική οικονομία.
Το δράμα των άλλων δεν εξαφανίζει την εσωτερική μας σκοτεινιά. Ο Ανδρέας Μίχος έτυχε να διεκδικήσει διακοπή στράτευσης την ημέρα της ρωσικής εισβολής. Βρέθηκε από τη γενέθλια Κοζάνη, σε εναλλακτική 15μηνη θητεία στο ταχυδρομείο της Σπάρτης. Τον συμπαθούν ως ”καλό παιδί”, τα 253 ευρώ μηνιαίως όμως -χωρίς παρεχόμενο κατάλυμα και διατροφή- μυρίζουν τιμωρία. Για τους ολικούς αρνητές στράτευσης κάθε πρόσκληση κατάταξης που αρνούνται σημαίνει 6.000 ευρώ πρόστιμο. Δυσθεώρητα χρέη τους βαραίνουν στην υπόλοιπη ζωή τους με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Για τους άλλους, της εναλλακτικής θητείας, η αρμόδια Γνωμοδοτική Επιτροπή επιφυλάσσει προσβλητικές πρακτικές και ελάχιστες ευνοϊκές αποφάσεις, όταν καταφέρνει να συγκλιθεί. Η καταδίκη των πρακτικών αυτών από τον ΟΗΕ, δε φάνηκε να συγκινεί την κυβέρνηση.
Συλλογή υπογραφών
Δεκάδες χιλιάδες υπογραφές συνοδεύουν το Αίτημα Διεθνούς Ανθρώπινης Προστασίας ρώσων, ουκρανών, λευκορώσων αντιρρησιών συνείδησης που θα επιδοθεί στην αρμόδια επιτροπή του ευρωκοινοβουλίου το Μάιο. Οι συναντήσεις με υποστηρικτικούς ευρωβουλευτές, σημαντικές για τη θετική έκβαση. Είναι άραγε αρκετή αυτή μας η δεδομένη στήριξη; Οι φινλανδοί ακτιβιστές πρότειναν στενότερη συνεργασία. Με πρόσφατη την ακροδεξιά εκλογική άνοδο και την ένταξή τους στο ΝΑΤΟ, η στρατικοποίηση θρονιάστηκε και στη δική τους αυλή. Μαζί με τον πυρηνικό εξοπλισμό στα σύνορα τους.
Η αντίρρηση συνείδησης υπονομεύει το θρίαμβο μίας κουλτούρας υποταγής με ρατσιστικά και σεξιστικά στερεότυπα, την ανάδειξη της βίας ως αρετή, την αδιαλλαξία και αλληλεξόντωση ως προϋπόθεση επιβίωσης και ευημερίας. Ως τέτοια λοιπόν, μας αφορά όλους. Η αντίστασή μας έχει ήδη αργήσει.