Η εργαλειακή χρήση της Ακρόπολης από την Νέα Δημοκρατία, μια χρήση που μέσα στη μυωπική μικροκομματική οπτική της ευτελίζει εν τέλει το ίδιο το μνημείο, τείνει πλέον να παγιωθεί. Πριν από τις εκλογές του 2019, η τότε αντιπολίτευση αποφάσισε να ρίξει την Ακρόπολη στην προεκλογική αρένα, με έμφαση στο αναβατόριο για ανάπηρους επισκέπτες που παρουσίαζε επαναλαμβανόμενες βλάβες. Τα δελτία Τύπου ήταν σχεδόν καθημερινά, κάνοντας την τρίχα τριχιά και αναδεικνύοντας, υποτίθεται, τις ευθύνες της τότε κυβέρνησης.
Όταν, μετά τις εκλογές εκείνες, ανέλαβε η ΝΔ τη διακυβέρνηση της χώρας, το σίριαλ με την Ακρόπολη συνεχίστηκε, αυτή τη φορά για να δείξει η νέα τότε υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη την καθημερινή της περίπου ζέση να φροντίσει «αποτελεσματικά» το μνημείο. Και δώστου οι ανακοινώσεις για τα... καλώδια που σέρνονται, για... το εξάρτημα του αναβατορίου που παραγγέλθηκε από το εξωτερικό, για το νέο αναβατόριο πλαγιάς που θα έφερνε την οριστική λύση για την άνοδο στον Βράχο των αναπήρων. Και δώστου οι αυτοψίες και οι κόντρα αυτοψίες, η σταδιακή απαξίωση των πεπειραμένων στελεχών των Υπηρεσιών, τα μυστικά και αμφίβολης νομιμότητας μνημόνια συνεργασίας με το Ίδρυμα Ωνάση, οι τσιμεντοστρώσεις στα κρυφά. Και όλα αυτά, ανακατεμένα με σταθερά προπαγανδιστικό λόγο, ψέματα και συκοφαντίες, προκειμένου να αποδομηθεί κάθε διαφορετική άποψη για τον ενδεδειγμένο τρόπο επιστημονικής οργάνωσης των όποιων παρεμβάσεων, προκειμένου να λοιδορηθεί κάθε κριτική φωνή για τις καταστροφικές επεμβάσεις που λάμβαναν χώρα στην Ακρόπολη, ερήμην όχι μόνο της ελληνικής αλλά και της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας και των διεθνών οργανισμών.
Για την εξυπηρέτηση του εργολάβου και την προβολή του χορηγού
Αυτό που στην πραγματικότητα συνέβη στην Ακρόπολη τα χρόνια που πέρασαν ήταν πως για πρώτη φορά υλοποιήθηκε στο κορυφαίο μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, ένα έργο εν κρυπτώ, που σχεδιάστηκε από ιδιώτες μηχανικούς εκτός των αρμόδιων υπηρεσιών του Υπουργείου, με δαπάνη χορηγού, που εγκρίθηκε με φαστ τρακ διαδικασίες και για τα μάτια του κόσμου, με μια αστεία «μελέτη» 4 (!) σελίδων από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Ακόμη και αυτή η έγκριση περιελάμβανε, όμως, και 12 όρους οι περισσότεροι από τους οποίους δεν εφαρμόστηκαν καν, ενώ οι εργασίες πραγματοποιήθηκαν από μη εξειδικευμένα συνεργεία που δεν είχαν ξαναδουλέψει ποτέ σε μνημεία και όχι από το έμπειρο τεχνικό προσωπικό του υπουργείου Πολιτισμού που υπηρετεί στην Ακρόπολη. Ήταν η πρώτη φορά που ένα έργο στον Βράχο της Ακρόπολης εκτελέστηκε όχι στους χρόνους και σύμφωνα με τις αρχές που επιβάλει η προστασία και η ανάδειξη μνημείων της πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά στον χρόνο και σε σχέδια που εξυπηρετούσαν τους εργολάβους και την προβολή του χορηγού.
Καταγγελίες και καθυστερήσεις
Όταν, υπό την πίεση των ολοένα και ογκούμενων διαμαρτυριών και των καταγγελιών, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού υποχρεώθηκε να δεχτεί, τον Απρίλιο του 2022, ειδική αποστολή εμπειρογνωμόνων της UNESCO για αυτοψία στον χώρο, ένα σημαντικό μέρος των επεμβάσεων είχαν ήδη ολοκληρωθεί. Η Συμβουλευτική Αποστολή βρέθηκε πρακτικά μπροστά σε τετελεσμένα, ενώ η πρόσφατη καταγγελία του συνεργαζόμενου με την UNESCO διεθνούς οργανισμού World Heritage Watch (WHW) αφήνει υπόνοιες πως η Αποστολή ενδεχομένως επηρεάστηκε στην Έκθεσή της από πολιτικούς παράγοντες. Σκέψεις, άλλωστε, προκαλεί και η μεγάλη καθυστέρηση, ενός περίπου έτους, που χρειάστηκε για να συνταχθεί και να δημοσιοποιηθεί η έκθεση της Αποστολής, λίγο πριν τις φετινές εθνικές εκλογές.
Με αφορμή τη δημοσιοποίηση της Έκθεσης και με επιλεκτική αξιοποίηση τμημάτων της, η κυβέρνηση ξανάριξε την Ακρόπολη στον προεκλογικό στίβο, για να ισχυριστεί αυτή τη φορά πως οι επιλογές της εγκρίνονται από την UNESCO και να θριαμβολογήσει επί των «αντιπάλων» της, όπως εκείνη αντιλαμβάνεται κάθε κριτική φωνή.
Όχι στη δεύτερη φάση των τσιμεντένιων διαστρώσεων
Ωστόσο, ακόμη και αν δεχτούμε πως η Έκθεση των εμπειρογνωμόνων πράγματι επηρεάστηκε από μη τεχνικούς παράγοντες, και πάλι εκεί θα ανιχνεύσει κανείς τόσο τις παρατηρήσεις για τον ακατάλληλο σχεδιασμό του έργου και τις κακοτεχνίες, όσο και το γεγονός ότι τα χαρακτηριστικά των παρεμβάσεων δεν συνάδουν με το κορυφαίο μνημείο. Κυρίως, μπορεί να διαβάσει τη διατυπωμένη με σαφήνεια προτροπή της Συμβουλευτικής Αποστολής να μην υλοποιηθεί η δεύτερη φάση των τσιμεντένιων διαστρώσεων, όπως σχεδίαζε να πράξει η κυβέρνηση, και να μην υλοποιηθεί η ανακατασκευή της δυτικής πρόσβασης της Ακρόπολης, αν δεν έχουν εγκριθεί σε επίπεδο οριστικής μελέτης στην Ελλάδα κι αν δεν έχουν σταλεί σε επίπεδο οριστικής μελέτης στην UNESCO για να εγκριθούν.
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού, προφανώς είναι έκθετη, καθώς όχι μόνο έχει διαφημίσει τα δύο αυτά έργα ως «εγκεκριμένα», αλλά επιπλέον έχει υποβάλει τη δεύτερη φάση των διαστρώσεων για χρηματοδότηση στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Δεν είναι οι καταγγελίες του WHW, του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων ή της αντιπολίτευσης που ευθύνονται για την «έκθεση» της χώρας στο εξωτερικό, όπως διατείνεται η κυβέρνηση. Είναι οι δικοί της σχεδιασμοί που την προξενούν, η απουσία από τη λογική της ενός συνολικού Σχεδίου Διαχείρισης του Αρχαιολογικού Χώρου, ενός υλοποιήσιμου σχεδίου διαχείρισης της ροής των εκατομμυρίων επισκεπτών. Είναι η αμετροέπεια και η υποταγή της στις απαιτήσεις των τουριστικών πρακτόρων οι οποίοι ελέγχουν την κρουαζιέρα, που διαιωνίζουν την καθημερινή ταλαιπωρία χιλιάδων επισκεπτών συμπεριλαμβανομένων και των ατόμων με κινητικά προβλήματα, οι ανάγκες των οποίων τόσο χυδαία και προσχηματικά εργαλειοποιήθηκαν και αυτές από την κυβερνητική ρητορική.