Συνεχίζεται η αντιπαράθεση των Σέρβων, από τη μια πλευρά, και της κοσσοβάρικης αστυνομίας και των δυνάμεων της KFOR, από την άλλη. Μεγάλη ένταση υπάρχει στους δήμους Ζβετσάν, Λεποσάβιτς, Ζούμπιν-Ποτόκ και της Σέβερνα Μιτρόβιτσα. Οι σερβικές περιοχές του Κοσσόβου και των Μετοχίων αποτελούσαν την Ένωση Σερβικών Κοινοτήτων του Κοσσυφοπεδίου. Οι δήμοι Ζβετσάν, Λεποσάβιτς και Ζούμπιν-Ποτόκ διοικούνταν από ντόπιους σέρβους, ενώ η Σέβερνα Μιτρόβιτσα πότε είχε σερβική και πότε αλβανική διοίκηση.

Η κυβέρνηση της Πρίστινα αποφάσισε τη διεξαγωγή αυτοδιοικητικών εκλογών σε αυτές τις περιοχές στις 23 Μαΐου, αποκλείοντας τη «Σερβική Λίστα», που αποτελεί την κύρια δύναμη των Σέρβων του Κοσσυφοπεδίου. Η σερβική πλευρά υποστηρίζει ότι οι νέοι αλβανοί δήμαρχοι στερούνται νομιμοποίησης, αφού στις εκλογές προσήλθε πολύ μικρό ποσοστό του πληθυσμού. Αναφέρεται ότι στους εκλογικούς καταλόγους ήταν εγγεγραμμένοι 45.095 και ψήφισαν μόνο 1.566 αλβανοί και 13 σέρβοι, δηλαδή μόνο το 3,47%.

Στις 26 Μαΐου αστυνομικές δυνάμεις της Πρίστινας, συνεπικουρούμενες από την KFOR πήραν τον έλεγχο των δημαρχείων των τεσσάρων δήμων του Βορείου Κοσσόβου και των Μετοχίων. Οι σέρβοι αρνήθηκαν να αναγνωρίσουν τους νέους αλβανικής εθνότητας δημάρχους και απαιτούσαν την απελευθέρωση των κτιρίων. Η αντιπαράθεση είχε ως επίκεντρο τη γέφυρα της Μιτρόβιτσα που χωρίζει την αλβανική από τη σερβική πλευρά. Οι αστυνομικές δυνάμεις χρησιμοποίησαν βόμβες κρότου-λάμψης και χημικά εναντίον των χιλιάδων σέρβων διαδηλωτών που ξεχύθηκαν στους δρόμους, με πολλούς τραυματίες μεταξύ των διαδηλωτών, των αστυνομικών και των στρατιωτών της KFOR.

Οι ένοπλες δυνάμεις της Σερβίας τέθηκαν σε κατάσταση αυξημένης ετοιμότητας και κινήθηκαν προς τα σύνορα με το Κόσσοβο. Η σερβική κοινότητα του Κοσσυφοπεδίου καλεί τον πρόεδρο της Σερβίας Αλεξάντρ Βούτσιτς να ζητήσει βοήθεια από τη Ρωσία. Η Σερβία δεν είναι διατεθειμένη να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου, το οποίο θεωρεί σερβική περιοχή. Τα τελευταία χρόνια υπήρχε σχετική ηρεμία με κάποιες εστίες έντασης. Η κατάσταση οξύνθηκε ιδιαίτερα από τα τέλη Φεβρουαρίου 2023, όταν έγινε προσπάθεια εξομάλυνσης υπό την αιγίδα του Ζοζέπ Μπορέλ, με τη συμμετοχή του προέδρου της Σερβίας Αλεξάντρ Βούτσιτς και του πρωθυπουργού του Κοσσόβου Αλμπίν Κούρτι. Αν και ο ευρωπαίος διπλωμάτης δήλωσε ότι επετεύχθη συμφωνία εξομάλυνσης μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας, στην πραγματικότητα δεν συμφωνήθηκε τίποτα και ο σέρβος πρόεδρος δήλωσε το Μάρτι, ότι οι θέσεις της χώρας του δεν άλλαξαν καθόλου, τονίζοντας ότι «δεν αναγνωρίζουμε την ανεξαρτησία του Κοσσόβου, αν και επιδιώκουμε ειρήνη και καλύτερες σχέσεις με τους αλβανούς». Στον επόμενο γύρο των συνομιλιών που πραγματοποιήθηκε το Μάρτιο στη Βόρεια Μακεδονία, ο σέρβος πρόεδρος, σύμφωνα με δηλώσεις του κοσσοβάρου πρωθυπουργού, αρνήθηκε να υπογράψει τη συμφωνία.

Ο Αλεξάντρ Βούτσιτς δέχεται έντονες πιέσεις από τη Δύση να προχωρήσει στην αναγνώριση του Κοσσόβου. Η σερβική κοινή γνώμη είναι αντίθετη σε οποιαδήποτε αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Κοσσόβου. Οι σέρβοι του Κοσσόβου και των Μετοχίων αντιδρούν έντονα σε κάθε προσπάθεια της Πρίστινας να τους εκδιώξει από αυτές τις περιοχές.

Η Σερβία εξετάζει το ενδεχόμενο να ζητήσει βοήθεια από τη Ρωσία και την Κίνα και απαιτεί τη σύγκλιση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τα επεισόδια στις περιοχές του Βόρειου Κοσσόβου και των Μετοχίων.

Πολλά προβλήματα αντιμετωπίζει ο σέρβος πρόεδρος. Έμπειροι πολιτικοί αναλυτές που ασχολούνται με τα Βαλκάνια θεωρούν ότι γίνεται προσπάθεια, κυρίως από τις Βρυξέλλες, ή να οδηγηθεί σε παραίτηση ο Αλεξέντρ Βούτσιτς ή να γίνει «πιο υπάκουος» και περισσότερο αλληλέγγυος με την κοινή γραμμή της Δύσης, όπως στα θέματα του πολέμου στην Ουκρανία και τις αντιρωσικές κυρώσεις. Κατά καιρούς προχωρεί σε κάποιες υποχωρήσεις, επειδή επιθυμεί την ένταξη της χώρας του στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η σερβική κοινή γνώμη δεν είναι διατεθειμένη προς το παρόν να δεχθεί την αναγνώριση του Κοσσόβου, είτε να συνταχθεί με τα πακέτα των αντιρωσικών κυρώσεων. Η Ρωσία και η Σερβία είναι φιλικές χώρες με μακροχρόνιες οικονομικές, εμπορικές και πολιτιστικές σχέσεις. Η Μόσχα προμηθεύει το Βελιγράδι με ενεργειακές πηγές σε χαμηλές τιμές και η ρωσική αγορά απορροφάει μεγάλο μέρος των σερβικών εξαγόμενων προϊόντων. Επίσης η Σερβία επωφελείται από το καθεστώς των αντιρωσικών κυρώσεων. Έχει δημιουργηθεί μια γκρίζα αγορά, όπου προϊόντα δυτικών χωρών «βαπτίζονται» σερβικά και προωθούνται στη Ρωσία, αν και εντείνονται οι έλεγχοι κυρίως από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Οι Σέρβοι του Κοσσόβου στηρίζονται στη βοήθεια του Βελιγραδίου για να μην εκδιωχθούν από τις εστίες τους. Ο επικεφαλής τους Γκόραν Ράκιτς καλεί τον σέρβο πρόεδρο να σταματήσει το διάλογο με την Πρίστινα.

 

ΓΙΑ ΤΗΝ 
ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, 
ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ
ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ

Copyright © 2023 - All rights reserved

 | 

Developed by © Jetnet