Ενώ άνθρωποι πεθαίνουν περιμένοντας ασθενοφόρο σε μια χώρα που ο τομέας της υγείας έχει μεταναστεύσει ή καταργηθεί, οι δηλώσεις του υποψηφίου βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας, Σπύρου Πνευματικού, έρχονται να βάλουν τα πράγματα στη θέση τους: «Πρέπει να δούμε την αξιολόγηση των πράξεων. Πόσες απ’ αυτές τις πράξεις που κάνουμε κάθε μέρα χρειάζονται; Δηλαδή ένα κόστος τεραστίων διαστάσεων μπορεί να γίνει αν περιορίσουμε μερικά πράγματα απ’ αυτά που δεν χρειάζονται να γίνουν. Δεν σημαίνει ότι δεν αγαπάμε τον άρρωστο αν πάμε και του πούμε ότι δεν έχει νόημα να κάνουμε αυτό για σας. Ένας καρκινοπαθής τελικού σταδίου δεν είναι υποχρεωτικό... Δεν θα τα καταφέρει, δεν έχει καλή πρόγνωση, πρέπει κάποια στιγμή να τραβήξουμε μια γραμμή. Γιατί; Γιατί είναι πάρα πολύ δύσκολο να μπορέσουμε να αντεπεξέλθουμε στα έξοδα που χρειάζονται για την αντιμετώπιση ορισμένων ανθρώπων. Υπάρχει ένα σημείο που δεν έχεις λόγο να κάνεις κάτι παραπάνω». Με λίγα λόγια διαλογή ασθενών. Αν η θεραπεία κάποιου κοστίζει πολύ, έχει το δικαίωμα ή να πάει στον ιδιωτικό τομέα ή να πεθάνει. Και αυτό είναι ένα δικαίωμα ιερό.
Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Οι άρρωστοι κοστίζουν. Λεφτά, χρόνο, ψυχική υγεία όλων των γύρω τους. Ξέρετε τί δεν κοστίζει; Οι υγιείς. Μια σωστά εκσυγχρονισμένη κοινωνία, ένα μοντέρνο κράτος, και όχι η μπανανία στην οποία ζούμε, κανονικά πρέπει να έχει νοσοκομεία αποκλειστικά για τους υγιείς. Αυτό απέδειξε και άλλωστε και η πανδημία. Δείτε τους δείκτες. Η πλειοψηφία των νεκρών ήταν ασθενείς και όχι υγιείς. Τα στοιχεία είναι συντριπτικά. Η χώρα μας φοβούμενη τις διάφορες αριστερίστικες αγκυλώσεις, έχασε μια μεγάλη ευκαιρία να βγει από την πανδημία υγιής και κερδοφόρα. Αν άφηνε την αρρώστια να κάνει τη φυσική επιλογή της χωρίς τεχνικές νοθείες του τελικού αποτελέσματος, τώρα θα ζούσαμε σε μια κοινωνία χωρίς υπερκοστολογημένους φιλάσθενους, σε μια κοινωνία υγιή και απαστράπτουσα σαν την οδοντοστοιχία του Σπύρου Πνευματικού.
Τα σημαντικά προβλήματα θέλουν δραστικές λύσεις. Αυτό το γνωρίζει ο κύριος Πνευματικός. Αυτό το γνώριζε και ο Τζόναθαν Σουίφτ, συγγραφέας των «ταξιδιών του Γκιούλιβερ», όταν το 1729 συνέτασσε τη «σεμνή πρόταση». Ή πιο ολοκληρωμένα τη «Σεμνή πρόταση, ώστε να παύσουν τα τέκνα των φτωχών ν' αποτελούν βάρος για τους γονείς τους και τον τόπο και να καταστούν ωφέλιμα στην κοινωνία». Σύμφωνα με τον Σουίφτ, οι φτωχοί Ιρλανδοί θα μπορούσαν να απαλύνουν τη οικονομική τους δυσχέρεια, παστώνοντας και πουλώντας τα παιδιά τους ως εκλεκτό μεζέ για τα τραπέζια των πλουσίων. «Ένα νεαρό υγιές παιδί είναι στην ηλικία του ενός περίπου έτους είναι το πιο νόστιμο, θρεπτικό και υπέροχο έδεσμα ανεξάρτητα με το αν γίνει στιφάδο, στον φούρνο, στη σχάρα ή βραστό και είμαι σίγουρος πως θα ήταν εξίσου νόστιμο ως φρικασέ ή ραγού». Τα κέρδη για την αγγλική κοινωνία θα είναι πολλαπλά: Μείωση των καθολικών, αύξηση του εισοδήματος των φτωχών, αύξηση των αποθεματικών του κράτους, επιπλέον κέρδος από την αποφυγή συντήρησης των παιδιών, αύξηση του τζίρου των εστιατορίων, κίνητρο για τη σύναψη γάμου και πολλά ακόμη.
Μια πρόταση μπροστά από την εποχή της, την οποία ακόμα και Μίλτον Φρίντμαν και τα δύο παιδιά του θα ζήλευαν.
Ο Τζόναθαν Σουίφτ ήταν αστείος. Ίσως ο πιο αστείος. Ο Πνευματικός είναι το αστείο. Ένα άρρωστο αστείο. Ένα αστείο επικίνδυνο τόσο για τους αρρώστους, όσο και για τους υγιείς.
Θωμάς Τσαλαπάτης