Ο κολομβιανός Αντρές Σεπούλβεδα άρχισε την καριέρα του ως χάκερ στην υπηρεσία του δεξιού προέδρου Ενρίκε Ουρίμπε και στη συνέχεια εργάστηκε για λογαριασμό διαφόρων υποψηφίων σε πολυάριθμες εκλογικές αναμετρήσεις στη Λατινική Αμερική. Εκτός από την πειρατεία των πληροφοριακών συστημάτων των αντιπάλων του, έχει διακριθεί για τις άριστα ενορχηστρωμένες εκστρατείες συκοφάντησης πολιτικών και διάδοσης ψευδών ειδήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μεταξύ άλλων με τη χρήση του λογισμικού Social Media Predator, δικής του επινόησης.
Μήπως τα παραπάνω επιβεβαιώνουν ότι η τρέχουσα ελληνική πραγματικότητα δεν έχει τίποτε να ζηλέψει από αυτά που συμβαίνουν εδώ και χρόνια στη Λατινική Αμερική; Η Αριστερά δεν φαίνεται ακόμη να κατάλαβε πώς παίζεται πλέον το πολιτικό παιχνίδι. Το ίντερνετ και τα ποικίλα ελκυστικά προϊόντα του, από την μεγάλη ελπίδα για ελευθερία κι αυτοδιαχείριση, κατέληξε να παγιωθεί ως ολοκληρωτικός μηχανισμός χειραγώγησης και μεταστροφής της αλήθειας. Στρατιές απρόσωπων και καλοπληρωμένων κομπιουτεράδων, χωρίς φραγμούς και συνειδησιακές αναστολές, στήνουν μηχανισμούς συκοφάντησης και fake news κατευθύνοντας τον πολιτικό λόγο σ’ έναν ωκεανό σύγχυσης όπου το ψέμα και η αλήθεια δεν ξεχωρίζουν. Σε μια αποσαθρωμένη, σιωπηλή κοινωνία ατομισμού όπου κυριαρχούσαν ήδη η πολιτική απονεύρωση και η ιδεολογική αλλοτρίωση, έρχεται τώρα να προστεθεί και ο τεχνολογικός ολοκληρωτισμός των επικοινωνιακών επιτελείων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ένας μοντέρνος τυπάκος με λευκό βαμμένο μαλλάκι και αισθητική τεχνοφρικιού, που έβγαινε ως γκουρού παντογνώστης στα κανάλια αντιστρέφοντας πλήρως την πραγματικότητα. Με τη χρήση τρομολαγνικών γραφημάτων και με βαρύγδουπη τεχνολογική φρασεολογία, μετέτρεψε το φιάσκο της πλατφόρμας του υπουργείου Παιδείας για την τράπεζα θεμάτων σε σκοτεινή κυβερνοεπίθεση. Έτσι απλά και εύκολα, το κατασκευασμένο ψέμα της κυβέρνησης πέρασε στον κόσμο ως αδιαπραγμάτευτη αλήθεια!
Βρισκόμαστε ως κοινωνία μπροστά σε μια δυστοπική, μη αντιστρέψιμη πραγματικότητα γιατί δεν προβλέψαμε, και σ’ αυτό η Αριστερά έχει μεγάλες ευθύνες, να θωρακιστούμε φιλοσοφικά και ιδεολογικά εν όψει της επέλασης της τεχνολογίας. Το μότο ότι «ο λαός έχει πάντα δίκιο» είναι πλέον κενό νοήματος. Πόσο ελεύθερη βούληση μπορεί να έχει ένας ινφλουένσερ που αναζητεί μετά μανίας ακολούθους, όταν αυτό αποτελεί και κύριο προσόν του βιογραφικού του, ένας γκέιμερ που καίει το μυαλό του νύχτες ολόκληρες σκοτώνοντας εικονικούς εχθρούς, ένας νέος που διαμορφώνει άποψη από τις ακατάσχετες κι επικίνδυνες μπουρδολογίες των γιουτιούμπερς; Κι όσοι νομίζουν ότι ελέγχουν τη χρήση του διαδικτύου πλανώνται πλάνη οικτρά. Μόνο ο αυξανόμενος, με γεωμετρική πρόοδο, χρόνος ενασχόλησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και η φαστ-φουντ ενημέρωση από, επιλεγμένες έστω, ιστοσελίδες, οδηγεί νομοτελειακά σ’ ένα επιδερμικό πασάλειμμα και στην υποχώρηση της ανάγκης για εμβάθυνση και επεξεργασμένη γνώση. Τελικά καταλήγουμε αναπόφευκτα σε ένα μεγάλο βαθμό εξάρτησης από τα τεχνολογικά μέσα που έχουν φτάσει στο σημείο να υποκαθιστούν το μήνυμα, να κυριαρχούν πάνω στο νόημά του, να διαμορφώνουν μια βαθιά αλλοτρίωση του αποδέκτη και να επικαθορίζουν καίρια την πολιτική σκέψη και βούληση.
Αν σ’ αυτό το περίγραμμα προσθέσουμε και τους κάθε λογής κυρ-Παντελήδες της ιεράς μεσαίας τάξης, βολεμένους, παραιτημένους, φοβισμένους και περιχαρακωμένους σε μικροσυμφέροντα και ατομικές λύσεις, τότε βρισκόμαστε μπροστά σε μια βαθιά αλλοτρίωση του λαού στον οποίο ομνύουν όλα τα κόμματα. Ο λαός δεν έχει πάντα δίκιο και σε εποχές μάλιστα μιντιακού και τεχνολογικού ολοκληρωτισμού κατευθύνεται και ποδηγετείται καθοριστικά από την εξουσία. Κι όπως συνηθίζεται εν όψει εκλογών, όλοι μιλούν για τη λαϊκή σοφία, την ωριμότητα, τις αγωνιστικές παραδόσεις και τα αντανακλαστικά της ελληνικής κοινωνίας. Γλείψιμο κανονικό με γενναίες δόσεις υποκριτικού σεβασμού, απέναντι σ’ έναν κόσμο που τον έχουν καταντήσει παθητικό και άμοιρο θεατή ενός πολιτικού παιχνιδιού που παίζεται πλέον σε άλλες σφαίρες. Γιατί άραγε κανείς δεν μιλά για την ατομική ευθύνη στην ψήφο ενώ η εκβιαστική επίκλησή της περίσσευε, δυστυχώς και από την Αριστερά, στην περίοδο της πανδημίας;
ΥΓ 1. Αν ισχύει ότι ο Κασιδιάρης έχει κατευθύνει ένα μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων του στην, ούτε Αριστερά-ούτε Δεξιά με καρδούλες κι αποκρουστικά χαμόγελα, «Πλεύση Ελευθερίας», τότε ο λαός, που έχει πάντα δίκιο, στέλνει στη βουλή εκτός από τον παντοδύναμο ηγεμόνα Μητσοτάκη και τρία ακροδεξιά, φασίζοντα, παραχριστιανικά, προσωποκεντρικά και σκοταδιστικά κόμματα. Και είναι, σίγουρα, απλουστευτική η εξήγηση ότι γι’ αυτό το απερίγραπτο χάλι φταίει ο ΣΥΡΙΖΑ που έκανε το «όχι»-«ναι».
ΥΓ 2. Σε προεκλογική εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη, την ώρα που ο Γιάνης Βαρουφάκης ανέπτυσσε την ενδιαφέρουσα θεωρία περί τεχνο-φεουδαρχισμού και τεχνο-κολλήγων, ένα μεγάλο μέρος του κοινού ήταν προσηλωμένο στα κινητά του. Μια ακόμη απόδειξη τεχνο-εθισμού σε κόσμο που υποτίθεται είναι λίγο παραπάνω ψαγμένος. Η μαρξιστική προσέγγιση περί αλλοτρίωσης αποκτά πλέον συγκλονιστική επικαιρότητα αλλά κανείς δεν φαίνεται έστω να την ψηλαφίζει…
Πάνος Δημητρούδης