Η 37χρονη οικονομολόγος Μαριάνα Μορτάγκουα ανέλαβε τη θέση της συντονίστριας του Μπλόκο
διαδεχόμενη την 50χρονη σήμερα Καταρίνα Μαρτίνς.
«Υπάρχει ένα ξεκάθαρο πράγμα. Ο ρόλος του Μπλόκου της Αριστεράς δεν είναι βοηθητικός. Δεν υπάρχουμε για να βοηθάμε το Σοσιαλιστικό Κόμμα ή να εφαρμόζει το πρόγραμμά του. Ο ρόλος του Μπλόκου είναι να μπορεί να χρησιμοποιεί τις ισορροπίες δυνάμεων για να επιβάλλει μέτρα του προγράμματός του με αυτούς που συμφωνούν», τόνισε η 37χρονη οικονομολόγος Μαριάνα Μορτάγκουα που ανέλαβε τη θέση της συντονίστριας του κόμματος από την 50χρονη σήμερα Καταρίνα Μαρτίνς, κρατώντας αποστάσεις ασφαλείς για την ευθύνη που αποδίδεται στο Σοσιαλιστικό Κόμμα για την άνοδο της Ακροδεξιάς.
Για την Μορτάγκουα το πρόβλημα του Σοσιαλιστικού Κόμματος είναι ότι ο λόγος του δεν ανταποκρίνεται στην πρακτική του. «Δεν λέω ότι τροφοδοτεί την Ακροδεξιά, αλλά τροφοδοτεί τη δυσαρέσκεια που κάνει την Ακροδεξιά να μεγαλώνει», τόνισε η Μορτάγκουα, εκτιμώντας ότι «το μίσος αντιπαλεύεται με την ελπίδα» και σίγουρη ότι το Μπλόκο θα αυξήσει τα ποσοστά του και τη δυναμική του σε όλα τα μαζικά κινήματα που συμμετέχει, από αυτά για την Υγεία, την Παιδεία, την ακρίβεια και τις μεταφορές όσο και την αξιοπρεπή κατοικία, που το είδαν πρωταγωνιστή με δεκάδες χιλιάδες νέους στους δρόμους των μεγαλύτερων πορτογαλικών πόλεων. Το Μπλόκο αποτελεί από τους πρωταγωνιστές επίσης κατά των ιδιωτικοποιήσεων, ξεκινώντας από αυτή της αεροπορικής εταιρείας TAP. Ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός Αντόνιο Κόστα τόνισε από την πλευρά του ότι ελπίζει στον εποικοδομητικό διάλογο και την κοινή δράση με την Μορτάγκουα, ενώ η διαρκώς και μεγαλύτερο τμήμα των πολιτών θα ήθελε πρόωρες εκλογές.
Μια νεαρή γυναίκα, λοιπόν, αντικατέστησε στην ηγεσία του κόμματος μια άλλη σχετικά νεαρή γυναίκα, για πρώτη φορά στην ιστορία όχι μόνο της Πορτογαλίας. Από την αρχή της δημιουργίας του το Μπλόκο της Αριστεράς είχε μια ιδιαίτερη εσωτερική ζωή, προσπαθώντας να αποκομίσει το καλύτερο από τις διαφορετικές κουλτούρες του κόμματος. Στη νέα Εθνική (Κεντρική) Επιτροπή του κόμματος η Μορτάγκουα θα έχει μια ισχυρή πλειοψηφία με 67 από τις 80 θέσεις της, ενώ η αριστερή μειοψηφία εξέλεξε 13.
Ο Μαριάνα Μορτάγκουα που εκλέχθηκε συντονίστρια του κόμματος στη θέση της Καταρίνα Μαρτίνς, έχει να αντιμετωπίσει μεγάλες προκλήσεις, από τη στιγμή που το Μπλόκο έχασε από το 2015 έως το 2022 περισσότερους από 300.000 ψήφους και 14 βουλευτές από τους 19 βουλευτές του από τότε που άρχισε το «μαραφέτι» της εξωτερικής στήριξης της πρώτης κυβέρνησης μειοψηφίας του σοσιαλιστή Αντόνιο Κόστα. To 2015, το Bloomberg θεωρούσε «άστρο της Πορτογαλίας» τη νεαρότατη τότε οικονομολόγο Μορτάγκουα, που αναλαμβάνει την ηγεσία του Μπλόκου με μια εμπειρία που η Μαρτίνς δεν θα μπορούσε ούτε να την φανταστεί όταν ανέλαβε με τον Σεμέδο την ηγεσία του κόμματος.
Η 37χρονη οικονομολόγος και σήμερα αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του Μπλόκου Μαριάνα Μορτάγκουα εκλέγεται στη βουλή από το 2013, όταν ήταν 27 ετών, αποκτώντας μια πλούσια εμπειρία, συμμετέχοντας στις Εξεταστικές Επιτροπές και την Επιτροπή Τραπεζικών Υποθέσεων, ενώ έχει την πλήρη στήριξη του Φρανσίσκο Λούτσα, του ιστορικού ηγέτη του κόμματος.
Στο 13ο Συνέδριο του κόμματος που συμμετείχαν 654 σύνεδροι εκ των οποίων οι 530 ανήκαν στην «Πρώτη Άποψη», με τον τίτλο «Μια δύναμη, πολλοί αγώνες», εκλέχθηκε συντονίστρια με το 81% των αντιπροσώπων. Η «Πέμπτη Άποψη», με τον τίτλο «Ένα πλουραλιστικό Μπλοκ για μια Αλλαγή της Αριστεράς – Μια πρόκληση που μπορούμε να κερδίσουμε» εξέλεξε 89 συνέδρους ή το 14% των συνέδρων, αποτελώντας την «αριστερή» αντιπολίτευση στην πλειοψηφία, με ηγέτες τον έμπειρο πρώην βουλευτή Πέδρο Σοάρες και τον πρώην στρατιωτικό Μάριο Τομέ, που ήταν από τους πλέον ενεργούς αξιωματικούς της Επανάστασης των Γαρυφάλλων, ενώ άλλες οκτώ κυρίως τοπικές - περιφερειακές απόψεις εξέλεξαν 35 αντιπροσώπους.
Η «Πρώτη Άποψη» των 26 σελίδων, που προσυπέγραψαν 1.300 μέλη του κόμματος, υπογράμμιζε στην εισαγωγή της ότι «η απόλυτη πλειοψηφία του Σοσιαλιστικού Κόμματος οδηγεί την κυβέρνηση σε μια ταχύτατη φθορά που διατηρεί προνόμια και αδιαφάνεια, ενώ επιδεινώνει τις ανισότητες και την φτωχοποίηση του λαού», ενώ η αριστερή μειοψηφία υποστηρίζει ότι η ηγεσία του κόμματος ευθυγραμμίζεται με την κυβερνητική πολιτική στο θέμα της Ουκρανίας και διέπραξε μεγάλος λάθος να στείλει αντιπρόσωπο του κόμματος στην ομάδα των πορτογάλων βουλευτών που συνόδεψαν τον πρόεδρο της χώρας στην επίσκεψή του στην Ουκρανία, ενώ το πορτογαλικό ΚΚ και το ακροδεξιό Chega αρνήθηκαν να συμμετέχουν σε αυτή την αποστολή στο Κίεβο.
Άνοδος Δεξιάς και Ακροδεξιάς
H τελευταία δημοσκόπηση των ICS και ISCTE για το SIC και το Expresso που δημοσιεύτηκε την Τετάρτη 15 Ιουνίου, επιβεβαίωσε την πορεία των δημοσκοπήσεων της τελευταίας περιόδους: Το Σοσιαλιστικό Κόμμα θα ξανακέρδιζε τις εκλογές, αλλά χωρίς την απόλυτη πλειοψηφία, ενώ η διαφορά του από το δεξιό PSD περιορίστηκε στο 1%, δηλαδή στα πλαίσια του στατιστικού λάθους. Το δεξιό PSD θα μπορούσε να κυβερνήσει με το ακροδεξιό Chega, τουλάχιστον στα χαρτιά, ενώ εάν συνεργαστεί με την Φιλελεύθερη Πρωτοβουλία θα έχει να αντιμετωπίσει το αντίπαλο δέος που θα μπορούσε να προκύψει από τη συνεργασία των σοσιαλιστών με το Πορτογαλικό ΚΚ ή το Μπλόκο ή και τα τρία προοδευτικά κόμματα.
Ο Αντόνιο Κόστα αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα αξιοπιστίας και συναίνεσης, που περιορίζεται αργά και σταθερά από τον Μάρτιο του 2022. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα θα κέρδιζε τις εκλογές με το 31% και το δεξιό PDS θα ερχόταν δεύτερο με το 30%. Το ακροδεξιό Chega έρχεται τρίτο με 13%, το Μπλόκο με το Πορτογαλικό ΚΚ (CDU) ακολουθούν με 5% το κάθε ένα, η Φιλελεύθερη Πρωτοβουλία κυμαίνεται στο 4%, το προοδευτικό PAN βρίσκεται στο 2% και το αριστερό Livre στο 1%, ενώ το δεξιό CDS υποχωρεί στο 1% από το 2%. Τα υπόλοιπα κόμματα περιορίζονται στο 3%, ενώ στο 5% φθάνουν όσοι δηλώνουν ότι θα ψηφίσουν λευκό ή άκυρο, ένα σχετικά μεγάλο ποσοστό. Όλα τα δεξιά κόμματα φθάνουν στο 48%, ενώ τα προοδευτικά περιορίζονται στο 44%.
Το 71% των Πορτογάλων θεωρεί κακές έως και πολύ καλές τις επιδόσεις της κυβέρνησης, με λιγότερους Πορτογάλους να πιστεύουν ότι η κατάσταση θα χειροτερέψει, αλλά με ένα ποσοστό που διευρύνεται διαρκώς και περισσότερο να έχει χάσει κάθε ελπίδα, εκτιμώντας ότι η κατάσταση θα παραμείνει η ίδια, δηλαδή στην καλύτερη των περιπτώσεων στάσιμη. Το 66% εκτιμά ότι η οικονομία συνεχίζει να αποτελεί ένα πρόβλημα, το 51% ότι η κατάσταση επιδεινώθηκε την τελευταία χρονιά, το 15% ότι επιδεινώθηκε πολύ, ενώ ακόμη χειρότερα το 46% από αυτούς που ψήφισαν το Σοσιαλιστικό Κόμμα έχουν μια αρνητική εικόνα για την οικονομία της χώρας. Την ίδια στιγμή η Καταρίνα Μαρτίνς θεωρείται η δεύτερη σε θετική αξιολόγηση πολιτικός μετά τον Αντόνιο Κόστα.
To αντίο της Καταρίνα
Η Καταρίνα Μαρτίνς, που παραιτήθηκε από βουλεύτρια, θα παραμείνει στη διεύθυνση του κόμματος. Η ίδια είχε ανακοινώσει τον Φεβρουάριο ότι θα αποχωρήσει από τη θέση της συντονίστριας, που είχε αναλάβει τον Νοέμβριο του 2012, μαζί με τον Ζοάο Σεμέδο. Η επί 14 χρόνια βουλεύτρια Μαρτίνς ήταν από τους πρωταγωνιστές των ξεχωριστών συμφωνιών του Σοσιαλιστικού Κόμματος με το Μπλόκο, το Πορτογαλικό ΚΚ και τους Πράσινους για τη στήριξη της κυβέρνησης μειοψηφίας του Αντόνιο Κόστα, το αποκαλούμενο «μαραφέτι - κατασκεύασμα - τέχνασμα». Η Κ. Μαρτίνς προσπάθησε να συνδυάσει τη στήριξη πολλών μέτρων της κυβέρνησης Κόστα, με τις απαραίτητες αποστάσεις ασφαλείας για τη διατήρηση της ουσιαστικής αυτονομίας του κόμματος, της βάσης του και της ταυτότητας του Μπλόκου. Το 2022 το Μπλόκο και το Πορτογαλικό ΚΚ έδωσαν τέλος στο «μαραφέτι» και δεν ψήφισαν υπέρ του προϋπολογισμού του Κόστα, με αποτέλεσμα να χάσουν σημαντικό τμήμα των ψηφοφόρων στις, με το Μπλόκο να μετατρέπεται στο πέμπτο από το τρίτο μεγαλύτερο κόμμα.
«Δεν πρόκειται να φύγω από το κόμμα, γιατί είμαι τμήμα του. Το Μπλόκο είναι το κόμμα που βρίσκομαι και θα βρίσκομαι σε όλους στις αγώνες», υπογράμμισε η Μαρτίνς, ενώ μέσα από το Μπλόκο κανείς δεν αποκλείει στις το παρόν ότι θα μπορούσε να ηγηθεί του ψηφοδελτίου των ευρωεκλογών του 2024 ή να είναι υποψήφια του Μπλόκου στις προεδρικές του 2026.