Πολύ μεγάλη επίδραση στη διεθνή ειδησεογραφία άσκησε η κίνηση του ρώσου ολιγάρχη Γεβγένι Πριγκόζιν, ιδρυτή της μισθοφορικής ιδιωτικής πολεμικής εταιρείας «Βάγκνερ», να καταλάβει τη στρατιωτική διοίκηση του Ροστώβ και να κηρύξει στάση απέναντι στο ρωσικό υπουργείο Άμυνας. Στη συνέχεια φάλαγγα αρμάτων και στρατιωτικών οχημάτων κινήθηκε προς την περιοχή Βορόνιεζ με κατεύθυνση τη Μόσχα για να επιβάλλει στρατιωτικό πραξικόπημα. Οι δυνάμεις του ρωσικού στρατού προσπάθησαν να αναχαιτίσουν τους στασιαστές, χωρίς όμως επιθέσεις ευρείας κλίμακας και ότι η ρωσική δικαιοσύνη θα επιληφθεί του θέματος. Ο ρωσικός στρατός τέθηκε σε κατάσταση αυξημένης ετοιμότητας και ο ρώσος πρόεδρος δήλωσε ότι η στάση που κήρυξε ο Πριγκόζιν ισοδυναμεί με προδοσία. Ο πρόεδρος της Λευκορωσίας Αλεξάντρ Λουκασένκο, μετά από συνεννόηση με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, επικοινώνησε με τον Γεβγένι Πριγκόζιν σε κλίμα έντασης και με πολλά βρισίδια, όπως δήλωσε ο ίδιος, και τον έπεισε να σταματήσει την κίνηση των δυνάμεων της «Βάγκνερ» προς τη Μόσχα. Στις 24 Ιουνίου ο Γ. Πριγκόζιν ανακοίνωσε τη λήξη της στάσης των τμημάτων της μισθοφορικής εταιρείας και την επιστροφή στα στρατόπεδά τους. Ενδεχόμενο στρατιωτικό πραξικόπημα θα μπορούσε να απειλήσει τη Ρωσία ως κρατική οντότητα.
Οι σχέσεις μεταξύ του υπουργείου Άμυνας της Ρωσίας και της «Βάγκνερ» ήταν τεταμένες εδώ και ένα χρόνο περίπου. Η κριτική από τη μισθοφορική εταιρεία προς την ανώτατη στρατιωτική διοίκηση εντάθηκε ιδιαίτερα από το περασμένο φθινόπωρο, όταν άρχισαν οι μάχες στην περιοχή του Μπάχμουτ, όπου η «Βάγκνερ» διαδραμάτισε κυρίαρχο ρόλο για τη νίκη απέναντι στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις. Ο υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σοιγκού σε κάθε ευκαιρία έδειχνε μεγάλη δυσφορία για την κριτική που ασκούσε η «Βάγκνερ», αλλά δεν αντιδρούσε δημοσίως. Η αντιπαράθεση οξύνθηκε όταν από τον Φεβρουάριο 2023 απαγορεύτηκε στην εταιρεία του Γ. Πριγκόζιν να στρατολογεί τροφίμους από διάφορες φυλακές της Ρωσίας με αντάλλαγμα την αμνηστία. Η δυνατότητα αυτή πλέον δόθηκε στον ρωσικό στρατό.
Τον Μάιο 2023 ολοκληρώθηκε η νίκη των ρωσικών δυνάμεων στο Μπάχμουτ και ο Γ. Πριγκόζιν δήλωσε με έπαρση ότι η νίκη επιτεύχθηκε χάρη στους μισθοφόρους του. Στις 20 Μαΐου ανακοινώθηκε η πλήρης κατάληψη του Μπάχμουτ. Την ίδια στιγμή τα μισθοφορικά τμήματα της «Βάγκνερ» αποχώρησαν ως νικητές, αφήνοντας τις θέσεις τους στο ρωσικό στρατό, τον οποίο κατηγόρησαν, ότι δεν είναι σε θέση να τις κρατήσει. Ο Γ. Πριγκόζιν μετά τις επιτυχίες των δυνάμεών του, άρχισε να ζητάει λάφυρα και να απαιτεί την αλλαγή της ανώτατης διοίκησης των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων και του ίδιου του Σοιγκού. Μέχρι της ανακοίνωσης της στάσης από το Ροστόβ, ο ολιγάρχης ιδιοκτήτης της μισθοφορικής εταιρείας στρεφόταν κατ’ επανάληψη κατά της ανώτατης ρωσικής ηγεσίας και του ρώσου υπουργού Άμυνας. Ποτέ, όμως, δεν στράφηκε εναντίον του Βλαντίμιρ Πούτιν. Η τελευταία του, όμως, κίνηση παρέπεμπε σε στρατιωτικό πραξικόπημα και στρεφόταν και εναντίον του ρώσου προέδρου. ΟΙ σχέσεις μεταξύ της «Βάγκνερ» και της ρωσικής στρατιωτικής έφθασαν σε οριακό σημείο, όταν μετά από διάταγμα του Σεργκέι Σοιγκού, όλες οι ιδιωτικές πολεμικές εταιρείες θα πρέπει να υπογράψουν δεσμευτικά συμβόλαια με το υπουργείο Άμυνας. Ο Γ. Πριγκόζιν αρνήθηκε και του ανακοινώθηκε ότι θα σταματήσουν οι χρηματοδοτήσεις της ρωσικής κυβέρνησης. Τότε κλήθηκε να διαλέξει μεταξύ δύο εναλλακτικών: ή να συμφωνήσει και να τεθεί υπό την εποπτεία του Κρεμλίνου, ή να προχωρήσει σε μια κίνηση υψηλού ρίσκου, όπως η στάση και η επιβολή στρατιωτικού πραξικοπήματος. Αυτό που έκανε ιδιαίτερη εντύπωση είναι η στάση του ρωσικού στρατού απέναντι στη «Βάγκνερ». Προσπάθησε περισσότερο να ενσωματώσει αξιόμαχα τμήματά της παρά να αντικρούσει δυναμικά.
Ο μεσολαβητικός ρόλος του «Μπάτκα» (πατερούλη)
Από τη Λευκορωσία ανακοινώθηκε ότι ο Αλεξάντρ Λουκασένκο (Μπάτκα) έφερε σε πέρας τη μεσολαβητική του προσπάθεια και συνέβαλε στο να αποτραπούν τα χειρότερα. Ο Γ. Πριγκόζιν ευρίσκεται σε λευκορωσικό έδαφος, ενώ από τη Μόσχα ανακοινώθηκε ότι έκλεισε η υπόθεση της δίωξής του από τη ρωσική δικαιοσύνη.
Από το Μινσκ διέρρευσε ότι οι δυνάμεις της «Βάγκνερ» που στασίασαν ευρίσκονται στο έδαφος της Ρωσίας. Επίσης διαρρέεται ότι κάποιοι από αυτούς τους διοικητές της «Βάγκνερ» να μεταδώσουν στον λευκορωσικό στρατό την εμπειρία τους για την οργάνωση επιθέσεων και αμυντικών γραμμών. Ο Αλεξάντρ Λουκασένκο δήλωσε ότι αν επιθυμούν τμήματα της «Βάγκνερ να εκπαιδεύονται σε στρατόπεδα της Λευκορωσίας, αυτό θα γίνεται με δικά τους έξοδα».
Μέσα σε ένα χρόνο, από τον Μάρτιο 2022 μέχρι τον Μάιο 2023, η «Βάγκνερ» έλαβε από το ρωσικό προϋπολογισμό 86 δισ. ρούβλια (πάνω από 1 δισ. δολάρια), σύμφωνα με δηλώσεις του Βλαντίμιρ Πούτιν.
Οι μισθοφόροι της «Βάγκνερ» δεν πολεμούν, αν προηγουμένως δεν έχουν εξασφαλίσει χρηματοδότηση. Ήδη δραστηριοποιούνται σε διάφορες χώρες της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Στο Μάλι περίπου 1.000 μισθοφόροι της «Βάγκνερ» στηρίζουν τη στρατιωτική χούντα. Στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στην κυβέρνηση, για τις οποίες έχουν πάρει δικαιώματα στα μεταλλεία χρυσού και διαμαντιών. Στη Λιβύη περίπου 4.000 ρώσοι μισθοφόροι χρηματοδοτούνται από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και ευρίσκονται στο πλάι του Χαλίφ Χαφτάρ. Στη Συρία επίσης δραστηριοποιείται η «Βάγκνερ». Επίσης ειδικές δυνάμεις της συνοδεύουν τα μεγάλα εμπορικά πλοία, από και προς τις αφρικανικές χώρες, για την απόκρουση της πειρατείας.
Ρωσία και «Βάγκνερ»
Ο ρωσικός στρατός, από τη μια, προσπαθεί να εντάξει στις δυνάμεις του τμήματα της «Βάγκνερ» και, από την άλλη, να αφοπλίσει από τα βαρέα όπλα όσους δεν συμμορφωθούν και δεν υπογράψουν συμβάσεις με τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις. Δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι όλα αυτά θα γίνουν απλά και αναίμακτα. Ο Γ. Πριγκόζιν από τη Λευκορωσία δεν θα μπορέσει εύκολα να καθοδηγήσει στάσεις και πραξικοπήματα. Η ρωσική κυβέρνηση, έτσι τουλάχιστον φαίνεται, δεν τον εμπιστεύεται πλέον, αλλά θα συνεχίσει να τον χρησιμοποιεί όπου μπορεί, γι’ αυτό και σταμάτησε τις δικαστικές διώξεις εναντίον του. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε σε συνάντησή του με τους επικεφαλής των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων ότι η «Βάγκνερ» με την προηγούμενη μορφή της θα πάψει να υπάρχει.