Βρυξέλλες – Βιέννη. Τόποι δύο συναντήσεων υψηλής εκπροσώπησης και κομβικών αποφάσεων. Μικρή η χρονική μεταξύ τους απόσταση, παρεμφερής η θεματολογία. Εδώ τελειώνουν οι ομοιότητες. Κι αν έχει η συσχέτισή τους ενδιαφέρον, είναι επειδή αποτυπώνει με πραγματικούς όρους δύο θεμελιωδώς διαφορετικά και αντίπαλα σχέδια για το παρόν και το μέλλον των ευρωπαϊκών κοινωνιών.
Αυτό το Σαββατοκύριακο συνέρχεται στις Βρυξέλλες το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Οι συσχετισμοί στους κόλπους του δεν ευνοούν την Αριστερά. Το προηγούμενο Σαββατοκύριακο συνεδρίασε στη Βιέννη η Γενική Συνέλευση του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς (ΚΕΑ), το σύνολο δηλαδή των οργάνων εκπροσώπησης της. Η θεματολογία των συνεδριάσεων εναρμονίζεται με τις τρέχουσες προτεραιότητες. Η οπτική είναι εκ διαμέτρου αντίθετη.
Πολύς λόγος για ασφάλεια, λίγος για ειρήνη. 17 δισ. ευρώ έχει διαθέσει η ΕΕ στην αποκαλούμενη στρατηγική στήριξης της Ουκρανίας, ενώ η δέσμη μέτρων οικονομικού αποκλεισμού της Ρωσίας συνεχώς εμπλουτίζεται. Και μπορεί η υλοποίηση των εξοπλιστικών προγραμμάτων να περνάει από διαύλους δαιδαλώδεις και χειρισμούς αδιαφανείς, η λέξη κλειδί, ωστόσο, είναι η «ανασυγκρότηση». Οι οικονομικές ελίτ επιδιώκουν την πρωτοκαθεδρία στην επόμενη μέρα της πολιτικής και οικονομικής ζωής της Ουκρανίας και την προώθηση τους στη γεωπολιτική σκακιέρα της περιοχής. Η γραμμή αυτή θα τηρηθεί ευλαβικά στις Βρυξέλλες.
Για την Ευρωπαϊκή Αριστερά είναι κατεπείγουσα η ανάγκη μίας στρατηγικής ειρήνευσης για την Ουκρανία, ξεκινώντας από την παραδοχή ότι ένοπλη ειρήνη δεν υπάρχει. Όπως δεν είναι ο συνολικός αποκλεισμός κάθε Ρώσου τρόπος στήριξης του ουκρανικού λαού. Κι αν για την ΕΕ η οπερετικού τύπου επίδειξη δύναμης μισθοφορικών ομάδων και του ολιγάρχη αφεντικού τους αντιμετωπίζεται ως ενδορωσική υπόθεση, για την Αριστερά η εν δυνάμει ανάδειξη τους σε σημαντικό παράγοντα της εξίσωσης και η παρουσία τους κοντά σε πυρηνικές εγκαταστάσεις δεν μπορούσαν να αγνοηθούν.
Όσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εμφανίζει ως εχέγγυο ασφάλειας την ενίσχυση της σχέσης με το ΝΑΤΟ και συμβάλει στην ένταξη σε αυτό παραδοσιακά ουδέτερων κρατών-μελών της, προωθώντας πυραυλικά συστήματα στα σύνορα με τη Ρωσία –όπως αναμένεται να επιβεβαιωθεί και στη Σύνοδο του Ιουλίου– τόσο η απάντηση της Αριστεράς για ειρήνη με όρους συνεπούς διαλόγου, ενίσχυσης της δημοκρατίας παντού και της αλληλεγγύης στα θύματα των συρράξεων γίνεται απαραίτητη, ως πυλώνας κοινής ανεξάρτητης ευρωπαϊκής πολιτικής για την παγκόσμια ασφάλεια και σταθερότητα.
Στο μεταξύ, τον προηγούμενο Μάρτιο τέθηκαν οι όροι και τώρα συνεχίζεται η ανάλυση των μοντέλων βιομηχανικής και οικονομικής ανάκαμψης. Υπέρ ποιων; Η κερδοφορία των επιχειρήσεων και η ενίσχυση του ελεύθερου ανταγωνισμού μονοπωλεί το ενδιαφέρον του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Ανάλογης προσέγγισης η προετοιμασία της Διάσκεψης Κορυφής ΕΕ – Συνασπισμού χωρών Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής. Στον αντίποδα, η αλλαγή εργασιακών σχέσεων, συνθηκών και αναπτυξιακών μοντέλων, η χρήση των νέων τεχνολογιών υπέρ των εργαζομένων, όπως και η στήριξη του προέδρου Λούλα στον αγώνα κατά των πολυεθνικών για τη σωτηρία των δασών του Αμαζονίου και των αυτοχθόνων πληθυσμών, επαναβεβαιώθηκε ως πρόταγμα της Αριστεράς.
Στη Βιέννη, στο επίκεντρο βρέθηκε η ζωή των κατατρεγμένων. Το έγκλημα του ναυαγίου της Πύλου, αλλά και τόσα άλλα σε στεριά και θάλασσα εδραίωσαν την απόφαση σύγκρουσης με τις κυρίαρχες πολιτικές ξενοφοβίας, ρατσισμού και καταπάτησης κάθε ανθρώπινου δικαιώματος, τις οποίες παγιώνει στις Βρυξέλλες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η προεδρία του Συμβουλίου. Απέναντι στην «ενίσχυση των συνόρων» και τη λογική της στρατικοποίησης, των φραχτών και των παράνομων επαναπροωθήσεων, η Αριστερά προβάλει την απαίτηση νόμιμων και ασφαλών διόδων για πρόσφυγες και μετανάστες, απορρίπτει το νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου που προωθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καταγγέλλει τη θεσμοθέτηση εξαγοράς της υποδοχής προσφύγων από κράτη-μέλη της ΕΕ και τη δημιουργία αχανών στρατοπέδων περιορισμού τους σε ευρωπαϊκές ή τρίτες χώρες, όπως η Λιβύη. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαίρεται για τις πολιτικές υποδοχής, στέγασης, στήριξης, εκπαίδευσης εργασιακής και κοινωνικής ένταξης των ουκρανών προσφύγων. Η Ευρωπαϊκή Αριστερά στοχεύει στην εφαρμογή των ίδιων ακριβώς πολιτικών για κάθε πρόσφυγα. Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επαναβεβαιωθεί η ανάγκη εξάρθρωσης των «εγκληματικών δικτύων διακινητών». Μόνο που ως τέτοια ποινικοποιούνται και όλα τα δίκτυα και οι πράξεις ανθρώπινης αλληλεγγύης, την ίδια ώρα που θεσμικά ενθαρρύνονται διμερείς συμφωνίες, μεθοδεύσεις και μεσάζοντες για την εύκολη άφιξη χιλιάδων μεταναστών εργατών για εποχική εκμετάλλευση σε συνθήκες δουλείας και άμεσο επαναπατρισμό όταν δεν τους χρειάζονται πια.
Η Βιέννη και οι Βρυξέλλες είναι κοντά στο χάρτη. Οι προσεγγίσεις, οι επιλογές, οι πολιτικές και στρατηγικές αποφάσεις αυτών που συναντήθηκαν στη Βιέννη και όσων συναντιούνται στις Βρυξέλλες αποτελούν δύο διαφορετικούς κόσμους. Οι λαοί της Ευρώπης πρέπει τώρα να επιλέξουν σε ποιο κόσμο θα ζήσουν.