Την ερχόμενη βδομάδα ξεκινά και επίσημα η δεύτερη κυβερνητική θητεία της ΝΔ. Την Δευτέρα 3 Ιουλίου είναι προγραμματισμένη η ορκωμοσία βουλευτριών και βουλευτών και την Πέμπτη ξεκινά η τριήμερη διαδικασία προγραμματικών δηλώσεων, η οποία θα ολοκληρωθεί το Σάββατο 8 Ιουλίου, με την ψήφο εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση.
Η ΝΔ αυτή τη στιγμή είναι πάνω στο άρμα, με την αυτοπεποίθηση της άνετης επανεκλογής και με ανίσχυρη αντιπολίτευση. Εμφανίζεται ως έτοιμη να κυβερνήσει και να αντιπολιτευθεί ταυτόχρονα τον εαυτό της. Βαδίζει σε ένα δρόμο στρωμένο με ροδοπέταλα, ελπίζοντας να βγάλει μια άνετη τετραετία. Γνωρίζει σαφώς μέσα της ότι αυτή είναι η βιτρίνα και ότι ανάμεσα στα ρόδα υπάρχουν πολλά αγκάθια που θα της προκαλέσουν τραύματα.
Καθρεφτίζεται ο εαυτός της
Το πρώτο νομοσχέδιο που θα εισάγει η κυβέρνηση της ΝΔ φέρει τον τίτλο «Επιτελικό Κράτος 2». Η αποτυχία του Επιτελικού Κράτους 1 ήταν πασιφανής το προηγούμενο διάστημα. Το γεγονός ότι επανέρχεται με την ίδια ιδέα στριμώχνει την επανεκλεγείσα κυβέρνηση στο να αποδεχτεί τη συνέχεια της και αποκαλύπτει ότι θα επιχειρήσει –όπως έκανε και την προηγούμενη τετραετία– να υπερασπιστεί με σθένος τα πεπραγμένα της, ως επιτυχημένα, ανεξάρτητα του αποτελέσματός τους. Σηματοδοτεί, ταυτόχρονα, το γεγονός ότι έχασε πια την ισχύ του το επιχείρημα της προηγούμενης διακυβέρνησης και των ευθυνών του ΣΥΡΙΖΑ. Πλέον, η ΝΔ καθρεφτίζεται με τη ΝΔ της προηγούμενης τετραετίας. Και αυτό θα φανεί ήδη από το οικονομικό νομοσχέδιο που θα ψηφιστεί πριν τον Αύγουστο και το θερινό κλείσιμο της βουλής, το οποίο έρχεται να αντιμετωπίσει –για πολλοστή φορά– την ακρίβεια, η οποία απομυζά το εισόδημα των πολιτών. Τα μέτρα που θα περιέχει και ο ορίζοντας που θα τεθεί θα σηματοδοτήσουν και το σφίξιμο στο ζωνάρι που αναμένεται στα δημοσιονομικά. Θα σηματοδοτήσουν όμως και πώς εννοεί η ΝΔ τη στήριξη της κοινωνίας με τη λογική των έκτακτων ενισχύσεων των pass και της εξάρτησης από το κράτος-κηδεμόνα. Ήδη δε από το πρώτο υπουργικό συμβούλιο άρχισε να καταρρέει το προσωπικό στοίχημα του Κ. Μητσοτάκη για ένα νέο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Για το ΕΚΑΒ αντί προσλήψεων ανακοίνωσε την ενίσχυση των ασθενοφόρων με πλήρωμα που θα προέρχεται από τις ένοπλες δυνάμεις ή/και την πυροσβεστική. Μπαλώματα, δηλαδή. Και η κοινωνία σύντομα θα αφυπνιστεί. Η ΝΔ αυτό το ξέρει και επιδιώκει να τη διαχειριστεί. Δεν έχει όμως πια τα περιθώρια της πρώτης θητείας.
Κοινοβουλευτικό στρίμωγμα
Το άλλο αγκάθι που θα τρυπήσει σύντομα τη σάρκα της ΝΔ είναι ο τρόπος που θα πολιτευθεί. Η αυτοδυναμία της ΝΔ είναι σαφής αλλά δεν είναι παντοδύναμη. Σε περίπτωση που θέλει να προετοιμάσει την συνταγματική αναθεώρηση στην επόμενη βουλή θα χρειαστεί να κάνει συνεργασίες. Ήδη διαφαίνεται ότι είναι έτοιμη να τις κάνει κατά άρθρο, κατόπιν της δεδηλωμένης πια πρόθεσης του ΠΑΣΟΚ και της Πλεύσης για αναθεώρηση του άρθρου 16, αλλά μια τέτοια κίνηση θα αποτελέσει και τομή διότι θα επιλέξει τις συνεργασίες της και θα σηματοδοτήσει έτσι με ποιους θα πάει και ποιους θα αφήσει. Το αυτό ισχύει και για το ΠΑΣΟΚ, αν όχι πρωτίστως.
Πλέον στην βουλή στα δεξιά της ΝΔ βρίσκεται η Ελληνική Λύση, οι Σπαρτιάτες, η Πλεύση Ελευθερίας και η Νίκη. Τα κόμματα αυτά, για την πολιτική τους επιβίωση (καθώς τα τρία είναι και πρωτοεμφανιζόμενα στα κοινοβουλευτικά έδρανα) αλλά και για την πολιτική τους εδραίωση, θα επιχειρήσουν σύντομα να αφήσουν το αποτύπωμά τους, με τις ιδέες τους και τις πράξεις τους. Η ΝΔ κοινοβουλευτικά είναι πολύ στριμωγμένη. Θα υποχρεωθεί να εδραιωθεί ως θεματοφύλακας της Δημοκρατίας –ειδικά όταν θα αρχίσουν να ακούγονται ή να κατατίθενται τροπολογίες με ακραία αντιδημοκρατικές θέσεις– την ίδια ώρα που θα θέλει να αφήσει και ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με την ακροδεξιά. Αυτός είναι και ο ρόλος που όρισε ο Κ. Μητσοτάκης να έχει ο Μ. Βορίδης. Και το πρώτο του αγκάθι θα είναι οι Σπαρτιάτες.
Θα υπερασπιστεί η ΝΔ την προσπάθειά της να μην μπουν στη βουλή –ούτε άμεσα ούτε έμμεσα– οι καταδικασμένοι νεοναζί της Χρυσής Αυγής; Ή θα αποδεχτεί ότι η τροπολογία της ήταν ένα πουκάμισο αδειανό; Ο Η. Κασιδιάρης ήδη φορά στη φυλακή το μπλουζάκι του θριαμβευτή και έχει ξανά πρόσβαση σε κρατικό χρήμα. Θα επιτρέψει η ΝΔ στην Ζωή Κωνσταντοπούλου να κάνει μπάχαλο τη βουλή, με τη θεσμική ιδιότητα της πρώην προέδρου; Θα ανοίξει τη συζήτηση στην ακραία ατζέντα ή θα αφήσει τους ψηφοφόρους της που υποστηρίζουν τέτοιες θέσεις στα κόμματα της ακροδεξιάς;
Με δεμένα χέρια
Σε αυτό το δύσκολο για την ιστορία της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας σταθμό, η αντιπολίτευση έχει δεμένα τα χέρια της. Η αξιωματική αντιπολίτευση δεν θα μπορεί πλέον με ευκολία να αξιοποιήσει τα εργαλεία της πρότασης μομφής και της εξεταστικής επιτροπής. Δεν θα μπορεί έτσι να ασκεί ανεμπόδιστα το ρόλο της, αυτό του κοινοβουλευτικού ελέγχου. Για την κατάθεση πρότασης μομφής απαιτούνται 50 υπογραφές βουλευτριών/βουλευτών. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει 48 και επομένως θα αναζητά τουλάχιστον δύο υπογραφές. Για την κατάθεση πρότασης Εξεταστικής Επιτροπής απαιτούνται 60 υπογραφές, ενώ για την υπερψήφιση της και επομένως τη σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής απαιτούνται 120 ψήφοι. Η από τα αριστερά αντιπολίτευση (ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ-ΚΚΕ) αθροίζει μόλις 100 βουλευτές. Επομένως, δεν έχει μείνει γυμνός μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά και το ΠΑΣΟΚ (το οποίο διεκδικεί ξανά το ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης) και το ΚΚΕ (το οποίο διεκδικεί το ρόλο της κοινωνικής αντιπολίτευσης και η μη στήριξη κάποιας αντιπολιτευτικής κίνησης θα το αφήσει εκκρεμές).
Ο ΣΥΡΙΖΑ, με αφορμή τη μη λύση στο ΕΚΑΒ, εξέδωσε ανακοίνωση η οποία καταλήγει πως «δεσμεύεται ότι θα παλεύει καθημερινά μέσα και έξω από τη βουλή για ισχυρή ποιοτική και καθολική υγειονομική περίθαλψη». Με δεμένα τα χέρια μέσα στη βουλή, η αντιπολίτευση θα πρέπει να ανοίξει τις αγκάλες της έξω από τη βουλή, να βρεθεί ξανά στους δρόμους (οι οποίοι δεν έχουν ιδιοκτήτες ανέκαθεν), στους κοινωνικούς και εργατικούς χώρους, στα κινήματα, στις πρωτοβουλίες. Με τόσο ισχυρή την ακροδεξιά, η οποία θα έχει πια χρήμα, αστυνομική προστασία, βουλευτική ασυλία, γραφεία, έμμισθο προσωπικό, να αναμένουμε σύντομα επιθέσεις. Επιβάλλεται να ανασυσταθούν αντιρατσιστικές/αντιφασιστικές πρωτοβουλίες σε κάθε γειτονιά. Επιβάλλεται να συμμετέχουν σε αυτές άνθρωποι που υπερασπίζονται την δημοκρατία και το σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή. Δέκα χρόνια μετά τις διώξεις της Χρυσής Αυγής και τρία χρόνια μετά την καταδίκη της ως εγκληματική οργάνωση, οι ιδέες του φασισμού και του ρατσισμού βρίσκονται ξανά στα κοινοβουλευτικά έδρανα. Η αντιπολίτευση θα πρέπει σύντομα να συνέλθει από το μούδιασμα της ήττας της, η εξωκοινοβουλευτική αριστερά και η οικολοογική αριστερά θα πρέπει να ξεφύγουν από την απομόνωσή τους. Απαιτούνται συγκλίσεις, συνεργασίες, συναντήσεις, συζητήσεις. Διότι ο δρόμος δεν θα είναι στρωμένος με ροδοπέταλα, για κανέναν και καμία από εμάς.