Νιώθει συνυπεύθυνο για το κράτος. Το οικολογικό κίνημα «Τελευταία Γενιά» (Letzte Generation) στη Γερμανία θέλει να το βοηθήσει, όσο μπορεί, για να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του. Όπως το έκανε τον Φεβρουάριο του 2002, ύστερα από δήλωση εκπροσώπου της καγκελαρίας ότι η υποσχεθείσα από την κυβέρνηση συνασπισμού Σοσιαλδημοκρατών, Πράσινων και Ελεύθερων Δημοκρατών οικολογική στροφή στην αγροτική οικονομία δεν είναι ακόμη του παρόντος: Λίγο αργότερα ακτιβιστές του κινήματος φύτεψαν σε έναν χλοοτάπητα μπροστά στο κτίριο της καγκελαρίας βιολογικές πατάτες, για να δείξουν, όπως δήλωσαν, ότι τέτοια «στροφή» μπορεί να γίνει σε χρόνο μηδέν. Ή τον Οκτώβριο του 2022, ύστερα από δήλωση του υπουργού μεταφορών Φόλκερ Βίσικ, ότι δεν μπορεί να κατεβάσει το ανώτατο όριο ταχύτητας στους αυτοκινητόδρομους στα 100 χιλιόμετρα, επειδή του λείπουν οι κατάλληλες πινακίδες: Την επόμενη ημέρα μέλη του κινήματος σώριασαν επιδεικτικά μπροστά στο υπουργείο του 500 τέτοιους σηματοδότες.
Μολονότι από τις δράσεις αυτές δεν λείπει ο σαρκασμός, η επιθυμία για σύμπραξη με τις κρατικές αρχές είναι ειλικρινής. Σε αντίθεση με τα αριστερά κινήματα, που αντιμετωπίζουν το κράτος εχθρικά, η Τελευταία Γενιά το βλέπει ως ευάρεστο σύμμαχο. Το πρόβλημά της μόνο είναι ότι το τελευταίο ούτε θέλει, ούτε μπορεί να αποδεχθεί τα ριζοσπαστικά αιτήματά της: Εναλλακτικές αντί για ορυκτές μορφές ενέργειας (πετρέλαιο, γκάζι, κάρβουνα), μαζικά μέσα μεταφοράς αντί για Ι.Χ., βιολογική αγροτική παραγωγή. Κι όλα αυτά όχι σε προοπτική δεκαετιών, όπως το σχεδιάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά εδώ και τώρα –το αργότερο ως το 2030.
Η Τελευταία Γενιά είναι κίνημα αγνώστου μέχρι πρότινος τύπου. Όχι αριστερό, αλλά ριζοσπαστικό, με συστημική ιδεολογία, αλλά αντισυστημική δράση. Κοινωνιολογικά είναι προϊόν της προϊούσας παγκοσμιοποίησης, μια διακρατική οργάνωση που ενεργεί συντονισμένα σε εννέα χώρες στη Βόρεια Αμερική, στο γερμανόφωνο χώρο και την Ιταλία. Πολιτικά είναι επιδεκτική μαθήσεως –τελευταία μιλάει για «system change, not climate change», ήτοι για αλλαγή του καπιταλιστικού συστήματος, όση θολούρα και να περιέχει αυτή η αλλαγή. Και η μάλλον παιδαριώδης πρόταση της για τη συγκρότηση μιας «Επιτροπής Πολιτών» για το κλίμα, στις αποφάσεις της οποίας θα πρέπει να υπακούει η κυβέρνηση, δείχνει ότι πολιτικά είναι ακόμα εντελώς «άψητη».
Νέοι τύποι ακτιβιστών: Jas, Jakk και Neins
Οργανωτικά η «Γενιά» αυτή είναι ιεραρχική: Στην κορυφή βρίσκονται οι Jas, όσοι δηλαδή δέχονται να πάνε φυλακή, ακολουθούν οι Jakk (κάθε δράση, αλλά χωρίς φυλάκιση) και οι Neins, τα βοηθητικά μέλη. Η δράση της στη Γερμανία, όπου ο αριθμός των μελών της δεν ξεπερνά τα 1.000, άρχισε το 2022. Στον ενάμιση χρόνο που πέρασε, έκανε όμως περισσότερο «ντόρο» στη δημοσιότητα από ό,τι το εργατικό, το φεμινιστικό και το υπόλοιπο οικολογικό κίνημα μαζί.
Η Τελευταία Γενιά βιάζεται: Για επιστημονικά όχι τεκμηριωμένους λόγους πιστεύει ότι οι τέσσερις ιππότες της οικολογικής Αποκαλύψεως (κλιματική αλλαγή, μείωση του πόσιμου ύδατος, ατμοσφαιρική ρύπανση, εξαφάνιση των ειδών) βρίσκονται ήδη προ των πυλών και ότι η καταστροφή του πλανήτη θα επέλθει ίσως εντός των επόμενων 2-3 ετών. Αυτό εξηγεί τον πανικό των μελών της που μεταφράζεται τόσο σε υπερκινητικότητα (συνεχείς πράξεις πολιτικής απείθειας και προβοκάτσιες, όπως ρήψη μπογιάς σε έργα τέχνης), όσο και σε υπερακινησία (κόλλημά τους στους δρόμους και στις πίστες των αεροδρομίων με ινστάντ-κόλλα, ή μπετόν, κάτι που παραλύει μαζί με αυτούς και την κυκλοφορία). Ο στόχος τους: Να «ξυπνήσουν» το ενδιαφέρον του κοινού και να εξαναγκάσουν το κράτος να βάλει έστω και την τελευταία στιγμή φρένο στην συντελούμενη συμφορά.
Το πιο συμπαθο-αντιπαθητικό κίνημα ever
Το αντίθετο συμβαίνει. Τρία τέταρτα του γερμανικού πληθυσμού, σύμφωνα με δημοσκόπηση που έγινε τον περασμένο Μάιο, στρέφεται εναντίον τους. Στα μπλόκα των δρόμων, οι ακτιβιστές της Τελευταίας Γενιάς μετατρέπονται σε κλοτσοσκούφι, που οι έξαλλοι οδηγοί χτυπούν, φτύνουν και βρίζουν κατά το δοκούν. Εξίσου επιθετικά τους φέρεται η πλειοψηφία των μέσων ενημέρωσης, με επικεφαλής το ταμπλόιντ Bild-Zeitung, το οποία τους χαρακτηρίζει «τρομοκράτες του κλίματος». Αλλά και τα κόμματα του «δημοκρατικού τόξου» δεν πάνε πίσω. Ο σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος Όλαφ Σολτς χαρακτήρισε τα μέλη του κινήματος «βαρεμένα», ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης Βαυαρίας, Αλεξάντερ Ντόμπριντ, μιμητές της Φράξιας Κόκκινος Στρατός RAF. Τον κύκλο των «αγανακτισμένων» πολιτικών κλείνουν οι Πράσινοι, για τους οποίους οι «κολλημένοι διαδηλωτές» μποϋκοτάρουν με τις αντιπαθητικές εκδηλώσεις τους το οικολογικό κίνημα. Και μόνο η Αριστερά (Linke) παίρνει φιλική μεν, αλλά πατερναλιστική στάση απέναντι τους –ο πρώην πρόεδρος της Γκρέγκορ Γκύζι απεύθυνε έκκληση στον καγκελάριο να τους προσκαλέσει σε συζήτηση. Αυτό, πρόσθεσε, θα τους απέτρεπε ίσως από δράσεις που δοκιμάζουν τα νεύρα των πολιτών.
Με φόντο αυτές τις αντιδράσεις, είναι εύκολο στον κρατικό μηχανισμό να κηρύξει την οργάνωση ελεύθερη βορά. Οι συλλήψεις, κρατήσεις και καταδίκες των μελών της είναι καθημερινό φαινόμενο. Οι δικαστές βλέπουν μόνο το παράνομο, όχι το θεμιτό σκέλος της απείθειας τους. Η προδοσία τους γίνεται έτσι πλήρης. Στην ουσία, έγραψε το περιοδικό Konkret, δεν γίνεται απλή ποινικοποίηση του ακτιβισμού. Με την Τελευταία Γενιά καταργείται και η τελευταία δυνατότητα διαμαρτυρίας και αντίστασης.