«Το δάσος της Δαδιάς δεν μπορεί να ξαναγίνει. Σκεφτείτε ότι τα αρπακτικά πουλιά φώλιαζαν σε δέντρα 150 και 200 χρόνων. Αυτά τα δέντρα δεν υπάρχουν πια, άρα και το σχετικό περιβάλλον δεν μπορεί να αποκατασταθεί» εξηγεί ο καθηγητής Δασολογίας. Κοντολογίς, η Δαδιά όχι μόνο καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς, αλλά καταστράφηκε και για πάντα.
Παρά τις αγωνιώδεις προσπάθειες να διώξουν από πάνω τους τις ευθύνες για την καταστροφή στον Έβρο αλλά και σε άλλα μέρη της Ελλάδας όπως η Πάρνηθα ή η Ρόδος, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δεν μπορούν να αντιστρέψουν την πραγματικότητα, όπως συνήθως κάνουν. Γιατί και αυτή τη φορά τα γεγονότα είναι... ξεροκέφαλα και δεν μπορούν να αμφισβητηθούν όσο λίφτινγκ και να αν τους κάνουν οι επικοινωνιολόγοι του έλληνα πρωθυπουργού.
Έβρος: Ολική καταστροφή
Αν μιλήσουμε ειδικά για τον Έβρο (Αλεξανδρούπολη και Δαδιά) η καταστροφή είναι απόλυτη. Όταν οι δύο πυρκαγιές στο νομό συνενώθηκαν σε μία μετά τα τρία πρώτα 24ώρα (και ενώ τα πρώτα μέτωπα δεν κατέστη δυνατόν να αντιμετωπιστούν επιτυχώς) η μάχη χάθηκε οριστικά με αποτέλεσμα η φωτιά να καίει ακόμα την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές (Πέμπτη βράδυ πια, για 13η συνεχόμενη μέρα).
Μέχρι στιγμής έχουν γίνει στάχτη περισσότερα από 810.000 στρέμματα από τις δύο εστίες. Η φωτιά, που αρχικά χαρακτηρίστηκε ως η μεγαλύτερη στην Ελλάδα από το 2007 μετά και την καταστροφή της Ηλείας μετατράπηκε, όπως η ίδια η Κομισιόν παραδέχθηκε, στη μεγαλύτερη πυρκαγιά που κλήθηκε να αντιμετωπίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση τα τελευταία 23 χρόνια!
Προφανώς κάτι δεν πήγε καλά, δεν μπορεί να δούλεψαν όλα αποτελεσματικά και να σημειώθηκε τέτοιας έκτασης καταστροφή. «Η πυρόσβεση στα εν λόγω μέτωπα θα μπορούσε να είναι πιο αποτελεσματική» τονίζει στην "Εποχή" ο δασολόγος, καθηγητής στο τμημα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης Αλέξανδρος Δημητρακόπουλος. «Είναι γεγονός ότι πολλές αναζωπυρώσεις της φωτιάς αφέθηκαν στην τύχη τους. Υπήρχε την ίδια ώρα πρόβλημα προσβασιμότητας στις εστίες αλλά και τεράστιας έκτασης του μετώπου που τελικά διαμορφώθηκε», επισημαίνει επίσης.
Δεν προστατεύτηκε η ανθρώπινη ζωή
Η μόνιμη επωδός της κυβέρνησης ότι η απόλυτη προτεραιότητά της είναι σε κάθε περίπτωση η προστασία της ανθρώπινης ζωής κατέρρευσε στον Έβρο. Οι τουλάχιστον 18 νεκροί μετανάστες που εντοπίστηκαν απανθρακωμένοι στη Δαδιά (μεταξύ τους και τουλάχιστον δύο παιδιά) είναι ανθρώπινες ψυχές που τελικά δεν προστατεύθηκαν. Ξέρουμε όλοι μας γιατί αυτοί οι άνθρωποι βρήκαν αυτό το μαρτυρικό θάνατο. Διότι δεν υπάρχουν ασφαλείς διάδρομοι διέλευσης για τους αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε στη Βουλή ότι στάλθηκε μήνυμα από το 112 τόσο στα ελληνικά όσο και στα αγγλικά αλλά αυτή είναι η μισή αλήθεια. Οι απελπισμένοι κρύφθηκαν στη Δαδιά για να μην εντοπιστούν και τελικά κάηκαν ζωντανοί, αυτή είναι η οδυνηρή πραγματικότητα.
Όταν τα στοιχεία δεν βολεύουν το κυβερνητικό αφήγημα
Η κυβέρνηση έφτασε τις προηγούμενες ημέρες στο σημείο να αμφισβητήσει τα στοιχεία που προέκυψαν από τις καταγραφές τόσο του ευρωπαϊκού δορυφορικού συστήματος Copernicus όσο και του Εθνικού Αστεροσκοπείου. «Το Copernicus», υπογραμμίζει ο κ. Δημητρακόπουλος, «βασίζει τη συλλογή των στοιχείων του στη διαφορά του χρώματος μεταξύ καμένων και μη καμένων. Η κυβέρνηση από τη δική της πλευρά ισχυρίζεται ότι πρέπει πρώτα να σβήσει η φωτιά για να διαπιστώσουμε τι έχει καεί και τι όχι. Τα στοιχεία πάντως είναι αξιόπιστα παρά τις μικρές αποκλίσεις που πιθανώς μπορεί να υπάρξουν σε επόμενη καταγραφή. Έχουν δώσει όλο το εύρος της καταστροφής». Από το βήμα της Βουλής, ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε την... ελπίδα ότι ο συνολικός απολογισμός των καμένων στρεμμάτων μπορεί να μειωθεί αφού «εντός της περιμέτρου των καμένων μπορεί να υπάρχουν εκτάσεις που τελικά δεν κάηκαν». Ο απελπισμένος, λένε, από τα μαλλιά του πιάνεται.
Το κυβερνητικό αφήγημα βέβαια δεν εξυπηρετείται όταν το Εθνικό Αστεροσκοπείο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι κατά το φετινό καλοκαίρι σημειώθηκε αύξηση 270% των καμένων εκτάσεων με 20% λιγότερες δασικές πυρκαγιές. Γι' αυτό το λόγο δούλεψαν... υπερωρία οι μηχανισμοί της κυβερνητικής προπαγάνδας προκαλώντας την άμεση αντίδραση του Αστεροσκοπείου που αναγκάστηκε να εκδώσει ανακοίνωση για να τονίσει το προφανές. Ότι τα επιστημονικά στοιχεία δεν μπορούν να αμφισβητούνται όταν δεν εξυπηρετούν συγκεκριμένες πολιτικές σκοπιμότητες.
Η Δαδιά, όπως την ξέραμε, δεν πρόκειται να υπάρξει ξανά
Σε κάθε περίπτωση, η φωτιά στον Εβρο θα μνημονεύεται για τις επόμενες δεκαετίες καθώς οι συνέπειές της θα αφήσουν έντονο το σημάδι τους στη μορφολογία του εδάφους και την ποιότητα του περιβάλλοντος στην περιοχή. Ο κ. Δημητρακόπουλος εξηγεί ότι «το κοινό δάσος χρειάζεται περίπου 30 χρόνια για να αποκατασταθεί πλήρως. Θα εργαστούμε δηλαδή για να μπορούν να το έχουν στη διάθεσή τους πια οι επόμενες γενιές. Και φυσικά θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν καταπατήσεις οποιασδήποτε μορφής, αυθαίρετα ή αγροτική δραστηριότητα».
Σε ό,τι αφορά τη Δαδιά όμως και το σπάνιο φυσικό της πλούτο η μάχη δείχνει να χάθηκε οριστικά. «Το δάσος της Δαδιάς, έτσι όπως το ξέραμε, δεν μπορεί να ξαναγίνει. Σκεφτείτε ότι τα αρπακτικά πουλιά που φιλοξενούνταν εντός του φώλιαζαν σε δέντρα που ήταν 150 και 200 χρόνων. Αυτά τα δέντρα δεν υπάρχουν πια, άρα και το σχετικό περιβάλλον δεν μπορεί να αποκατασταθεί» εξηγεί ο καθηγητής Δασολογίας. Κοντολογίς, η Δαδιά όχι μόνο καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς αλλά καταστράφηκε και για πάντα.
Και όμως έχει περάσει μόλις ένας χρόνος (και μερικές ημέρες) από τη στιγμή που ο προηγούμενος υπουργός Κλιματικής Κρίσης, Χρήστος Στυλιανίδης δήλωνε τα ακόλουθα: «Το δάσος της Δαδιάς αποτελεί ένα κρίσιμο, σπάνιο και ευαίσθητο δασικό οικοσύστημα που ξεπερνά τα όρια της Ελλάδας. Είναι μοναδικό και έχει πανευρωπαϊκή σημασία. Γι' αυτό λοιπόν δίνουμε την μέγιστη δυνατή προσοχή, με τη μεγαλύτερη ευαισθησία και κάνουμε ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατόν για να το προστατεύσουμε». Οι δηλώσεις αυτές έγιναν στις 25 Ιουλίου του 2022 κατά την περσινή πυρκαγιά στο δάσος. Εκ των πραγμάτων αποδείχθηκε ότι ο κρατικός μηχανισμός απέτυχε να προστατεύσει ένα "ευαίσθητο δασικό οικοσύστημα που ξεπερνά τα όρια της Ελλάδας". Υπό αυτήν την έννοια η αποτυχία της Ελλάδας επηρεάζει όλο το οικοσύστημα της ευρύτερης περιοχής.
Η Αττική σε ασφυξία
Φωτιές δεν καταγράφηκαν μόνο στον Έβρο. Από τη Ρόδο μέχρι τη Μαγνησία και από την Κέρκυρα μέχρι την Αττική συνολικά 1.600.000 στρέμματα έγιναν κάρβουνο. Ως προς την Αττική ειδικά, μετά την νέα καταστροφική πυρκαγιά στην Πάρνηθα (που έφτασε να κάψει σπίτι ακόμη και στο Μενίδι) η κατάσταση μπορεί να περιγραφεί ως εφιαλτική. Στην Περιφέρεια η συνολική επιφάνεια των δασικών εκτάσεων είναι σχεδόν 1.230.000 στρέμματα. Από αυτά έχουν καεί τα τελευταία επτά χρόνια τα 405.000 στρέμματα κάτι που σημαίνει ότι η πιο πολυπληθής περιφέρεια της χώρας έχει χάσει μέσα σε λίγο, σχετικά, χρονικό διάστημα το 33% της επιφάνειας των δασών της.
Aλήθεια, ποιο αναμένεται να είναι το επίπεδο ποιότητας ζωής στην Αττική τα επόμενα χρόνια κάτω από αυτές τις περιβαλλοντικές συνθήκες; Όλοι μας προφανώς μπορούμε να φανταστούμε ότι αν δεν υπάρξει ένα ολιστικό σχέδιο αποκατάστασης του περιβάλλοντος ο...αττικός βίος θα γίνει αβίωτος με ότι αυτό συνεπάγεται για τις ζωές περισσότερων από 5.000.000 ανθρώπων.