Τα θεμέλια της κυβέρνησής του προσπαθεί ακόμα να βάλει ο Κ. Μητσοτάκης, όμως αυτά βουλιάζουν στη λάσπη και την ανασφάλεια. Από την έναρξη της δεύτερης θητείας έως σήμερα όλο αντιμετωπίζει «απρόοπτα χτυπήματα», «αστοχίες», «δυσκολίες», «αντιστάσεις» (πρόκειται για χαρακτηρισμούς του Κ. Μητσοτάκη), που κάθε άλλο παρά χτίζουν το βάθρο της πολιτικής κυριαρχίας πάνω στο οποίο θέλει να κυβερνήσει. Η κυβέρνηση της ΝΔ –παρά την εξαιρετικά νωπή εντολή που έχει λάβει– εμφανίζεται ως κυρίαρχη, αλλά κάνει τόσες ακροβασίες που μόνο σταθερότητα δεν της εξασφαλίζουν.
Χάνεται η μάχη της καθημερινότητας
Η κακοκαιρία Elias άφησε πίσω της μια κατεστραμμένη Θεσσαλία και Εύβοια –περιοχές που κάηκαν ολοσχερώς το προηγούμενο διάστημα– και ένα επιτελικό κράτος που αποκαλύφθηκε ότι δεν έχει την εποπτεία ούτε τον έλεγχο. Οι γρήγορες αποζημιώσεις δεν ξαναχτίζουν δρόμους, σπίτια, γέφυρες, σχολεία, καλλιέργειες, δουλειές. Ίσως κερδίζουν χρόνο για την κρίσιμη μάχη της επόμενης Κυριακής, αν υποχωρήσει η κακοκαιρία για να μπορέσουν τα κυβερνητικά στελέχη να αυτογελοιοποιούνται με το επιχείρημα της «εντυπωσιακής ατυχίας» (Μ. Βορίδης)! Η ακρίβεια αναγνωρίζεται ως πολύ ή αρκετά σημαντικό από όλους σχεδόν τους πολίτες (87%, σε έρευνα της PulseRC για το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών), με την μεγάλη πλειονότητα (64%) να αντιμετωπίζει απαισιόδοξα το μέλλον. Η πρωτοβουλία για τη «Μόνιμη Μείωση Τιμής» που είναι η συνέχεια του «Καλαθιού του Νοικοκυριού» κάθε άλλο παρά αισιοδοξία μπορεί να προκαλέσει για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, αφού έρχεται αργά, να ανακόψει ενδεχομένως τις νέες αυξήσεις σε ορισμένα προϊόντα, τη στιγμή που έχει σαρώσει όχι μόνο το σούπερ μάρκετ, αλλά κάθε έκφανση της οικονομίας και καθηλώνει την καθημερινότητα του πολίτη, που δεν μπορεί καν να πληρώσει για ρούχα, παπούτσια, διακοπές, επιδιορθώσεις στο σπίτι ή το αμάξι, κ.λπ. Η κυβέρνηση της καθημερινότητας χάνει τη μάχη κάθε μέρα, καθώς δεν έχει φτιάξει κανένα ανάχωμα για να την προστατεύσει. Έχει δημιουργήσει ένα κουφάρι κράτους χωρίς καμία δύναμη και ενέργεια να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε μικρό ή μεγάλο πρόβλημα.
Φόβος και αβεβαιότητα
Αυτό το σαθρό περιβάλλον που έχει διαμορφώσει η ΝΔ για την διακυβέρνησή της προκαλεί ανησυχία εντός της, αναγκάζοντας τον Κ. Μητσοτάκη στην ομιλία του στην ΚΟ να μιλήσει με σαφήνεια. «Το σήμερα δεν θα υπονομεύσει το αύριο. Κάθε μέτρο μας θα είναι μετρημένο, έστω και σε ένα κομματικό σκηνικό που αναδεικνύει την παράταξή μας σε μοναδικό υπόλογο για το τι συμβαίνει σήμερα (…) Στο εξής η κυβέρνηση θα στοχοποιείται αυτόματα για κάθε αστοχία που προκύπτει, ανεξάρτητα από την ευθύνη της και σωστά θα έλεγα. Αυτό είναι το κόστος της πολιτικής κυριαρχίας που οφείλουμε να αναλάβουμε (…) Απέναντί μας είναι τα προβλήματα και η πραγματικότητα (…) Για αυτό ακριβώς το δεύτερο και πιο δύσκολο μέτωπο της νέας μας θητείας θα είναι το μέτωπο του πολυδύναμου εκσυγχρονισμού. Της εθνικής μας προσπάθειας να βελτιωθεί η καθημερινότητα των πολιτών (…) Δεν υποστηρίζω ότι οι δράσεις μας δεν έχουν λάθη και καθυστερήσεις, αλλά επισημαίνω ότι αυτή η παράταξη είναι συνεχής και συνεπής (…) Δεν παρασυρόμαστε από τις επιτυχίες, αγνοώντας τις δυσκολίες και είμαστε πάντα έτοιμοι να αναμετρηθούμε με τα όποια απρόοπτα χτυπήματα. Θα μετατρέψουμε κάθε δυσκολία σε ευκολία, για να γίνουμε καλύτεροι (…) Στους πολίτες λογοδοτούμε και πρέπει να τους ακούμε και να τους εξηγούμε. Οι αντιπαραθέσεις σε αυτή την αίθουσα θα είναι σκληρές το επόμενο διάστημα. Θα έρθουμε με νομοσχέδια που αποδομούν παθογένειες πίσω από τις οποίες υπάρχουν και οργανωμένα συμφέροντα. Οι επιλογές μας μπορεί να ξεβολέψουν μερικούς, αλλά τελικά θα ευνοήσουν τους πολλούς. Θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι για ισχυρές αντιστάσεις, με τις οποίες ούτε θα συμβιβαστούμε, αλλά και δεν θα συγκυβερνήσουμε (…) Για αυτό και στόχος μας είναι στις 13 περιφέρειες και στους τρεις μεγάλους δήμους μαζί με το γαλάζιο της ΝΔ να νικήσει και η συνέχεια της δημιουργίας. Και είμαι σίγουρος ότι θα το πετύχουμε. Σας ζητώ να βάλετε πλάτη σε αυτήν τη μάχη. Ας αφήσουμε στην άκρη τις όποιες μικρές προσωπικές διαφωνίες ή πίκρες μπορεί να υπάρχουν γιατί είναι σημαντικό για τη ΝΔ να κερδίσει τη μάχη των εκλογών της αυτοδιοίκησης (…) Την πολιτική μας κυριαρχία θα την εδραιώσουμε με τη δουλειά μας και μόνο».
Ζητώ συγγνώμη από την αναγνώστρια για το εκτενές του αποσπάσματος, αλλά η ομιλία του Κ. Μητσοτάκη στην ΚΟ της ΝΔ αποδομεί πλήρως την επίπλαστη εικόνα της πολιτικής κυριαρχίας που επιχειρεί να συντηρήσει και αποπνέει φόβο και αβεβαιότητα για το μέλλον της διακυβέρνησης. Όσες φορές και αν χρειάστηκε να επαναλάβει την πολιτική κυριαρχία, φαινόταν ότι έχει μείνει μάλλον με αυτό τον τίτλο κενό περιεχομένου και δεν ξέρει και τι να τον κάνει. Δεν έχει (ή δεν αναγνωρίζει) πολιτικούς αντιπάλους για να αντιπαρατεθεί· δεν μπορεί πια να καταλογίσει ευθύνες στη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, καθώς απέχει μια ολοκληρωμένη τετραετία από αυτό το επιχείρημα· είναι η μοναδική υπόλογη για όσα συμβαίνουν αλλά και όσα θα συμβούν με τη σαρωτική πολιτική που σκοπεύει να εφαρμόσει. Στο κυβερνητικό επιτελείο κατανοούν την κρισιμότητα της μάχης των αυτοδιοικητικών εκλογών, καθώς αν χαθούν περιφέρειες τότε θα χαθούν σημαντικοί κρίκοι για την κατοχύρωση της κυριαρχίας στους θεσμούς. Σφυγμομετρούν ότι θα υπάρξουν αντιστάσεις και συγκρούσεις με τα νομοσχέδια ή τις αποφάσεις που θα εφαρμόσει και παράλληλα εντοπίζουν στο εσωτερικό της ΝΔ μια υποβόσκουσα δυσαρέσκεια και αποστασιοποίηση. Θέλουν προκαταβολικά να αποτινάξουν όποια φήμη περί συγκυβέρνησης με την ακροδεξιά [χρειάστηκαν οι ψήφοι της Ελληνικής Λύσης –όπως και μαθηματικές αλχημείες– για να αλλάξουν τα ΔΣ της ΑΔΑΕ και του ΕΣΡ, τη στιγμή που στον Κ. Βελόπουλο είχε καταλογιστεί από το ραδιοτηλεοπτικό πρόστιμο 2 εκατ. ευρώ] παρότι αποδεικνύεται πως την έχει ανάγκη [οι Σπαρτιάτες είχαν δηλώσει την προθυμία τους να στηρίξουν το πραξικόπημα κατά της ΑΔΑΕ, αλλά τελικά η μείωση της πλειοψηφίας –την όρισε αυθαίρετα στις 16 αντί των 17 ψήφων– από τον πρόεδρο της Βουλής Κ. Τασούλα απέτρεψε μια εικόνα απόλυτης σύμπνοιας με τα ακροδεξιά κόμματα].
Θεσμική κυριαρχία
Είμαστε μια βδομάδα πριν τις αυτοδιοικητικές εκλογές με δύο τουλάχιστον περιφέρειες χτυπημένες από την κακοκαιρία και βουτηγμένες στη λάσπη και η κυβέρνηση φέρνει νομοσχέδιο που επιβάλλει την κυριαρχία της πλειοψηφίας. Αντί της –ούτως ή άλλως επαυξημένης με προηγούμενο νόμο της ΝΔ– κατά 60% εκπροσώπησης στις επιτροπές, επιβάλλει την παρουσία της με 70% και 80% (για παράδειγμα στις πενταμελείς επιτροπές θα μετέχει ένας από την αντιπολίτευση, στις επταμελείς δύο και στις εννιαμελείς τρεις) ενώ ο δήμαρχος μπορεί να παίρνει αποφάσεις για θεσμικά όργανα χωρίς καν να έχει την υποχρέωση να τις αιτιολογήσει (π.χ. να καθαιρεί αντιδημάρχους). Ακόμα διαλύονται οι ΝΠΔΔ των δήμων και των σχολικών επιτροπών, οι επιτροπές ποιότητας ζωής και οι οικονομικές επιτροπές, κοινωνικές και πολιτιστικές υπηρεσίες. Επιβάλλεται θεσμικά η πλήρης απορρύθμιση και αδιαφάνεια στην τοπική αυτοδιοίκηση, στα πρότυπα της διακυβέρνησης, που με μία υπουργική απόφαση 60 αναψυκτήρια των μουσείων της χώρας που ήταν χώροι πολιτισμού δόθηκαν σε επιχείρηση franchise με φωτογραφικό διαγωνισμό που επέβαλε να τα πάρει μια τέτοια επιχείρηση, αντί μοναδικών επιχειρηματιών (έπρεπε να μισθωθεί από τον ίδιο επιχειρηματία μεγάλος αριθμός αναψυκτηρίων που διαθέτει τα τελευταία πέντε χρόνια ετήσιο κύκλο εργασιών μεγαλύτερο του ενός εκατ. ευρώ. Πόσες επιχειρήσεις άραγε μπορούσαν να πληρούν τα κριτήρια;)
Το επόμενο διάστημα θα γίνουν πολλές τέτοιες αλχημείες για να ωφεληθούν συγκεκριμένα συμφέροντα, σε βάρος άλλων συμφερόντων ολόκληρων κοινωνικών ομάδων. Η κυβέρνηση αναγκάστηκε να διαψεύσει μέτρα που είχε ήδη ανακοινώσει ο αρμόδιος υπουργός και αφορούσαν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που υποτίθεται ότι θα επιβαρυνθούν φορολογικά (γιατί de facto φοροδιαφεύγουν) και απομυζούν επιδόματα [ο υφυπουργός Οικονομικών Χάρης Θεοχάρης δήλωσε «όλοι καταλαβαίνουμε ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες φορολογούνται λιγότερο από όσο θα μπορούσαν να φορολογηθούν. Συνεπώς, ένας από τους στόχους θα είναι και η αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης»]. Φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης αναγκάστηκαν να πάρουν αποφάσεις για εγκατάσταση ανεμογεννητριών στον Έβρο, δίνοντας κάλυψη έτσι στην κυβέρνηση που έσπευσε μετά την κατακραυγή να τις αναστείλει για ένα έτος. Η κυβέρνηση είναι εξαιρετικά ανήσυχη, γιατί γνωρίζει τι θα συμβεί στην κοινωνία με δικές της νομοθετικές πρωτοβουλίες. Γνωρίζει επομένως το κύμα που θα προκαλέσει. Και ανησυχεί. Φοβάται ότι ο κόσμος θα οργανωθεί. Το έχει ζήσει στο παρελθόν, άλλωστε. Και είναι το μόνο που νιώθει ως απειλή απέναντι στην επίπλαστη κυριαρχία της.