Το τελευταίο διάστημα, μετά την επιθετική «εξαγορά» του ΣΥΡΙΖΑ και την κυριαρχία του κασσελακικού μοντέλου, αρχίζουν και γράφονται κείμενα που επιτέλους θίγουν τον ρόλο του Αλέξη Τσίπρα που για πολλά χρόνια ήταν η «ιερή αγελάδα» την οποία δεν έπρεπε να αγγίζουμε, ο μεγάλος ηγέτης που χωρίς αυτόν ο ΣΥΡΙΖΑ θα ήταν ένα τίποτα και που, αν λέγαμε κάτι εναντίον του, μας καταχωρούσαν αυτόματα στην πλευρά του αντιπάλου. Μόνο που, όλοι όσοι καταφεύγουν σ’ αυτή την όψιμη κριτική, αποφεύγουν να θίξουν τις περιόδους που και οι ίδιοι ήταν συμμέτοχοι στην οικοδόμηση του μοντέλου Τσίπρα, αποφεύγουν δηλαδή ακόμα και την ελάχιστη αυτοκριτική που είναι απαραίτητη για μια νηφάλια ανάλυση του φαινομένου που οδήγησε στην σημερινή κατρακύλα. Όπως φαίνεται, η αυτοκριτική αντιβαίνει στην παγιωμένη αριστερή έπαρση και αυταρέσκεια και έτσι, αντανακλαστικά, οδηγούνται στην απόλυτη υπεράσπιση και δικαιολόγηση των μέχρι τώρα πολιτικών επιλογών τους. Κι επειδή κάποιοι, για να αποφύγουν την συζήτηση, μπορεί να πουν ότι δεν ωφελεί μια βουτιά στο πολύπαθο παρελθόν της Αριστεράς, ας περιοριστούμε στην περίοδο που ξεκινά με την εμφάνιση του Αλέξη Τσίπρα στην κεντρική πολιτική σκηνή:
• Στις εκλογές του 2006 για τον δήμο Αθηναίων, ενώ είχε ανακοινωθεί η υποψηφιότητα του Μιχάλη Παπαγιαννάκη, με συνοπτικές διαδικασίες προέκυψε η αντικατάστασή του από τον φρέσκο και λαμπερό, τότε, Αλέξη Τσίπρα, που ξεκίνησε την πολιτική του παρουσία με ένα μίνι εσωτερικό «πραξικόπημα» το οποίο υποστήριξαν όλοι οι σημερινοί, όψιμοι επικριτές του. Ο Παπαγιαννάκης θεωρούταν τότε «δεξιός» ενώ ο Τσίπρας «αριστερός» κι οι συσχετισμοί τον ευνοούσαν. Είναι φορές, όμως, που η διαδικασία είναι ουσία…
• Στην σκοτεινή περίοδο της αλλαγής ηγεσίας μεταξύ Αλαβάνου – Τσίπρα, που στη συνέχεια οδήγησε στο σβήσιμο από τον πολιτικό χάρτη του «βαρόνου» Αλαβάνου, οι αριστερές τάσεις του Συνασπισμού στήριξαν τον Τσίπρα και κατόπιν ανέλαβαν ως αντιπαροχή καίριες θέσεις στον κομματικό μηχανισμό. Το ηγετικό μοντέλο άρχισε να στήνεται, τον γνώριζαν όλοι, άσχετα αν αφελώς νόμιζαν ότι μπορούσαν να το ελέγξουν.
• Όταν ο Αλέξης Τσίπρας κατάλαβε ότι διαλύοντας τις συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ θα αποκτήσει την απόλυτη κυριαρχία, η γραμμή του υπηρετήθηκε απόλυτα από την ΑΚΟΑ η οποία αυτοδιαλύθηκε εν μία νυκτί σε «πανελλαδική» συνδιάσκεψη στην οποία συμμετείχαν ελάχιστα άτομα, σχεδόν μόνο από το λεκανοπέδιο. Τότε όλοι πίνανε νερό στο όνομα του Αλέξη Τσίπρα κι έτσι η ΑΚΟΑ, πρωταγωνίστρια στην δημιουργία του ΣΥΡΙΖΑ, έγινε πολιτικό παρελθόν…
• Στην περίοδο της ανόδου του ΣΥΡΙΖΑ, οι τάσεις του όπως το Αριστερό Ρεύμα και οι 53+ διατηρούσαν την ισχυρή τους παρουσία στον κομματικό μηχανισμό και άφησαν τον Τσίπρα ανενόχλητο να παγιώσει το αρχηγικό του μοντέλο. Το ίδιο συνέβη και στην πρώτη φάση της διακυβέρνησης, όπου μοιράστηκαν και ουκ ολίγες κυβερνητικές θέσεις. Ακόμα κι όσοι έφυγαν μετά το καλοκαίρι του 2015, είχαν ήδη συμβάλει, λιγότερο ή περισσότερο, στην οικοδόμηση της εξουσίας ενός ανθρώπου και του περιβάλλοντός του εντός του ΣΥΡΙΖΑ.
• Η «Εποχή», κυρίως την περίοδο της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν σχεδόν κυβερνητικό φύλλο και φυσικά κανείς δεν διανοούταν να αγγίξει τον Αλέξη Τσίπρα και την απόλυτη εξουσία του. Οφείλουμε, λοιπόν, κι εμείς να κάνουμε την αυτοκριτική μας γιατί όταν, δειλά-δειλά και προσεκτικά, άρχισαν να γράφονται λίγα πράγματα στην εφημερίδα, ήταν πολύ αργά.
• Στην περίοδο της διακυβέρνησης, της ψήφισης και της υλοποίησης των μνημονιακών νόμων, ουδείς διαφοροποιήθηκε. Αυτή η στοίχιση, η πίστη και η προσήλωση σε έναν αλλότριο στόχο που πρέπει να οικειοποιηθεί και να χωνευτεί, μόνο ως κακέκτυπο της Σοβιετίας μπορεί να ερμηνευτεί. Παρατηρείται επιπλέον ότι το αριστερό κομμάτι του ΣΥΡΙΖΑ είναι αυτό που υπερασπίζεται περισσότερο από όλους αυτή την περίοδο. Αυτή η αριστερή έπαρση, στην οποία δεν υπεισέρχονται ούτε ψήγματα αυτοκριτικής, είναι ο χειρότερος σύμβουλος για την επόμενη μέρα ενός χώρου που χρειάζεται να ανακτήσει την χαμένη του αξιοπιστία και την κλονισμένη αριστερή του υπόσταση και να βρει συμμάχους στο πολιτικό κενό στο οποίο έχει περιπέσει. Κι από την άλλη αριστερή όχθη, οι εν δυνάμει συνομιλητές θα πρέπει αφήσουν πίσω την «επαναστατική» αυθεντία και τον μικρομεγαλισμό τους, να εγκαταλείψουν την εμφυλιοπολεμική προσέγγιση που ρίχνει στον καιάδα οτιδήποτε προέρχεται από τον ΣΥΡΙΖΑ ώστε να ανοίξει ένας δίαυλος επικοινωνίας. Δύσκολα τα πράγματα…
Πάνος Δημητρούδης