Φωτογραφία: Νικόλας Κοκοβλής
Ποια τα συμπεράσματα από τις αυτοδιοικητικές εκλογές; Η κυριαρχία της ΝΔ θα συνεχιστεί το προσεχές διάστημα. Ο Στ. Κασσελάκης έχει να αναμετρηθεί με την πολιτικότητα και τη χαρισματικότητα του Αλ. Τσίπρα και ο Ν. Ανδρουλάκης έχει μία τρίτη ευκαιρία που μένει να δούμε αν θα αξιοποιήσει. Ο Πέτρος Ιωαννίδης εκτιμά ότι η ΝΔ θα έχει να αντιμετωπίσει τον εαυτό της και ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ ξεκινούν έναν αγώνα δρόμου για να εκπροσωπήσουν όσο το δυνατόν περισσότερους πολίτες. Η Εποχή συνομίλησε με τον ιδρυτή και πολιτικό αναλυτή της aboutpeople, Πέτρο Ιωαννίδη.
Ποια είναι τα πολιτικά συμπεράσματα που μπορούμε να βγάλουμε από τις αυτοδιοικητικές εκλογές;
Τα όποια συμπεράσματα προκύπτουν κυρίως από τις περιφερειακές εκλογές και όχι τόσο από τις δημοτικές: Η κυριαρχία της ΝΔ, μετά τις δύο εθνικές εκλογές, επισφραγίζεται σε μία ακόμα εκλογική μάχη. Παρατηρούμε μια περαιτέρω πτώση του ΣΥΡΙΖΑ, τόσο σε σχέση με το ποσοστό των εθνικών εκλογών όσο και–αναλογικά- με τις προηγούμενες περιφερειακές εκλογές. Αν και μετά τις εσωκομματικές εκλογές στον ΣΥΡΙΖΑ, θα αναμέναμε μια επίδραση από την αλλαγή ηγεσίας όπως συνήθως συμβαίνει στα κόμματα που εκλέγουν νέο αρχηγό, τελικά στην κάλπη δεν μετατράπηκε σε ψήφους. Το ΠΑΣΟΚ είναι σίγουρα στους κερδισμένους, αλλά όχι με υψηλού επιπέδου κέρδη. Μεγάλη του επιτυχία βέβαια, το ότι μπήκαν στο δεύτερο γύρο οι υποψήφιοί του σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Το ΚΚΕ ανέβασε τα ποσοστά του, τόσο επειδή απευθύνθηκαν σε αυτό κάποιοι απογοητευμένοι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και γιατί η συμμετοχή σε αυτές τις εκλογές ήταν πιο χαμηλή, χωρίς όμως να επηρεαστεί η υψηλή συσπείρωση των ψηφοφόρων του.
Η ΝΔ έχει πλέον τον απόλυτο έλεγχο των πολιτικών, διοικητικών και οικονομικών θεσμών. Μπορεί να σταθεί οποιαδήποτε αντιπολίτευση; Επηρεάζεται το πολιτικό σύστημα;
Η κυριαρχία της ΝΔ φαίνεται ότι θα συνεχιστεί το προσεχές διάστημα. Όμως θα έχει να αντιμετωπίσει τον εαυτό της. Κρίνεται για τις κυβερνητικές της πράξεις και για το έργο της. Οι πολίτες ενδεχομένως να την κρίνουν περισσότερο αυστηρά ακριβώς γιατί υπό μια έννοια «παίζει χωρίς αντίπαλο» προς το παρόν. Αυτή τη στιγμή δηλαδή δε φαίνεται ότι υπάρχει κάποιο κόμμα που να μπορεί με αξιώσεις να αντιπαρατεθεί με τη ΝΔ με ίσους όρους και να προσπαθήσει να διεκδικήσει την εξουσία. Ο ΣΥΡΙΖΑ μόλις βγαίνει από μια εσωκομματική μάχη, έχει έναν νέο αρχηγό – λευκό χαρτί, και χρειάζεται η απαραίτητη πίστωση χρόνου για να δούμε που οδεύει. Το ΠΑΣΟΚ, από την άλλη, ενώ δεν φαίνεται να έχει κάποια ιδιαίτερη δυναμική, μένει να δούμε αν θα αξιοποιήσει και αυτή την ευκαιρία που του δίνεται μετά και το αποτέλεσμα των αυτοδιοικητικών εκλογών. Για όλα αυτά υπάρχει ένα σημείο στο οποίο θα μετρηθούν ξανά όλοι: στις ευρωεκλογές. Τότε θα δούμε αν το ΠΑΣΟΚ ή ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίσει την κυριαρχία στην κεντροαριστερά, αν κάποιο από τα δύο κόμματα πετύχει σημαντική αύξηση των ποσοστών του, όπως και αν η ΝΔ θα έχει μεγάλη φθορά ή όχι. Οι ευρωεκλογές λοιπόν θεωρώ ότι είναι το σημείο καμπής και μετά από αυτές θα έχουμε μια πολύ πιο καθαρή εικόνα για το τι έπεται.
Η ΝΔ γιατί αυξάνει τα ποσοστά της ή ανακτά τις ψήφους που χάνει από τον τρόπο που κυβερνά; Πρόκειται για στήριξη στη ΝΔ, ακόμα και ύστερα από απογοήτευση που καταγράφεται συχνά σε δημοσκοπήσεις, ή για καταψήφιση της αντιπολίτευσης;
Μεγάλο ρόλο παίζει το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή η αντιπολίτευση και ειδικά ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχουν σταθερό βηματισμό. Έχουν εσωτερικές έριδες και πολιτικές αντιπαραθέσεις. Μέχρι να λυθούν αυτές, δεν υπάρχει μια στιβαρή αξιωματική αντιπολίτευση, η οποία να αποτελεί θελκτικό αντίβαρο από την κυβέρνηση της ΝΔ. Ο κόσμος στις δημοσκοπήσεις μπορεί να γκρινιάζει, αλλά όταν πάει στην κάλπη έχει να αποφασίσει μεταξύ κάποιων επιλογών. Σε αυτή τη σύγκριση λοιπόν, οι προτάσεις της ΝΔ είναι πιο καθαρές. Ξαναλέω όμως, τα συμπεράσματα που μπορούν να προκύψουν από το αποτέλεσμα των δημοτικών κι περιφερειακών εκλογών είναι περιορισμένα. Μεγαλύτερο ρόλο παίζουν τα πρόσωπα, οι τοπικές συμμαχίες, το έργο που αφορά στη μικρή καθημερινότητα των πολιτών.
Ο ΣΥΡΙΖΑ μετά από την εκλογική συντριβή των εθνικών εκλογών εξέλεξε νέα ηγεσία, που η θεωρία λέει πως ως διαδικασία είναι πάντα ανανεωτική για ένα κόμμα σε κρίση. Εξελίχθηκε έτσι για τον ΣΥΡΙΖΑ;
Πράγματι οι εσωκομματικές εκλογές δίνουν νέα ώθηση, γιατί συζητιέται το κόμμα και γιατί μια νέα ηγεσία φέρνει και ανανέωση προσώπων. Παρατηρήσαμε ότι μετά την είσοδο του Στ. Κασσελάκη στην εκλογική μάχη συζητήθηκαν πάρα πολύ αυτές οι εκλογές. Όμως, ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ είναι γαλουχημένος με το ηγετικό προφίλ του Αλέξη Τσίπρα. Με αυτόν, θα έλεγα, ότι είναι ερωτευμένος και όχι με έναν νέο ηγέτη που ήρθε ξαφνικά και τους γοήτευσε. Εκτιμώ ότι ο Στ. Κασσελάκης κέρδισε κυρίως, γιατί δεν έπειθε το κοινό του ΣΥΡΙΖΑ κανείς από τους υπόλοιπους υποψηφίους. Έψαχναν κάποιον που να «μοιάζει» στον Αλ. Τσίπρα και κανείς δεν το κατάφερνε από τους άλλους τέσσερις υποψήφιους. Όταν ήρθε ένας καινούργιος παίκτης τον οποίο οι ψηφοφόροι δεν γνώριζαν, εναπόθεσαν τις ελπίδες τους σε αυτόν: Οι άλλοι που γνωρίζουμε δεν μοιάζουν, ο άγνωστος Χ μπορεί και να «μοιάζει» με τον πρώην αρχηγό. Έτσι ο κ. Κασσελάκης -και με τον επικοινωνιακό του αέρα - κατάφερε την εκλογή του. Τους επόμενους μήνες όμως θα ξέρουμε αν η σχέση που δημιούργησε ο Κασσελάκης με τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ θα αποκτήσει πιο μόνιμα χαρακτηριστικά η αν θα αποδειχθεί ένα one vote stand, μιας περιόδου που ο κόσμ ος του ΣΥΡΙΖΑ θρηνούσε τον μεγάλο του έρωτά, τον Αλ. Τσίπρα.
Μπορεί να βγει από αυτό το σπιράλ φθοράς που έχει βρεθεί, ώστε να διεκδικήσει ξανά την εξουσία;
Συνήθως τα κόμματα εξουσίας επουλώνουν, έστω επιδερμικά, τις πληγές που ανοίγουν οι εσωκομματικές μάχες. Θα συμβεί το ίδιο με τον ΣΥΡΙΖΑ; Αν τα καταφέρουν θα είναι ένα δείγμα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει σε τροχιά εξουσίας και μπαίνει σε μια νέα φάση. Το βασικό ερώτημα είναι πόσο καλός ηγέτης θα αποδειχθεί ο Κασσελάκης. Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα για τον νέο πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, μετά τις πρώτες μέρες ευφορίας. Έχει να αναμετρηθεί και με την πολιτικότητα και τη χαρισματικότητα του Τσίπρα, γιατί ως αντιΤσίπρας έχει εκλεγεί. Πολιτικά έχει σίγουρα έλλειμμα. Το παραδέχεται και ο ίδιος. Αν τελικά είναι χαρισματικός, θα πρέπει να το αποδείξει ο ίδιος στο στίβο της πολιτικής μάχης. Και για να θεωρηθεί επιτυχημένος θα πρέπει να αυξήσει κατά πολύ το 17,8%. Υπάρχει και ένας αστερίσκος σχετικά με τα ανώτερα στελέχη του κόμματος. Θα μπορέσει να «γοητεύσει» αυτούς που αποτελούν την ιστορική συνέχεια, τη ραχοκοκαλιά του κόμματος ή θα τους κάνει πέρα; Μην ξεχνάμε ότι αυτά τα στελέχη είναι εκείνα με την πιο υψηλή δημοφιλία εντός και εκτός του ΣΥΡΙΖΑ.
Το επόμενο πολιτικό διακύβευμα είναι ο ανταγωνισμός μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ για τη δεύτερη θέση και το αν θα μπορέσει ξανά να σταθεί ένας δικομματισμός;
Από τη μία έχουμε τον ΣΥΡΙΖΑ που ψάχνει τα πολιτικά του πατήματα δια του νέου του προέδρου: πού θα πάει, με ποιους θα πάει, ποια θα είναι η πολιτική χροιά; Και έχουμε και ένα ΠΑΣΟΚ που προσδοκά να κερδίσει τη δεύτερη θέση, αλλά για να το πετύχει αυτό χρειάζεται σκληρή δουλειά και βεβαίως να μιλά περισσότερο στην ψυχή των πολιτών. Τα δύο αυτά κόμματα έχουν ένα περιθώριο λίγων μηνών να ξεδιπλώσουν τη στρατηγική τους. Λογικά κάποιος από τους δύο θα εκφράσει την πλειοψηφία των προοδευτικών πολιτών και θα διεκδικήσει την εξουσία στις επόμενες εθνικές εκλογές. Σε περίπτωση που δεν το καταφέρει κανείς δεν είναι απίθανο να δούμε και δημιουργία νέων κομμάτων σε αυτό τον χώρο.
Το ΠΑΣΟΚ έχει πάντως ανοδική πορεία. Το κατάφερε και στις τρεις εκλογικές αναμετρήσεις. Του δίνει μια άλλη δυναμική;
Ο Ν. Ανδρουλάκης έχει μια τρίτη ευκαιρία. Η πρώτη ήταν όταν εκλέχτηκε πρόεδρος και εκτινάχθηκαν τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ. Η δεύτερη ευκαιρία ήταν μετά τις εθνικές εκλογές, όταν κατάφερε να αυξήσει πολύ τα ποσοστά του, αλλά και πάλι δεν είδαμε να αποκτά γοργό βηματισμό. Τώρα έχει τρίτη ευκαιρία, γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ βιώνει μια περαιτέρω κρίση. Θα την αξιοποιήσει ο Ν. Ανδρουλάκης; Το μέλλον θα δείξει.
Η ενίσχυση του ΚΚΕ στηρίχθηκε είπες και σε απογοητευμένους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ. Μας δείχνει κάτι αυτό για την απογοήτευση που μπορεί να έχει ο κόσμος της Αριστεράς;
Το ξαναλέω, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ψήφος στις δημοτικές και περιφερειακές είναι πιο χαλαρή, πιο προσωπική. Άρα το να βγάζουμε σκληρά πολιτικά συμπεράσματα είναι αρκετά παρακινδυνευμένο. Αυτό που θα έλεγα είναι ότι στον ΣΥΡΙΖΑ υπάρχει ένα κομμάτι το οποίο μπορεί να κοιτάζει προς το Κέντρο και ένα άλλο κομμάτι που μπορεί να κοιτάζει προς την Αριστερά. Η νέα ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ αυτό που έχει να κάνει είναι να ισορροπήσει μεταξύ όλων αυτών, να δώσει το σήμα προς τα πού θέλει να πάει το καράβι. Το καθαρό στίγμα είναι το Α και το Ω.
Είπες ότι οι ευρωεκλογές θα αποτελέσουν σταθμό. Ποια θα είναι τα επίδικα που θα ξεκαθαρίσουν και το πολιτικό σκηνικό;
Είναι πάρα πολύ νωρίς ακόμα για να ξέρουμε την ατζέντα. Σίγουρα όμως θα συζητηθεί η οικονομία της χώρας και τα οικονομικά των πολιτών. Αναλόγως πως θα πάει η κυβέρνηση σε αυτό το πεδίο, θα κριθεί. Από την άλλη, τα δύο άλλα κόμματα που θα διαγκωνίζονται για τη δεύτερη θέση θα πρέπει να ξεδιπλώσουν το πρόγραμμά τους, να προσπαθήσουν να πείσουν τα εν δυνάμει κοινά τους ότι μπορούν να εκπροσωπήσουν καλύτερα τον προοδευτικό κόσμο. Άρα από σήμερα έως και την άνοιξη ξεκινά ένας αγώνας δρόμου για αυτούς τους δύο –κυρίως- με σκοπό να εκπροσωπήσουν όσο το δυνατόν περισσότερους πολίτες.